‘We moeten stoppen de overheid dom te houden’

NRC (€)

Mariana Mazzucato Hoe laat je bedrijven bijdragen aan maatschappelijke oplossingen? Niet door als overheid gemakkelijk geld uit te delen, zonder daar harde eisen aan te verbinden, zegt topeconoom Mariana Mazzucato. Maar dan moeten overheden wel beter toegerust worden „om alle bullshit eruit te zeven”.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mariana Mazzucato

Na drie kwartier op hoge snelheid praten zegt Mariana Mazzucato met klem: „Als we niet veranderen hoe de overheid werkt, zijn we screwed.”

Mazzucato is al jaren op een missie. De wereldberoemde econoom schreef boeken vol over de onderschatte rol van overheden bij het aanjagen van innovatie zoals internet en satellietplaatsbepaling (gps). Althans, de rol die overheden kúnnen spelen. In Mazzucato’s ogen doen ze dat nog veel te weinig en functioneren ze nu niet goed. Veel denkwerk wordt uitbesteed aan consultants en er wordt te makkelijk geld uitgedeeld aan bedrijven. De overheid wordt gezien als slechts een facilitator en reparateur van markten. Doodzonde, vindt de 55-jarige Mazzucato, want overheden kunnen veel meer. Ze kunnen markten vormen en sturen. (...)

Een van de grote vragen in Mazzucato’s werk speelt de laatste jaren steeds prominenter in de hoofden van politici: hoe laat je bedrijven bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke problemen? Of het nu gaat om klimaatneutraal worden, strategisch onafhankelijk van het buitenland zijn, meer oorlogsmaterieel maken – regeringen hebben een groeiende behoefte om bedrijvigheid te sturen. Maar hoe doe je dat zonder belastinggeld weg te geven aan bedrijfseigenaren en aandeelhouders? Hoe voorkom je dat de overheid alleen de kosten voor bedrijven drukt, zonder dat de samenleving evenredig profiteert? Hoe kunnen politici de economie een kant op sturen die het welzijn van de samenleving verhoogt? En die bedrijven ook nog ruimte laat? (...)

Mazzucato is een pleitbezorger van industriepolitiek, maar níét zoals overheden die vaak praktiseren. Nu halen overheden vaak risico’s weg bij bedrijven. „Dat doodt elke ambitie.” Overheden zouden voor hun subsidies aan bedrijven veel meer moeten terugvragen; meer eisen, minder weggeven. „Goed voorbeeld: in ruil voor coronasteun stelde de Franse staat klimaateisen aan luchtvaartmaatschappij AirFrance.” En: „Je moet ervoor zorgen dat de overheid ook meedeelt in de beloning. Socialiseer niet alleen de risico’s, maar ook de opbrengst.” (...)

„De moderne industriepolitiek die ik bepleit, richt zich op uitdagingen: hoe wordt de bevolking gezonder? Hoe gaan we klimaatverandering tegen? Idealiter besluit een land na veel maatschappelijke discussie via verkiezingen welke problemen moeten worden aangepakt. Vervolgens formuleren regeringen missies: hoe kleden we ons klimaatneutraal, hoe eten we? Bedrijven die daar plannen voor hebben, dingen mee in aanbestedingen of naar subsidies.” (...)

„De gewoonte is helaas anders. Te vaak wordt geld gegeven aan sectoren in problemen. Maar dan blijven die hulp nodig hebben.” (...)

„[G]oede industriepolitiek draait niet om steun aan een specifiek bedrijf. Het draait om duidelijk maken waarom de landbouw moet veranderen, waarom we groen staal en groen cement nodig hebben. Als een bedrijf aantoont dat het moeilijk is zonder steun groen staal te maken omdat het risico en de onzekerheid te groot zijn, dan kan de overheid onder voorwaarden een lening verstrekken. Daarom hebben we meer wetenschappers nodig in de overheid. Zodat ze de bullshit eruit kunnen zeven.” (...)

„De overheid moet meer capaciteit krijgen en meer empathie. Het probleem is dat ze mensen ziet als klanten in plaats van mensen met rechten. Ik verheerlijk de staat niet. De overheid moet ter verantwoording worden geroepen. Mijn punt is niet: geloof in de overheid. Mijn punt is: we hebben problemen die menselijk leed veroorzaken. Die worden niet opgelost door alleen de overheid of alleen bedrijven. Beide moeten ambitieus zijn, genoeg menskracht en kunde hebben, en samenwerken.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #economie #bedrijfsleven #overheid #industriebeleid #industriepolitiek #innovatie #groei #belastingen #subsidies #aandeelhouders

Topeconoom Mazzucato: ‘We moeten stoppen de overheid dom te houden’

Mariana Mazzucato: Hoe laat je bedrijven bijdragen aan maatschappelijke oplossingen? Niet door als overheid gemakkelijk geld uit te delen, zonder daar harde eisen aan te verbinden, zegt topeconoom Mariana Mazzucato. Maar dan moeten overheden wel...

‘Nederland, vergeet de bevolking van West-Papoea niet’

Wordt Vervolgd (Amnesty)

In aanloop naar de presidentsverkiezingen van half februari in Indonesië, bezoeken twee activisten Nederland en Brussel om aandacht te vragen voor het vergeten conflict in West-Papoea. ‘Er is gebrek aan alles: aan voedsel, zorg, onderwijs, medicijnen.’

(Tekst loopt door onder de foto.)

_ De Morgenstervlag (Bintang Kejora) is het symbool voor verzet en onafhankelijkheid van West-Papoea. In 1962 droeg Nederland West-Papoea over aan Indonesië, waarna de vlag direct werd verboden. Wie hem toch uithangt, riskeert een flinke gevangenisstraf. © Getty Images._

Nederland moet druk uitoefenen op de Indonesische overheid, vindt journalist Ataf uit West-Papoea. ‘Zodat de lokale bevolking niet wordt vergeten.’ Tegenover haar in het Utrechtse kantoor van mensenrechtenorganisatie Peace Brigades International zit de Indonesische activist Jup, met muts op en koffie in de hand. Hij geeft een klap op tafel. ‘We hebben meer vrijheid en bescherming nodig. Want er zijn te veel problemen in West-Papoea! We weten soms zelf niet waar te beginnen.’ (...)

