IPCC-voorman Bart van den Hurk: ‘Als we niets doen, dringt het klimaat zich aan ons op. The hard way’.

Vrij Nederland (alleen vandaag gratis)

Bart van den Hurk is de voorman van het klimaatpanel van de Verenigde Naties. ‘Linksom of rechtsom, klimaat-verandering is een onderwerp waar de wereld iets mee moet, hoeveel controverses er ook aan vast zitten.’

(Tekst loopt door onder de foto.)

Bart van den Hurk

(...) Het klimaat gaat niet op ons zitten wachten. Extreme weersituaties in alle landen ter wereld, beperking van productieve grond, vernietiging van productiekapitaal – het is allemaal onvermijdelijk. Zeespiegelstijging: onvermijdelijk. Dus als we niets doen, de stip op de horizon negeren en elke dag een korte-termijnbesluit nemen, dan zal het klimaat zich aan ons opdringen. The hard way. En die is hard. (...)

[D]e urgentie van het klimaatdebat moet niet gaan over hoe snel het klimaat verandert, maar over hoe langzaam de mensen mee veranderen. Dat is waar het probleem ligt. Gebruik de stip als houvast én als middel om de weg ernaartoe te beschrijven: wat zijn op dit moment de prikkels waardoor individuen, bedrijven en overheden een bepaalde kant op bewegen, of juist niet?’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof

Zijn Nederlanders niet bereid hun gedrag aan te passen? Dan controversiële maatregelen nodig om klimaatneutraal te worden

NRC (€)

Haalbaarheid klimaatdoelen - Om de klimaatdoelen te bereiken, moet een zwaar pakket maatregelen worden ingezet. De enige andere optie is gedragsverandering, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Een bus op waterstof in Groningen. De beschikbaarheid van waterstof is een belangrijke voorwaarde voor Nederland om klimaatneutraal te worden. Foto Venema Media/ANP.

Als Nederlanders niet bereid zijn minder vlees te eten, minder te vliegen en te consumeren, dan kan Nederland het zich niet veroorloven controversiële maatregelen uit te sluiten om klimaatneutraal te worden in 2050. Dat concludeert onderzoeksinstituut het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een studie die deze woensdag is gepubliceerd. PBL stelt dat de politiek zich blindstaart op de doelen voor 2030, wat Nederland in de jaren daarna serieus in de weg kan zitten. (...)

Een te grote focus op 2030 (wanneer Nederland tenminste 55 procent minder CO2 moet uitstoten) kan volgens PBL leiden tot „blinde vlekken” over wat moet gebeuren ná 2030. Om klimaatneutraal te worden, moet het kabinet nu snel regelen dat de productie van waterstof, het recyclen van plastic en het importeren van biogrondstoffen van de grond komt. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof

‘Zo hypocriet dat olie- en gasbedrijven meer tijd willen voor een transitie die ze zelf doelbewust frustreren’

Follow the Money

De pr-machinerie van de fossielindustrie hanteert beproefde tactieken om klimaatactie te vertragen. De wetenschapshistoricus Naomi Oreskes – bekend omdat ze aantoonde dat klimaatontkenning een door de olie- en gassector georkestreerd fenomeen is – weet welke tactieken je daar tegenover stelt: leg de machtsnetwerken en de leugens bloot. ‘Laat zien dat ze hun verdienmodel zo lang mogelijk in stand willen houden.’ (...)

Hele artikel

Naomi Oreskes

Tags: #nederlands #boeken #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #fossiele_bedrijven #shell #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing

Een optimistisch klimaatverhaal kunnen we goed gebruiken, maar het moet wel kloppen

NRC

Klimaatverandering - We zijn goed bezig met het aanpakken van de klimaatcrisis: dat geluid horen Fabian Dablander en Guus Dix regelmatig. De optimisten onderbouwen hun verhaal echter zwak. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto Imago stock/ ANP

Graven we wat dieper, dan combineert klimaatoptimisme eenzijdige datawetenschap met geloof in groen kapitalisme, soms aangevuld met steun voor (en van) filantropie van de allerrijksten. Zo wordt Our World In Data, de non-profit organisatie waar Ritchie plaatsvervangend redacteur is, in de lucht gehouden door donaties van techmiljardairs als Bill Gates en Elon Musk, aangevuld met een klein toefje crowdfunding. (...)

Allereerst is hun gebruik van data eenzijdig. Zo vestigen klimaatoptimisten de aandacht op de snelle prijsdaling van zonnepanelen. Die daling is goed nieuws. Maar door onze snel stijgende energievraag blijven we elk jaar óók meer olie, gas en kolen gebruiken. (...)

Ook het vertrouwen in groen kapitalisme is slecht onderbouwd. Klimaatoptimisten wijzen graag naar landen waarin de economie als geheel is gegroeid terwijl de uitstoot daalde. En ja: er is een select clubje rijke landen waarvoor dat geldt. (...) En kijk je op mondiaal niveau, dan gaat economische groei nog altijd gelijk op met meer uitstoot. Het is misleidend om een optimistisch verhaal op te hangen aan een paar voorbeelden die je punt ondersteunen.

Ten derde shoppen klimaatoptimisten selectief in de wetenschap. Zo vieren ze dat we van een pre-Parijs-pad van 5°C opwarming tegen het einde van de eeuw naar een 3°C-scenario zijn gegaan. Terwijl wetenschappelijk onderzoek laat zien dat 3°C eigenlijk het nieuwe 5°C is: ernstige klimaateffecten treden eerder op en zijn erger dan eerder werd aangenomen. (...)

Als laatste doen klimaatoptimisten alsof hun geloof in markt en innovatie iets neutraals is. Alternatieve verduurzamingsstrategieën, zoals gedragsverandering en degrowth, hoeven ze dan ook niet serieus te nemen. Dat laatste wordt door Ritchie als ‘mondiale krimp’ zelfs volstrekt foutief weergegeven. (...)

