Zo complex is het niet om de koning een blauwe brief te sturen

NRC

Monarchie - Als de koning inkomstenbelasting moet betalen, zal zijn bruto uitkering verdubbelen. Slecht voor zijn imago, meent Gerard Aalders.

Een Kamermeerderheid wil de Koning inkomstenbelasting laten betalen zo bleek 18 januari. Het vergt veel tijd de noodzakelijk veranderingen in de Grondwet aan te passen. Er kunnen discussies uit voortvloeien die het Koninklijk Huis kunnen schaden. Wat als de Koning wel wil betalen, maar toch hetzelfde bedrag per jaar wil overhouden als hij nu heeft. Zijn ‘uitkering’ zou dan grofweg moeten worden verdubbeld en dat valt niet te verdedigen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

De koninklijke familie bij paleis Huis ten Bosch. Foto Robin Utrecht ANP/Hollandse Hoogte.

Het kabinet liet in 2015 weten dat het belasten van de koninklijke ‘uitkeringen’ om twee redenen niet aan de orde was. Het unieke karakter van het ambt van Koning zou er niet mee verenigbaar zijn. Waarom eigenlijk niet? De vorstenhuizen van het Verenigd Koninkrijk, België, Spanje en Zweden betalen wél belasting.

De tweede reden is dat ‘bruteren’ uitzonderlijk lastig zou zijn. Bruteren wil zeggen dat de huidige netto-uitkering moet worden omgerekend naar een brutobedrag. (...)

Je zou denken dat de Belastingdienst voor hetere vuren heeft gestaan. Maar volgens de RVD is het gewoon té ingewikkeld om er zelfs maar aan te beginnen. (...)

Vermoedelijk was de grootste angst van Rutte en de RVD dat ‘bruteren’ uit zou draaien op ruwweg een verdubbeling van de huidige uitkering. (...)

Het is nu al moeilijk de hoogte van de koninklijke ‘uitkeringen’ te verdedigen. Een verdubbeling zou de reputatie van de Oranjes, die toch al als ‘inhalig’ bekend staan, schaden. (...)

Die moeilijkheidsgraad bij het taxeren geldt in Nederland uitsluitend voor de Koning en zijn naasten. Dat is opmerkelijk want bij alle miljoenen belastingplichtigen heeft de Belastingdienst dat probleem opgelost. Zelf iets betalen voor ‘kleding en persoonlijke verzorging’ vindt het Koninklijk Huis te ver gaan. (...)

Het geklaag van de RVD dat het „in dienst hebben van huispersoneel” niet aftrekbaar zou zijn, was eveneens onzin. Het is geregeld in artikel 41 van de Grondwet: „De Koning richt, met inachtneming van het openbaar belang, zijn Huis in.” Hoewel: van een regeling is nauwelijks sprake. De Koning kan heel ver gaan dankzij de volstrekte wazigheid van het artikel. Artikel 41 komt erop neer dat hij zelf mag beslissen over het personeel van zijn hofhouding en hoe hij die inricht. Zelf kost de hofhouding hem geen cent, die kosten zijn voor de staat. Wel moet hij rekening houden met het ‘openbaar belang’, maar die bepaling is eveneens zo diffuus dat het geen struikelblok zal zijn.

Het is de vraag of deze discussie de positie van de monarchie niet verder zal ondermijnen. Als republikein hoop ik dat wel.

Hele artikel

Tags: #nederlands #koningshuis #belasting #bruteren #belastingdienst #vorstenhuis #republikein #republiek #huispersoneel #kleding