De fiscus ondermijnt zelf het Nederlands belastingstelsel

NRC

Belasting - De fiscale bevoordeling van grote geldstromen door de staat is een bedreiging voor het belastingstelsel.

‘Belastingontwijking is geen natuurwet, maar een beleidskeuze.” Met deze vaststelling in het rapport Global Tax Evasion van het EU Tax Observatory, gevestigd in Parijs, kan Nederland het doen. Want Nederland komt er in dit rapport als het stoute jongetje van de klas beschamend van af. Niet alleen speelt Nederland een sleutelrol als grootste doorstroomland ter wereld van kapitaal op zoek naar belastingontwijking, de allerrijkste Nederlanders kunnen de belastingdruk op hun inkomen en vermogen spectaculair verlagen – meer nog dan miljardairs in Frankrijk en de Verenigde Staten. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

.

Nederlands voorbeeld de 30 procent belastingvrijstelling voor expats (92.000 begunstigden, voordeel 11.950 euro per jaar, gederfde belastinginkomsten voor de schatkist 1,1 miljard euro). (...)

Er zijn andere voorbeelden van particuliere rijkdom die zich onttrekt aan nationale belastingheffing. Zoals Nederlandse telers en exporteurs in de bloemenbranche die de afgelopen jaren op grote schaal gebruik hebben gemaakt van betalingen via een archaïsche Schotse juridische constructie. (...)

Daarnaast zijn er mogelijkheden van juridische acrobatiek door de oprichting van een stichting die kan worden ondergebracht bij een trust naar het recht van een belastingparadijs op een Kanaaleiland, in de Cariben of de Stille Zuidzee.

De Belastingdienst kan het niet alleen makkelijker, maar ook leuker maken. Zoals met Box 2 van het belastingstelsel, die bekend staat als ‘de pretbox van Vermeend’ (naar staatssecretaris Willem Vermeend die het boxenstelsel in 2001 heeft ingevoerd). Via Box 2 kunnen ondernemers (directeuren-grootaandeelhouders) met een ‘aanmerkelijk belang’ (dat wil zeggen minimaal 5 procent van het aandelenkapitaal in een onderneming, dat kan een eigen bedrijf maar ook een particuliere ‘pensioen-bv’ zijn) aanzienlijke belastingbesparingen bereiken. (...)

Geen wonder dat het EU Tax Observatory vaststelt: „Belastingontwijking – inclusief een grijs gebied op de grens van wat wetmatig is – vindt in toenemende mate binnenlands plaats.”

Nederland heeft bovendien de reputatie het grootste doorstroomland van kapitaal ter wereld te zijn. Ruim 15 procent van de belastingontwijking op internationale bedrijfswinsten loopt via Nederland, volgens het Tax Observatory-rapport. (...)

Anders gezien: Nederland is het grootste belastingparadijs ter wereld zonder palmbomen en tropische stranden.

Ook dit is geen uitvloeisel van een natuurwet, maar van bewust nationaal beleid. Tientallen jaren hebben Nederlandse kabinetten prioriteit gegeven aan het vestigingsklimaat. Nederland heeft een kerstboom aan fiscale regelingen opgetuigd waarmee rente, dividend, interne verrekeningen, royalties of intellectueel eigendom niet of nauwelijks belast worden. (...)

In veel gevallen is sprake van geldstromen langs brievenbusfirma’s zonder personeel, die slechts bestaan uit een inschrijving bij de Kamer van Koophandel en die beheerd worden door trustkantoren. Nederland telt zo’n 12.000 brievenbusfirma’s, op één adres in Amsterdam Zuidoost zijn er meer dan 2.000 gevestigd en in een pand aan de Keizersgracht meer dan 200. (...)

Wat levert Doorstroomland op? Behalve een dubieuze reputatie: drie- tot vierduizend lucratieve banen in de professionele dienstverlening en een slordige 650 miljoen euro vennootschapsbelasting. Volgens Tax Justice Netwerk staat daar een belastingderving van 10 miljard dollar tegenover door weglekken van winsten van in Nederland geregistreerde ondernemingen en particuliere vermogens naar belastingparadijzen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #europa #europese_unie #europese_commissie #oecd #EU_Tax_Observatory #oeso #oecd #winstbelasting #vermogensbelasting #brievenbusfirma #trustkantoor

Het is de hoogste tijd om belastingontwijking aan te pakken, om te beginnen aan de Zuidas

De Volkskrant

Veel te lang hebben overheden toegekeken hoe kapitaal werd geschoven tussen landen om belasting te ontwijken.

In het jongste rapport over internationale belastingontwijking speelt Nederland opnieuw een negatieve hoofdrol. Dit land is voor bedrijven wereldwijd de favoriete bestemming voor ontduiking van de winstbelasting, blijkt uit een uitgebreide studie van het EU Tax Observatory, een onafhankelijke Franse onderzoeksinstelling. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Nederland is een centrum van belastingontwijking, met name aan de Amsterdamse Zuidas. Beeld Freek van den Bergh/de Volkskrant.

De gemiddelde Nederlandse rijkaard betaalt inmiddels minder dan 20 procent belasting over zijn inkomen. (...)

Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz beschrijft in het voorwoord bij de studie glashelder hoe dit de samenleving ondermijnt. Niet alleen komen overheden hierdoor geld te kort om de belangrijkste uitdagingen van deze tijd (klimaatverandering, bijvoorbeeld) het hoofd te bieden, ook wordt het draagvlak onder het belastingstelsel ondergraven. Als bedrijven en miljardairs massaal belasting ontwijken, als het betalen van belasting niet meer als morele plicht wordt gezien, dan zullen gewone burgers op den duur ook gaan morren. (...)

Het is de afgelopen decennia heel makkelijk geworden kapitaal over de wereld te schuiven. Daardoor heeft de factor kapitaal beslag gelegd op een steeds groter deel van de winst. De factor arbeid delft het onderspit. Een arbeider kan nooit dreigen dat hij zijn activiteiten naar een ander land verplaatst als de belasting niet omlaaggaat.

Het is de hoogste tijd om deze fundamentele ongelijkheid te lijf te gaan. (...)

De onderzoekers stellen voor om naast de wereldwijde minimum winstbelasting van 15 procent overal dezelfde vermogensbelasting te heffen van 2 procent. Dan heeft het geen zin meer om met geld te schuiven en kunnen fiscale adviseurs, werknemers van brievenbusbv’s en belastingambtenaren wat nuttigers gaan doen. Het zou mooi zijn als Nederland nu eens het goede voorbeeld geeft en binnen de Oeso voor regels pleit die een einde maken aan het belastingparadijs aan de Zuidas.

Hele artikel

> Zie ook: ‘Belastingontwijking kost de wereld jaarlijks 472 miljard dollar, Nederland een van de hoofdverantwoordelijken’

Tags: #nederlands #nederland #belasting #belastingontwijking #belastingontduiking #belastingparadijs #belastingdienst #lobby #europa #europese_unie #europese_commissie #oecd #EU_Tax_Observatory #oeso #oecd #winstbelasting #vermogensbelasting