Warm, zuur en zuurstofloos water: het leven in de oceaan krijgt het moeilijk

NRC

Klimaatverandering - Niet alleen de atmosfeer warmt op. Ook in de oceanen stijgt de temperatuur. Het water bevat ook steeds minder zuurstof, en het verzuurt. „Het grote klimaatsterven in de zeeën is begonnen.”

Het deadly trio worden ze wel genoemd, het dodelijke drietal. Verzuring, opwarming en een afnemende zuurstofgraad. Het zijn drie trends in ’s werelds oceanen, met grote gevolgen voor het zeeleven. In 2021 bereikten verzuring en opwarming nieuwe records, zo meldde de World Meteorological Organization vorige week in het rapport _State of the Global Climate 202_1. Over de eveneens afnemende zuurstofgraad zei het rapport, vreemd genoeg, niks.

Samen zorgt dit dodelijke trio voor zoveel veranderingen in de oceanen, dat niet alle planten en dieren zich eraan kunnen aanpassen. „Het grote klimaatsterven in de zeeën is begonnen”. (...)

De oceanen warmen op omdat ze bijna alle extra warmte (meer dan 95 procent) opnemen die zich onder het dikker wordende ‘deken’ van broeikasgassen aan het aardoppervlak opstapelt. (...)

De opwarming leidt ook tot zeespiegelstijging. Als water warmer wordt, zet het uit. Deze zogenoemde thermische expansie heeft een aandeel van 38 procent op de totale, gemiddelde zeespiegelstijging van 20 centimeter (1901-2018). (...)

Dat de zuurstofgraad afneemt, komt onder meer door de toenemende gelaagdheid van het water. De bovenste, zuurstofrijke laag wordt zoeter, door de toenemende instroom van smeltwater van het land, en door de toenemende neerslag. Het contrast met het diepere, zuurstofarme, zoute water wordt sterker. „De menging van die lagen neemt af, waardoor zuurstof minder makkelijk in diepere wateren doordringt”. (...)

„De soorten die kunnen, proberen mee te bewegen”, zegt Bindoff. Maar voor veel sessiele – vastzittende – organismen, zoals koralen, is dat lastig. Pörtner voegt eraan toe dat rond de evenaar soorten wegtrekken, maar er komt niet overal iets voor in de plaats, juist omdat het er zo warm is geworden. „We zien er een afname van de biodiversiteit.”

Bindoff wijst op nog een andere trend: door de opwarming van het water worden organismen kleiner. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #ocean #opwarming_aarde #onderwaterleven #zeeleven #koraal #koraalrif #co2 #uitstoot #luchtvervuiling #fossiele_brandstof #olie #gas #steenkool #zuurgraad #ph #ipcc #algen #biodiversiteit #dead_zones #broeikasgas #visvangst #visserij