In 2022 lieten de VN weten zich daar ernstig zorgen over te maken. Sinds de moord op een Indonesische generaal in 2021 door het West-Papoease Bevrijdingsleger TPNPB (Tentara Pembebasan Nasional Papoea Barat) zijn verdwijningen, moord en marteling, ook van kinderen, aan de orde van de dag. (...)

Volgens de VN zijn er tussen de 60 duizend en 100 duizend mensen op de vlucht geslagen. Journalist Ataf denkt dat het er veel meer zijn. Bovendien, zegt Jup, is er geen vrijheid van meningsuiting. En het onderwijs is slecht, er is veel ontbossing en discriminatie. ‘Er is gebrek aan alles’, gaat Ataf verder, ‘aan voedsel, zorg, onderwijs en medicijnen.’ (...)

Hele artikel

> Nieuws uit West Papua (Op Diaspora*)

> Meer over West Papua | Nederlands Nieuw-Guinea (mijn website)

Tags: #nederlands #nederland #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #papoea #papua #west_papua #west_papoea #gijzeling #West-Papoea_Nationale_Bevrijdingsleger #TPN-PB #west-papoea #daad_van_vrije_keuze #act_of_free_choice #volksstemming #mensenrechten

‘Nederland, vergeet de bevolking van West-Papoea niet’

Activisten Jup en Ataf vragen aandacht voor West-Papoea. ‘Er is gebrek aan alles: aan voedsel, zorg, onderwijs, medicijnen.’

De asielcrisis is een politiek maaksel van de PVV en VVD

NRC (€)

Asielbeleid - Formerende partijen praten niet over echte problemen: huisvesting, arbeid en armoede. Er is geen asielcrisis maar een morele crisis, die politiek geweld koppelt aan onverschilligheid.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Vluchtelingen vertrekken ’s avonds vanuit het overvolle Ter Apel naar de noodopvang in Assen. Foto Kees van de Veen.

Volgens ‘bronnen rond de formatie’ wordt gedacht over de mogelijkheid om de gang van zaken rond asiel als ‘crisis’ te bestempelen. Dat zou uitzonderlijke maatregelen mogelijk maken, zoals tijdelijk helemaal geen asielaanvragen meer in behandeling nemen. Volgens de PVV en de VVD zijn de aantallen asielzoekers inmiddels zo groot, dat Nederland het niet meer aankan.

Het is een redenering die andere Europese landen, zoals Hongarije en Litouwen, ook al eens beproefd hebben. (...)

Het Europese Hof van Justitie maakte er korte metten mee, want het recht op asiel is een fundamenteel recht. Veel meer zinnigs kan er vanuit juridisch perspectief dan ook niet gezegd worden over de voorstellen. Het mag niet, punt. (...)

De notie van crisis die nu op de formatietafel ter bespreking ligt, slaat de plank volledig mis. Als de partijen die daar met elkaar praten echt hadden begrepen wat een crisis is, hadden ze hun aandacht naar binnen gericht. In dat geval hadden ze gezien dat de echte oplossingen niet liggen in een asielstop. Die oplossingen zijn te vinden in beter sociaaleconomisch beleid, op het gebied van huisvesting, arbeid en armoede. Verder zijn ze gediend met een langetermijnvisie op migratie, die in een geglobaliseerde wereld alleen in internationaal verband ontwikkeld kan worden. (...)

Maar veel belangrijker, door de aandacht naar binnen te richten, op zichzelf, zouden politici de zogenaamde asielcrisis kunnen zien voor wat zij werkelijk is: een morele crisis die politiek geweld koppelt aan onverschilligheid. Het Europese migratiebeleid heeft ertoe geleid dat sinds 2015 bijna 29.000 mensen zijn omgekomen in de Middellandse Zee. Noodmaatregelen aan de oostgrenzen van Europa hebben als gevolg gehad dat mensen zijn teruggestuurd naar de onherbergzame bossen van Wit-Rusland, waar ze zijn achtergelaten om te sterven in de kou of door gebrek aan water. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #kabinetsformatie #asielzoekers #vluchtelingen #pvv #vvd #woningnood #armoede #ongelijkheid #frontex #fort_europa #pushbacks

Opinie | De asielcrisis is een politiek maaksel van de PVV en VVD

Asielbeleid: Formerende partijen praten niet over echte problemen: huisvesting, arbeid en armoede. Er is geen asielcrisis maar een morele crisis, die politiek geweld koppelt aan onverschilligheid meent Galina Cornelisse.

In het Midden-Oosten blijft de afgrond binnen schootsbereik

Carolien Roelants (NRC)

De eerste directe gevechtsronde tussen Israël en Iran is voorlopig klaar. Al dan niet onder Amerikaanse druk hebben beide besloten dat oorlog niet in hun belang is. Maar de afgrond blijft wél binnen schootsbereik. Wat me de afgelopen crisis opviel: het oorverdovende westerse koor van veroordelingen van de Iraanse drone- en raketaanval op Israël van 13 april. Tegenover het zo goed als totale stilzwijgen over de aanleiding daartoe, de Israëlische aanval op 1 april op het Iraanse consulaat in Damascus en de generaals daarbinnen die een provocerende escalatie vormde van de jarenlange onderlinge schaduwoorlog. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Carolien Roelants

Die nieuwe [sancties tegen Iran] zijn onder andere gericht tegen het Iraanse wapenprogramma en ook, zo lees ik, bedoeld om de islamitische republiek te isoleren op het wereldtoneel.

Dat laatste is niet zozeer gericht op Irans vrienden Rusland en China in de nieuwe ‘As van het Kwaad’, maar op de Arabische buren, met name Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, die de afgelopen paar jaar hun betrekkingen met Iran hebben hersteld. Amerika maakt er geen geheim van er juist op te zijn gebrand een militaire alliantie te smeden met Israël en deze landen tégen Iran. Hoewel de Emiraten normale relaties onderhouden met Israël en de Saoedische kroonprins die best wil, blijven ze mede uit angst voor Iraanse raketten (denk 2019, de Iraanse aanval op Aramco) huiverig voor militaire samenwerking. (...)