We kunnen een optimistisch verhaal goed gebruiken. En goedkope zonnepanelen zijn daar een belangrijk onderdeel van. Maar volgens het IPCC hebben we bovenal „fundamentele veranderingen” nodig „in de manier waarop de samenleving functioneert, waaronder veranderingen in onderliggende waarden, wereldbeelden, ideologieën, sociale structuren, politieke en economische systemen en machtsverhoudingen”. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Liever keutelen we het ravijn in, dan dat we ons een mooiere wereld voorstellen

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #co2 #fossiele_brandstof #energie #energietransitie #extreem_weer #hittegolven #droogte #ontbossing #bosbranden #eu #green_deal #europese_unie #klimaatmaatregelen #cop28 #klimaattop #unep #broeikaseffect #broeikasgas

De kansen voor het klimaat worden na de top in Dubai alleen maar slechter

NRC

De geopolitieke voorwaarden voor de klimaattop zijn niet gunstig, ziet Michel Kerres. Maar gunstiger wordt het niet.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Michel Kerres

Klimaatwetenschappers kunnen ijzingwekkend helder uitleggen waarom uitstel van moeilijke beslissingen over fossiele brandstof echt geen optie meer is, anders loopt de opwarming onherroepelijk uit de hand. Er is nóg een reden waarom uitstel gevaarlijk is: de geopolitieke situatie is nu weliswaar ongunstig voor klimaatakkoorden, maar het kan op korte termijn nog beduidend slechter worden. (...)

De geopolitieke omstandigheden waaronder diplomaten en klimaatministers in zonnig Dubai moeten onderhandelen zijn ronduit somber. Rusland is sinds de inval in Oekraïne eigenlijk geen serieuze gesprekspartner meer, in elk geval niet voor het Westen. (...)

Ook de Gaza-oorlog helpt niet. In klimaatoverleg staan rijke en arme landen traditioneel tegen over elkaar. De Oekraïneoorlog maakte al duidelijk dat het mondiale Zuiden niet van plan was het Westen te volgen in de strijd tegen Poetin. Nu kiezen veel Arabische landen de kant van de Palestijnen, en verafschuwen de reactie van het door de VS gesteunde Israël. Polarisatie tussen noord en zuid neemt door Gaza nog verder toe.

En dan is er nog de aanhoudende animositeit tussen de rivalen VS en China. (...)

Maar het kan nog erger. In Europa, onmisbare voortrekker in het mondiale klimaatoverleg, remt rechts klimaatambities liefst af. In een vooraanstaand land als Nederland werd net een radicaal-rechtse klimaatscepticus winnaar van de verkiezingen. Van de PVV mag het klimaatbeleid „door de shredder”.

Uit peilingen bleek deze week dat in heel Europa (radicaal-)rechts in de lift zit en Groenen het moeilijk hebben. (...)

En dan is er nog het schrikbeeld van een tweede termijn voor Donald Trump. (...)

De geopolitieke uitgangspositie van deze COP is verre van gunstig. Maar wachten op gunstigere politieke verhoudingen is geen optie. Die komen voorlopig niet. Een herverkiezing van Trump is natuurlijk niet onvermijdelijk en ook de Europese verkiezingen zijn pas over zes maanden, maar de kans is levensgroot dat ‘groen’ het in 2024 knap moeilijk krijgt.

Hele artikel

> Zie ook: VN: wereld koerst af op 2,5 tot 2,9 graad opwarming, ‘meedogenloos’ ingrijpen nodig

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #co2 #fossiele_brandstof #energie #energietransitie #extreem_weer #hittegolven #droogte #ontbossing #bosbranden #eu #green_deal #europese_unie #klimaatmaatregelen #cop28 #klimaattop #unep #broeikaseffect #broeikasgas

VN: wereld koerst af op 2,5 tot 2,9 graad opwarming, ‘meedogenloos’ ingrijpen nodig

De Volkskrant

Alleen als de internationale gemeenschap ‘meedogenloos’ ingrijpt, kan de opwarming van de aarde beperkt blijven tot de 2 graden die de wereld als uiterste grens heeft gesteld. Om de opwarming te beperken tot 1,5 graden, moeten er vier keer zoveel klimaatmaatregelen komen als tot nu toe afgesproken.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Luchtfoto van Woumen bij Diksmuide in West-Vlaanderen, na dagen van aanhoudende regen.Beeld AFP.

Dat is de wrange boodschap van het jaarlijkse broeikasgassenrapport van Unep, de milieuorganisatie van de Verenigde Naties, dat maandag is verschenen. Al het huidige klimaatbeleid bij elkaar is bij lange na niet genoeg om onder de 2 graden te blijven die internationaal is afgesproken. Het wordt eind deze eeuw eerder 2,5 tot 2,9 graad warmer op aarde, becijferen de VN-experts.

Bij die opwarming worden grote rampen waarschijnlijk, zoals het smelten van delen van de ijskap van Groenland en Antarctica, met meters zeespiegelstijging tot gevolg. Ook zal de Noordpool ‘s zomers geregeld ijsvrij zijn, zullen de Alpen waarschijnlijk hun gletsjers verliezen en kan de moesson in Afrika stilvallen. (...)

Unep gelooft niet dat het Europa en landen als de VS, Australië, Brazilië en Groot-Brittannië zal lukken om in 2050 uit te komen op nul uitstoot, zoals regeringsleiders plechtig hebben beloofd. (...)

De cijfers zijn belangrijk, omdat de internationale gemeenschap in Dubai voor het eerst officieel de stand van zaken van het klimaatbeleid zal opnemen, een rekenkundig ritueel dat de ‘Global Stocktake’ heet. Daarna zullen landen, als het goed is, hun klimaatplannen aanscherpen. Of dat ook lukt in het tempo dat nodig is om de klimaatdoelen van Parijs te halen, is echter de vraag. Daarvoor is volgens Unep een ‘meedogenloze mitigatie en transformatie naar koolstofarm’ nodig.

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #co2 #fossiele_brandstof #energie #energietransitie #extreem_weer #hittegolven #droogte #ontbossing #bosbranden #eu #green_deal #europese_unie #klimaatmaatregelen #cop28 #klimaattop #unep #broeikaseffect #broeikasgas

Geen goede week voor het vertrouwen in menselijke samenwerking tegen de wereldwijde opwarming

NRC

Klimaatverandering is van iets heel abstracts veranderd in iets tastbaars. (...)

