De reële gevaren van gezichtsherkenning: ‘Ik wil niet in een wereld leven waar iedereen een potentiële verdachte is’

De Volkskrant

Software die gezichten herkent en aan een naam koppelt – dat klinkt als een privacynachtmerrie. Maar de techniek bestaat. (...)

Journalist Kashmir Hill schreef er het onlangs verschenen verontrustende boek Your Face Belongs to Us over (Nederlandse vertaling: Je gezicht is nu van ons). Hierin duikt ze in de wereld van gezichtsherkenning, met het Amerikaanse bedrijf Clearview als de even bizarre als enge protagonist. (...)

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

.

[Clearview] schraapt sociale media af en legt een database aan van miljarden foto’s met bijbehorende namen. Niet van criminelen, maar van gewone burgers die hun kiekjes nietsvermoedend op Facebook of Instagram zetten. Toen Hill haar artikel publiceerde, bleken verschillende Amerikaanse politiekorpsen er al gebruik van te maken. Zij konden beelden van beveiligingscamera’s vergelijken met de foto’s van Clearview. (...)

‘Toen ik de tip over Clearview kreeg, dacht ik onmiddellijk: wacht even, dit gebeurt dus al! Niet in China, maar onder mijn neus in New York.’ (...)

Facebook en Google trokken wél een grens... (...)
We hoeven die bedrijven op dit punt niet te vrezen?
‘Nou, nee. Vergeet niet dat het nog altijd de grote droom van Facebook is om gezichtsherkenning in augmented-realitybrillen te stoppen. Je hebt dan zo’n bril op, loopt over straat en ziet op het glas van je bril informatie geprojecteerd over wat je ziet. Ik verwacht dat die bril er echt wel komt. Facebook heeft altijd al de hele wereld met elkaar willen verbinden en wil dat we dat via hun producten doen. Gezichtsherkenning is daar perfect voor.’ (...)

De voorbeelden zijn soms verbijsterend, zoals de camera’s in de stad Suzhou die mensen volgen die in pyjama over straat gaan, iets wat oudere Chinezen niet raar vinden, maar wat de autoriteiten als aanstootgevend zien. Ambtenaren plaatsen daarna de foto’s van de onverlaten op sociale media, inclusief hun naam. Of, in de VS, de zwarte Amerikaan die ten overstaan van vrouw en kinderen ten onrechte wordt opgepakt en vastgezet vanwege een winkeldiefstal die hij nooit pleegde. De gezichtsherkenningssoftware zat ernaast.

Maar Hill tekent óók op hoe de politie een kindermisbruiknetwerk oprolt en de spin in het web achter de tralies krijgt. Dankzij Clearview. (...)

‘Het is prima dat de politie bij zware verdenkingen toegang heeft tot bepaalde informatie, maar ik wil niet in een wereld leven waar letterlijk iedereen een potentiële verdachte is. Het is een glijdende schaal: voordat je het weet, word je door camera’s in de gaten gehouden omdat je te veel wc-papier gebruikt op een openbaar toilet. Dat is het grote gevaar: steeds meer controle, zoals in China al gebeurt.’ (...)

Kashmir Hill: Je gezicht is nu van ons – Een real-life thriller over een ontwrichtende technologie. Uit het Engels vertaald door Koen Boelens. POM; 344 pagina’s; € 23,50.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #privacy #gezichtsherkenning #clearview #facebook #google #surveillance #massasurveillance #surveillance_kapitalisme #algoritme