#belasting

berternste2@diasp.nl

Zo complex is het niet om de koning een blauwe brief te sturen

NRC

Monarchie - Als de koning inkomstenbelasting moet betalen, zal zijn bruto uitkering verdubbelen. Slecht voor zijn imago, meent Gerard Aalders.

Een Kamermeerderheid wil de Koning inkomstenbelasting laten betalen zo bleek 18 januari. Het vergt veel tijd de noodzakelijk veranderingen in de Grondwet aan te passen. Er kunnen discussies uit voortvloeien die het Koninklijk Huis kunnen schaden. Wat als de Koning wel wil betalen, maar toch hetzelfde bedrag per jaar wil overhouden als hij nu heeft. Zijn ‘uitkering’ zou dan grofweg moeten worden verdubbeld en dat valt niet te verdedigen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van
De koninklijke familie bij paleis Huis ten Bosch. Foto Robin Utrecht ANP/Hollandse Hoogte.

Het kabinet liet in 2015 weten dat het belasten van de koninklijke ‘uitkeringen’ om twee redenen niet aan de orde was. Het unieke karakter van het ambt van Koning zou er niet mee verenigbaar zijn. Waarom eigenlijk niet? De vorstenhuizen van het Verenigd Koninkrijk, België, Spanje en Zweden betalen wél belasting.

De tweede reden is dat ‘bruteren’ uitzonderlijk lastig zou zijn. Bruteren wil zeggen dat de huidige netto-uitkering moet worden omgerekend naar een brutobedrag. (...)

Je zou denken dat de Belastingdienst voor hetere vuren heeft gestaan. Maar volgens de RVD is het gewoon té ingewikkeld om er zelfs maar aan te beginnen. (...)

Vermoedelijk was de grootste angst van Rutte en de RVD dat ‘bruteren’ uit zou draaien op ruwweg een verdubbeling van de huidige uitkering. (...)

Het is nu al moeilijk de hoogte van de koninklijke ‘uitkeringen’ te verdedigen. Een verdubbeling zou de reputatie van de Oranjes, die toch al als ‘inhalig’ bekend staan, schaden. (...)

Die moeilijkheidsgraad bij het taxeren geldt in Nederland uitsluitend voor de Koning en zijn naasten. Dat is opmerkelijk want bij alle miljoenen belastingplichtigen heeft de Belastingdienst dat probleem opgelost. Zelf iets betalen voor ‘kleding en persoonlijke verzorging’ vindt het Koninklijk Huis te ver gaan. (...)

Het geklaag van de RVD dat het „in dienst hebben van huispersoneel” niet aftrekbaar zou zijn, was eveneens onzin. Het is geregeld in artikel 41 van de Grondwet: „De Koning richt, met inachtneming van het openbaar belang, zijn Huis in.” Hoewel: van een regeling is nauwelijks sprake. De Koning kan heel ver gaan dankzij de volstrekte wazigheid van het artikel. Artikel 41 komt erop neer dat hij zelf mag beslissen over het personeel van zijn hofhouding en hoe hij die inricht. Zelf kost de hofhouding hem geen cent, die kosten zijn voor de staat. Wel moet hij rekening houden met het ‘openbaar belang’, maar die bepaling is eveneens zo diffuus dat het geen struikelblok zal zijn.

Het is de vraag of deze discussie de positie van de monarchie niet verder zal ondermijnen. Als republikein hoop ik dat wel.

Hele artikel

Tags: #nederlands #koningshuis #belasting #bruteren #belastingdienst #vorstenhuis #republikein #republiek #huispersoneel #kleding

berternste2@diasp.nl

Zou niet elke erfenis moeten worden weggeschonken?

Peter de Waard (De Volkskrant)

Een erfenis zou je kunnen omschrijven als diefstal van de egalitaire samenleving, net als belastingontwijking.

Alleen: ze zijn allebei niet strafbaar. Want bijna niemand wil een 100 procent egalitaire samenleving, waarbij de kinderen van een ander net zo worden gekoesterd als de eigen kinderen.