Het lijkt erop dat we tegenwoordig iedere zomer klimaatverandering in het gezicht kijken. Nederland ontspringt, op een paar stikhete dagen in juni na, tot nu toe de dans. Maar in grote delen van het noordelijk halfrond is het extreem warm. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Ook elders in de wereld is het weer extreem. In Florida schommelt de temperatuur van het zeewater rond de lichaamstemperatuur van een mens. (...)

In China, waar net als op andere plekken in Azië al sinds april hittegolven en overstromingen elkaar opvolgen, steeg de temperatuur afgelopen zondag eveneens tot boven de 50 graden. (...)

Allereerst zullen samenlevingen zich nog veel beter moeten beschermen tegen de opwarming, want die heeft „grote gevolgen voor volksgezondheid, ecosystemen, economieën, landbouw, energie en watervoorziening”. Met alleen al in Europa in de vorige zomer meer dan 60.000 hittedoden is dat geen overdreven waarschuwing.

De tweede les die de WMO [Wereld Meteorologische Organisatie] hieruit trekt is zeker zo belangrijk: „Dit onderstreept de toenemende urgentie om de uitstoot van broeikasgassen zo snel en zo diep mogelijk terug te dringen.” Zonder de oorzaak van de opwarming weg te nemen, heeft aanpassing weinig zin.

Veel reden voor optimisme was er wat dat betreft deze week niet. De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry reisde naar China om de vorig jaar gestrande klimaatdiplomatie tussen de twee economische (en klimaatvervuilende) grootmachten weer op gang te brengen. Maar in vier dagen van intensief overleg gaven beide partijen vooral elkaar de schuld. (...)

De Amerikaanse president Joe Biden heeft dit jaar, onder het mom van inflatiereductie, het grootste klimaatpakket ooit succesvol door het Congres geloodst – maar legt de fossiele industrie geen strobreed in de weg. China bouwt meer installaties voor duurzame energie dan welk ander land ook – maar ook meer kolencentrales. Om de opwarming echt een halt toe te roepen is het allemaal lang niet genoeg. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Extreem weer leidt lang niet overal tot debat over klimaatverandering

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikasgassen #broeikaseffect #energie #energietransitie #ongelijkheid #spanje #italie #china #india #hittegolf #extreem_weer #overstromingen #canada #vs #verenigde_staten

Het internet is vervuilender dan de luchtvaart, met dank aan alle mails, crypto’s, videogesprekken, streams en de cloud

NRC

Wie staat er stil bij zijn digitale voetafdruk? Al die foto’s in de cloud, bewaarde e-mails en streams eten stroom. Héél veel stroom. (...)

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

.

Exacte cijfers ontbreken, maar volgens de meest nauwkeurige schattingen is het digitale leven – denk aan het streamen van video en muziek, op afstand vergaderen, sociale media, apparaten als boordcomputers en voordeurcamera’s, virtual reality, cryptomunten, blockchain, nft’s – goed voor zo’n 4 procent van de totale wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat klinkt misschien niet als veel, maar het is ruim meer dan de luchtvaart.

Het aandeel gaat bovendien sterk stijgen met de komst van de 5G- en 6G-netwerken en de brede toepassing van kunstmatige intelligentie. (...)

De hardware van het 5G-netwerk dat nu wordt uitgerold gebruikt minder energie dan 4G, maar naar verwachting wordt die winst tenietgedaan door de explosie aan dataverkeer die de nieuwe gebruiksmogelijkheden zullen veroorzaken. (...)

„In Nederland is het politieke debat over de digitale voetafdruk beperkt tot ophef over het energieverbruik van datacentra”, zegt Gámez. „Dat zou veel breder moeten zijn.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #internet #streaming #cloud_services #crypto #zelfrijdende_auto #e-mail #videovergaderen #energie #energieverbruik #5g #4g #uitstoot #carbon_footprint #co2 #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #energietransitie

De fossiele industrie is een logge tanker, niet in staat om echt te veranderen

Esther Bijlo (Trouw)

Ze zijn er weer: de prachtige reclames van grote olie- en gasbedrijven die zeggen dat ze heel hard bezig zijn met groene energie. Er is immers een klimaattop. Een goed moment voor een bedrijf om te laten zien wat het doet. Met waterstof voor bussen bijvoorbeeld of het opslaan van CO2. Voor een schone toekomst. Met de nadruk op toekomst. Want hoe mooi die plannen ook zijn en hoe indrukwekkend groot soms – een windpark van een oliegigant is meteen een megawindpark – het groene gehalte is nog steeds een saus en betreft niet het hoofdgerecht.

Dat hoofdgerecht ziet er nog altijd donkerbruin uit. Sterker, het neigt naar zwart. Vrijwel alle olie- en gasbedrijven hebben ‘beangstigende’ plannen voor het opdiepen van juist meer fossiele brandstoffen. Die voornemens tellen op tot 115 miljard ton CO2, vergelijkbaar met 24 jaar de emissies van de VS. Maar liefst 160 miljard dollar is er sinds 2020 in de zoektocht naar nieuw fossiel gestoken. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Esther Bijlo

Het onderzoek houdt de 35 grootste beursgenoteerde olie- en gasbedrijven tegen het licht. Veel daarvan hebben de financiële prikkels voor de leidinggevenden om op meer productie te sturen, zelfs verhoogd. Bij Eni, Total Energies en Repsol bepalen ze respectievelijk 18, 15 en 12 procent van de beloning. ExxonMobil en Shell hebben dit soort bonussen iets verlaagd. Maar voor ExxonMobil gaat het nog altijd om 41 procent van het totale salaris, bij Shell om 20 procent, volgens Carbon Tracker. (...)

Tijd voor een ‘klimaatbelasting’ voor de sector, betoogt een hoofdredactioneel commentaar, deze week gepubliceerd in dertig kranten over de hele wereld. De tijd raakt op, betogen onder andere The Guardian, Libération, het Indiase The Hindu en Indonesische Tempo. Er zijn veel te veel investeringen in fossiele energie, ‘de mensheid moet af van de verslaving aan fossiele brandstoffen’. Minstens 100 miljard dollar winst hebben de grootste olie- en gasbedrijven opgestreken in de eerste drie kwartalen, constateren de kranten. Room dat af en kom beloftes na om de armsten op de wereld te helpen zich te wapenen tegen nu al ontwrichtende klimaatverandering, geven de kranten de klimaattop mee.