Kunnen Arabische leiders, hoe autoritair ook, het zich permitteren de zeer anti-Israëlische volksopinie te tarten door zich openlijk met Israël te alliëren? (...) De Gaza-oorlog is nog lang niet voorbij, en Al Jazeera toont ook sprekende beelden van toenemende Israëlische onderdrukking op de bezette Westelijke Jordaanoever. Niet voor niets maken Saoedische media zich grote zorgen over pro-Palestijns protest in Jordanië: „Een directe bedreiging van Saoedi-Arabiës eigen veiligheid”, aldus de Saoedische Arab News.

Iran of Israël? Het eigen overleven gaat altijd voor.

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #iran #vs #verenigde_staten #sancties #gaza #palestina #palestijnen #midden-oosten #militaire_alliantie

Column | In het Midden-Oosten blijft de afgrond binnen schootsbereik

De eerste directe gevechtsronde tussen Israël en Iran is voorlopig klaar. Al dan niet onder Amerikaanse druk hebben beide besloten dat oorlog niet in hun belang is. Maar de afgrond blijft wél binnen schootsbereik. Wat me de afgelopen crisis...

IPCC-voorman Bart van den Hurk: ‘Als we niets doen, dringt het klimaat zich aan ons op. The hard way’.

Vrij Nederland (alleen vandaag gratis)

Bart van den Hurk is de voorman van het klimaatpanel van de Verenigde Naties. ‘Linksom of rechtsom, klimaat-verandering is een onderwerp waar de wereld iets mee moet, hoeveel controverses er ook aan vast zitten.’

(Tekst loopt door onder de foto.)

Bart van den Hurk

(...) Het klimaat gaat niet op ons zitten wachten. Extreme weersituaties in alle landen ter wereld, beperking van productieve grond, vernietiging van productiekapitaal – het is allemaal onvermijdelijk. Zeespiegelstijging: onvermijdelijk. Dus als we niets doen, de stip op de horizon negeren en elke dag een korte-termijnbesluit nemen, dan zal het klimaat zich aan ons opdringen. The hard way. En die is hard. (...)

[D]e urgentie van het klimaatdebat moet niet gaan over hoe snel het klimaat verandert, maar over hoe langzaam de mensen mee veranderen. Dat is waar het probleem ligt. Gebruik de stip als houvast én als middel om de weg ernaartoe te beschrijven: wat zijn op dit moment de prikkels waardoor individuen, bedrijven en overheden een bepaalde kant op bewegen, of juist niet?’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof

‘Als we niets doen, dringt het klimaat zich aan ons op. The hard way’

Hij werkte 23 jaar bij het KNMI. Van meteorologische modellen belandde hij bij klimaatscenario’s en sinds kort is Bart van den Hurk voorman van het klimaatpanel van de Verenigde Naties. ‘Linksom of rechtsom, klimaat-verandering is een onderwerp...

Zijn Nederlanders niet bereid hun gedrag aan te passen? Dan controversiële maatregelen nodig om klimaatneutraal te worden

NRC (€)

Haalbaarheid klimaatdoelen - Om de klimaatdoelen te bereiken, moet een zwaar pakket maatregelen worden ingezet. De enige andere optie is gedragsverandering, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Een bus op waterstof in Groningen. De beschikbaarheid van waterstof is een belangrijke voorwaarde voor Nederland om klimaatneutraal te worden. Foto Venema Media/ANP.

Als Nederlanders niet bereid zijn minder vlees te eten, minder te vliegen en te consumeren, dan kan Nederland het zich niet veroorloven controversiële maatregelen uit te sluiten om klimaatneutraal te worden in 2050. Dat concludeert onderzoeksinstituut het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een studie die deze woensdag is gepubliceerd. PBL stelt dat de politiek zich blindstaart op de doelen voor 2030, wat Nederland in de jaren daarna serieus in de weg kan zitten. (...)

Een te grote focus op 2030 (wanneer Nederland tenminste 55 procent minder CO2 moet uitstoten) kan volgens PBL leiden tot „blinde vlekken” over wat moet gebeuren ná 2030. Om klimaatneutraal te worden, moet het kabinet nu snel regelen dat de productie van waterstof, het recyclen van plastic en het importeren van biogrondstoffen van de grond komt. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof

Zijn Nederlanders niet bereid hun gedrag aan te passen? Dan controversiële maatregelen nodig om klimaatneutraal te worden

Haalbaarheid klimaatdoelen: Om de klimaatdoelen te bereiken, moet een zwaar pakket maatregelen worden ingezet. De enige andere optie is gedragsverandering, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving.

Bij de universiteit hoort vanzelfsprekend een vrije pers

NRC

Het was een fors dreigement dat vorige week in de mailbox van Saskia Bonger belandde. Bonger is hoofdredacteur van Delta, het journalistieke platform van de Technische Universiteit Delft, en ze had zojuist een artikel gepubliceerd over de sociale onveiligheid op een universiteitsafdeling. De mail was afkomstig van de afdeling juridische zaken van de TU Delft. Bonger zou „persoonlijk aansprakelijk” worden gesteld voor „eventuele schade die de TU zou lijden” als het artikel niet onmiddellijk offline zou worden gehaald.

(Tekst loopt door onder het logo.)

De hoofdredacteur koos „onder protest” eieren voor haar geld en verwijderde het gewraakte stuk. Nadat er ophef over de kwestie was ontstaan, zette de universiteit een mededeling op haar website met excuses voor het blokkeren van de publicatie. Het artikel is echter nog steeds niet te lezen op de site van Delta, omdat Bonger geen garantie heeft gehad dat zij niet persoonlijk hoeft op te draaien voor een eventuele schadeclaim.

Deze kwestie is geen geïsoleerd incident.

