De Rotterdammer mag dan ver achter het front wonen, rustig koffie drinken is er niet meer bij als de raketten hem om de oren vliegen

Arie Elshout (De Volkskrant)

Het heeft in de verte wat weg van de angst die Napoleon ooit met zijn revolutionaire leger opriep bij de Europese vorstenhuizen. Nu is het Trump die als populistische antichrist Europa doet bibberen bij de gedachte dat hij met een eventueel tweede presidentschap de bestaande orde zal ondermijnen. Wat als hij zijn handen aftrekt van de Navo; zijn we dan overgeleverd aan de luimen van Poetin? (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Arie Elshout

Eigenlijk is dat curieus. Europa telt 29 Navo-landen, zij bestrijken een gebied dat zich uitstrekt van de Noordkaap tot de Zwarte zee, hun defensie-uitgaven zijn bij elkaar opgeteld de op één na hoogste ter wereld, de Fransen en Britten hebben kernwapens. (...)

Bang dat de Russen heel Europa overlopen, is [Dick Zandee, militair expert van Clingendael] niet. We moeten het denken loslaten dat er ineens een Rus in je keuken staat. ‘Anders dan in de Koude Oorlog, toen ze een paar honderd kilometer hiervandaan aan de grens tussen de twee Duitslanden stonden, bevinden zij zich nu geografisch ver weg van West-Europa. Ik zie ze echt niet in staat op te rukken naar de Noordzee.’

Maar, maar, maar… rustig slapen is er toch niet bij. Rusland kan zich concentreren op een beperkt gebied, Centraal-Europa, de Baltische staten. Een bezetting alleen al van de Estlandse stad Narva, die aan Rusland grenst en waar 90 procent van de inwoners Russisch-talig is, zou Europa voor het blok zetten. Krachtens de belofte dat het elke millimeter van het Navo-grondgebied zal verdedigen, moet het proberen het gebied te heroveren.

Zandee betwijfelt of Europa zonder Amerikanen daarvoor voldoende offensieve slagkracht heeft. Bovendien kan Poetin raketaanvallen uitvoeren op een aanvoerhaven als Rotterdam. (...) Ook kan Poetin dreigen met kernwapens. Het zal de Europeanen voor gruwelijke dilemma’s plaatsen. Willen we vechten, lijden en sterven voor de Balten? (...)

Het beste is dat Europa nooit in zo’n situatie terechtkomt door te werken aan een effectieve afschrikking. (...)

Cruciaal is dat de nucleaire afschrikking ook zonder Amerikanen intact blijft. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Alle waarschuwingen voor een oorlog in Europa komen niet uit de lucht vallen

Tags: #nederlands #nederland #oekraine #rusland #poetin #wapens #militaire_steun #veiligheidsovereenkomst #eu #europese_unie #europa #nato #navo #baltische_staten #finland #oorlog #defensie

Wantrouwen jegens Poetin is terecht, maar we moeten waken voor misplaatst alarmisme

NRC

Oorlog - Topmilitairen waarschuwen voor een Russische aanval. Maar volgens Rein Bijkerk en Christ Klep vormt Rusland waarschijnlijk geen grote bedreiging.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto Marco Ferrageau/ANP

Er waart een spook door onze landen: het spook van het alarmisme. (...)

Natuurlijk is een gezond wantrouwen jegens het Poetin-regime terecht. Maar de golf van alarmisme die nu met name de NAVO-landen overspoelt, is opvallend. De oorzaak van de omslag ligt mede bij het stokken van het Oekraïense offensief. (...)

Het is echter zeer de vraag of Rusland nog een existentiële militair-strategische bedreiging voor de NAVO zal zijn. Poetin weet heel goed dat hij niet achteloos kan blijven doorgaan met kostbare oorlogsproductie, want de Russische burgers willen voldoende consumptiegoederen. De verspilling van levens aan het front zal hopelijk zelfs de Russische legertop een keer te ver gaan. En de militaire kwaliteit van de Russische krijgsmacht blijft beperkt. (...)

Wij kiezen voor een nuchtere en meer doelgerichte strategische route voorwaarts. Op kortere termijn liggen twee keuzes voor de hand. Ten eerste blijvende steunverlening aan Oekraïne (inclusief het gericht opvoeren van de productie van specifieke wapensystemen en munitie). Ten tweede het permanent ongedaan maken van de lichtzinnige defensiebezuinigingen in Nederland en andere NAVO-staten.

Maar de crux ligt, ten derde, vooral bij een effectiever gebruik van de reeds beschikbare middelen waarover ook de Europese NAVO-landen wel degelijk beschikken: miljoenen militairen (paraat en mobilisabel), ruim duizend marineschepen en bijna tienduizend tanks. (...)

Ofwel: politiek-militaire nuchterheid is altijd een betere gids dan luidruchtig alarmisme.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #oekraine #rusland #poetin #wapens #militaire_steun #veiligheidsovereenkomst #eu #europese_unie #europa #nato #navo #baltische_staten #finland #oorlog #defensie

Alle waarschuwingen voor een oorlog in Europa komen niet uit de lucht vallen

Caroline de Gruyter (NRC)

(...) Rob Bauer, voorzitter van het Militaire Comité van de NAVO zei dat „we moeten beseffen dat het niet vanzelfsprekend is dat wij in vrede leven”. Sir Patrick Sanders, chef van het Britse leger, ging verder. Hij bepleitte niet alleen een „verdubbeling” van de militaire middelen, maar ook de mogelijkheid van een algehele mobilisatie in het geval dat er oorlog met Rusland komt. Ook Eirik Kristoffersen, hoofd van de Noorse strijdkrachten, deed een duit in het zakje. Hij waarschuwde voor een Russische militaire aanval. Hij schatte dat we „één, twee of drie jaar hebben om ons voor te bereiden”. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Caroline de Gruyter

Zij proberen het Europese publiek duidelijk te maken dat we in gevaarlijke tijden leven. Dat er oorlog kan komen. Een enorme oorlog waarop Europa materieel en mentaal niet voorbereid is, waardoor het alle verworvenheden kan kwijtraken die burgers afgelopen zeventig jaar als vanzelfsprekend zijn gaan beschouwen – vrede, stabiliteit, welvaart. (...)

Overdrijven zij? Nee, betoogden Hal Brands (Johns Hopkins-universiteit) en Charles Edel (universiteit van Sydney) in 2019 in hun boek The Lessons of Tragedy: Statecraft and World Order. Als je oorlog wil voorkomen, moet je eerst begrijpen en accepteren dat tragedie in de internationale politiek altijd op de loer ligt. (...)

Gevoeligheid voor tragedie, schrijven de auteurs, betekent inzicht „niet voor datgene wat al is gebeurd, maar voor datgene wat kan gebeuren”. Westerlingen lijden in hun ogen aan gevaarlijk „serieel geheugenverlies”. (...)

In zo’n tijd leven wij nu. Dat is waar de generaals voor waarschuwen. En terecht.

Hele artikel

> Zie ook: Ook onze vrijheid komt in het geding als we Oekraïne niet blijven steunen

Tags: #nederlands #nederland #oekraine #rusland #poetin #wapens #militaire_steun #veiligheidsovereenkomst #eu #europese_unie #europa #nato #navo #baltische_staten #finland #oorlog #defensie

Ook onze vrijheid komt in het geding als we Oekraïne niet blijven steunen

NRC

Oekraïne - In 2024 lijken oorlogskansen voor Oekraïne gekeerd en Poetin ruikt bloed. Nederland moet nu laten zien dat het Oekraïne daadwerkelijk steunt zolang als nodig is, betoogt Robert Serry. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

_ Een vernietigd gepantserd militair voertuig in een veld in de regio Charkiv, in januari 2024. Foto Roman Pilipey/AFP. _

Het Oekraïense optimisme in peremoha – een regelrechte overwinning op Rusland waarin elke centimeter grondgebied zal worden heroverd – heeft een flinke deuk opgelopen. Zeker nu westerse beloften het land te blijven steunen zo lang als het nodig is broos blijken te zijn. In de VS werpt de mogelijke herverkiezing eind dit jaar van president Donald Trump zijn schaduw al vooruit. Het is op dit moment nog steeds onzeker of en wanneer het nieuwe Amerikaanse militaire steunpakket van 61 miljard dollar door het Congres zal worden vrijgegeven. En Europa, dat gezamenlijk reeds meer militaire steun aan Oekraïne levert dan de VS, is nog lang niet in staat het wegvallen van Amerikaanse steun te compenseren. (...)