Hele artikel

> Meer over de fossiele verslaving

Tags: #nederlands #multinational #transnantional #grootbedrijf #bedrijfsleven #earth_summit #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #cop26 #cop27 #broeikaseffect #earth_charter #shell #exxonmobil #oliebedrijven #global_climate_coalition #exxonmobile #lobby #chevron #saudi_aramco #zeespiegelstijging #droogte #ontbossing #co2 #uitstoot #broeikasgas #fossiele_brandstof #carbon_tracker #lobby

Elke omgekeerde vlag is een uiting van gebrek aan boerenverstand

De Groene Amsterdammer

De industriële machine die bekend staat als ‘intensieve landbouw’ heeft het land uitgewoond. De permanente overbelasting van grond en water heeft het leven gedecimeerd dat de boer economisch niet kan exploiteren: vogels, insecten, kruiden, planten. Het Nederlandse platteland is ‘bioarm, biosaai, bioschraal’. (...)

Ook economisch bevindt deze sector zich op een doodlopende weg: met het uitwonen van het land put de bio-industrie haar eigen productiemiddelen uit, tot er niets meer uit te peuren valt.

Deze industrietak vormt bovendien een bedreiging voor de volksgezondheid. Onder de fijnstofdeken die de varkenshouderij over Brabant legt komt bij kinderen opvallend vaak astma voor, stoflongen zijn een aandoening die je in de nabijheid van de intensieve veeteeltbedrijven in verhoogde mate bij mensen kunt aantreffen, in de bollenteelt is parkinson een officieuze beroepsziekte, na de Q-koorts, de vogelgriep en Covid-19 is het wachten op de volgende zoönose die toeslaat en een pandemie van nu nog onvermoede ziektes veroorzaakt. (...)

Zonder de erkenning van de samenhang tussen het ecologische drama van de bio-industrie, de economische kortzichtigheid en de bedreiging voor de volksgezondheid zal iedere opvolger van de afgetreden Henk Staghouwer mislukken als minister van Landbouw. (...)

Verwonderlijk is dat niet zolang noch bij de boeren zelf, noch in de politiek, bij de banken en andere financieel belanghebbenden voldoende draagvlak is voor een perspectief dat werkelijk een belofte voor de toekomst inhoudt: een bevrijding van de boeren uit een landbouwsysteem waarin de dwang tot groei is ingebouwd, gericht op grootschalig, intensief gebruik van het land en een zo groot mogelijke opbrengst van bulkproducten.

Zo bezien is elke omgekeerde vlag een uiting van gebrek aan boerenverstand. (...)

Een symptoom van dat hardnekkige oogkleppengedrag is de destructieve actie van regeringspartij cda, dat onder leiding van windvaan Wopke Hoekstra onverhoeds terugkwam op afspraken met de coalitiegenoten om de stikstofvervuiling te beteugelen. Tekenend voorbeeld van de hardleersheid van de belangenorganisaties is de aangekondigde campagne Nederland Vleesland, waarmee de vleesindustrie doet alsof de schade die zij aanricht aan het milieu en de gezondheid niet bestaat. In de Groene Amsterdammer wordt de rol van de Rabobank belicht in het ontstaan van de noodsituatie op het platteland. Een ontluisterend verhaal over de dubbele moraal die de bank erop nahoudt. (...)

En zo vermijdt het bio-industriële complex nog altijd de conclusie die niettemin onontkoombaar zal zijn: de landbouw zal van groei naar krimp moeten om te voorkomen dat het land nog verder uitgewoond raakt.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm #gezondheid #volksgezondheid #zoonose #q-koorts

Wetenschappers reageren op stikstofdiscussie: uitstel kan niet

NRC

Stikstof - In een opiniebijdrage in Trouw schrijven 36 wetenschappers dat het kabinet door moet pakken bij de stikstofaanpak. Ze reageren op de discussie, waarin boerenbelangenbehartigers en politici de stikstofdoelen van het kabinet in twijfel trekken.

Er bestaat „meer dan genoeg wetenschappelijke consensus” die de noodzaak van de stikstofaanpak van het kabinet onderschrijft. Dat schrijven 36 wetenschappers van acht Nederlandse universiteiten maandag in Trouw in een opiniestuk getiteld ‘Ga niet wéér twijfel zaaien: aan die stikstofdoelen valt echt niet te ontkomen’. De wetenschappers reageren daarmee op de stikstofdiscussie, waarin steeds vaker wordt gesuggereerd dat technologische innovaties ook tot de benodigde stikstofreductie kunnen leiden.

De wetenschappers noemen de huidige situatie een gelegenheid om verschillende problemen, zoals droogte, klimaat en natuurherstel, tegelijkertijd aan te pakken. (...)

Aanleiding voor de oproep vormt een plan van wetenschapper Han Lindeboom, die eerder deze maand in De Telegraaf opperde dat krimp van de veestapel niet nodig is als het kabinet investeert in een aantal technologische innovaties. Ook CDA-leider en vicepremier Wopke Hoekstra zaaide twijfel bij de stikstofaanpak van het kabinet, toen hij afgelopen vrijdag in een interview met het AD zei dat de in het regeerakkoord voorgenomen halvering van de stikstofuitstoot „niet ter discussie staat”, maar dat het doel van 2030 voor het CDA „niet heilig” is.

Hele artikel

Nieuwsgierige koeien in een weiland nabij natuurpark de Groote Peel. Foto Rob Engelaar/ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm

Quote 500-families zijn de drijvende kracht achter het boerenprotest

Marcia Luyten (De Volkskrant)

(...) … ‘Weet je wat dat is, verantwoordelijkheid…?’

Misschien is dat ongeveer wat de Amerikaanse kleuterjuf Mrs. Frazzled zou zeggen tegen De Heus, Royal A-Ware, Vion, FrieslandCampina, Agrifirm en de andere grote bedrijven die donderdag niet naar Johan Remkes gaan. (...)

Als donderdag stikstofbemiddelaar Johan Remkes praat met de grote commerciële partijen die aan de boeren miljarden verdienen, dan ontbreken uit de agro-industrie de belangrijkste bedrijven. Ook brancheorganisatie van veevoerfabrikanten Nevedi kondigde aan thuis te blijven, net als de koepelorganisatie van supermarkten CBL.