Daarom gaat de erfenis naar kinderen, andere familieleden of zelf gekozen buitenstaanders. Maar eigenlijk is een erfenis in geld even kwalijk als het vererven van een titel. Republikeinen die tegen het instituut van de monarchie zijn, zouden ook tegen het vererven van geld moeten zijn.

Vorige week maakte de 31-jarige Oostenrijkse Marlene Engelhorn bekend dat ze een nalatenschap van 25 miljoen euro van haar grootmoeder weggeeft, omdat ze van mening is dat ze er geen recht op heeft. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Tekening van Peter de Waard
Peter de Waard

Het ideaal is dat mensen allemaal gelijk worden geboren. In werkelijkheid is de een een kansrijk miljonairskind en de ander een kansloos achterbuurtkind. Dat is de belangrijkste reden voor de ongelijkheid in de samenleving, zoals de Franse econoom Thomas Piketty heeft vastgesteld.

Een erfbelasting van 90 of zelfs 100 procent zou juist grote economische voordelen hebben. Het zou mensen op hoge leeftijd dwingen hun eigendommen, zoals huizen, te verkopen en het geld te herinvesteren in nieuwe heupen en hartkleppen. Dat lost twee problemen op: de betaalbaarheid van de zorg en de woningnood onder jongeren. (...)

En het zou ruzies voorkomen. Het mislopen van erfenissen is de grootste oorzaak van eindeloze familievetes. (...)

Rijkeluiskindjes maken zogezegd meer stuk dan dat ze opbouwen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #erfenis #erfrecht #belasting #erfbelasting #gelijkheid #ongelijkheid #piketty

berternste2@diasp.nl

De fiscus ondermijnt zelf het Nederlands belastingstelsel

NRC

Belasting - De fiscale bevoordeling van grote geldstromen door de staat is een bedreiging voor het belastingstelsel.

‘Belastingontwijking is geen natuurwet, maar een beleidskeuze.” Met deze vaststelling in het rapport Global Tax Evasion van het EU Tax Observatory, gevestigd in Parijs, kan Nederland het doen. Want Nederland komt er in dit rapport als het stoute jongetje van de klas beschamend van af. Niet alleen speelt Nederland een sleutelrol als grootste doorstroomland ter wereld van kapitaal op zoek naar belastingontwijking, de allerrijkste Nederlanders kunnen de belastingdruk op hun inkomen en vermogen spectaculair verlagen – meer nog dan miljardairs in Frankrijk en de Verenigde Staten. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van blauwe belastingenveloppen
.

Nederlands voorbeeld de 30 procent belastingvrijstelling voor expats (92.000 begunstigden, voordeel 11.950 euro per jaar, gederfde belastinginkomsten voor de schatkist 1,1 miljard euro). (...)

Er zijn andere voorbeelden van particuliere rijkdom die zich onttrekt aan nationale belastingheffing. Zoals Nederlandse telers en exporteurs in de bloemenbranche die de afgelopen jaren op grote schaal gebruik hebben gemaakt van betalingen via een archaïsche Schotse juridische constructie. (...)

Daarnaast zijn er mogelijkheden van juridische acrobatiek door de oprichting van een stichting die kan worden ondergebracht bij een trust naar het recht van een belastingparadijs op een Kanaaleiland, in de Cariben of de Stille Zuidzee.

De Belastingdienst kan het niet alleen makkelijker, maar ook leuker maken. Zoals met Box 2 van het belastingstelsel, die bekend staat als ‘de pretbox van Vermeend’ (naar staatssecretaris Willem Vermeend die het boxenstelsel in 2001 heeft ingevoerd). Via Box 2 kunnen ondernemers (directeuren-grootaandeelhouders) met een ‘aanmerkelijk belang’ (dat wil zeggen minimaal 5 procent van het aandelenkapitaal in een onderneming, dat kan een eigen bedrijf maar ook een particuliere ‘pensioen-bv’ zijn) aanzienlijke belastingbesparingen bereiken. (...)

Geen wonder dat het EU Tax Observatory vaststelt: „Belastingontwijking – inclusief een grijs gebied op de grens van wat wetmatig is – vindt in toenemende mate binnenlands plaats.”