Redactiestatuten bieden vaak te weinig bescherming tegen voorlichters en bestuurders die uit angst voor ‘slechte publiciteit’ onprettig nieuws binnenskamers willen houden. Universiteiten zijn immers elkaars concurrent als het gaat om het aantrekken van wetenschappers en studenten. Dus is alleen goede publiciteit gewenst: het product moet zo glimmend mogelijk in de etalage staan. (...)

Allicht, maar universiteiten (en hogescholen) zijn nadrukkelijk géén bedrijven. (...)

Bestuurders in het hoger onderwijs moeten een beetje moed tonen. Ze verkeren in een bevoorrechte positie: ze mogen leidinggeven aan instellingen vol slimme en kritische mensen die iedere dag bezig zijn kennis te verwerven en door te geven. Die praktijk is gebaat bij een cultuur waarbinnen de uitingsvrijheid zo groot mogelijk is. Vanzelfsprekend hoort daar een vrije universitaire pers bij. Het is treurig dat dit betoogd moet worden.

Hele artikel

Tags: #nederlands #universiteit #universiteitspers #tu_delft #pers #persvrijheid #journalist #journalistiek #censuur

Wat vindt NRC | Bij de universiteit hoort vanzelfsprekend een vrije pers

Universitaire media

De voedingsindustrie voert een oorlog om onze ‘lekkere trek’

NRC

Teun van de Keuken verklaart de oorlog aan de voedingsindustrie die, zo betoogt hij in een pamflet, uit winstbejag de mens ziek maakt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto David Paul Morris/Bloomberg

[Het boek] De mens is een plofkip is niets minder dan een eyeopener die je ietwat ontgoocheld, maar strijdbaar achterlaat. (...) [Het] is in een avond uit te lezen en daarna lacht een doos met Pringles u nooit meer onschuldig toe. (...)

Net als met meer maatschappelijke problematiek (klimaat, de macht van tech-bedrijven) kan ongezond eten en de bijkomstige obesitasepidemie voelen als een oncontroleerbaar, ver-van-mijn-bed-probleem. We weten wel dat er iets mis is, maar de actiebereidheid blijft achter. Het boek van Van de Keuken maakt de materie concreet én wijst een schuldige aan.

Vijftien procent van Nederlanders heeft ernstig overgewicht en de helft is te zwaar. Dat is niet de rijkste helft. De grootste slachtoffers van ongezond eten zijn bij uitstek kwetsbare mensen met een kleine portemonnee. (...)

Een andere kwetsbare doelgroep zijn kinderen. Die krijgen in vergelijking met andere landen vaak onbewust, ontstellend ongezond te eten. (...) En ondanks dat kinderreclame verboden is, weet de voedingsindustrie, door bijvoorbeeld aanwezig te zijn op cruciale locaties, of speelgoed weg te geven, toch succesvol concepten als McDonalds en Coca-Cola diep in het beïnvloedbare kinderbrein te planten. (...)

Ongezond eten produceren is goedkoop. Gezond eten, zoals het telen van groente en fruit, is duur. Dus om zo hoog mogelijke marges te behalen (lees: winst), is er een gigantische markt ontstaan voor slecht eten. Het geld dat overblijft wordt vervolgens in marketing gestopt. (...)

Zitten zou het nieuwe roken worden, maar na het lezen van De mens is een plofkip is het eerder de voedingsindustrie die net als sigarettenfabrikanten de mens doelbewust ziek maakt. Nu verschuilen fabrikanten zich nog achter het neoliberale idee dat consumenten keuzevrijheid hebben en ervoor kiezen om zich vol te proppen met eten dat expres zo ongezond mogelijk is gemaakt. Maar het boek wordt zo mogelijk nóg cynischer als blijkt dat grote voedselproducenten populaire dieetbedrijven hebben overgenomen. (...)

Teun van de Keuken: De mens is een plofkip. Hoe de voedingsindustrie ons ziek maakt. Thomas Rap. 140 blz. € 18,99.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #levensmiddelen #gezondheid #supermarkt #schijf_van_vijf #suikertaks #vet #zout #suiker #bewerkt_voedsel #levensmiddelenindustrie #obesitas #voedingsindustrie

De voedingsindustrie voert een oorlog om onze ‘lekkere trek’

Eetgedrag: Teun van de Keuken verklaart de oorlog aan de voedingsindustrie die, zo betoogt hij in een pamflet, uit winstbejag de mens ziek maakt.

Geen verrassing, maar altijd goed een en ander te onderbouwen.

Israël verantwoordelijk gehouden voor toegenomen koloniaal geweld op Westelijke Jordaanoever

Israël is verantwoordelijk voor het toegenomen geweld tegen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever, schrijft mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) in een woensdag verschenen rapport. De Israëlische krijgsmacht heeft volgens de ngo deelgenomen aan koloniale geweldsacties of nagelaten om Palestijnen in het gebied daartegen te beschermen. De organisatie spreekt van koloniaal geweld „met schijnbare steun van de hogere Israëlische autoriteiten”.

Het geweld tegen de Palestijnen bestond onder meer uit martelingen en seksuele intimidaties. Daarnaast zijn Palestijnse bezittingen en vee geconfisqueerd. Ook dreigden Israëlische kolonisten volgens HRW de oorspronkelijke bewoners te vermoorden als zij niet zouden vertrekken. Als gevolg daarvan zijn zeker twintig gemeenschappen verdreven sinds 7 oktober, de dag van de brute Hamas-aanval in Israël. (...)

Door het geweld zijn zeker 1.200 Palestijnen verdreven. HRW registreerde 17 Palestijnse doden en 400 gewonden. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #west_bank #jordaanoever #westelijke_jordaanoever #mensenrechten #kolonisten #illegale_nederzettingen #mensenrechten

Israël verantwoordelijk gehouden voor toegenomen koloniaal geweld op Westelijke Jordaanoever

In dit blog volgt NRC het laatste nieuws over de Gaza-oorlog en de onrust in het Midden-Oosten die daarmee te maken heeft.