De oorlogskansen lijken gekeerd en Poetin ruikt bloed. Oekraïense steden en vooral Kyiv zijn voorlopig nog redelijk goed verdedigd tegen de nieuwe grote Russische winterluchtaanvallen, waarin zelfs ballistische raketten op burgerdoelen worden ingezet. Maar hoe lang nog reikt de voorraad aan Patriot- en andere luchtafweersystemen? Aan het lange front probeert het Russische leger op meerdere plaatsen door te breken. (...)

Het leek wel of het Westen bang was de oorlog te kunnen winnen vanwege het gevaar van nucleaire escalatie. Intussen had Poetin ons al lang de oorlog verklaard en draaiden de Russische staatsmedia op volle toeren om het Russische publiek ervan te overtuigen dat Rusland de facto een oorlog tegen de NAVO voert. (...)

Zonder voldoende westerse steun dient zich het doemscenario aan dat Rusland erin slaagt door de huidige frontlinie te breken. (...)

Bovendien wordt het Westen nu ook geconfronteerd met de oorlog tussen Israël en Hamas in Gaza, die nog verder regionaal kan escaleren en afleidt van de oorlog in Oekraïne. Rusland en Iran hebben een gedeeld belang dat deze oorlog zo lang mogelijk voortduurt.

Terwijl Oekraïners geen keus hebben en zullen blijven doorvechten voor hun overleving, wordt in Europa nog nauwelijks beseft welke gevolgen een Oekraïense nederlaag voor ons kan hebben. Ik twijfel er niet aan dat Poetin dan ook gaat rammelen aan de grenzen van Europa die door de NAVO-paraplu worden beschermd, zoals de Baltische staten of Finland. Hij zal grensincidenten uitlokken om de hardheid van NAVO-artikel 5 (een aanval op één is een aanval op allen) te testen. Wat als dan in de VS president Trump is herkozen? (...)

Toch is er nog geen reden om te denken dat het Westen de krachtmeting met Poetins Rusland hoeft te verliezen. (...) Als we maar beseffen dat Poetins Rusland ook een bedreiging vormt voor onze vrijheid als we Oekraïne niet blijven steunen en onze eigen defensie-uitgaven verhogen. (...)

Een ander lichtpunt is dat onlangs het VK als eerste land in Europa een langjarige veiligheidsovereenkomst met Oekraïne heeft afgesloten. (...)

Het is van groot belang dat dit Britse voorbeeld binnenkort door de VS en grotere landen in Europa, inclusief Nederland, wordt gevolgd als daadwerkelijke invulling van de belofte Oekraïne te steunen zo lang als het nodig is. (...)

Dan breekt uiteindelijk ook in deze oorlog het moment van de ‘mutually hurting stalemate’ aan, waarin beide partijen bereid zijn compromissen te sluiten om die te beëindigen. Ik verwacht zelf niet dat dit snel zal gebeuren, maar 2024 belooft wel een sleuteljaar te worden voor de manier waarop de oorlog afloopt. (...)

Hoezeer Oekraïne ook recht heeft op de overwinning, het meer waarschijnlijke eindscenario lijkt toch dat het conflict zal worden bevroren op basis van dan bestaande bestandslijnen, waarin Rusland een deel van het Oekraïens grondgebied (op dit moment ongeveer een vijfde van het land) controleert en illegaal heeft ingelijfd. (...)

Zo’n uitkomst is een bittere pil voor de Oekraïners zelf, maar biedt wel uitzicht dat zij in vrijheid kunnen blijven leven in een land dat onomkeerbaar deel gaat uitmaken van de Euro-Atlantische wereld. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #oekraine #rusland #poetin #wapens #militaire_steun #veiligheidsovereenkomst #eu #europese_unie #europa #nato #navo #baltische_staten #finland

‘Onwelgevallige informatie over Israël onder het tapijt geveegd’

NRC

Gaza-oorlog - Ambtenaren van Buitenlandse Zaken noemen de verregaande bemoeienis van demissionair premier Rutte ‘opmerkelijk’. (...)

Volgens de ambtenaren gaat de bemoeienis van Rutte zó ver dat politiek onwelgevallige informatie – zoals mogelijke schendingen van het humanitair oorlogsrecht door Israël – onder het tapijt wordt geveegd. „Een verzoek van het ministerie van Algemene Zaken aan de Directie Juridische Zaken bij Buitenlandse Zaken luidt als volgt”, schrijven de ambtenaren: „Wat kunnen we zeggen zodat het lijkt alsof Israël geen oorlogsmisdaden begaat?”

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mark Rutte ontmoet Benjamin Netanyahu in Jeruzalem, op 23 oktober vorg jaar.

De anonieme brief, die is opgesteld door een twintigtal kritische ambtenaren en diplomaten, maakt deel uit van het beroep van drie maatschappelijke organisaties tegen de staat, dat maandag dient voor het Gerechtshof in Den Haag. Oxfam Novib, Pax en The Rights Forum eisen dat Nederland de export van reserve-onderdelen voor Israëlische F-35 gevechtsvliegtuigen vanuit een distributiecentrum op vliegbasis Woensdrecht staakt. In haar pleidooi, waarin NRC inzage heeft gehad, zal advocaat Liesbeth Zegveld de brief gebruiken.

Afgelopen november besloot Nederland de levering vanuit het F-35 Regional Warehouse door te laten gaan, ondanks ambtelijke waarschuwingen dat Israël mogelijk „ernstige schendingen van het humanitair oorlogsrecht” begaat met de jachtvliegtuigen, die betrokken zijn bij de bombardementen.

Volgens de Nederlandse organisaties zijn de leveringen vanuit Woensdrecht in strijd met het Europees gemeenschappelijk standpunt over wapenexport en het internationale Wapenhandelsverdrag. (...)

Volgens ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn de motieven van Nederland echter niet altijd zuiver en speelt de carrière van premier Rutte op de achtergrond een grote rol. Komende zomer wil Rutte Jens Stoltenberg opvolgen als secretaris-generaal van de NAVO, en hoewel de Europese bondgenoten daar zeker iets over te zeggen hebben, geeft één stem de doorslag: die van het Witte Huis. (...)

Amerika blijft achter Israël staan – en Ruttes demissionaire kabinet doet dat dus ook, zo zeggen de kritische ambtenaren. (...)

Ook binnen het demissionaire kabinet leidt Ruttes lijn tot frictie, zo stellen de ambtenaren in hun brief. Zo zou minister Bruins Slot afgelopen december vóór een tweede, sterk afgezwakte VN-resolutie hebben willen stemmen, die opriep tot „het creëren van de voorwaarden voor een langdurige beëindiging van de vijandelijkheden”. Bruins Slot stuitte op een ‘njet’ van Rutte – minuten voor de stemming in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. (...)

De pro-Amerikaanse lijn van Nederland is intussen bepaald opvallend. Afgelopen week prijkte Nederland als enige EU-land op een lijstje van bondgenoten die betrokken waren bij de aanval op Houthi-rebellen in Jemen door de VS en het VK. Dat de Nederlandse bijdrage bestond uit één stafofficier deed niets af aan de politieke boodschap die Den Haag zond met de „niet-operationele” deelname aan het bombardement. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #gaza #israel #palestijnen #palestina #buitenlandse_zaken #rutte #nato #navo #mensenrechten #oorlogsrecht #wapens #houthi #jemen

Poetin vervalst de geschiedenis maar is helder over zijn plannen

Caroline de Gruyter (NRC)

(...) De Belgische generaal b.d. Marc Thys (...) voegde eraan toe dat iedereen moet beseffen dat Rusland is overgeschakeld op een oorlogseconomie, dat het 6 procent van het bbp in defensie pompt en dat president Poetin NAVO-landen blijft bedreigen. Ter vergelijking: Nederland spendeert komend jaar 1,95 procent aan defensie. (...) Militaire bronnen melden een Russische troepenopbouw langs de grens met Finland. Volgens generaal Thys heeft de NAVO drie jaar om zich op een Russische aanval voor te bereiden. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Caroline de Gruyter

Ook elders slaan beroepsmilitairen en politici alarm over de lamentabele staat van paraatheid. (...)