Nederland heeft bovendien de reputatie het grootste doorstroomland van kapitaal ter wereld te zijn. Ruim 15 procent van de belastingontwijking op internationale bedrijfswinsten loopt via Nederland, volgens het Tax Observatory-rapport. (...)

Anders gezien: Nederland is het grootste belastingparadijs ter wereld zonder palmbomen en tropische stranden.

Ook dit is geen uitvloeisel van een natuurwet, maar van bewust nationaal beleid. Tientallen jaren hebben Nederlandse kabinetten prioriteit gegeven aan het vestigingsklimaat. Nederland heeft een kerstboom aan fiscale regelingen opgetuigd waarmee rente, dividend, interne verrekeningen, royalties of intellectueel eigendom niet of nauwelijks belast worden. (...)

In veel gevallen is sprake van geldstromen langs brievenbusfirma’s zonder personeel, die slechts bestaan uit een inschrijving bij de Kamer van Koophandel en die beheerd worden door trustkantoren. Nederland telt zo’n 12.000 brievenbusfirma’s, op één adres in Amsterdam Zuidoost zijn er meer dan 2.000 gevestigd en in een pand aan de Keizersgracht meer dan 200. (...)

Wat levert Doorstroomland op? Behalve een dubieuze reputatie: drie- tot vierduizend lucratieve banen in de professionele dienstverlening en een slordige 650 miljoen euro vennootschapsbelasting. Volgens Tax Justice Netwerk staat daar een belastingderving van 10 miljard dollar tegenover door weglekken van winsten van in Nederland geregistreerde ondernemingen en particuliere vermogens naar belastingparadijzen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #europa #europese_unie #europese_commissie #oecd #EU_Tax_Observatory #oeso #oecd #winstbelasting #vermogensbelasting #brievenbusfirma #trustkantoor

berternste2@diasp.nl

Het is de hoogste tijd om belastingontwijking aan te pakken, om te beginnen aan de Zuidas

De Volkskrant

Veel te lang hebben overheden toegekeken hoe kapitaal werd geschoven tussen landen om belasting te ontwijken.

In het jongste rapport over internationale belastingontwijking speelt Nederland opnieuw een negatieve hoofdrol. Dit land is voor bedrijven wereldwijd de favoriete bestemming voor ontduiking van de winstbelasting, blijkt uit een uitgebreide studie van het EU Tax Observatory, een onafhankelijke Franse onderzoeksinstelling. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van gebouwen aan de Zuidas bij avond
Nederland is een centrum van belastingontwijking, met name aan de Amsterdamse Zuidas. Beeld Freek van den Bergh/de Volkskrant.

De gemiddelde Nederlandse rijkaard betaalt inmiddels minder dan 20 procent belasting over zijn inkomen. (...)

Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz beschrijft in het voorwoord bij de studie glashelder hoe dit de samenleving ondermijnt. Niet alleen komen overheden hierdoor geld te kort om de belangrijkste uitdagingen van deze tijd (klimaatverandering, bijvoorbeeld) het hoofd te bieden, ook wordt het draagvlak onder het belastingstelsel ondergraven. Als bedrijven en miljardairs massaal belasting ontwijken, als het betalen van belasting niet meer als morele plicht wordt gezien, dan zullen gewone burgers op den duur ook gaan morren. (...)

Het is de afgelopen decennia heel makkelijk geworden kapitaal over de wereld te schuiven. Daardoor heeft de factor kapitaal beslag gelegd op een steeds groter deel van de winst. De factor arbeid delft het onderspit. Een arbeider kan nooit dreigen dat hij zijn activiteiten naar een ander land verplaatst als de belasting niet omlaaggaat.

Het is de hoogste tijd om deze fundamentele ongelijkheid te lijf te gaan. (...)

De onderzoekers stellen voor om naast de wereldwijde minimum winstbelasting van 15 procent overal dezelfde vermogensbelasting te heffen van 2 procent. Dan heeft het geen zin meer om met geld te schuiven en kunnen fiscale adviseurs, werknemers van brievenbusbv’s en belastingambtenaren wat nuttigers gaan doen. Het zou mooi zijn als Nederland nu eens het goede voorbeeld geeft en binnen de Oeso voor regels pleit die een einde maken aan het belastingparadijs aan de Zuidas.