In de stikstofcrisis zijn de boeren de vooruitgeschoven post. De boer als symbool waar de natie zich graag omheen vouwt. (...)

Volgens CBS-cijfers was in 2017 van de Nederlandse melkveehouders 63 procent miljonair (een vijfde van alle Nederlandse miljonairs). Sindsdien is de melkproductie flink gestegen, hun kapitaal waarschijnlijk navenant. (...)

In NRC Handelsblad ging Tom-Jan Meeus na wat zij doen om het stikstofdebat te beïnvloeden en ontdekte: alles om grootschalige, industriële landbouw intact te laten. Ze hebben directe lijntjes met Den Haag. Ze sponsoren tv-programma’s die het imago van de boer opkrikken. Ze betalen de stichting Agri Facts die met alternatieve feiten twijfelt zaait over het stikstofbeleid. Ze steunen Agractie dat boerenprotesten organiseert.

De grote commerciële bedrijven zijn daarmee de drijvende kracht achter het boerenprotest. (...)

Het is een pijnlijk geval van privatising gains, socializing losses. De winst is privé, de kosten zijn voor de samenleving. Niemand zet miljoenen reclamegeld in voor de oude eiken op de Veluwe die omvallen. Geen bedrijf betaalt actiegroepen om de rechten van kinderen te beschermen tegen de vernietiging van hun leefomgeving. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Ongestoord kunnen boeren de rechtsorde ondermijnen (NRC)

Marcia Luyten

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm

Ongestoord kunnen boeren de rechtsorde ondermijnen

Hubert Smeets (NRC)

De stoottroepen van het agro-industrieel complex zijn deze week weer een Rubicon overgestoken. Vorige maand intimideerden ze met hun trekkers een provinciebestuur, minister en parlementariër. Woensdag dumpten ze boomstronken, mest en hooibalen langs snelwegen rond de Veluwe en staken die soms in de fik. De activisten poetsten snel de plaat.

Die heimelijke aftocht bleek onnodig. De politie kwam niet. Het is nu eenmaal „lastig” om de aanstichters te vinden, liet het korps Midden-Nederland woensdagmorgen weten. (...)

Net als de boerenblokkades van afgelopen tijd had ook deze demonstratie kwantitatief weinig om het lijf: een paar duizend mensen. De betogingen tegen de Sovjetinvasie in Tsjechoslowakije (1968) of de militaire staatsgreep in Chili (1973) waren massaler. Maar dat zegt anno 2022 niet veel. De informele falanxen van Agractie en Farmers Defence Force – informeel, omdat de voorlieden Bart Kemp en vooral Mark van den Oever listig stommetje spelen als acties de grenzen van burgerlijke ongehoorzaamheid overschrijden – beschikken over wapens. Tegen stenen kan de ME zich beschermen met schilden en helmen; tegen trekkers van drieduizend kilo of meer helpen alleen Spaanse ruiters of kraaienpoten.

Het boerenkamp ontplooit meer macht dan het volgens het principe one man, one vote zou kunnen hebben. (...)

Geen misverstand. De regering treft blaam. Jarenlang heeft ze het boerenvraagstuk vooruit geschoven of technocratisch verpakt. Depolitiseren is, zoals bekend, een kerncompetentie van premier Rutte. (...)

De krakersleuze ‘jullie rechtsorde is onze rechtsorde niet’ is werkelijkheid geworden. Talrijke burgemeesters durven het bijvoorbeeld niet aan om de publieke ruimte te vrijwaren van omgekeerde driekleuren. (...)

Het illustreert hoe defaitistisch de overheid is geworden als de rechtsorde willens en weten wordt ondermijnd.

Hele artikel

> Zie ook: Wat het effect is als de boerenlobby dit wint (NRC)

Hubert Smeets

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit

Dankzij de scheldboeren is voor mij nepvlees het nieuwe normaal

Harriët Duurvoort (De Volkskrant)

Brandende hooibalen, gedumpte mest, trekkertirades op sociale media. De bepaald onsympathieke manier waarop de boeren actievoeren heeft als onbedoeld positief effect dat het veganisme de wind in de zeilen krijgt. Met redelijke boeren wil ik best in gesprek. Maar hoe meer je op sociale media de huid wordt volgescholden, hoe meer zin je hebt eindelijk serieus op zoek te gaan naar een alternatieve leefstijl waarbij je als consument bijdraagt aan een beter milieu en je handen voorgoed aftrekt van structurele dierenmishandeling. Weg met de megastallen, weg met de intensieve veehouderij. En stiekem weg met de intimiderende steeds extreemrechtsere scheldboeren.

Een scheldkanonnade, nadat ik iets had gezegd over het onwelvoeglijk gebruik van de term holocaust in verband met het lot van de boeren op Twitter, was voor mij vorig jaar het laatste zetje om veganisme een kans te geven. (...)

De opmars van nepvlees is gelukkig niet meer te stuiten sinds de smaak is geperfectioneerd. Vleesvervangers zijn daarbij inmiddels, ondanks de asociale winst die er op de producten wordt gemaakt (tussen de 35 en 50 procent tegenover 8 procent op vlees), door de inflatie voordeliger dan vlees. (...)

De Oostenrijkse Burger King vraagt haar gasten inmiddels: ‘Der Whopper Normal oder mit Fleisch?’ (...)

Als nieuwbakken veganist kan ik mij goed heugen hoe ik mijn eerste plantaardige Whopper uitprobeerde. Ik zette mijn tanden in het vlees en dacht: Ja, dit heb ik lang gemist. Maar och dat arme dier, want ze moeten een foutje hebben gemaakt. Schuldbewust liep terug ik naar de kassa. Jullie hebben mij een echte Whopper gegeven, zei ik. ‘Nee hoor, mevrouw. Dit was een vegan.’ (...)

Dan is het maar soja met een miljoenmiljard e- nummers, het smaakt en er is tenminste geen met hormonen en antibiotica volgespoten verdrietig rund voor geslacht. (...)

Als we alleen nog plantaardig eten, hebben we 75 procent minder landbouwgrond nodig. (...)

