De woorden van verzetsheld Tula leven voort omdat pater Schinck onder de indruk was – en ze opschreef
De Volkskrant
‘Heer Pater, koomen alle menschen niet voort uit een vader Adam, en Eva?’ Een retorische vraag van verzetsleider Tula in 1795 aan pater Jacobus Schinck op Curaçao. Dankzij Schincks verslag van die ontmoeting kennen we het relaas van Tula – toen onthoofd, nu nationale held.
(Tekst loopt door onder de afbeelding.)
Het verslag van Jacobus Schinck over zijn gesprek met Tula, 1795. Beeld: Nationaal Archief.
Het is de avond van 19 augustus 1795 wanneer Tula, een man die op dat moment de leiding heeft over de grootste slavenopstand uit de geschiedenis van Curaçao, de woorden spreekt: ‘…wij zijn al te zeer mishandelt, wij zoeken niemand kwaad te doen, maar zoeken onze vrijheid, de fransche negers hebben hunne vrijdom bekoomen, Holland is ingenomen door de franschen, vervolgens moeten wij ook hier vrij zijn’. Deze woorden kennen wij dankzij pater Jacobus Schinck, die Tula die nacht heeft gesproken en van wie een indrukwekkend, nauwkeurig verslag daarover bewaard is gebleven.
Enkele weken zullen de opstandelingen standhouden. Totdat het verzet wordt gebroken en eindigt in het verraad en de terechtstelling van Tula. (...)
Op 17 augustus staat Tula op tegen de meester van plantage Knip. Hij eist vrijheid. Met hem trekken slaafgemaakten van de omliggende plantages die dag samen op naar de stad, om hun eis aan de gouverneur voor te leggen. (...)
Pater Schinck biedt zich aan als onderhandelaar, en wordt naar de opstandelingen gestuurd om vrijwaring van vervolging te beloven als ze gehoorzaam teruggaan naar de plantages. (...)
Schinck meent dat de opstand kansloos is, Tula voert politieke en humanitaire argumenten aan. ‘Eens werd ik vastgebonden, […] tot ten laatsten losgemaakt zijnde, golfde ’t bloed uit mijne mond […] Ach Pater men draagt meer zorg voor een beest, als een beest een been breekt, ’t word geneezen.’ Schinck tekent ook een religieus argument op uit de mond van Tula: ‘Heer Pater, koomen alle menschen niet voort uit een vader Adam, en Eva?’ (...)
Tussen de regels door is te lezen dat Schinck onder de indruk is van de eloquentie en het leiderschap van Tula. Hij lijkt het zelfs op te nemen voor de opstandelingen en vertelt dat hij goed ontvangen is. Zijn relaas schrijft hij een paar weken later, als de opstand al is gegroeid tot tweeduizend personen, en nog vóór de nederlaag en terechtstelling van Tula.
Die terechtstelling is, zoals Schinck al voorvoelde, zeer wreed: midden in Willemstad, voor het gouverneurspaleis, slaat de beul bij Tula alle botten in zijn lichaam met een moker kapot. Daarna volgt onthoofding; Tula’s hoofd wordt aan een paal op het Rif tentoongesteld. (...)
Op de plek waar het hoofd van Tula werd tentoongesteld staat nu dit monument voor hem. Beeld: Ines Vansteenkiste-Muylle.
Tags: #nederland #nederlands #geschiedenis #koloniale_geschiedenis #slavernij #slavenopstand #antillen #nederlandse_antillen #curacao #tula