President Poetin heeft zich verkeken op de oorlog in Oekraïne. Hij wilde het land in een paar dagen onder de voet lopen en het bij zijn nieuwe Russische Rijk voegen. (...)

Een van ’s werelds grootste wapenleveranciers, Noord-Korea, bevoorraadt hem. Maar Oekraïne zit ook klem, doordat het niet genoeg wapens en geld van het Westen krijgt. (...)

Het typische aan Poetin is dat hij de geschiedenis doorlopend vervalst maar helder is over zijn plannen. Hij bedreigde Georgië, de Krim, Donbas, Belarus, heel Oekraïne. Steeds dachten Europeanen: ach, dat doet hij toch niet. Maar Poetin ging in alle gevallen tot actie over. Nu zegt hij dat Moldavië en Baltische landen bij Rusland horen. En Polen, deels. Ivan Krastev, de Bulgaarse Rusland-kenner, zei laatst: „Als Poetin over de toekomst praat, kunnen we hem maar beter geloven.” (...)

„Jij hebt misschien geen interesse in oorlog, oorlog heeft wel interesse in jou.”

Hele artikel

> Zie ook: Poetins lange oorlog

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato #moldavie #Estland #Letland #Litouwen #polen

Poetins lange oorlog

De Groene Amsterdammer

Een Russische overwinning op Oekraïne wordt waarschijnlijker, waarschuwt militair analist Gustav Gressel. ‘Met de huidige trend zal Rusland geen vrede willen vóór 2027.‘ (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Oekraïense soldaten van de artillerie-eenheden bereiden een aanval voor op het front bij Avdiivka in Donetsk Oblast. 28 november © Ozge Elif Kizil / Anadolu / Getty Images.

Gressel legt meteen, met een kalm en verontrustend betoog, zijn analyse als een baksteen op tafel. ‘Laten we beginnen met de realiteit’, zegt hij. ‘Er zijn twee realistische uitkomsten mogelijk van deze oorlog: een Russische overwinning of een Oekraïense overwinning. Er zit niets tussenin. Rusland wil niets er tussenin en dat zal ten minste zo blijven tot in 2025. Vladimir Poetin zou een volslagen idioot zijn om in te stemmen met een staakt-het-vuren of een bevriezing van de oorlog, zolang de kans nog bestaat dat Donald Trump de presidentsverkiezingen wint in de VS. En ook als Trump niet wint, draaien de verhoudingen in het Amerikaanse Congres over een jaar waarschijnlijk in Poetins voordeel. Daarvoor zal hij zijn doelstelling om de oorlog te winnen niet aanpassen.’

Er zal volgens Gressel simpelweg niet genoeg druk op Poetin komen om dat af te dwingen. ‘De binnenlandse druk op Poetin is verwaarloosbaar en dat zal ook zo blijven. Het Westen heeft de druk uitgeoefend waartoe het bereid is. De Amerikanen zijn niet bereid om meer te doen. De Duitsers zijn niet bereid om meer te doen’, zegt hij. ‘Poetin zal misschien in de toekomst akkoord gaan met een tijdelijk staakt-het-vuren, om Rusland te herbewapenen en te reorganiseren voor de volgende aanval. Maar een echt vredesakkoord? Dat zal Poetin alleen willen tekenen als Rusland daartoe gedwongen wordt door een tekort aan mannen en militair materieel. Als de verliezen in het huidige tempo doorgaan, voorzie ik dat niet vóór 2027, 2028. Het probleem is dat Oekraïne tegen die tijd allang geen tanks en pantserwagens meer heeft. Poetin ziet dit ook, en zal niet onderhandelen over vrede als hij verwacht dat het in de toekomst beter met hem zal gaan.’ (...)

Gressel loopt rond met een grote ergernis over het uitblijven van een coherent Europees plan om Oekraïne in staat te stellen het verzet tegen de Russische invasie vol te houden. ‘We hebben twee jaar verloren met scholzen’, zegt hij, doelend op het eindeloos weifelen en nietsdoen waaraan de Duitse kanselier Scholz zijn naam heeft geleend. ‘In 2024 zullen we Oekraïne nog wel kunnen bevoorraden, omdat er nog allerlei tweedehands militaire spullen rondslingeren in Europa. Maar daarna zullen we grote problemen krijgen om Oekraïne in het gevecht te houden’, zegt hij.

‘Op elk punt in die twee jaar hadden Europese landen kunnen besluiten om hun militaire productie op te voeren. Dat is wel gebeurd voor sommige soorten munitie, maar niet voor pantserwagens, tanks of luchtverdediging. (...)

‘Direct na Ruslands nederlaag in de Slag om Kyiv, rond april vorig jaar, begon Rusland zich aan te passen aan een lange oorlog. Dat omvatte een industrieel programma voor herbewapening, een verkorte officierstraining om snel meer commandanten te krijgen, en later de gedwongen mobilisatie, die via wat sleutelen en finetunen is overgegaan in een soort clandestiene permanente mobilisatie. Het was een scala aan grote en kleine maatregelen, en in het voorjaar van 2023 was Rusland in principe klaar voor een lange oorlog.’ (...)

Het lijkt Gressel helder dat het Oekraïense zomeroffensief is mislukt. (...)

Nu deze doorbraak is mislukt, is de lange oorlog vanzelf een realiteit geworden. Gressel ergert zich eraan dat dat volgens hem in Europa niet wordt erkend, omdat er bij velen het onuitgesproken idee heerst dat er uiteindelijk wel een vredesakkoord gesloten kan worden als Oekraïne uitgevochten is. (...)

Gressel stelt: ‘Ik volg Poetin al decennia en ik zeg: dat is een illusie. Dat idee gaat voorbij aan Poetins handelsvrijheid en aan zijn doelstellingen. En hij wil geen staakt-het-vuren. Hij wil een beslissend resultaat. (...)

Als het Westen een Russische overwinning wil voorkomen, wat een keur aan regeringsleiders beweert, heeft het volgens Gressel geen andere optie dan Oekraïne te ondersteunen met een industrieel programma. (...) Maar de politieke aandacht, en de politieke wil, lekken weg.

‘Je zag dat al een tijd in de VS, waar vooral bij de Republikeinen de weerstand groeit tegen de steun aan Oekraïne. Maar mijn grootste wroeging is dat veel Europese landen onvoldoende aandacht besteden en onvoldoende gewicht in de schaal leggen achter de oorlogsinspanningen van Oekraïne. Want het is ons continent.’ (...)

‘We doen te weinig, en we hadden het veel, veel, veel beter kunnen doen. Het is verschrikkelijk om aan te moeten zien hoe zwak en besluiteloos Scholz is. En er is geen strategisch denken, geen onafhankelijke strategie.’ (...)

‘Een Russische overwinning wordt volgens mij steeds waarschijnlijker. Het is niet onvermijdelijk, maar het wordt steeds waarschijnlijker omdat het Westen de inspanningen niet opbrengt die nodig zijn voor een andere uitkomst. Wij negeren het, en doen alsof dit voor ons geen gevolgen heeft.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato

Oekraïens verlies kan in Europese gezichten exploderen

Caroline de Gruyter (NRC)

(...) [Z]ich afwenden van de Oekraïne-oorlog omdat dit „onze oorlog niet is” (...) is een kardinale fout. Het is namelijk, helaas, wèl een Europese oorlog.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Caroline de Gruyter

Vladimir Poetin viel Oekraïne binnen omdat hij vindt dat het bij Rusland hoort. (...) Daar is hij duidelijk over. Oekraïne hoort daarbij, Wit-Rusland, Moldavië en ook de Baltische landen die intussen diep in de Europese Unie en NAVO zitten ingebed. (...) De oorlog verloopt voor hem niet denderend. Maar voor Oekraïne evenmin. Dat is afhankelijk van het Westen voor de bevoorrading. Omdat het Westen bang is bij de oorlog betrokken te raken, geeft het Kyiv genoeg om zichzelf te verdedigen maar niet genoeg om de Russen eruit te gooien.

