‘Onwelgevallige informatie over Israël onder het tapijt geveegd’

NRC

Gaza-oorlog - Ambtenaren van Buitenlandse Zaken noemen de verregaande bemoeienis van demissionair premier Rutte ‘opmerkelijk’. (...)

Volgens de ambtenaren gaat de bemoeienis van Rutte zó ver dat politiek onwelgevallige informatie – zoals mogelijke schendingen van het humanitair oorlogsrecht door Israël – onder het tapijt wordt geveegd. „Een verzoek van het ministerie van Algemene Zaken aan de Directie Juridische Zaken bij Buitenlandse Zaken luidt als volgt”, schrijven de ambtenaren: „Wat kunnen we zeggen zodat het lijkt alsof Israël geen oorlogsmisdaden begaat?”

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mark Rutte ontmoet Benjamin Netanyahu in Jeruzalem, op 23 oktober vorg jaar.

De anonieme brief, die is opgesteld door een twintigtal kritische ambtenaren en diplomaten, maakt deel uit van het beroep van drie maatschappelijke organisaties tegen de staat, dat maandag dient voor het Gerechtshof in Den Haag. Oxfam Novib, Pax en The Rights Forum eisen dat Nederland de export van reserve-onderdelen voor Israëlische F-35 gevechtsvliegtuigen vanuit een distributiecentrum op vliegbasis Woensdrecht staakt. In haar pleidooi, waarin NRC inzage heeft gehad, zal advocaat Liesbeth Zegveld de brief gebruiken.

Afgelopen november besloot Nederland de levering vanuit het F-35 Regional Warehouse door te laten gaan, ondanks ambtelijke waarschuwingen dat Israël mogelijk „ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht” begaat met de jachtvliegtuigen, die betrokken zijn bij de bombardementen.

Volgens de Nederlandse organisaties zijn de leveringen vanuit Woensdrecht in strijd met het Europees gemeenschappelijk standpunt over wapenexport en het internationale Wapenhandelsverdrag. (...)

Volgens ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn de motieven van Nederland echter niet altijd zuiver en speelt de carrière van premier Rutte op de achtergrond een grote rol. Komende zomer wil Rutte Jens Stoltenberg opvolgen als secretaris-generaal van de NAVO, en hoewel de Europese bondgenoten daar zeker iets over te zeggen hebben, geeft één stem de doorslag: die van het Witte Huis. (...)

Amerika blijft achter Israël staan – en Ruttes demissionaire kabinet doet dat dus ook, zo zeggen de kritische ambtenaren. (...)

Ook binnen het demissionaire kabinet leidt Ruttes lijn tot frictie, zo stellen de ambtenaren in hun brief. Zo zou minister Bruins Slot afgelopen december vóór een tweede, sterk afgezwakte VN-resolutie hebben willen stemmen, die opriep tot „het creëren van de voorwaarden voor een langdurige beëindiging van de vijandelijkheden”. Bruins Slot stuitte op een ‘njet’ van Rutte – minuten voor de stemming in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. (...)

De pro-Amerikaanse lijn van Nederland is intussen bepaald opvallend. Afgelopen week prijkte Nederland als enige EU-land op een lijstje van bondgenoten die betrokken waren bij de aanval op Houthi-rebellen in Jemen door de VS en het VK. Dat de Nederlandse bijdrage bestond uit één stafofficier deed niets af aan de politieke boodschap die Den Haag zond met de „niet-operationele” deelname aan het bombardement. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #gaza #israel #palestijnen #palestina #buitenlandse_zaken #rutte #nato #navo #mensenrechten #oorlogsrecht #wapens #houthi #jemen