#databanken

berternste2@diasp.nl

‘Nie wieder’ betekent ook: nooit weer zulke databanken met persoonsgegevens

Danny Mekić (De Volkskrant)

(...) Na de Tweede Wereldoorlog drong het besef door dat het mede dankzij de ‘perfecte Jodenadministratie’ was dat een groot deel van de Joodse gemeenschap in Nederland door de bezetter kon worden opgespoord en gedeporteerd. Een belangrijke les: privacy en persoonlijke gegevens zijn het beschermen waard. ‘Nie wieder’ betekende ook: nooit meer registers met persoonsgegevens die, eenmaal in verkeerde handen, desastreuze gevolgen kunnen hebben. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Danny Mekić
Danny Mekić

In 1953, 1983 en 2009 werd de bescherming van de persoonlijke levenssfeer herbevestigd in respectievelijk het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, onze Grondwet, en het Europees Handvest. In 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking.

Maar nu we deze grondrechten eenmaal hebben, tekent zich een zorgwekkende trend af. Terwijl het aantal ernstige misdrijven op een historisch dieptepunt is, reageren we volgens criminologen steeds ‘hysterischer’ op de steeds minder overgebleven bedreigingen, ten koste van die zwaarbevochten grondrechten.

Hoewel overtuigend wetenschappelijk bewijs van effectiviteit ontbreekt, blijven we het land volhangen met steeds meer camera’s. (...) Alle vervoersbewegingen worden geregistreerd: ‘openbaar’ vervoer vereist een chipkaart en vliegtuigpassagiers worden vastgelegd in internationale databanken.

En het einde van de grondrechtenuitverkoop is nog niet in zicht. Vanaf 6 oktober moeten mensen die naar de Europese Unie willen reizen een gezichtsscan en vingerafdrukken afstaan. Nederlandse politici willen een identificatieplicht invoeren voor sociale media. Om strafbare feiten op te sporen wil de Europese Commissie preventief de digitale privéberichten van alle Europeanen gaan scannen, inclusief foto’s en video’s. Ook die van u. (...)

‘Je hebt toch niks te verbergen?’

Ja, totdat de bezetter ineens op de stoep staat. Verzetsstrijders? Alle communicatie gekoppeld aan je identiteit wordt afgeluisterd. (...) Nuttig voor de veiligheid? Volgens hoogleraar Geoffrey Stone hebben de Amerikaanse geheime diensten, die jarenlang dit soort gegevens verzamelden, er nooit één aanslag mee kunnen voorkomen. (...)

We kunnen kiezen voor veiligere, menselijkere methoden van beveiliging en controle. Meer agenten, in plaats van meer camera’s. Meer boa’s, in plaats van meer scanauto’s. Haatalgoritmes aanpakken in plaats van anonimiteit. Databanken terugbrengen tot proporties die beheersbaar en zinvol zijn, en niet eindeloos laten groeien. Het is een keuze tussen een toekomst waarin technologie een regime van angst, wantrouwen en controle oplegt, en een toekomst waarin de democratie is gebouwd is op respect, vertrouwen en vrijheid. (...)

De geschiedenis heeft ons geleerd dat het gemakkelijker is om rechten kwijt te raken dan om ze terug te krijgen. Laten we ervoor zorgen dat toekomstige generaties over de door ons gemaakte keuzes niet hetzelfde hoeven te zeggen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #privacy #surveillance #massasurveillance #data #data_mining #profilering #grondrechten #cctv #gezichtsherkenning #camera #sleepnet #sociale_media #databanken