Patstelling, dus. De oorlog zit muurvast. Poetin kan dit eindeloos volhouden. Hij kan miljoenen Russen recruteren die, zoals de historicus Sergei Tsjernytsjevski uit Novosibirsk laatst in een bloednuchter, bitter stuk in Le Monde schetste, geen probleem hebben met die oorlog. (...)

Oekraïne kan de oorlog niet eindeloos volhouden. Het schraapt manschappen bijeen en krijgt steeds minder geld en wapens. Amerikaanse financiële en militaire hulp zit vast in een ruzie tussen Republikeinen en Democraten over grensbewaking. In Europa zit het klem tussen een gapend gat in de Duitse begroting, verkiezingsslogans als ‘Nederlanders weer op 1’ en een Hongaarse minidictator die Brussel afperst. (...)

Die westerse zwakte geeft [Poetin], na eerdere ‘tests’ waarbij het Westen geen poot uitstak (Georgië in 2008, de Krim en Donbas in 2014), appetijt voor méér. Who’s next? De Balten? Polen? De veiligheid van Oekraïne is cruciaal voor de veiligheid van Europa. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Wij oorlogsmoe? Wat dacht je van Oekraïne?

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato

Wij oorlogsmoe? Wat dacht je van Oekraïne?

NRC

Oekraïne begint tekenen van uitputting te vertonen. Juist op dit gevaarlijke moment dreigt het Westen af te haken, waarschuwt Laura Starink.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Een Oekraïense militair werpt een blik op een herdenkingsmonument voor medesoldaat Oleksandr Matsievsky in Kyiv. Matsievsky werd op beeld geëxecuteerd nadat hij ‘Slava Ukraini’ zei.

(...) Succes kent vele vaders maar nu de oorlog vastloopt, begint de hele wereld schielijk de andere kant op te kijken. Het Oekraïense tegenoffensief is mislukt, heeft na generaal Zaloezjny nu ook president Zelensky erkend. Maar ook de Russen zijn geen meter opgeschoten. Op de keper beschouwd hebben ze in twee jaar tijd niet meer bereikt dan een verdubbeling van het grondgebied dat ze al sinds 2014 bezet houden. En in de Zwarte Zee en op de Krim hebben de Oekraïners verrassend succesvolle acties uitgevoerd. Van een nederlaag is dus geen sprake, maar Oekraïne begint tekenen van uitputting te vertonen. De prijs aan mensenlevens is heel hoog.

En juist op dit gevaarlijke moment dreigt het Westen af te haken. De Verenigde Staten zijn diep verzonken in hun verkiezingsrampspoed en de Republikeinen in de Senaat hebben net Bidens laatste tranche aan financiële hulp voor Oekraïne (61 miljard dollar) geblokkeerd. (...)

Volgens de Ukraine Tracker van het Kiel Institute for the World Economy is de westerse hulp aan Oekraïne dit jaar met ongeveer 90 procent gedaald ten opzichte van 2022.

En ook Europa is voornamelijk met zichzelf bezig. De Hongaarse premier Orbán dreigt op de EU-top van volgende week de start van Oekraïnes cruciale toetredingsonderhandelingen te blokkeren. (...)

Als ik in Kyiv over westerse Ukraine fatigue spreek kijkt men mij moedeloos en verontwaardigd aan: waar kunnen jullie nu in hemelsnaam moe van zijn? Wij zijn het toch die voor jullie vechten? (...)

Iedereen snapt dat er ooit onderhandeld zal moeten worden, maar er is geen enkel teken dat Poetin bereid is tot concessies. Nu stoppen betekent een bevroren conflict met territoriumverlies en Oekraïners weten dat Russische laarzen op de grond nooit meer vertrekken. De Minsk-akkoorden, de wapenstilstanden van 2014 en 2015, waren uitstel van executie en hebben in hun ogen uiteindelijk de weg gebaand voor de invasie van 24 februari 2022. (...)

Poetin heeft Rusland omgevormd tot oorlogseconomie en de wapenproductie opgevoerd. In een dictatuur tellen mensenlevens niet en zijn vijfde herverkiezing op 17 maart 2024 staat vast. (...)

Maar Oekraïne is geen dictatuur: al zijn de presidentsverkiezingen van volgend jaar in verband met de oorlog afgeblazen, al is er sprake van militaire censuur, Zelensky heeft rekening te houden met de stemming in het land. Het is tekenend dat generaal Zaloezjny de westerse publiciteit heeft gezocht om een realistisch beeld te geven van de noodsituatie aan het front. Met de middelen die we nu hebben, zei de generaal, kunnen we de oorlog niet winnen. (...)

In de documentaire Zijn oorlog laat Andrej Zacharov van het in Rusland verboden Russische onderzoekscollectief Projekt via interviews met alle hoofdrolspelers zien hoe Rusland in 2014 achter de schermen de opstand in de Donbas orkestreerde. Na het succes van de geweldloze annexatie van de Krim had Poetin aanvankelijk aarzelingen om door te pakken in de Donbas. Dit is het patroon: als verzet uitbleef ging het Kremlin steeds een stap verder.

Voor de Oekraïners is dat een bloedige les geweest: de oorlog met Rusland begon immers niet op 24 februari 2022, maar in 2014, en heeft al ver vóór de massale en openlijke invasie 10.000 Oekrainers het leven gekost. Ook het Westen moet daarvan leren.

Zelfs als het lot van de voor het leven vechtende Oekraïners ons onverschillig laat, dan nog is het niet moeilijk te snappen dat een grote gedestabiliseerde rompstaat aan de oostflank van Europa geen geruststellende gedachte is. (...)

Oorlogen eindigen met de nederlaag van een van de strijdende partijen: die is van beide kanten nog niet in zicht. Of aan de onderhandelingstafel, maar dan moet er van twee kanten de bereidheid of de noodzaak zijn het bloedvergieten te willen stoppen. (...)

Halverwege de oorlog onze steun wegtrekken is onverantwoordelijk en gevaarlijk. Poetin en zijn racistische televisiepundits zeggen openlijk dat ze Oekraïne slechts als een Amerikaanse marionettenstaat beschouwen. De oorlog is tegen ons gericht en wegkijken is dus kortzichtige politiek. (...)

Het Westen heeft zich bij de financiële en militaire steun voor Oekraïne altijd laten leiden door de vrees voor escalatie. Niemand wil een open oorlog met atoommacht Rusland. Daardoor vechten de Oekraïners met twee handen op de rug. Maar een overwinning van Rusland is een groter gevaar voor de wereldvrede dan standvastige steun voor Oekraïne.

Hele artikel

> Militaire en financiële steun aan Oekraïne is ook van levensbelang voor de Europese veiligheid

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato

Militaire en financiële steun aan Oekraïne is ook van levensbelang voor de Europese veiligheid

NRC

(...) Met een bewonderenswaardig incasseringsvermogen leren de Oekraïners zo langzamerhand leven met de systematische pogingen tot vernietiging van hun land, geregisseerd vanuit Moskou. Maar onder de belegerde bevolking groeit ook het besef dat Poetins oorlog een open einde heeft. Of, beter gezegd, voorlopig helemaal geen einde. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Moskou lijdt weliswaar grote verliezen op het slagveld, de oorlogseconomie van het Kremlin draait op volle toeren en Russische troepen zijn inmiddels op verschillende plaatsen weer in de aanval gegaan. Ondanks de westerse sancties beschikt Rusland ook komend jaar over meer granaten voor de artillerie dan Oekraïne, meer raketten, drones, vliegtuigen en helikopters. (...)