Hele artikel

> Zie ook: ‘Belastingontwijking kost de wereld jaarlijks 472 miljard dollar, Nederland een van de hoofdverantwoordelijken’

Tags: #nederlands #nederland #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #europa #europese_unie #europese_commissie #oecd #EU_Tax_Observatory #oeso #oecd #winstbelasting #vermogensbelasting

berternste2@diasp.nl

‘Belastingontwijking kost de wereld jaarlijks 472 miljard dollar, Nederland een van de hoofdverantwoordelijken’

Het is de afgelopen jaren moeilijker geworden om via Nederland belasting te ontwijken, maar desondanks lijkt het alsof het aandeel van Nederland in de wereldwijde belastingontwijking is gegroeid.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van belastingkantoor
Nederland heeft afgelopen jaren maatregelen genomen tegen belastingontwijking. Foto Sem van der Wal/ANP.

Overheden lopen wereldwijd jaarlijks 472 miljard dollar (427 miljard euro) mis door belastingontwijking, heeft het Tax Justice Network berekend. Volgens de organisatie, die de ontwijking bestrijdt, zorgen rijke individuen voor 171 miljard belastingverlies door hun geld weg te sluizen en bedrijven voor 301 miljard schade door winst elders op te geven. En in die 301 miljard is Nederland met een aandeel van 17 procent een van de hoofdverantwoordelijken. (...)

Het Tax Justice Network ziet één grote boosdoener, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD). De landen die daarbij zijn aangesloten, zouden voor buitenproportioneel veel belastingontwijking zorgen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #europa #europese_unie #europese_commissie #oecd #tax_justice_network

berternste2@diasp.nl

‘Armoede is er niet ondanks maar dóór onze welvaart’, zegt Pulitzerprijswinnaar Matthew Desmond

NRC

Hoogleraar Princeton - Rijke landen zijn prima in staat armoede uit te roeien, betoogt de Amerikaanse socioloog en hoogleraar Matthew Desmond in een veelbesproken boek. Dat we dat nog nooit gedaan hebben, zegt iets over onszelf.

Het pokkenvirus uitroeien, de kindersterfte decimeren, de gemiddelde levensduur opkrikken: de mensheid heeft veel voor elkaar gekregen, de laatste vijftig jaar. Hoe is het dan mogelijk, vraagt de Amerikaanse hoogleraar sociologie Matthew Desmond (Princeton) zich af, dat armoede nog steeds bestaat, en dat het zelfs in rijke westerse landen niet is uitgebannen? Kúnnen we dat niet? Of wíllen we het niet?

In zijn nieuwe boek Poverty, by America schrijft Desmond dat er maar één conclusie mogelijk is: het is onwil. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van arbeiders in magazijn

.

„De armoede in ons land”, zegt Desmond in het videogesprek, „is er niet ondanks onze welvaart, maar dóór onze welvaart.” Amerikanen en Nederlanders kunnen relatief goedkoop boodschappen doen, bezorgmaaltijden bestellen of pakketjes laten bezorgen dankzij onderbetaalde werkenden. En wie een stabiele baan heeft, profiteert op een tweede manier van lage lonen. De hogere winsten die bedrijven maken dankzij die lage lonen, komen deels ten goede aan werknemers, via de beleggingen van hun pensioenfonds. Zo bouwen welgestelde burgers „welvaart op”, zegt Desmond, „over de rug van de werkende armen”. (...)

Armoede kan ook blijven voortbestaan, zegt hij, doordat midden- en hoge inkomens veel overheidsgeld opeisen. Geld dat ook naar lage inkomens had kunnen gaan. Alleen al afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, die ook in de VS bestaat, zou al veel geld vrijspelen, zegt Desmond. „De hypotheekrenteaftrek doet helemaal niets om de aankoop van een huis voor lage inkomens dichterbij te brengen. Integendeel: het maakt koophuizen juist duurder.” (...)