Ik kan als betaalbaar en gezond plantaardig proteïne-alternatief voor vlees of vleesvervangers aanbevelen: een potje kikkererwten van 0,89 euro afspoelen in een zeef; olijfolie, knoflook, gember, hete paprikapoeder en ras el hanout erop strooien, 10 minuten in de oven, klaar. Heerlijk.

Hele artikel

> Zie ook: Wat het effect is als de boerenlobby dit wint (NRC)

> Zie ook: De bedrijven van Quote 500-families die het boerenprotest aanwakkeren (NRC)

Harriët Duurvoort

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit" #burger_king #kentucky_fried_chicken #veganisme #veggie_burger

Klimaatmaatregelen zijn meer dan een links thema

Aylin Bilic (NRC)

Een nationaal hitteplan en een smogwaarschuwing, de afgelopen dagen ging het over weinig anders. (...)

En het wordt alleen maar erger, waarschuwen weermannen en wetenschappers. (...)

Sommige Nederlanders zeuren op sociale media niet over de hitte, maar over vermeende verdienmodellen achter alle aandacht voor de hitte. Ze zien de machtige hand van lobby’s van windmolenfabrikanten, zonnepaneelfetisjisten, elektrische-autodealers, banken die vergroeningshypotheken verstrekken, waterstofgelovigen en weet ik wie nog meer. Hoewel je een ongelofelijk bord voor je kop moet hebben om klimaatverandering nog steeds te ontkennen, is gek genoeg nog lang niet iedereen ervan overtuigd dat we behoorlijke maatregelen moeten treffen en deze niet op de lange baan moeten schuiven.

Tegenwoordig zien tegenstanders van oplossingen voor urgente problemen (lees: geen zin in verantwoordelijkheid nemen) op veel meer terreinen een verborgen ‘verdienmodel’. Belanghebbenden – ‘de lobby’ – zouden verdienen aan overdreven ‘niet-haalbare’ doelen, verkondigen ze. Dat geldt voor uiteenlopende terreinen als coronamaatregelen, stikstofreductie, plasticsoepvisserij, het ‘vermeende’ woningtekort. (...)

Dat twintig jaar geleden vrijwel nog niemand koeling in de auto had, kunnen we ons bijna niet meer voorstellen. (...)

Steeds vaker denk ik dat we een lethargisch volkje worden. De onverschilligheid bij urgente problemen baart me serieus zorgen. Het rijke Westen kan uit eten, op vakantie naar andere landen, heeft spaartegoeden met dank aan goede pensioenregelingen als zekerheid voor de oude dag. Maar door ons aanhoudende vooruitgangsdenken accepteren we niet dat we misschien gewoon wat moeten inleveren om ernstige problemen op te lossen voor de aankomende decennia: een extra belasting voor klimaatmaatregelen bijvoorbeeld. (...)

Klimaatmaatregelen verdienen een hogere prioriteit dan het te zien als links thema. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Deze hitte is nog maar een voorproefje van de komende extremen

Aylin Bilic

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikaseffect #oceaan #opwarming_aarde #onderwaterleven #zeeleven #koraal #koraalrif #co2 #uitstoot #luchtvervuiling #fossiele_brandstof #olie #gas #steenkool #zuurgraad #ph #ipcc #algen #biodiversiteit #dead_zones #broeikasgas #visvangst #visserij #energie #energietransitie #uitstoot #luchtvervuiling #fijnstof #stroomnet #investico #tennet #duurzame_energie #zonnepanelen #windmolens #netbeheerder #woningbouw #alliander #enexis #nuon #essent #privatisering #decentralisatie #groei #consumentisme #economishe_groei #internationale_ongelijkheid

Deze hitte is nog maar een voorproefje van de komende extremen

NRC

Klimaatverandering - Door klimaatverandering zal het vaker zo warm worden als dinsdag. De tijd om ontwrichtende opwarming nog te voorkomen wordt steeds krapper. „Het is now or never.” (...)

De extreme hitte van dinsdag confronteerde Nederland met de realiteit van een zeer snel opwarmende aarde. En dit wierp een blik vooruit naar een toekomst die zich steeds sneller aandient: van ontwrichtende klimaatverandering, waarin steeds hogere temperaturen steeds vaker voorkomen.

Klimaatverandering, zegt KNMI-klimaatwetenschapper Karin van der Wiel, „is hier en nu”. (...)

En Nederland ís al twee graden opgewarmd ten opzichte van het pre-industriële tijdperk, bijna dubbel zoveel als het wereldwijde gemiddelde. (...)

Dat is de nieuwe klimaatwerkelijkheid: overal warmer. Daarin verschilt deze hitte met die van 1976, toen de hittegolf vooral geconcentreerd was in West-Europa. Dit jaar wordt de hele wereld geconfronteerd met extreme hitte. In India en Pakistan was het in mei op veel plekken rond de 45 graden. Op sommige weerstations op Antarctica was het in juni veertig graden warmer dan normaal. (...)

En dan te bedenken dat de huidige problemen plaatsvinden in een omgeving die ‘slechts’ 1,2 graden is opgewarmd ten opzichte van 1850. De wereld koerst af naar mogelijk een verdubbeling daarvan en staat pas aan het begin van wat een langdurig tijdperk van ontwrichtende opwarming kan worden. Als het niet lukt om in 2050 de CO2-uitstoot naar nul te brengen, dan kan de opwarming drie of vier graden bereiken aan het einde van deze eeuw. (...)

Om de kans op opwarming van anderhalve graad op 50 procent te houden zouden rijke landen in 2034 volledig gestopt moeten zijn met het winnen van fossiele brandstoffen .

Zelfs die ‘beperkte’ opwarming blijkt ontwrichtender dan in 2015 werd gedacht, zegt Van Aalst. (...)

Al decennia is duidelijk dat de aarde opwarmt door het gebruik van fossiele brandstoffen. Al decennia is duidelijk dat dit drastisch beperkt moet worden om desastreuze opwarming eerst te keren, en inmiddels te beperken. En al decennia gebeurt dat te weinig: in 2021 werd wereldwijd een recordhoeveelheid energiegerelateerde CO2 uitgestoten.

Door de energiecrisis die de oorlog in Oekraïne veroorzaakt, vallen landen terug op soms nog vervuilendere fossiele brandstoffen. (...)