Onbegrijpelijk, de kritiek op Adema’s mestplan

Trouw

Om de mestcrisis te bedwingen, trekt landbouwminister Adema royaal de portemonnee. Liefst vier miljard heeft hij ervoor over om orde op zaken te stellen in de veehouderij. Dat Adema vooral kritiek uit die hoek oogst, is een gotspe na alle respijt die de boeren decennialang is gegund. (...)

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

.

Jaar in jaar uit liet Brussel toe [meer mest op het land uit te rijden], daartoe overgehaald door de plechtige Haagse belofte dat de kwaliteit van het oppervlaktewater in sloten en plassen ondertussen stevig zou verbeteren.

Achteraf bezien is het verbazingwekkend hoeveel respijt de boer is gegund, want van herstel was nimmer sprake. Eerder het tegendeel, zoveel mestresten en bestrijdingsmiddelen spoelden jaar in jaar uit weg, met alle gevolgen voor natuur en milieu. Verwonderlijk ook, hoe braaf de burger jaar in jaar uit de rekening daarvan betaalde, via een almaar hogere zuiveringsheffing bijvoorbeeld.

Daarom is het ook volstrekt ongeloofwaardig hoe boerenorganisaties, maar ook hun stem in het parlement, de BBB, het nieuwste voorstel van Adema onder vuur nemen en zand in de machine pogen te strooien. (...)

Het boerenbedrijfsleven moet in feite de handjes dichtknijpen, zo royaal komt de overheid de sector ook dit keer weer tegemoet. (...)

In feite herstelt Adema het evenwicht op het platteland, wat kansen biedt voor de natuur en de biodiversiteit. Na vijftig jaar intensieve veehouderij wordt het daarvoor de hoogste tijd.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #landbouw #natuur #veeteelt #intensieve_veehouderij #lto #bbb #adema #mest #mestoverschot

Onbegrijpelijk, de kritiek op Adema’s mestplan

Recensie: Avoiding the News verplichte kost voor inzicht in een bewust onbereikbaar deel van ons publiek

Villaemdia

Begin dit jaar verscheen Avoiding the News: Reluctant Audiences for Journalism, over achtergronden en redenen van zogeheten nieuwsmijders. Het onderzoek onthulde nuttige inzichten, zeker voor een doelgroep die zichzelf het liefst onderdompelt in nieuws. De realiteit is hard: wereldwijd mijdt zo'n drie procent van volwassenen het nieuws, met uitschieters tot tien procent in sommige landen.

Dat percentage klinkt behapbaar, maar vertegenwoordigt dus tientallen miljoenen mensen die actief geen nieuws volgen. “Dat zijn er meer dan er wereldwijd voor nieuws betalen”, herinneren de onderzoekers. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

.

Het onderzoek constateerde een opmerkelijk verschil in opmaak van nieuwsmijders in de Verenigde Staten (meestal ideologisch rechts) ten opzicht van de rest van de wereld, waar nieuwsmijders meestal links georiënteerd zijn en sterk politiek betrokken. Verder staat een groep simpelweg onverschillig tegenover politiek en daarmee ook nieuws. (...)

Hoe lossen we dat dan op? Méér nieuws is alvast niet de oplossing, aldus de onderzoekers. Ze bekennen eerlijk geen panklare oplossing te hebben. De auteurs delen - met ‘enige aarzeling’ vanwege de complexiteit van het probleem - hooguit enkele praktische suggesties en observaties. (...)

Avoiding The News is ondanks de enorme informatiedichtheid in vlot en toegankelijk Engels geschreven. Het is een aanrader voor iedereen die zich zorgen maakt over het afkalvende vertrouwen in de journalistiek en wil begrijpen wat dit bewust onbereikbare deel van het publiek drijft.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #journalistiek #journalist #media #nieuws #nieuwsmijders #fake_news #nepnieuws #desinformatie

Recensie: Avoiding the News verplichte kost voor inzicht in een bewust onbereikbaar deel van ons publiek

Begin dit jaar verscheen Avoiding the News: Reluctant Audiences for Journalism, over achtergronden en redenen van zogeheten nieuwsmijders. Het onderzoek onthulde nuttige inzichten, zeker voor een doelgroep die zichzelf het liefst onderdompelt in...

Gaza is erg, maar Soedan niet minder

Carolien Roelants (NRC)

Vandaag eigenlijk niet meer voor te stellen: in 2015 publiceerden de Verenigde Naties een plan dat als doel had honger te elimineren tegen het jaar 2030. Toch was dat plan niet een soort wanhoopsoffensief in crisissfeer, zo van: je moet toch iets, dus laten we een stevige deadline stellen. Nee, het was een serieus plan, gebaseerd op de gestage vooruitgang in de wereld na de rampen van de Tweede Wereldoorlog, Stalin en Mao’s Grote Stap Voorwaarts. (...)

Oorlog en honger zijn onverbrekelijk met elkaar verbonden, het kan weer snel weer de verkeerde kant opgaan, en dat is ook gebeurd. Neem Gaza, haast dagelijks in de krant: heerst daar al hongersnood of dreigt die alleen nog maar? (...)

Carolien Roelants

Gaza is erg, maar Soedan ook. Het land kampt met „een van de ergste crises die de wereld in tientallen jaren heeft gezien”, aldus Artsen zonder Grenzen. Nog maar vijf jaar geleden ontstond daar goede hoop op democratische vernieuwing. Massaprotest van ontevreden burgers bracht generaal Bashirs autoritaire bewind ten val en een coalitie van burgers en militairen droomde van een niet-repressief, niet-corrupt civiel bestuur. In plaats daarvan gingen de militairen een jaar geleden op elkaar los, het officiële leger van generaal Burhan en het onofficiële van generaal Hemedti. Met Egypte en Iran aan Burhans kant, en de Emiraten en het Africa Corps – voormalig Wagner, dus Rusland – aan Hemedti’s kant. (...)

Achttien miljoen van in totaal bijna vijftig miljoen zitten in acute voedselnood terwijl beide vechtende partijen het hulporganisaties moeilijk tot onmogelijk maken hulp te bieden waar die nodig is. Dat is een trend tegenwoordig. (...)