In deze precaire fase van de oorlog is het daarom ronduit verontrustend dat de Amerikaanse militaire steun aan Oekraïne en de financiële steun van de Europese Unie aan het land in gevaar zijn. (...)

Het zou een historische vergissing zijn om Oekraïne op dit gevaarlijke moment in zijn overlevingsstrijd in de steek te laten. De voorzitter van het Militair Comité van deNAVO-topmilitair Rob Bauer: ‘We moeten voor Oekraïne toe naar een soort oorlogseconomie’ NAVO, luitenant-admiraal Rob Bauer, vraagt zich in een interview met NRC terecht af of mensen die twijfelen over de voortzetting van de steun „écht begrijpen wat de consequenties zijn als de Russen winnen in Oekraïne”. (...) Er is geen reden om aan te nemen dat Rusland stopt als het zijn buurland heeft ingenomen.

De alarmerende berichten over de aanhoudende Russische dreiging lijken nog steeds niet ten volle door te dringen tot de Europese hoofdsteden. Overheden en de industrie werken nog altijd onvoldoende samen bij de productie van wapens en munitie die van levensbelang zijn voor Oekraïne. (...) Rekenen op onbeperkte voortzetting van de Amerikaanse steun zou getuigen van naïviteit. Europa is zelf verantwoordelijk voor zijn veiligheid en het is de hoogste tijd daarnaar te handelen.

Hele artikel

> Zie ook: Steun voor Oekraïne gaat niet snel genoeg: ‘Rusland is in 2024 in het voordeel’

> Zie ook: NAVO-topmilitair Rob Bauer: ‘We moeten voor Oekraïne toe naar een soort oorlogseconomie’

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato

Steun voor Oekraïne gaat niet snel genoeg: ‘Rusland is in 2024 in het voordeel’

NRC

Oorlog in Oekraïne - Het lukt de EU niet om genoeg munitie te produceren voor Oekraïne en een strenge winter zal het tegenoffensief verder vertragen. Waarnemers maken zich zorgen. „Dit kan Rusland volhouden.” (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Oekraïense militairen demonstreren een stuk luchtafweergeschut. Foto Oleg Petrasyuk/EPA.

Ondanks de miljardensteun voor wapens van tientallen bondgenoten voert Oekraïne nog altijd een asymmetrische oorlog. Rusland heeft weliswaar enorme verliezen geleden in de eerste 21 maanden van de oorlog, maar heeft nog altijd meer soldaten dan Oekraïne, en meer vliegtuigen, tanks, helikopters, raketten, drones en granaten. Met name de munitieschaarste voor de artillerie is een heikel punt. Granaten, zo is gebleken, spelen een doorslaggevende rol op het slagveld, maar de bondgenoten van Oekraïne slagen er niet in hun productie voldoende op te voeren. De EU-landen moeten inmiddels toegeven dat zij niet voor maart 2024 de beloofde één miljoen stuks artilleriemunitie kunnen leveren. Ze hebben er nu pas 300.000 geleverd. (...)

Ook op andere vlakken blijft Oekraïne achter. Zo vraagt Kyiv zijn westerse partners al meer dan een jaar om de levering van langeafstandsraketten, zoals de Amerikaanse ATACMS en de Duitse Taurus, waarmee het Russische doelen ver achter de frontlinies kan raken – zoals de belangrijke Krimbrug naar het Russische vasteland. De smeekbedes worden amper verhoord. (...)

Terwijl in Europa en de VS volop wordt gediscussieerd over de toekomstige steun aan Oekraïne draait de Russische oorlogseconomie op volle toeren. „Het vermogen van Rusland om oorlog te voeren tegen Oekraïne zal toenemen naarmate de industriële basis van de Russische defensie sterker wordt”. (...)

„Rusland kan zich dit veroorloven”, zegt Sweijs. „Het verlies van mensenlevens is gigantisch, honderdduizend doden, maar dit kan Rusland volhouden.” (...)

Onder analisten leidt de huidige staat van de oorlog tot sombere vooruitzichten. „De realiteit is dat Rusland komend jaar materieel in het voordeel zal zijn”, zei de Amerikaanse defensiespecialist Michael Kofman onlangs in de podcast War on the Rocks. (...)

De grote vraag is hoe het verder moet, nu Rusland nog steeds zo'n 20 procent van het Oekraïense grondgebied bezet houdt. Het Oekraïense zomeroffensief veranderde daar nauwelijks iets aan. De wil van Vladimir Poetin om zijn oorlog voort te zetten lijkt alleen maar sterker geworden, terwijl in het Westen sporen zichtbaar zijn van ‘oorlogsmoeheid’. (...)

The Economist schreef deze week: „Het sterkste punt van Poetin is de zelfgenoegzaamheid, het fatalisme en gebrek aan visie van Europa. Hij kan alleen winnen als men hem láát winnen. Zijn overwinning zou een tragedie zijn voor Oekraïne en het Westen.” (...)

Het Westen heeft volgens Lawrence geen keuze. „De veiligheid van onze eigen Europese landen, en vooral degene die in het oosten van het NAVO-grondgebied liggen, zou eronder lijden als Rusland zegeviert in deze oorlog. Het feit Oekraïne deze oorlog voert, beschermt ook ons. De enige oplossing is Oekraïne blijven steunen.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #westen #wapens #oorlogsindustrie #oorlog #poetin #eu #europese_unie #europa #navo #nato

De persvrijheidslezing van Step Vaessen: ‘Not at war’

Villamedia

In Den Haag sprak Step Vaessen op het jaarlijkse EFJ-congres de persvrijheidslezing uit, met de titel 'Not at war'. Vaessen is internationaal correspondent voor Al Jazeera. Ze werkt sinds drie jaar vanuit Europa, daarvoor vanuit Rusland en Azië. Dit is de tekst van de hele toespraak van Vaessen. (...)

Van de ene dag op de andere veranderden vredelievende politici in oorlogszuchtige mensen, die in Brussel, Londen of Berlijn om het hardst ferme taal uitsloegen. Nieuwsbulletins werden plotseling gedomineerd door militaire experts die propageerden dat we allen samen Oekraïne moeten steunen en wapens moeten sturen.

Zij die dit verhaal openlijk in twijfel trokken, of zich afvroegen wat de gevolgen zouden kunnen zijn, werden vaak afgeschilderd als pro-Russisch of beticht van het leveren aan de vijand van nuttige propaganda over een verdeeld westen of een zwakke NAVO.

Ik wil deze gelegenheid gebruiken om te betogen dat niet alleen politici of burgers in Europa de gelederen hebben gesloten - een natuurlijke reactie in tijden van crisis - maar ook sommige media. En ik wil nadenken over hoe deze vorm van zelfcensuur onze persvrijheid ondermijnt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Step Vaessen

Dit is volgens mij precies het tegenovergestelde van wat journalisten zouden moeten doen. Onze rol is niet om de eenheid te bewaken, maar om meerdere gezichtspunten te laten zien. Vooral in tijden van oorlog en conflict is het cruciaal dat het publiek kan vertrouwen op professionals als het gaat om onafhankelijke, feitelijke en evenwichtige informatie. (...)

Maar we hadden onze ogen niet altijd open en soms hielden we onze mond als er belangrijke vragen gesteld moesten worden. Wat is het einddoel van deze oorlog?

Wat gebeurt er met alle wapens nadat er een vredesakkoord is getekend? Wat zijn de risico’s als ze in gevaarlijke handen vallen? Waarom reageert het Westen anders toen Rusland Oekraïne binnenviel dan toen de VS Irak binnenvielen? Waarom worden de smeekbedes van landen die economisch lijden onder deze oorlog genegeerd? Waar blijft de westerse hulp voor Soedan? Wie blies de Nord Stream-pijpleidingen op en waarom duurt het zo lang voordat we meer details krijgen? (...)

Toen ik later voor mijn werk buiten Europa reisde, werd het me nog duidelijker dat sommige westerse media zijn meegezogen in dit ene verhaal en als gevolg daarvan hun onafhankelijkheid hebben opgeofferd terwijl die zo hard nodig is. (...)

