Het klimaat redden? Dit zijn de kansen en gevaren. ‘Klimaatbeleid wordt te vaak afgeschilderd als opoffering’

NRC

Elke tiende graad extra opwarming heeft gevolgen, zegt Ani Dasgupta, directeur van het World Resources Institute. Dat besef dringt, in de politiek en in de samenleving, nog onvoldoende door. (...)

„We hebben leiders nodig die de veranderingen omarmen”, zegt Dasgupta in het WRI-kantoor in Den Haag, leiders met doorzettingsvermogen die laten zien dat ons een betere wereld wacht als we klimaatbeleid serieus nemen. Dat het geen gemakkelijke weg is, zal Dasgupta niet ontkennen. NRC bespreekt met hem zes gevaren en kansen voor het internationale klimaatbeleid.”

(Tekst loopt door onder de foto.)

.

Het grootste risico op de weg naar succesvol klimaatbeleid

„(...) [M]et het vergoeden van de schade, of zelfs met een verdubbeling van geld voor aanpassing aan de gevolgen van de opwarming, kom je er niet als landen niet heel snel hun uitstoot terugdringen.” (...)

De grootste valkuil bij het nemen van klimaatmaatregelen

„[N]atuurlijk is energie een van de belangrijkste emissiebronnen. Maar de transitie gaat niet alleen over emissies. Het gaat ook hoe we leven, over consumptie, over de natuur, over rechtvaardigheid.”

„Door alleen over energie te praten, wordt de aandacht bijvoorbeeld afgeleid van de mondiale voedselsystemen. Terwijl die verantwoordelijk zijn voor 34 procent van de uitstoot. We kunnen beperking van de opwarming tot anderhalve graad wel vergeten als ons voedselsysteem niet verandert. Of als we onze bossen en onze natuur niet beter beschermen. Het gaat om een transitie van de hele samenleving.” (...)

„En daar zit een andere grote fout als het om klimaatactie gaat. Klimaatbeleid wordt te vaak afgeschilderd als een opoffering. We moeten dit, we mogen dat niet, we moeten minder consumeren, het wordt veel te duur. Maar de wetenschap laat juist zien dat klimaatbeleid ons een betere wereld geeft. Een wereld waar de lucht schoner is, waar steden leefbaarder worden, het water schoner, onze kinderen gezonder. Een betere, productievere wereld.”

De grootste barrière om de mondiale klimaatdoelen te halen

„Ach, er zijn zo veel barrières. De grootste? Misschien wel dat mensen nog onvoldoende de gevolgen begrijpen als de opwarming over de anderhalve graad heen gaat. Hoeveel meer dat gaat kosten.” (...)

„Ondanks de waarschuwingen van VN-klimaatpanel IPCC beseffen we onvoldoende dat elke tiende graad extra gevolgen heeft. Ook 1,5 graden is niet superveilig. Omdat mensen dat niet begrijpen, gaat het klimaatbeleid te langzaam. De Europese Green Deal is een stap in de goede richting, Maar het is nog lang niet de dramatische verschuiving die we nodig hebben.”

De grootste winst die geboekt kan worden voor het klimaat

„De snelste klimaatwinst wordt bereikt via het energiebeleid, maar er is geen wondermiddel. Belangrijk is het verhaal dat politici vertellen.”

„Kijk naar de Verenigde Staten. Daar zijn vorig jaar met succes drie grote klimaatwetten ingevoerd. In feite gaat het om een voor de VS ongekende vorm van industriepolitiek, maar dat zal niemand daar hardop zeggen.” (...)

„In een land als India wordt zo’n gesprek veel moeilijker. Met een gemiddeld jaarinkomen van tweeduizend dollar per hoofd van de bevolking is India nog steeds een arm land. Maar het is wel een land met 400 miljoen mensen in de middenklasse. In China telt de middenklasse intussen zelfs al 600 miljoen mensen. Bij elkaar een miljard mensen die allemaal net zo willen consumeren als mensen in het rijke Westen.” (...)

„Hoe leg je aan die mensen uit dat ze, nu ze eenmaal rijk zijn, niet moeten gaan consumeren. Geloof me, dat wordt een moeilijk gesprek.”

De grootste morele kwestie in de klimaatonderhandelingen

„Ongelijkheid, zonder enige twijfel. Klimaatverandering wordt te vaak gezien als iets wetenschappelijks, als iets dat ons overkomt. Maar klimaatbeleid, de impact van klimaatverandering, dat gaat over schaarste. Schaarste aan schone lucht, schaarste aan water, schaarste aan landbouwgrond, schaarste aan voedsel. Elke keer als er schaarste optreedt, lijden de armen het meest.”

„Klimaatverandering zal de wereld ongelijker maken, omdat het dingen schaarser maakt.”

„Dat vraagt dus een gigantische overdracht van middelen van rijke naar armere landen, op een veel grotere schaal dan rijke landen hebben beloofd en dan ze nu geven.” (...)

Het grootste succes van het internationale klimaatoverleg

„De tijd dat er twee gescheiden wegen bestonden – ontwikkeling en klimaatverandering – ligt achter ons. Elk land ter wereld probeert zijn bijdrage te leveren. Veel landen hebben daarbij wel hulp nodig.” (...)

„Maar op de klimaattop vorig jaar in Egypte bleek dat internationaal overleg over het klimaat nog steeds mogelijk is.

„De biodiversiteitstop, een maand daarna, was zelfs een nog groter succes. En ook het oceanenverdrag werd vorige maand, nadat er vele jaren over is onderhandeld, met succes afgerond. De klimaattop eind dit jaar in Abu Dhabi wordt opnieuw een lakmoesproef voor het multilateralisme. De wereld kan het zich niet permitteren om in blokken uiteen te vallen.”

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #world_resources_institute #wri #klimaatbeleid #klimaattop #biodiversiteitstop #oceanenverdrag #multilateralisme #energie #energietransitie #ongelijkheid #schaarste #voedselsystemen #voedselvoorziening