De overheid zou volgens Desmond minder geld moeten besteden aan rijke burgers, en het geld dat daardoor vrijkomt moeten gebruiken om het sociaal vangnet te verbeteren. Hoewel de sociale zekerheid in Nederland veel rianter is dan in de VS, is de bijstandsuitkering hier lager dan de armoedegrens die het Sociaal en Cultureel Planbureau hanteert. Een hogere bijstand zou het aantal mensen in armoede drastisch verminderen. Maar veel economen zeggen dat de bijstandsuitkering niet al te hoog moet worden. Dat zou de motivatie van uitkeringsontvangers kunnen wegnemen om werk te zoeken.

„Ik ben ervan overtuigd dat werken lonend moet zijn. Maar ik vind ook dat rijke landen als de onze een minimale levensstandaard moeten garanderen. Dat kunnen we gemakkelijk betalen met zijn allen. Ongelijkheid zal altijd blijven bestaan, maar zúlke grote verschillen hebben we niet nodig. We hoeven niet te tolereren dat gezinnen hun dagelijkse boodschappen niet kunnen betalen. (...)

Je kunt armoede naar mijn mening niet uitroeien als je de rijksten ontziet. En ik vraag hun niet dat ze hun vermogen afstaan, maar dat ze accepteren dat zij minder financiële voordelen krijgen van de overheid. Ja, dat gaat gepaard met wat pijn. Maar in ruil daarvoor krijgen we een veiliger, eerlijker en gelukkiger land. Met minder daklozen, minder achterstelling. Dus ik denk ook dat het uitroeien van armoede ons allemaal een betere samenleving oplevert.”

Hele artikel

Tags: #nederlands #armoede #ongelijkheid #hypotheekrenteaftrek #overheidsgeld #lage_lonen #belasting #belastingvoordeel #verzorgingsstaat #sociaal_vangnet #armoedegrens #bijstand

berternste@pod.orkz.net

Belastingparadijs Nederland ondergraaft de democratie

Hubert Smeets (NRC)

(...) Deze Uber files [zie: Financieele Dagblad, Trouw en De Groene Amsterdammer] stinken. Ze ruiken misschien niet naar regelrechte corruptie, maar toch zeker naar hypocrisie en rechtsstatelijk bederf. Om met de huichelarij te beginnen. Jarenlang heeft de Nederlandse regering corruptie opgevoerd als reden waarom Oekraïne geen lid zou kunnen worden van de EU. Op de index van Transparancy International staat Nederland qua smeergeldreinheid immers op de achtste plaats terwijl Oekraïne onderaan op 122 bungelt. Maar wat blijkt? Juist eigen vaderlanders en zelfs de Staat der Nederlanden die ‘ons’ Europa van vreemde smetten vrij wil houden, bezondigen zich aan subversief gedrag binnen de EU. (...)

Dat de Nederlandse fiscus tegelijkertijd vertrouwelijke informatie van fiscale collega’s in Zweden en Groot-Brittannië aan Uber doorspeelde om het bedrijf zo lang mogelijk uit de wind te houden, is echter meer dan pijnlijk. (...)

Hier gaat het niet meer om hypocrisie, hier is sprake van bederf. Mogelijk willens en wetens heeft de Belastingdienst geopereerd als dubbelagent door waardevolle geheime kennis te delen met een ‘disruptieve innovatieve’ onderneming uit het buitenland. Belastingparadijs Nederland heeft zich daarmee als onbetrouwbare bondgenoot binnen de EU ontmaskerd. (...)

De Belastingdienst is een bij uitstek rechtsstatelijke instelling. Als er één staatsmonopolie is dat alle burgers in gelijke omstandigheden gelijk moet behandelen, dan is het de fiscus. (...) Als de Belastingdienst zich verbindt met een buitenlands concern (Uber) en zich tegelijkertijd keert tegen gewone burgers (Toeslagenaffaire) – om slechts twee dossiers te noemen – dan ondergraaft ze niets minder dan een hoeksteen van de democratie: het onderlinge vertrouwen in de samenleving. (...)

Nog even en Nederland convergeert met het ‘corrupte’ Oosten, dat het zelf met zoveel ponteneur en eigendunk kritiseert. Tien tegen één dat ook Rutte zich hierin niet herkent. Dat zou een vergissing zijn. (...)