Ander probleem: de VN denken voor hulp aan Soedanezen zo’n 4 miljard dollar nodig te hebben, maar twee weken geleden was daarvan pas 5 procent binnengekomen. Dat is in het algemeen een groeiend probleem voor hulporganisaties. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #vn #verenigde_naties #oorlog #honger #hongersnood #humanitaire_hulp #israel #palestijnen #palestina #gaza #soedan #darfur

Column | Gaza is erg, maar Soedan niet minder

Vandaag eigenlijk niet meer voor te stellen: in 2015 publiceerden de Verenigde Naties een plan dat als doel had honger te elimineren tegen het jaar 2030. Toch was dat plan niet een soort wanhoopsoffensief in crisissfeer, zo van: je moet toch iets,...

Harde kritiek op Israël? Daar hoef je geen antisemiet voor te zijn

**Stevo Akkerman (Trouw)

(...) Maar vooruit, wat wil ik beweren? Dat een antisemiet elke kritiek op Israël kan gebruiken als dekmantel, maar dat daarom nog niet elke kritiek op Israël antisemitisch is. En dat het woord ‘apartheid’ wel degelijk van toepassing is op de bezettingspolitiek van Israël, die dateert van 1967. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Stevo Akkerman

“Ik sta er ook als jurist in”, zei [de 90-jarige Holocaust-overlevende Ulli d’Oliveira] in de Volkskrant. “Dan kun je niet anders dan protesteren tegen wat Israël de Palestijnen aandoet. Je moet waakzaam blijven voor nieuwe vormen van volkerenmoord, anders verzaak je.” (...)

[I]k wil slechts laten zien dat harde kritiek op Israël heel goed mogelijk is zonder antisemitisch te zijn. In Israël zelf concludeerde mensenrechtenorganisatie B’Tselem in 2021 over de ongelijkheid van de Palestijnen: “Dit is apartheid.” En B’Tselem staat daarin zeker niet alleen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #media #nieuws #desinformatie #journalist #journalistiek #antisemitisme

Harde kritiek op Israël? Daar hoef je geen antisemiet voor te zijn

Oud worden is onverantwoordelijk

Marjoleine de Vos (De Volkskrant) (€)

Waarom erger ik me zo aan het praten van demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Conny Helder (VVD) die waarschuwt dat de zestigplussers van nu nergens op hoeven te rekenen als ze oud worden: „We lopen tegen een muur aan, daar moeten we eerlijk over zijn.” De mensen lijken maar te denken dat ze gewoon ouder kunnen worden en dat er ‘wel een oplossing’ gevonden zal worden. Maar nee! (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Marjoleine de Vos

[J]e moet fit blijven! (...)

En als het dan tóch niet gaat met die eenzame, krakkemikkige bejaarde op die bovenwoning in de stad, moet er mantelzorg komen.

Maar wie gaat die mantelzorg verlenen? (...)

Maar het ergerniswekkende zit hem vooral in de toon van het ministerie: de mensen doen het weer eens fout. Ze denken niet genoeg na over de toekomst. Ze moeten zelf, zodra ze boven de 50 zijn, ‘het gesprek aangaan’ met hun ‘netwerk’. (...)

Als dit realisme moet voorstellen geef ik weinig om het beleid van VWS. Welke mensen zie ik om me heen – geen idee. De mensen hebben nogal eens de neiging om zelf oud of ziek te worden, of zelfs dood te gaan, te verhuizen of weg te dwalen. Sluit je ogen en droom lekker verder.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #ouderen #bejaarden #ouderenzorg #mantelzorg #conny_helder #vws #personeelsgebrek

Column | Oud worden is onverantwoordelijk

Waarom erger ik me zo aan het praten van demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Conny Helder (VVD) die waarschuwt dat de zestigplussers van nu nergens op hoeven te rekenen als ze oud worden: „We lopen tegen een muur aan, daar...

Erger voorkomen (€)

Natuurherstelwet teruggedraaid, Green Deal verwaterd, onvoldoende steun aan Oekraïne. We zitten midden in het terugdraaien van plannen en beloftes van nog maar enkele jaren geleden, toen vaak gepresenteerd met grote woorden. De steun aan Oekraïne gaat om ‘alles waar we al zeventig jaar voor staan’, speechte EU-voorzitter Ursula von der Leyen nog in februari. Bij de presentatie van de Green Deal in 2019 zei ze: ‘We verdedigen wat we onze kinderen verschuldigd zijn, want we bezitten deze planeet niet.’ Woorden die ver terug en vooruit kijken, die de geschiedenis erbij halen en geschiedenis willen maken.

Welke historische analogie past er dan bij het grote terugdraaien – bij een oude orde van angst, behoudzucht en inertie die zichzelf laat gelden? Misschien valt te denken aan het herstel, na de Eerste Wereldoorlog, van de vooroorlogse orde. Duitsland moest herstelbetalingen doen, Engeland weer groots worden, de goudstandaard terug. In 1919 was men in Versailles blind voor de politieke logica dat zo’n programma van verpaupering zou leiden tot een vlucht in ‘illusie en wraak’. Zo beschreef Keynes woedend de gevolgen in The Economic Consequences of the Peace (1919). Die politieke logica werd vervolgens in Duitsland toch leidend, en daarna was het te laat om de economische verhoudingen te herijken. (...)

Von der Leyen en klimaatcommissaris Wopke Hoekstra betonen zich slechte economen, althans in de betekenis van oikonomia, huishoudkunde, het bouwen en bewaren van het huis waarin we wonen, diezelfde planeet waar Von der Leyen in 2019 in warme bewoordingen over sprak.(...) Veel is onzeker, maar sommige dingen kun je op je vingers natellen. Veel politieke risico’s die Von der Leyen en anderen zien opdoemen bij vasthouden aan natuurherstel en Green Deal worden misschien geen werkelijkheid, maar klimaatverandering is dat wel. (...)