France 24 werd onlangs overgehaald om een reportage te verwijderen over de training van Russische soldaten voor de frontlinie in Oekraïne. (...)

Russische soldaten zie of hoor je sporadisch op westerse zenders en hoewel je kunt twisten over de kwaliteit van de reportage kun je je afvragen wat de rechtvaardiging is om deze te verbieden? (...)

Vorig jaar verbood de Europese Raad de door het Kremlin gesteunde media Russia Today en Sputnik als instrumenten van de desinformatiecampagne van Rusland. Beide kanalen verspreiden duidelijk propaganda en kunnen daarom worden beschouwd als potentieel gevaarlijk voor de veiligheid.

Maar ook een Europese instelling die een mediaverbod oplegt, kan een gevaarlijk precedent scheppen en de persvrijheid op een hellend vlak brengen. De NVJ heeft formeel een klacht ingediend. (...)

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn er volgens het Committee to Protect Journalists minstens 14 journalisten tijdens hun werk omgekomen. (...)

De Oekraïense geheime dienst hield ons nauwlettend in de gaten en we moesten voortdurend verslag uitbrengen aan de commandanten over onze verblijfplaats en plannen.

Het tonen van de naweeën van zinloze bombardementen op woonwijken, scholen, ziekenhuizen was geen probleem, het interviewen van slachtoffers of overlevenden die een emotioneel pleidooi hielden voor een no-fly-zone was gemakkelijk. Al het andere: zeer moeilijk of onmogelijk.

Als journalist weet je dat je onderdeel bent van de oorlogspropaganda. De strenge controle van Oekraïne op zowel de nationale als de internationale media wordt beschouwd als een zaak van nationale veiligheid en journalisten stellen nauwelijks vragen. We beseffen allen dat elk stukje informatie dat we uitzenden mogelijk mensenlevens in gevaar brengt. Maar de omvang van deze controle zou een punt van discussie moeten zijn. (...)

Rusland is een van de ergste landen ter wereld als het gaat om persvrijheid. Het simpelweg melden van feiten kan je in de gevangenis doen belanden. (...)

We moeten blijven strijden voor gerechtigheid voor journalisten die ten onrechte worden vastgehouden, zoals Evan Gershkovich, die voor de Wall Street Journal in Moskou werkt, en Han Thar, een journalist met wie ik in Myanmar heb samengewerkt en die op grond van dezelfde valse beschuldigingen tot zeven jaar gevangenisstraf en dwangarbeid is veroordeeld. Dit zijn slechts twee namen. (...)

Zoals ik al eerder zei zijn wij niet in oorlog met iemand en onze grootste nederlaag zou zijn dat we zoveel vertrouwen van het publiek verliezen dat we er niet meer toe doen. Dat zou niet alleen een nederlaag zijn voor de pers en de persvrijheid, maar vooral voor onze democratische systemen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #journalist #journalistiek #nieuws #media #nieuwsmedia #oekraine #rusland #oorlog #wapenleveranties #navo #nato #covid-19 #pandemie #censuur #russia_today #sputnik #nvj #Shireen_Abu_Akleh #Committee_to_Protect_Journalists #han_thar #Evan_Gershkovich #Gershkovich

Mearsheimer is een intellectuele oplichter

Hubert Smeets (NRC)

„Weet je waar jij eens over moet schrijven? Over Mearsheimer. Die heeft het door.” (...) John Mearsheimer, een 74-jarige politicoloog aan de Universiteit van Chicago, betoogt namelijk al sinds de annexatie van de Krim in 2014 dat het „dwaze” Westen schuldig is aan de oorlog in Oekraïne. En niet Poetin, een „eersteklas strateeg”, die er nooit op uit is geweest „gebied in het oosten van Oekraïne te veroveren”. (...)

Mearsheimer is niet alleen voor deze advocaat een boegbeeld. Hij is dat ook in academische kring voor de zogeheten ‘realisten’. Realisten laten zich erop voorstaan dat ze vragen van oorlog en vrede nuchter analyseren, anders dan liberale ‘idealisten’ die zouden moraliseren. (...)

Poetin had net vier Oekraïense provincies geannexeerd en gedreigd dit nieuwe Rusland met „alle beschikbare middelen” te verdedigen. Mearsheimer was niet onder de indruk van deze feiten. In het weekblad herhaalde hij dat „het verhaal dat Poetin agressief” is een „verzinsel” is van het Westen. (...)

Op de vraag waarom Poetin zelf bij de 300ste verjaardag van tsaar Peter de Grote erkende dat Rusland imperialistisch is, zegt Mearsheimer: „Er was voor de oorlog geen bewijs voor zijn imperiale ambities. [...] Er is geen bewijs dat hij vier provincies wilde bezetten.” Dat Poetin reeds een half jaar voor de invasie in een historiografisch artikel schreef dat Grootrussen (Rusland), Kleinrussen (Oekraïne) en Witrussen (Belarus) één taal en één geloof hebben, kortom „één volk” met één doel vormen, wuift hij weg. (...)

Mearsheimer heeft zichzelf dit jaar ontmaskerd. Mearsheimer is een intellectuele oplichter.

Hele artikel

Hubert Smeets

Tags: #nederlands #rusland #vs #verenigde_staten #oekraine #europa #europese_unie #navo #nato #koude_oorlog #geopolitiek #Mearsheimer #invasie #annexatie #poetin

Aan mensenrechten hebben ook wij geen boodschap

NRC

De Adviesraad Internationale Vraagstukken bepleit realisme in de omgang met Turkije. Carolien Roelants ziet veel toegeven en weinig terugkrijgen.

Had u dinsdag in deze krant het AIV-advies aan onze regering over de omgang met Turkije gelezen? Lees het anders alsnog. Het gaat tamelijk ver. (...) Maar zoals de AIV realpolitik en „principieel transactionalisme” bepleit, lees ik vooral toegeven en weinig terugkrijgen.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Carolien Roelants

Krijgt Turkije niet te veel speelruimte, vroeg Froukje Santing enkele dagen eerder eveneens in deze krant. Ja, zei ze, en wees op Erdogans blokkade van Zwedens toetreding tot de NAVO zolang dat een aantal voor Turkije gezochte Koerden niet wil uitleveren. (...)

De sterke man Erdogan heeft geleidelijk de democratie ontmanteld die Turkije een klein tijdje heeft gehad. (...)

Maar we moeten Erdogan laten begaan: het Westen kan het zich volgens de AIV niet veroorloven Turkije van zich te vervreemden. Turkije is een „niet te stuiten mogendheid” in de woorden van president Erdogan, die daarin dus van de AIV gelijk krijgt. (...)

Feitelijk komt dat erop neer dat Erdogan enerzijds heel goede zaken doet met Rusland en anderzijds drones levert aan Oekraïne (wel betere dan de Iraanse voor Rusland). (...)

Wat de AIV inzake Turkije bepleit, gebeurt ook al met Marokko, dat tegenwoordig ongewenste migranten terugneemt mits Nederland zwijgt over mensenrechten. Aan mensenrechten hebben de autocraten geen boodschap, en wij ook niet.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #mensenrechten #turkije #erdogan #zweden #navo #nato #koerden #democratie #desinformatiewet #osman_kavala #kavala #Kemal_Kiliçdaroglu #Kiliçdaroglu #Ekrem_Imamoglu #Imamoglu #CHP #vluchtelingen #syrie #aiv #marokko

Hoe onze media de Russische informatieoorlog een handje helpen

Marit de Roij (Rusland- en Oost-Europakundige)

Wie mijn Twitterprofiel weleens bekeken heeft, zal het zijn opgevallen dat ik regelmatig fel van leer trek tegen Nederlandse media die grote fouten maken in hun berichtgeving over de oorlog tegen Oekraïne. Dat doe ik niet omdat ik daar genoegen in schep, maar omdat de impact van slechte journalistiek zo groot is.