„Deze crisis zou kunnen aanzetten om sneller méér te investeren in duurzame energie”, zegt Van Aalst. „Maar die urgentie zie ik eigenlijk niet.” (...)

Hele artikel

> Zie ook: Het moet met minder. De aarde vraagt er om. (NRC)

Mensen op het strand in Brighton, Verenigd Koninkrijk, 19 juli 2022 Foto Peter Cziborra/Reuters.

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikaseffect #oceaan #opwarming_aarde #onderwaterleven #zeeleven #koraal #koraalrif #co2 #uitstoot #luchtvervuiling #fossiele_brandstof #olie #gas #steenkool #zuurgraad #ph #ipcc #algen #biodiversiteit #dead_zones #broeikasgas #visvangst #visserij #energie #energietransitie #uitstoot #luchtvervuiling #fijnstof #stroomnet #investico #tennet #duurzame_energie #zonnepanelen #windmolens #netbeheerder #woningbouw #alliander #enexis #nuon #essent #privatisering #decentralisatie #groei #consumentisme #economishe_groei #internationale_ongelijkheid

Het moet met minder. De aarde vraagt er om.

NRC

Minder groei - In de klimaatrapporten van de Verenigde Naties staat het tegenwoordig al bijna als een gegeven: we moeten af van het huidige beperkte paradigma van economische groei. Alleen zo zijn diersoorten te behouden, kan voorkomen worden dat de aarde uitgeput raakt. Zolang groei het paradigma blijft, zal de mens in sneltreinvaart de bestaanszekerheid van alles en iedereen op aarde ondermijnen.

Dit is het dagelijkse commentaar van NRC. Het bevat meningen, interpretaties en keuzes. Ze worden geschreven door een groep redacteuren, geselecteerd door de hoofdredacteur. In de commentaren laat NRC zien waar het voor staat. Commentaren bieden de lezer een handvat, een invalshoek, het is ‘eerste hulp’ bij het nieuws van de dag.

De kennis over de effecten van de overconsumptie is inmiddels ruimschoots voorhanden. (...)

Waarom lukt het dan niet om het gedrag van mensen daadwerkelijk aan te passen? Dat thema stond centraal in de briljante film _Don’t Look Up-. (...) De boodschap is even helder als zorgelijk: de mens kijkt liever weg dan dat hij het onheil aangaat.

In een van de artikelen die de serie ‘Minder’ die NRC deze weken publiceert, wordt ingegaan op dat onvermogen. (...)

Toch zal er iets drastisch moeten gebeuren. Tech-optimisme lijkt een pijnloze uitweg. (...)

Maar het zou naïef zijn daar volledig op te gokken, om twee redenen. Stel dat het niet lukt om op tijd een oplossing te vinden, dan is het hoe dan ook te laat om nog daadwerkelijk het tij te keren als we daarachter komen. En twee: ook al lukt het om bijvoorbeeld geen fossiele brandstoffen meer te gebruiken, de CO2-uitstoot omlaag te brengen en alternatieve energiebronnen aan te boren, dan nog consumeren we te veel. Zo lang de mensheid meer weghaalt van de aardbol dan die aardbol kan regenereren, zijn we gedoemd om uiteindelijk te verliezen. (...)

Het zal dus hoe dan ook minder moeten, althans, voor de landen die nu meer dan hun eerlijke deel verbruiken. Matiging in het rijke westen kan en moet ruimte opleveren voor landen die tot nu toe achterblijven in welvaart. (...)

Beleid is nodig. En niet alleen voor 2030, 2040 of 2050, maar ook acuut. Van de burger kan uit eigen beweging geen volledige gedragsverandering worden verwacht. Een overheid kan de problemen niet overlaten aan de krachten van de vrije markt alleen. En een herverdeling van de pijn kan alleen via een democratische weg. (...)

Afscheid nemen van het paradigma van economische groei kan een route zijn die daarbij helpt. Opmerkelijk is dat al in 2019 132 landen hun handtekening zetten onder een VN-rapport over biodiversiteit dat exact dat bepleitte. De kennis is er, de wil is er. Nu de maatregelen nog om daadwerkelijk de draai te maken.

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikaseffect #oceaan #opwarming_aarde #onderwaterleven #zeeleven #koraal #koraalrif #co2 #uitstoot #luchtvervuiling #fossiele_brandstof #olie #gas #steenkool #zuurgraad #ph #ipcc #algen #biodiversiteit #dead_zones #broeikasgas #visvangst #visserij #energie #energietransitie #uitstoot #luchtvervuiling #fijnstof #stroomnet #investico #tennet #duurzame_energie #zonnepanelen #windmolens #netbeheerder #woningbouw #alliander #enexis #nuon #essent #privatisering #decentralisatie #groei #consumentisme #economishe_groei #internationale_ongelijkheid

Verbouwen zonder gereedschap

De Groene Amsterdammer

Al jaren ontbreekt een plan om het Nederlandse stroomnet toekomstbestendig te maken. Den Haag weigert regie te nemen. De klimaatdoelen lijken daarmee verder weg dan ooit. (...)

Afgelopen maand bleek dat in heel Limburg en Noord-Brabant geen nieuwe bedrijven meer aangesloten kunnen worden, het net zit simpelweg vol.

En niet alleen in Limburg en Brabant zien bedrijven hun duurzaamheidsplannen stranden vanwege de problemen op het net. In de Amsterdamse haven kan een producent van duurzame brandstoffen zich niet vestigen en ook een bedrijf uit de windindustrie wordt nee verkocht. (...)

‘Bedrijven zijn al jaren bezig met het maken van verduurzamingsplannen. Nu komen ze ermee naar buiten, en dan horen ze dat het niet kan.’

De problemen op het stroomnet zijn niet langer incidenten. Niemand zegt het nog hardop, maar Nederland staat aan het begin van een landelijke kettingbotsing op het stroomnet met verstrekkende gevolgen. Dat blijkt uit een inventarisatie van Investico voor De Groene Amsterdammer en Trouw. (...)

[B]ijna nergens in het land kunnen nieuwe plannen voor windmolenparken en zonneweides nog gerealiseerd worden. In de helft van de Nederlandse provincies kunnen bedrijven en woningbouwprojecten geen nieuwe aansluiting op het stroomnet meer krijgen, in nog eens drie provincies zal binnenkort vrijwel zeker hetzelfde gebeuren. (...)