Hele artikel (€)

Tags: #nederlands #eu #europese_unie #natuur #natuurherstelwet #green_deal #oekraine #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #hoekstra #von_der_leyen #boeren #protest #boerenprotesten

We hebben geen tijd voor het terugdraaien van Europese plannen en beloftes

Natuurherstelwet teruggedraaid, Green Deal verwaterd, onvoldoende steun aan Oekraïne. We zitten midden in het terugdraaien van plannen en beloftes van nog maar enkele jaren geleden, toen vaak gepresenteerd met grote woorden.

‘Ben ik antisemiet? Dacht van niet’

Villamedia

Ik heb aan niemand een hekel, zeker niet aan groepen of volksstammen. Bij voetbalwedstrijden kom ik nooit. Toch ben ik al bij herhaling van antisemitisme beticht’, schrijft voormalig Midden-Oosten correspondent van De Telegraaf Jos van Noord in deze opiniebijdrage. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

© SIPA / Ali Hamad apaimages

Ervaring leerde mij dat degene die een kritisch woord laat horen over Israël meteen emmers drek over zich uitgestort krijgt. (...)

Let wel: ik ben groot fan van Israël. Een veilige haven voor bedreigde joden. Maar wel binnen de eigen grenzen, zoals die internationaal zijn vastgesteld. Lekker bekvechten in de Knesset, maar niet donderjagen bij de buren. Zo simpel. (...)

Beetje dom en als zodanig ook doorzichtig om iedereen met terechte kritiek op Israël antisemiet te noemen. Dat CIDI-mantra, daar trapt toch niemand meer in…
Ik ken mensen die het inmiddels als een eretitel zien. Zij worden antisemiet genoemd, enkel omdat zij de vinger op zere plekken durven te leggen.

Israël raakt steeds verder van het padje. Vol haat tegen iedereen. Een wantrouwig volk dat zich ook daarom van niemand iets aantrekt.

In Gaza (waar Israël niets te zeggen heeft, maar er de bevolking al jaren in gijzeling houdt) heeft Israël een slachting aangericht die zijn weerga in de moderne geschiedenis nauwelijks kent. Tienduizenden burgerdoden, meest kinderen en hun moeders. Gaza is totaal verwoest.

Intussen plunderen die voorbeeldige Israëlische soldaten de huizen van verdreven Palestijnen en worden er door de zionistische krijgsmacht aan de lopende band gruweldaden begaan.

De media lopen Israël alleen maar voor de voeten, onthullen de dagelijkse Israëlische misdaden tegen de menselijkheid. Daarom moeten ook journalisten uit de weg geruimd worden. Bijna honderd collega’s zijn in Gaza doelgericht door Israël vermoord.

Nog zo’n leugenachtige CIDI tactiek: aldoor doen alsof het drama begon op 7 oktober. Terwijl dit nu juist de dag was dat in Gaza opgesloten Palestijnen hun jarenlange gijzeling niet langer konden verdragen, hun woede daarover ontplofte en zij zich gruwelijk te buiten gingen in een gruwelijke tegenactie. Wat had Israël verwacht, na al die jaren van tenminste even gruwelijke bezetting en onderdrukking, het voortdurende tergen van het Palestijnse volk? Champagne? (...)

‘Tuurlijk sta ik achter Israël!’ schoot de correspondent boos terug. ‘Want als ik voor ze ga staan, kan ik niet zien wat ze achter mijn rug uitspoken!’

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #media #nieuws #desinformatie #journalist #journalistiek #antisemitisme

Opinie: ‘Ben ik antisemiet? Dacht van niet’

‘Zo hypocriet dat olie- en gasbedrijven meer tijd willen voor een transitie die ze zelf doelbewust frustreren’

Follow the Money

De pr-machinerie van de fossielindustrie hanteert beproefde tactieken om klimaatactie te vertragen. De wetenschapshistoricus Naomi Oreskes – bekend omdat ze aantoonde dat klimaatontkenning een door de olie- en gassector georkestreerd fenomeen is – weet welke tactieken je daar tegenover stelt: leg de machtsnetwerken en de leugens bloot. ‘Laat zien dat ze hun verdienmodel zo lang mogelijk in stand willen houden.’ (...)

Hele artikel

Naomi Oreskes

Tags: #nederlands #boeken #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #fossiele_bedrijven #shell #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing

‘Zo hypocriet dat olie- en gasbedrijven meer tijd willen voor een transitie die ze zelf doelbewust frustreren’

De pr-machinerie van de fossielindustrie hanteert beproefde tactieken om klimaatactie te vertragen. De wetenschapshistoricus Naomi Oreskes – bekend omdat ze aantoonde dat klimaatontkenning een door de olie- en gassector georkestreerd fenomeen is –...

Lees vooral het hele verhaal. Schokkend!

Politie volgt illegaal 11 miljoen kinderen en volwassenen, soms al vlak na hun geboorte

Follow the Money

Elf miljoen Nederlanders worden geautomatiseerd door de politie gevolgd in de basisregistratie personen. Velen zelfs al sinds hun baby- en kindertijd. De politie overtreedt hiermee diverse wetten. De dienders en de korpsleiding weten dat al jaren, maar trekken zich er weinig van aan. Dat blijkt uit onderzoek van Follow the Money.

Dit stuk in 1 minuut

• De politie vraagt op grote schaal persoonlijke informatie, zoals adresgegevens, burgerservicenummers, nationaliteit en huwelijkse staat, van mensen op uit de Basisregistratie Personen: een databank waar alle Nederlanders in staan.
• Als de politie gegevens van iemand opvraagt, neemt de politie automatisch een ‘abonnement’ op die persoon. Van elke wijziging krijgt de politie automatisch bericht. Wie eenmaal een abonnement heeft, komt daar niet meer vanaf.
• Die automatische updates vergemakkelijken het dagelijks werk van de politie. Zo kan zij mensen snel identificeren.
• Het aantal abonnementen is totaal uit de hand gelopen, blijkt uit onderzoek door Follow the Money op basis van een beroep op de Wet open overheid. De politie volgt elf miljoen mensen op deze manier, waaronder miljoenen kinderen.
• De politie handelt hiermee in strijd met verschillende Nederlandse en Europese wetten. Hoewel de korpsleiding dit al jaren weet, laat zij deze onrechtmatige situatie voortbestaan.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #politie #surveillance #massasurveillance #privacy #data #data_mining #gegevens #persoonsgegevens

Politie volgt illegaal 11 miljoen kinderen en volwassenen, soms al vlak na hun geboorte

Elf miljoen Nederlanders worden geautomatiseerd door de politie gevolgd in de basisregistratie personen. Velen zelfs al sinds hun baby- en kindertijd. De politie overtreedt hiermee diverse wetten. De dienders en de korpsleiding weten dat al jaren,...

