Virtuele boekverbranding

NRC

Tot Joyce Roodnats stomme verbazing hebben de uitgevers de Winnetou-boeken uit de schappen gehaald. Nu Salman Rushdie moet herstellen van een aanslag op zijn leven, is slappe knieën hebben het laatste wat boekuitgevers moeten doen. (...)

De romanserie over hem en zijn medeheld Old Shatterhand is uit de handel genomen door de Duitse uitgever, de Nederlandse uitgever Meulenhoff volgde ijlings. En ik ben het spoor bijster. Hoe kunnen uitgevers dat doen in de maand dat het boekenvak zich sterk maakt voor Salman Rushdie, zwaar verwond door een hater van zijn Duivelsverzen?

Het argument is: die boeken zijn niet meer van deze tijd. Dat klopt. Deel 1 is van 1893. (...)

En nu is de hele serie veroordeeld tot virtuele boekverbranding. De reden? Het borrelt in de onderbuik van ondernemers en deze maatregel is de scheet die ze laten vliegen. (...)

Ik denk dat die gevoeligheden niet zijn geraakt door die boeken, maar door sauerkraut westerns en Wild-West-rommel à la John Wayne. In die films loopt het racisme tegen Native Americans de spuigaten uit. De Winnetou-reeks kun je zulke verwijten niet maken. Afgelopen zaterdag analyseerde filosoof Ger Groot in NRC al dat juist deze romans gebaseerd zijn op een strikte gelijkheidsgedachte. De nazi’s hadden dat door. Zij wilden de boeken verbieden omdat auteur Karl May etaleerde dat hij niets ophad met het onderscheid tussen ‘hogere’ en ‘lagere’ rassen. De nazi’s durfden een verbod niet aan, Winnetou was te populair. (...)

Als uitgevers niet voor hun fonds opkomen maar zwichten bij een zuchtje tegenwind, dan zijn schrijvers vogelvrij. Wanted, dead or alive.

Hele artikel

Tekening van Hans Kresse
Illustratie uit Karl Mays ‘Winnetou. Het opperhoofd der Apachen’. Illustratie Hans Kresse.

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #karl_may #may #winnetou #ravensburger_verlag #meulenhoff #meulenhoff_boekerij #diversiteit #culturele_toe-eigening #old_shatterhand #cancelcultuur #censuur #boekverbranding #uitgever

2