Kritiek op Amnesty is onterecht, ook onwelgevallige feiten moeten boven tafel

De Volkskrant

Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’. Daarom moet Amnesty evengoed mogelijke oorlogsmisdrijven door Oekraïners aan de kaak stellen, betoogt Volkskrant-correspondent Rob Vreeken.

Dat was even schrikken. Met een stevig rapport over Oekraïne ‘speelt Amnesty International Rusland in de kaart’, aldus de kop boven het hoofdredactioneel commentaar dinsdag in de Volkskrant. (...)

In [de jaren zeventig] kon in (te) linkse kringen nogal eens worden vernomen dat het maar beter was sommige onprettige zaken te verdoezelen, dit ‘om de tegenstander niet in de kaart te spelen’. Dat was een gevleugelde uitdrukking. (...)

‘De waarheid is altijd revolutionair’, zoals Antonio Gramsci zei. Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’, wat dat ook moge zijn, en keert zich uiteindelijk tegen de pleitbezorger van de goede zaak zelf. (...)

Van het beginsel ‘de tegenstander niet in de kaart spelen’ heb ik daarom sinds de jaren zeventig mijn bekomst, zeker als waarheidslievende journalist. Ik neem feiten waar en rapporteer daar rücksichtslos over, ook als dat niet in mijn straatje te pas komt - mocht ik al een straatje hebben.

Daarom schrok ik van de kop boven dat commentaar. Wat betekent dit voor onze verslaggevers in Oekraïne? Kunnen die geen melding meer maken van misdragingen door Oekraïense militairen, indien ze daar getuige van zijn? Wat betekent het voor mij als correspondent in Istanbul? Mag ik niet langer feiten melden die Erdogan in de kaart kunnen spelen? (...)

De waarheid boven alles, is mijn professionele motto. Of ‘de tegenstander’ daar dan misbruik van maakt, dat is aan hem – ik kan er geen rekening mee houden. (...)

Regeringen kunnen het zich veroorloven soepel om te gaan met rechtsbeginselen, soms worden ze daar zelfs toe gedwongen, zoals Arie Elshout maandag in zijn column betoogde. Maar als er één organisatie is die niet mag schipperen met het internationaal humanitair recht, dan toch wel Amnesty International. (...)

Het gekke van oorlogsrecht is: het geldt ook in tijden van oorlog en het geldt voor beide partijen. (...)

Jawel, veruit de meeste oorlogsmisdrijven in Oekraïne worden gepleegd door Rusland. Die ‘context’ ontbrak volgens de critici in het Amnesty-rapport, maar ook dat is onjuist. Het wordt wel degelijk benadrukt. Bovendien heeft Amnesty de afgelopen maanden meer dan voldoende duidelijk gemaakt hoe het de Russische acties beoordeelt, ook dat is context.

Onterecht is ook het verwijt dat de bewijsvoering te dun is. Amnesty heeft niet anders geopereerd dan gebruikelijk. (...)

Hele artikel

Kinderen spelen in Irpin bij door Russische militairen kapotgeschoten auto’s. Beeld Sergei Supinsky / AFP.

Tags: #nederlands #amnesty #mensenrechten #oorlogsrecht #internationaal_recht #oorlog #oekraine #rusland #oorlogsmisdrijven #gramsci #internationaal_strafhof #waarheid #propaganda #onwelgevallige_feiten