‘Israël zal niet veilig zijn zolang de Palestijnen dat niet zijn’

NRC

Izzeldin Abuelaish | gynaecoloog en activist - De Palestijnse arts Izzeldin Abuelaish verloor drie dochters bij Israëlische bombardementen in Gaza. Desondanks blijft hij pleiten voor verzoening met Israël. „Israël wil veiligheid maar zijn veiligheid is verbonden met die van de Palestijnen.” (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Izzeldin Abuelaish: „Je stil houden in tijden van onrecht maakt je medeplichtig aan onrecht”. Foto uit ‘I shall not hate’.

„Ondanks hun enorme technologische overwicht zijn de Israëliërs er na zes maanden nog altijd niet in geslaagd Hamas te verslaan”, zegt Abuelaish, „en zelfs Israëls militaire leiding gelooft daarin niet meer. Oorlog kan dit probleem niet oplossen. Israël wil veiligheid, maar zijn veiligheid is verbonden met die van de Palestijnen. Israël zal niet veilig zijn zolang de Palestijnen dat niet zijn.” (...)

In 2011 publiceerde hij zijn memoires onder de titel I shall not hate. Onlangs verscheen een film onder dezelfde titel, die ook in Den Haag bij het filmfestival Movies that Matter wordt vertoond. (...)

„Ik begrijp dat mijn Israëlische vrienden geschokt waren”, zegt Abuelaish. „Maar de Israëliërs zien niet wat er met de Palestijnen gebeurt. De aanval van 7 oktober kwam niet uit het niets. Daarvoor was de Gazastrook ook al een hel om in te leven.” (...)

„Haat is een besmettelijke ziekte, die de mensen zelf verwoest”, zegt hij. „Niemand wordt geboren met haat. Haat is een gif.” (...)

Niemand zou zich stil moeten houden over het huidige leed van de Palestijnen, betoogt hij. „Je stil houden in tijden van onrecht maakt je medeplichtig aan onrecht. Het gaat ook niet om een Palestijns probleem maar om een universeel menselijk probleem, dat de hele wereld aangaat.” (...)

Hoewel Abuelaish veel westerse critici van Hamas hypocriet vindt, constateert hij ook dat niet alle Gazanen de beweging steunen. „Vorige zomer waren we getuige van protestdemonstraties in de Gazastrook tegen Hamas. Er zijn veel mensen die snakken naar vrije democratische verkiezingen. Palestijnen zijn geen extremisten.” (...)

Hele artikel

De film ‘I shall not hate’ is deze vrijdag en zaterdag nog te zien op het Movies that Matter Festival in Den Haag.

Tags: #nederlands #nederland #boeken #gaza #israel #palestijnen #palestina #mensenrechten #oorlogsrecht #wapens #vn #verenigde_naties #bezette_gebieden #unrwa #rafah #oorlogsmisdaden

‘Israël zal niet veilig zijn zolang de Palestijnen dat niet zijn’

Izzeldin Abuelaish | gynaecoloog en activist: De Palestijnse arts Izzeldin Abuelaish verloor drie dochters bij Israëlische bombardementen in Gaza. Desondanks blijft hij pleiten voor verzoening met Israël. „Israël wil veiligheid maar zijn...

Waarom onze smart­phones de sleutel zijn tot een beter internet

Waag Futurelab

Begin dit jaar startte Waag Futurelab samen met partners met het Mobifree-project. De missie is even ambitieus als fundamenteel: Europese inwoners en organisaties voorzien van een grotere keuze in en toegang tot mensgerichte en ethische mobiele software. Danny Lämmerhirt leidt dit traject voor Waag. Hij legt uit waarom juist die mobiele software zo cruciaal is, hoe die nu wordt gedomineerd door twee grote spelers en waarom we moeten investeren in alternatieven.

(Tekst loopt door onder de foto.)

In Mobifree wordt gesproken over het ‘mobiele ecosysteem’. Dat klinkt als iets heel groots. Wat moeten we hieronder verstaan? ‘Het mobiele ecosysteem is inderdaad een uitgebreide verzameling van samenwerkende onderdelen op je smartphone. Het gaat hierbij om zowel je apps, de telefoon zelf (hardware), het besturingssysteem, de verbindingen met de cloud, de firmware, de interfaces waardoor apps en andere code met elkaar communiceren, en alle datastromen tussen deze onderdelen. In Mobifree kijken we naar al deze lagen van het mobiele ecosysteem. Nu worden belangrijke delen van het systeem gecontroleerd door Apple en Google, wat leidt tot allerlei ongewenste afhankelijkheden en problemen. Ons doel is een alternatief te bieden.’ (...)

Elk mobiel ecosysteem is een combinatie van verschillende onderdelen: denk aan je besturingssysteem (iOS/Android), je apps (Whatsapp/Google Maps), je cloud-dienst (Drive/iCloud), je internetbrowser (Chrome/Safari) en je toestel (bijvoorbeeld Samsung of Huawei phones/iPhone). Google en Apple beheersen grote delen van deze stack. Dat is problematisch. Bij Waag werken we aan een ‘public stack’, gebaseerd op publieke-, in plaats van aandeelhoudersbelangen.’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #internet #privacy #apple #google #alphabet #samsung #smartphone #iphone #fdroid #mobifree #ios #android #apps #clouddienst #browser #monopolie

Waag | Waarom onze smart­phones de sleutel zijn tot een beter internet

Een interview met Danny Lämmerhirt over de toekomst van een ethisch mobiele ecosysteem en het project Mobifree.