Voorbeelden zijn het overschrijven van een persbericht van de Russische bezetter door een aantal kranten van DPG media, het afdrukken van opzichtige desinformatie in een grote Nederlandse krant, een artikel waarin NRC legitimiteit gaf aan een Russische complottheorie die werd verspreid om een eventueel gebruik van chemische wapens door Rusland alvast te rechtvaardigen en een overgetypt persbericht van het Kremlin bij de NOS. Zomaar een paar illustraties van de barrage aan journalistieke blunders die ik de afgelopen tijd met groeiende wanhoop aan me voorbij heb zien trekken. Het gaat niet alleen om overschrijfjournalistiek en bothsidesisms, maar ook om taalgebruik en perspectief. Ik doe mijn best om hier en daar wat te corrigeren, maar het is dweilen met de kraan open.

(Tekst loopt door onder de foto)

Waarom vind ik dit toch zo belangrijk? Het korte antwoord: er wordt al een decennium een informatieoorlog tegen ons gevoerd, maar we verdedigen ons niet. Sterker nog: de aanvaller wordt een handje geholpen door de journalistiek die nog geen idee heeft hoe hiermee om te gaan.

Dit heeft grote gevolgen. Voor de oorlog tegen Oekraïne, omdat Russische desinformatie die doorsijpelt in onze media het animo voor wapenleveranties en sancties onder beleidsmakers en de bevolking verkleint. En voor onszelf, omdat de Russische informatieoorlog erop gericht is verdeeldheid te zaaien en onze samenleving te destabiliseren – en daar bijzonder goed in slaagt.

Taal doet ertoe. In deze blog zal ik uitleggen waarom. (...)

Want, laat ik het nog maar eens uitleggen (blijkbaar is het nodig): extreemrechts is een marginaal fenomeen in Oekraïne. Natuurlijk lopen er een paar neofascisten rond, maar ze spelen in samenleving noch politiek enige rol van betekenis. Nog nooit is een extreemrechtse partij ook maar in de buurt van de kiesdrempel gekomen, in tegenstelling tot West-Europese landen, waar extreemrechtse partijen al sinds jaar en dag ruim in parlementen vertegenwoordigd zijn. (...)

Rusland spuwt al acht jaar lang op al haar kanalen dagelijks artikelen over Oekraïense nazi’s de wereld in, en heeft op die manier nuttige idioten en opiniemakers met een stem in de Westerse media beïnvloed, die het narratief de gevestigde media in hielpen. (...)

Er is ook een andere manier om mensen om de tuin te leiden waar de Russen veel minder moeite voor hoeven te doen: puur inzetten op taal en vertrouwen op de overschrijfjournalistiek van onze media. Dat hebben ze gedaan met de term ‘pro-Russische separatisten.’

Ik werk in een organisatie vol hoogopgeleide mensen die internationaal georiënteerd zijn en goed volgen wat er in de wereld gebeurt. Toch denkt de meerderheid van hen dat er in het oosten van Oekraïne groepen separatisten actief zijn die sinds 2014 proberen om zich af te scheiden van Oekraïne. Die separatisten bestaan niet. Er is in Donetsk en Loehansk nooit in enige serieuze mate sprake geweest van separatistische sentimenten. In 2014 stroomden Russische troepen en agenten deze gebieden binnen om ‘separatistische opstanden’ te organiseren en het te laten lijken alsof Oekraïners in deze gebieden niet bij Oekraïne wilden horen. Allemaal gefingeerd. (...)

Wat gaat hier nou mis? In één begrip is het samen te vatten als journalistieke luiheid. Zelf spreek ik liever van overschrijfjournalistiek. Onze media schrijven niet alleen Russische persberichten en verklaringen van Moskou over, maar ze nemen ook de taal van het Kremlin over. (...)

Nog een voorbeeld: recent kopte de NOS in haar liveblog: “Oekraïense kinderen vast in Russische zomerkampen.” Dat zijn uiteraard geen zomerkampen – zo noemt Rusland ze om de waarheid te verhullen – maar kampen waar ontvoerde kinderen in worden opgesloten. (...)

Vaak krijg ik het verweer dat ik een beetje vertrouwen moet hebben in het interpretatievermogen van mensen. Dat ze wel snappen hoe het echt zit. Het afgelopen decennium, met Trump, Rusland- en covidwappies, heeft echter laten zien hoe onterecht dat vertrouwen is, hoe beïnvloedbaar en digitaal ongeletterd grote groepen mensen zijn. Journalisten overschatten hun publiek schromelijk en onttrekken zich daarom van hun verantwoordelijkheid om correct te formuleren. (...)

Overschrijfjournalistiek zie je ook in koppen. (...)

Je zag het ook toen het Russische leger zich eind maart terugtrok uit het gebied rond Kyiv. “Rusland belooft om de militaire activiteit bij Kyiv drastisch te verminderen,” kopten bijna alle media. Dat was Russische propaganda. De koppen hadden moeten zijn: “Oekraïne wint slag om Kyiv.” Dat was wat er daadwerkelijk gebeurd was, maar journalisten zijn zo gewend om over te schrijven wat Rusland zegt dat het niet eens bij ze opkwam om de situatie objectief te bekijken en te vertellen wat er feitelijk aan de hand was. (...)

En uit onderzoek blijkt dat zelfs degenen die de artikelen helemaal lezen tóch beïnvloed worden door misleidende koppen. (...)

Gaan we nu naar de belangrijkste zonde van de overschrijfjournalistiek: het kopiëren van Russische persberichten en verklaringen van het Kremlin. Want dat geintje halen onze media zelfs na acht jaar oorlog nog steeds vrijwel dagelijks uit. Wordt er een krijgsgevangenenkamp met Azovstrijders aangevallen en wijst alles in de richting van Rusland? Gewoon een artikel wijden aan een bewering van het Kremlin dat Oekraïne erachter zit. Zegt Rusland dat de Oekraïense opmars in het zuiden, die duidelijk in volle gang is, gestopt is? Gewoon opschrijven.

Laat ik duidelijk zijn: we hebben hier te maken met een regime dat telkens liegt. Zo ongeveer alles wat het Kremlin de afgelopen jaren heeft beweerd is gelogen gebleken. Wanneer je toch overschrijft wat ze zeggen, ben je dus bezig met het verspreiden van desinformatie. (...)

Het probleem is dat onze media niet bedacht zijn op een regime dat alleen maar liegt. Dat vergt een compleet andere aanpak dan de methode die ze in de studiebanken geleerd hebben.

In de studiebanken hebben journalisten namelijk geleerd dat je altijd allebei de kanten van een verhaal moet laten zien. Dat je als journalist neutraal moet zijn. Nou, dat hebben we geweten. De afgelopen acht maanden heb ik aan de lopende band koppen gezien als “Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van…” of “Volgens Rusland is dit en dat gebeurd, Oekraïne ontkent.”

Journalisten willen zo graag objectief verslag doen dat ze in een kramp schieten om dwangmatig beide kanten van het verhaal te laten horen, ook als één kant volledig uit leugens bestaat. (...) De essentie van journalistiek is, volgens die beroemde uitspraak: “als iemand zegt dat het regent en een ander zegt dat het droog is, is het niet je taak als journalist om op te schrijven wat ze allebei zeggen. Het is je taak om uit het raam te kijken wie er gelijk heeft.” En precies dat verzaken journalisten in hun berichtgeving over Rusland. (...)

Hoe diep die journalistieke kramp zit, zag ik in een NRC-artikel over bothsidesism en false equivalence waar ik zelf in geïnterviewd werd. Uit de allerlaatste zin blijkt dat de krant werkelijk niets begrepen heeft van het artikel. (...)

Afsluiten met een bothsidesism in een artikel over bothsidesisms vond ik veelzeggend voor het onbegrip van journalisten. Want waar liegt Oekraïne dan over? Ik volg deze oorlog vrij nauwgezet en ik kan eigenlijk weinig bedenken. (...)

Correspondenten zitten vaak in Moskou en journalisten die over de regio berichten hebben zich vrijwel altijd eerst in Rusland verdiept en zijn de andere landen er daarna bij gaan doen. En dat merk je. Vaak wordt er vanuit het Russische perspectief verslag gedaan van gebeurtenissen. (...)

