Wie kan radicale politici muilkorven? Want de blaffende hond zal ooit bijten

NRC

Radicale uitlatingen van politici kunnen uiteindelijk leiden tot geweld, stelt Beatrice de Graaf. Maar wat doe je ertegen? (...)

Ja, je mag alles zeggen wat je wilt binnen de wet – maar woorden doen ertoe, ze kunnen daden worden. Blaffende honden bijten steeds vaker wél. (...)

Duitse wetenschappers van, onder meer, het Center for Monitoring, Analysis, and Strategy bevestigden die dreiging van radicaliserend taalgebruik op Telegram, waar tot de oprichting van ‘tribunalen’ werd opgeroepen, en zelfs tot directe executie van politici die de coronamaatregelen ondersteunden.

Hier vlamde het debat over polarisatie weer op toen NRC onthulde dat de NCTV ook partijen als Denk, PVV en FvD volgde. (...)

Tegelijkertijd: de activiteiten van de NCTV vloeiden voort uit zorgen die in de Kamer zelf werden geuit, en die ook allang door wetenschappers (onder anderen André Krouwel) zijn bevestigd, namelijk dat partijen dikwijls extremer zijn dan hun kiezers en zelf de polarisatie aanzwengelen. Sterker nog, juist en pas als Kamerleden bepaalde begrippen en samenzweringstheorieën of elementen daaruit in het plenum benoemen, neemt de activiteit toe op de socialemediaplatforms, en vandaar naar chatgroepen en zelfs naar offline-activiteiten, zo blijkt uit onderzoek van de Utrecht Data School. (...)

Want ook al distantiëren partijen zich onmiddellijk van grensoverschrijdende acties (zie de reacties op het ‘huisbezoek’ dat minister Kaag ontving), de Commissie Rechtsstatelijkheid Verkiezingsprogramma’s stelde in 2017 en 2021 onomstotelijk vast dat sommige partijen de ‘minimumnormen van de rechtsstaat’ met voeten treden. En dat wakkert online én offline radicalisering aan.

Hoe harder de honden blaffen, hoe waarschijnlijker het is dat ze wél gaan bijten. (...)

Afgelopen week in Duitsland onthulde Der Spiegel dat het aantal rechts-extremisten bij politie, Bundeswehr en veiligheidsdiensten nog veel hoger is dan men dacht. (...)

[U]it de Duitse situatie moeten we drie inzichten meenemen: 1) Recente aanslagen werden door radicale uitlatingen en samenzweringstheorieën van legale partijen gevoed. 2) De diensten die ons tegen die vorm van radicalisering moeten beschermen, moeten polarisatie en radicalisering dus kunnen monitoren, ook van politici en partijen. Maar 3) is de juridische grondslag daarvan goed geregeld? Wie houdt toezicht op die diensten – en beschermt ze daarmee ook tegen zichzelf, en tegen conjuncturele ophef in de samenleving? (...)

Hele artikel

Beatrice de Graaf

Tags: #nederlands #politiek #politiek #politici #radicalisering #radicale_uitspraken #extremisme #NCTV #Denk #PVV #FvD #rechtsstaat #verkiezingsprogramma #sociale_media #chatgroepen #tweede_kamer #democratische_controle #polarisatie #censuur #telegram