Van Brexit tot Trump: we zijn in de tijd van de grote desillusies beland

NRC

Donkere wolken hangen boven ons: een verstoorde wereldorde, een klimaatcrisis. Maar in Nederland gaat het amper over de grote boze wereld. (...)

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

In 2014 pikte Vladimir Poetin straffeloos de Krim in. Donald Trump won twee jaar later het Amerikaanse presidentschap, Jair Bolsonaro werd in 2018 president van Brazilië. De Britten braken met de Europese Unie. Het waren aardschokken, tekens aan de wand.

Nog geen tien jaar later zijn we in de tijd van de grote desillusies beland, op de boulevard of broken dreams. Trump heeft Amerika allesbehalve ‘great’ gemaakt; hij heeft de democratie in vier door uitzinnige schandalen geplaagde jaren uitgehold, zijn radicale aanhang opgehitst met leugens om zijn mislukking en corruptie aan het zicht te onttrekken. Brexit heeft Britain, zoals van alle kanten werd voorspeld, vooralsnog eerder kleiner gemaakt dan global. (...)

Toen Poetin begin 2022 zijn imperialistische fantasieën daadwerkelijk wilde verwezenlijken, spatten die in een paar weken uiteen op de slagvelden in Oekraïne. Hij heeft Rusland niet groot gemaakt, maar naar de rand van de afgrond gebracht. (...)

In de VS heerst de geest van een burgeroorlog. Het zuivere ressentiment dat door Trump en zijn aanhang wordt aangejaagd, heeft de Republikeinse Partij nog altijd in zijn greep. (...)

In Rusland heeft de brutale assertiviteit plaatsgemaakt voor kosmisch slachtofferschap: iedereen is tegen ons, de halve wereld is erop uit om ons te vernietigen, leve de geest van Stalingrad. (...)

Intussen gaat het in Nederland nauwelijks meer over de grote boze wereld – echt verbazingwekkend. Ik kan me vergissen, maar het lijkt erop dat er een algemene verwachting is dat het na de oorlog gewoon weer business as usual zal zijn, dat onze levens er – na de korte schrik over de hoge gasprijzen – niet blijvend door geraakt zullen worden. (...)

De politiek heeft zich, zeker na de Provinciale Statenverkiezingen, met overgave vastgebeten in het kleine. (...)

Maar intussen lijkt het er wel op dat de grote wereld geriefelijk uit het zicht is geraakt, alsof de donkere wolken die zich boven ons hebben samengepakt – de heftig verstoorde wereldorde, de klimaatcrisis – allemaal de schuld zijn van een slecht functionerend kabinet en een premier die over zijn houdbaarheid heen is. (...)

Met het opeisen van het recht om gezien te worden, zo lijkt het, eist de ongeziene Nederlandse burger ook het recht om, wanneer het gaat over wat buiten zijn wereld ligt, zijn ogen stijf dicht te knijpen. Ook die ontkenning zal niet houdbaar blijken, daar kun je op wachten, ook die illusie zal stuklopen op de muur van de harde werkelijkheid.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #brexit #trump #poetin #krim #wereldorde #klimaatcrisis #stikstof #bbb #bolsonaro #politiek #geopolitiek