Tijd om even een stap terug te zetten en in te zoomen op Ruslands belangrijkste wapen: haar propagandamachine. (...)

Iedereen kent inmiddels de trollenfabriek in Sint-Petersburg, waar werknemers elke dag grote hoeveelheden nieuwe nepaccounts aanmaken en misleidende berichten verspreiden. Amerikaanse media voeren regelmatig berichten van trollen op in hun verhalen, en de Wall Street Journal onthulde dat Jack Dorsey, oud-CEO van Twitter, tussen eind 2016 en midden 2017 zelf minstens 17 tweets van een Russische trol deelde. (...)

In juni dit jaar kwam het Institute for Strategic Dialogue met een rapport over de enorme invloed van Russische desinformatie via sociale media op de wereld, waarin ze ook de rol van die ‘tussenpersonen’ uitlichtten. Ik kan het rapport aanraden, maar voor wie daar geen tijd voor heeft, heb ik het recent samengevat in tien tweets. (...)

Het Russische regime voert een informatieoorlog tegen ons en maakt daarbij gebruik van onze media. Dat vergt een andere manier van journalistiek bedrijven dan Nederlandse media nu gewend zijn. De kern daarvan: geen desinformatie verspreiden. Geen podium geven aan leugens. Nuanceringen en ontkrachtingen van overgeschreven leugens halen onvoldoende uit om het beeld in de hoofden van mensen recht te zetten. (...)

Daarom, ten eerste: koppen moeten kloppen. Zet nooit een hoogstwaarschijnlijk valse Russische bewering in een kop, ook niet tussen aanhalingstekens. (...)

Ten tweede: de tijd van overschrijfjournalistiek en bothsidesisms moet voorbij zijn. Het is oorlog, ook op het informatiefront. (...)

En ten derde: Controleer zoveel mogelijk en publiceer alleen informatie die verifieerbaar is. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #media #nieuw #journalistiek #journalist #radio #tv #krant #nrc #nos #gpd #de_correspondent #rusland #desinformatie #propaganda #desinformatiecampagne #navo #nato #informatieoorlog #oekraine #oekraïne #azov #navalny #syrie #mh17 #bothsidesism #hoor_en_wederhoor

#russian (actually #ukraine ) #war crimes #exposed

https://odysee.com/@Patriots:2/Germany-criminalizes-journalist-for-exposing-Ukrainian-war-crimes:e - #news #nato #navo #journalism #Alina #Lipp

‘Poetins invasie is het begin van een nieuwe Koude Oorlog’

NRC

Poetin wil van Rusland een machtsblok maken tussen China en de Verenigde Staten, zegt Velina Tchakarova, die zijn strategie bestudeert. En Europa is niet klaar voor die nieuwe wereldorde.

“Wij hebben de afgelopen drie decennia in een soort interbellum geleefd. Een interbellum tussen twee Koude Oorlogen. De Russische invasie in Oekraïne luidt het einde in van deze tussenperiode, die begon met de val van de Muur in 1989. Die invasie was president Poetins startschot van de tweede Koude Oorlog. Daarom komt er in Oekraïne voorlopig geen vrede, vrees ik, omdat Poetins plannen met Oekraïne niet alleen maar om Oekraïne draaien, maar deel uitmaken van een veel grotere, geopolitieke strategie van het Kremlin.” (...)

Wat wil Poetin precies?

„Hij heeft drie doelen. Die hangen nauw met elkaar samen. Ten eerste wil hij Oekraïne, dat de afgelopen decennia economisch, cultureel en politiek van Rusland is afgedreven, weer tegen Rusland aan trekken. Een soeverein Oekraïne kan hij niet tolereren. Het verhaal dat hij Oekraïne binnenviel om de expansie van de NAVO te stoppen, is onzin.” (...)

„Wat hem meer dwarszit, is de Europese integratie. Hij annexeerde de Krim en viel de Donbas binnen in 2014 vanwege het associatieakkoord met de EU. Poetins Euraziatische Economische Unie met Wit-Rusland en Kazachstan is een pure kopie van de Europese interne markt.” (...)

“[T]oen de snelle oorlog mislukte, is Poetin overgeschakeld op een lange oorlog. Hij wil Oekraïne koste wat het kost hebben, platgebrand of niet.”

“Waarom? Daar komen zijn twee andere doelen in beeld. Zijn tweede doel is om de internationale status quo kapot te maken. Hij lapt alle verdragen, afspraken en het internationaal recht aan zijn laars. Hij gooit de bestaande wereldorde omver, om plaats te maken voor een nieuwe orde die hem beter uitkomt. In die zin voert hij eigenlijk oorlog tegen óns.” (...)

“Europa heeft twee opties in Oekraïne: oorlog of vrede. Poetins opties zijn anders: een korte of een lange oorlog.” (...)

“Wat Poetin verder goed gezien heeft, is dat de EU-lidstaten allemaal verschillende belangen hebben en dat er op den duur scheuringen komen in de EU. Hoe meer hij dat grote Europese blok uiteen speelt, hoe beter voor hem. Zo komt hij waar hij wezen wil.” (...)

“[D]e eerste scheurtjes in de EU verschijnen. Kijk naar Hongarije en het gedoe met het olie-embargo. Als Poetin meer Oekraïense steden verovert, een eenzijdig staakt-het-vuren afkondigt en onderhandelingen aanbiedt, denk ik dat een aantal Europese landen en de VS de druk op Oekraïne opvoeren om daarop in te gaan. Oekraïne staat er niet florissant voor. En als de halve wereld honger lijdt vanwege Russische voedselblokkades, moet ik nog zien dat Europa nee zegt tegen onderhandelingen.”

Wat is Poetins derde doel?

“Dat is om als blok, met Wit-Rusland en Oekraïne, Amerika en China tegen elkaar uit te spelen en zo tussen die twee een machtsfactor te worden. Hij rekent niet echt op een vriendschapspact met een van hen, maar wel op het feit dat de ene supermacht het vreselijk vindt als de andere Rusland aan zijn kant heeft.” (...)

“Poetin kan op elk moment een staakt-het-vuren afkondigen en dat thuis als overwinning verkopen: hij heeft grond en steden veroverd en de Krim uit zijn isolement gehaald. Daarna kan hij de oorlog een poosje stoppen, om de komende winter energieleveranties als wapen te gebruiken, zijn troepen te hergroeperen, en dan op een dag elders in Oekraïne opnieuw te beginnen met vechten. Dit is pas het begin. De oorlog is nog lang niet afgelopen. Poetin vecht op zijn eigen voorwaarden.” (...)

“De wereldorde wordt langzaam weer bipolair. Er zijn twee supermachten: de VS met een zogeheten ‘Anglosfeer’ eromheen, en de ‘DragonBear’ – China dat zorgt dat het niet gehinderd wordt door Rusland. China en de VS worden steeds verder van elkaar losgekoppeld, op financieel, economisch en monetair gebied. De spanning tussen China en India loopt intussen op, en kan later dit jaar zelfs ontploffen. De VS zullen zich steeds meer uit West-Azië terugtrekken, en later wellicht ook uit Europa, om zich te concentreren op Zuidoost-Azië. Ten slotte zien we kleinere, regionale machten opkomen die proberen niet te kiezen tussen China en de VS.” (...)

“Europa zou zich verdorie zorgen moeten maken. Ik zie veel verontwaardiging over Oekraïne, maar over de geopolitieke implicaties wordt niet genoeg nagedacht, behalve in een land als Polen, waar ze denken: wij zijn de volgende.” (...)

“De NAVO is terug van weggeweest. We wanen ons weer even veilig. Maar wat als over twee jaar een Republikein president van Amerika wordt die er weinig voor voelt Europa te verdedigen? Dat is een vrij realistisch scenario. We moeten veel harder trekken aan echt Europese defensie en veiligheid. Europa is niet klaar voor de nieuwe wereldorde. Niemand is daar klaar voor. Alleen Rusland.”

Hele artikel

Tags: #nederlands #rusland #china #vs #verenigde_staten #oekraine #europa #europese_unie #navo #nato #koude_oorlog #geopolitiek