Ook Israël zal zich moeten verantwoorden

NRC

Palestina - Het is voor westerse landen niet meer vol te houden het internationaal recht met betrekking tot de bezette Palestijnse gebieden te negeren, zegt André Nollkaemper.

Bij de oorlog in Oekraïne speelt Europa overtuigend de kaart van het internationaal recht. (...)

Israël is niet vergelijkbaar met Rusland. Maar het zal niet goed uitlegbaar zijn als we bij Rusland vol de kaart van internationaal recht spelen, en straks de oordelen van internationale tribunalen over de bezette Westelijke Jordaanoever naast ons neerleggen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Zicht op de Joodse nederzetting Maale Adumim op de door Israël bezette Westoever. Foto Ilan Rosenberg / Reuters.

De bezetting van de Westoever en Oost-Jeruzalem sinds 1967 en de bouw van nederzettingen, zijn evident in strijd met het internationaal recht – met het recht op zelfbeschikking en met de Vierde Geneefse Conventie, die het een bezettende macht verbiedt om een deel van haar bevolking naar het bezette gebied te verplaatsen. Bovendien zijn dergelijke verplaatsingen oorlogsmisdrijven.

Deze fundamentele beginselen lijken in de dagelijkse praktijk geen enkele rol te spelen. Niet voor Israël, maar ook niet voor de enkele tientallen staten (waaronder Nederland) die Palestina niet hebben erkend. Weliswaar bekritiseren die landen (ook Nederland) stelselmatig de uitbreiding van nederzettingen, maar zolang ze daar geen gevolgen aan verbinden, betekent internationaal recht niets voor de inwoners van Jenin.

Toch is in de afgelopen jaren een dynamiek op gang gekomen die het recht relevanter kan maken. Palestina en de staten die Palestina hebben erkend en steunen, hebben steeds meer het pad naar internationale (rechterlijke) organisaties gevonden. (...)

Het is makkelijk om cynisch te zijn over het verschil dat het Strafhof, de Onderzoekscommissie en het Internationaal Gerechtshof uiteindelijk kunnen maken. Een eerder advies van het Internationaal Gerechtshof uit 2004 had nauwelijks effect.

Maar het landschap is wezenlijk veranderd. Achter de internationale organisaties gaan ruim 130 staten schuil die Palestina hebben erkend, en voor wie een gezaghebbende internationale vaststelling van het recht een belangrijk diplomatiek wapen zal zijn. Ook is de geopolitieke situatie wezenlijk veranderd, waarbij China de banden met Palestina aanhaalt, en een actieve rol in het vredesproces wil spelen, die 20 jaar geleden was voorbehouden aan de Verenigde Staten.

Hele artikel

> Meer over Israël / Palestina

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #illegale_nederzettingen #kolonisten #intifada #dubbele_moraal #recht_op_zelfverdediging #internationaal_recht #volkenrecht #zelfbeschikking #vn_resoluties #jordanie #zionisme #internationaal_strafhof #hamas #plo #al-nakba

Kritiek op Amnesty is onterecht, ook onwelgevallige feiten moeten boven tafel

De Volkskrant

Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’. Daarom moet Amnesty evengoed mogelijke oorlogsmisdrijven door Oekraïners aan de kaak stellen, betoogt Volkskrant-correspondent Rob Vreeken.

Dat was even schrikken. Met een stevig rapport over Oekraïne ‘speelt Amnesty International Rusland in de kaart’, aldus de kop boven het hoofdredactioneel commentaar dinsdag in de Volkskrant. (...)

In [de jaren zeventig] kon in (te) linkse kringen nogal eens worden vernomen dat het maar beter was sommige onprettige zaken te verdoezelen, dit ‘om de tegenstander niet in de kaart te spelen’. Dat was een gevleugelde uitdrukking. (...)

‘De waarheid is altijd revolutionair’, zoals Antonio Gramsci zei. Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’, wat dat ook moge zijn, en keert zich uiteindelijk tegen de pleitbezorger van de goede zaak zelf. (...)

Van het beginsel ‘de tegenstander niet in de kaart spelen’ heb ik daarom sinds de jaren zeventig mijn bekomst, zeker als waarheidslievende journalist. Ik neem feiten waar en rapporteer daar rücksichtslos over, ook als dat niet in mijn straatje te pas komt - mocht ik al een straatje hebben.

Daarom schrok ik van de kop boven dat commentaar. Wat betekent dit voor onze verslaggevers in Oekraïne? Kunnen die geen melding meer maken van misdragingen door Oekraïense militairen, indien ze daar getuige van zijn? Wat betekent het voor mij als correspondent in Istanbul? Mag ik niet langer feiten melden die Erdogan in de kaart kunnen spelen? (...)

De waarheid boven alles, is mijn professionele motto. Of ‘de tegenstander’ daar dan misbruik van maakt, dat is aan hem – ik kan er geen rekening mee houden. (...)

Regeringen kunnen het zich veroorloven soepel om te gaan met rechtsbeginselen, soms worden ze daar zelfs toe gedwongen, zoals Arie Elshout maandag in zijn column betoogde. Maar als er één organisatie is die niet mag schipperen met het internationaal humanitair recht, dan toch wel Amnesty International. (...)

Het gekke van oorlogsrecht is: het geldt ook in tijden van oorlog en het geldt voor beide partijen. (...)

Jawel, veruit de meeste oorlogsmisdrijven in Oekraïne worden gepleegd door Rusland. Die ‘context’ ontbrak volgens de critici in het Amnesty-rapport, maar ook dat is onjuist. Het wordt wel degelijk benadrukt. Bovendien heeft Amnesty de afgelopen maanden meer dan voldoende duidelijk gemaakt hoe het de Russische acties beoordeelt, ook dat is context.

Onterecht is ook het verwijt dat de bewijsvoering te dun is. Amnesty heeft niet anders geopereerd dan gebruikelijk. (...)

Hele artikel

Kinderen spelen in Irpin bij door Russische militairen kapotgeschoten auto’s. Beeld Sergei Supinsky / AFP.

Tags: #nederlands #amnesty #mensenrechten #oorlogsrecht #internationaal_recht #oorlog #oekraine #rusland #oorlogsmisdrijven #gramsci #internationaal_strafhof #waarheid #propaganda #onwelgevallige_feiten