Hele artikel

Foto van Hubert Smeets
Hubert Smeets

Tags: #nederlands #nederland #uber #taxi #uber_files #corruptie #democratie #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #neelie_smit-kroes #europa #europese_unie #europese_commissie #toeslagenaffaire

berternste@pod.orkz.net

De grootste vermogens worden steeds groter, dankzij de overheid

NRC

Vermogensongelijkheid - Onderzoek door een groep ambtenaren: tien procent van de rijkste Nederlanders heeft 61 procent van het totale vermogen in handen.

De welvaart in Nederland is nog schever verdeeld dan tot nu toe gedacht. Tien procent van de rijkste Nederlanders heeft 61 procent van het totale vermogen in handen, als pensioenen niet zijn meegerekend. De top 1 procent bezit zelfs een kwart van al het vermogen, terwijl de onderste 25 procent juist meer schulden dan vermogen heeft. (...)

Niet alleen zagen de rijkste Nederlanders hun vermogen de afgelopen jaren steeds verder groeien, het overheidsbeleid zorgt ervoor dat de verdeling alleen maar schever wordt.

Hoe kan dat? Kort gezegd: geld hébben is de beste manier om meer geld te verdienen. De meeste Nederlanders halen hun inkomen uit arbeid, in de vorm van salaris, maar de rijkste 1 procent haalt een groot deel van haar inkomen uit vermogen, zoals bedrijfswinsten en beleggingen.

Inkomen uit arbeid wordt echter zwaarder belast dan vermogen. (...)

Toch nemen daarmee de onderlinge vermogensverschillen zelfs met het meerekenen van de pensioenen niet af, constateren de onderzoekers. De arme huishoudens krijgen er wat bij, maar de rijke huishoudens nog veel meer. (...)

Meer vermogende Nederlanders hebben zijn vaker bezitter van één, of zelfs meerdere koophuizen. Voor de grote groep middeninkomens is het huis een belangrijke vorm van vermogen, maar het vermogensverschil met de groep die geen huis bezit is enorm. (...) Ook wie een familiebedrijf overneemt of veel geld erft, betaalt bij de huidige belastingtarieven en -regels vrij weinig belasting. (...)

Zolang vermogenden met gunstige tarieven en behendige trucs weinig belasting blijven betalen, moet de overheid dat compenseren door meer belasting op arbeid te heffen. Grote vermogensongelijkheid kan ook de arbeidsmarkt ontregelen en zorgt ervoor dat het steeds belangrijker wordt wat iemand startpositie is. (...)

[Er] komt een grote golf van geërfd geld in zicht. Maar niet alle babyboomers hebben (veel) vermogen. Wie geluk heeft, krijgt veel startkapitaal mee. Wie pech heeft, krijgt niets. (...)

Kabinet-Rutte IV laat vermogens vooralsnog ongemoeid. Premier Mark Rutte (VVD) reageerde de afgelopen maanden steeds op oproepen vanuit de oppositie om iets te doen aan de vermogensongelijkheid door te verwijzen naar het onderzoek. (...)

De data zijn nu onontkombaar. Nu is de politiek aan zet, concludeert het rapport: „Aan u de keuze.”

Hele artikel

> Zie ook: Ons belastingstelsel is een puinhoop (NRC)

Foto van huizen aan water met boten
Het dorp Blauwestad in de provincie Groningen. Voor de grote groep middeninkomens is het huis een belangrijke vorm van vermogen. Foto Hans van Rhoon/ANP/Hollandse Hoogte.

Tags: #nederlands #nederland #ongelijkheid #vermogens #belasting #hypotheekrenteaftrek #vermogensongelijkheid #pensioenen #erfenis #familiebedrijf #belastingadviseur #belastingontwijking #bv

berternste@pod.orkz.net

Er is genoeg geld in Nederland, zegt econoom Dirk Bezemer. ‘Het is jarenlang de verkeerde kant op gerold’

Trouw

(...) ‘Dit rijke land moet zich schamen voor de werkende armen.’ (...)

“De overheid heeft veel invloed op de lonen, vergis je niet. Er ís geen vrije markt waar de overheid niets kan doen, al is dat lange tijd het verhaal geweest.” (...)

“Een voorbeeld daarvan is flexibilisering. Zo’n dertig jaar geleden is de overheid de arbeidsmarkt gaan flexibiliseren en opeenvolgende kabinetten hebben dat actief gepromoot. Van de 9 miljoen werkende Nederlanders zijn er 2,5 à 3 miljoen flexwerker of zzp’er. Deels zijn dat mensen die goed voor zichzelf kunnen zorgen, zeker, maar een groot deel heeft een te laag en onzeker inkomen.” (...)

“Noem het verblinding, overtuiging, of noem het ideologie, maar in Nederland heerst het idee dat de Amsterdamse Zuidas, met zijn banken, accountants en vermogensbeheerders, het vlaggenschip van de Nederlandse economie is. De financiële sector krijgt in dit land enorme subsidies.

“Neem de hypotheekrenteaftrek. Die geeft de overheid aan huizenkopers, zodat ze lagere maandlasten hebben. Maar in wezen is het een subsidie aan de bank, want die zegt: als jij lagere lasten hebt, dan kun je best meer lenen. En wie meer leent, betaalt meer rente. Voor banken, voor makelaars, voor dat hele financiële complex is die aftrek fantastisch.” (...)

“Alle ongeveer drie miljoen gepensioneerden in Nederland ontvangen AOW. De overheid registreert wie wat krijgt en voert de regeling uit en dat kost ongeveer 100 miljoen euro per jaar.

“Daarnaast heb je de pensioenfondsen, waarin werkgevers en werknemers premies inleggen die worden belegd. Dat kost zo’n 9 miljard per jaar. Dat is negentig keer zoveel, terwijl er hetzelfde aantal gepensioneerden mee wordt bediend. Waar gaat al dat geld naartoe? Dat kun je je afvragen.” (...)

“Die vermogensbeheerders, de money managers, romen stevig af op de inleg van pensioenspaarders. Het is een wereld van exorbitante winsten en weinig toegevoegde waarde.” (...)

“De eerste stap is dat er een consensus ontstaat: dit kan beter. Maar ons enorme pensioenstelsel met zijn vele partijen en ingewikkelde regels is heel lastig te veranderen. En voor ons belastingstelsel geldt dat niet anders.” (...)

“Zo liet Keynes zien dat de financiële structuur van een land bepaalt wat het kan doen. Voor ons land geldt: pakken we ons pensioen- en belastingstelsel niet aan, dan blijven de kwetsbaarheden, flexwerk en de werkende armen. Dan sukkelen we door. Dat hoeft niet in een rijk land als het onze.” (...)

“De geschiedenis van het kapitalisme laat zien dat groei en verdeling van welvaart op hun best zijn wanneer de markt en de overheid de economie samen vormgeven en de dynamiek sturen.” (...)

“De overheid heeft een mening en stuurt daarop. En dat is niet het idee dat daarna postvatte: dat van de bv Nederland. Ofwel: alles wat goed is voor bedrijven is goed voor Nederland. Maar aanpak van stikstof en ­natuurbescherming zijn niet het eerste belang van ­bedrijven, maar wel van groot belang voor het land.

“Nu zie je dat de overheid probeert om de problemen af te kopen met een fondsje hier en een fondsje daar. Er is een stikstoffonds, een groeifonds, maar ideeën zitten er niet achter. Dat past bij een premier die visie een vies woord vindt. Economen zeggen: als je geld uitgeeft, moet je over het doel nagedacht hebben.” (...)

“Geld is geen beperking. Wel als je een arm land bent. Maar Nederland is rijk.”

Hele artikel

Foto van Dirk Bezemer

Tags: #nederlands #nederland #economie #armoede #energieprijzen #inflatie #flexwerk #zzp #pensioen #pensioenfonds #vermogenbeheer #aow #lonen #werkende_armen #hypotheek #hypotheekrente #hypotheekrenteaftrek #flexibilisering #arbeidsmarkt #zuidas #banken #accountants #makelaars #huizenmarkt #belasting #keynes #bv_nederland #stikstoffonds #groeifonds #bedrijfsleven #stikstof #natuurbescherming #luchtvervuiling #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikasgas #uitstoot #markt #marktfundamentalisme #kapitalisme #bedrijfsleven