In vier jaar tijd vervijfvoudigde het aandeel van elektriciteit uit zonnepanelen. In Europa liep Nederland op dat vlak altijd achter, maar nu zijn we een van de koplopers. (...)

Dat is een stille ramp. Want verduurzaming betekent in de regel elektrificatie. Gasboilers worden elektrisch, benzinetanks worden accu’s, aluminium smelten we niet meer met cokes of stookolie, maar dankzij elektrolyse. (...)

In een brief aan de regering van afgelopen april waarschuwden de netbeheerders: ‘Het doel van minimaal 55% CO2-emissiereductie in 2030, samen met de ambitie voor de versnelling van de woningbouw én de groeiende economie, vallen buiten de bandbreedte van wat haalbaar is.’ Twee weken geleden leidde de publicatie van de brief, ongetwijfeld vanwege de oorlog in Oekraïne, nauwelijks tot beroering in de Tweede Kamer. (...)

In de helft van de provincies moeten nieuwe plannen voor woonwijken door netbeheerders geweigerd worden. (...)

Dat juist de netbedrijven nu obstakels zijn voor de energietransitie in plaats van faciliteerders van onze groene ambities, vindt Nijpels onbegrijpelijk. Twee jaar geleden wees hij minister Wiebes op dit probleem. Daar werd niets mee gedaan. (...)

Terwijl de afgelopen tien jaar de bedrijven in ongekend tempo elektriciteitsstations, transformatoren en dikkere stroomkabels hadden moeten aanleggen, bleven ze functioneren als cash cows. (...)

Het uitbreiden van het net is bovendien handwerk, terwijl technisch personeel nauwelijks te vinden is. (...)

Alle problemen waar we nu tegenaan lopen zijn kenmerkend voor de kabinetsaanpak van de energietransitie in de afgelopen vijftien jaar. Expertise werd afgestoten en verantwoordelijkheid geprivatiseerd door Nederlandse energiebedrijven als Nuon en Essent te verkopen aan grote, buitenlandse partijen. De oplossing voor het klimaatprobleem werd gedecentraliseerd naar overlegtafels bij de Sociaal-Economische Raad met bijna vijftig onderhandelende partijen, die het op hun beurt weer doorschoven naar dertig energieregio’s die mogen bepalen waar in de polder een windmolen komt te staan. (...)

Nederland liep decennia achteraan bij verduurzaming en moet nu een inhaalslag van jewelste maken terwijl de netten er niet op zijn voorbereid. De klimaatdoelen lijken daarmee verder weg dan ooit. (...)

Hele artikel

Hoogspanningsmasten bij Rotterdam, 18 april 2021 © Lex van Lieshout / ANP.

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikaseffect #oceaan #opwarming_aarde #onderwaterleven #zeeleven #koraal #koraalrif #co2 #uitstoot #luchtvervuiling #fossiele_brandstof #olie #gas #steenkool #zuurgraad #ph #ipcc #algen #biodiversiteit #dead_zones #broeikasgas #visvangst #visserij #energie #energietransitie #uitstoot #luchtvervuiling #fijnstof #stroomnet #investico #tennet #duurzame_energie #zonnepanelen #windmolens #netbeheerder #woningbouw #alliander #enexis #nuon #essent #privatisering #decentralisatie

Wat het effect is als de boerenlobby dit wint

Tom-Jan Meeus (NRC)

Boeren blokkeren. Het is nieuws, maar ook weer niet: bij het mest- en stikstofbeleid doen ze het al een jaar of vijftig.

De partijen op de rechterflank – PVV, FVD, BVNL, JA21, SGP – steunen hun compromisloosheid. Daarom is het wel bijzonder dat mensen in VVD, CDA en CU nu denken dat ze moeten ‘luisteren naar boeren’ (in de praktijk vaak agrolobbyisten), waarbij ze ook hun eigen politieke leiders bekritiseren. Maar hun partijen hebben deze slag allang verloren. (...)

Hoofdredacteur Esther de Snoo van Nieuwe Oogst schetste vorige week dat de uitzonderingsbepaling (‘derogatie’) waardoor de landbouw niet hoeft te voldoen aan Europese normen voor waterkwaliteit, binnenkort dreigt te vervallen. Alleen „harde garanties”, lees: krimp van de veestapel, kunnen dit voorkomen.

De ophef over stikstof in Den Haag draait om natuurbeleid, aangezwengeld door een uitspraak van de Raad van State in 2019. Maar je hebt ook nog klimaatbeleid. De veehouderij stoot naast stikstof óók relatief veel kooldioxide uit, schadelijk voor het klimaat. (...)

Maar de afstand die vooral coalitiepartijen CDA en CU nu van het stikstofbeleid suggereren, stimuleert deze lobby alleen maar. Elke aarzeling van een politicus leert boeren en agrogrootbedrijven: blokkeren loont. (...)

Maar zwichten voor een veehouderij die na decennia blokkeren een drievoudig probleem veroorzaakt – klimaat, natuur, water – zou voor de politiek niet zomaar een nederlaag zijn. Dan doet deze generatie politici afstand van de politiek: afstand van het idee dat politici het land besturen. (...)

Hele artikel

Tom-Jan Meeus

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit"

Terwijl wij in Nederland zitten te navelstaren op stikstof, speelt op de achtergrond een veel groter probleem

De Volkskrant

Een minister van Natuur die boeren harde stikstofdoelstellingen oplegt en een minister van Landbouw die boeren geen enkel perspectief biedt op hoe ze dan wel verder moeten: is het gek dat boeren massaal in opstand komen tegen wat zij – terecht – zien als een aanslag op hun bestaan? Dit is een probleem dat niet alleen boeren aangaat: de hervorming van de landbouw is een maatschappelijke opgave. Boeren zijn als ondernemers verantwoordelijk voor hun eigen keuzes. Maar ze zijn jarenlang om de tuin geleid door politici die om de hete brij heen draaiden. Daarin geruggesteund door de agro-industrie die het meest te verliezen heeft bij een hervorming van het huidige systeem. (...)

Nergens is de uitstoot zo hoog als in Nederland, en dit loopt een op een met de kaart van de veedichtheid. (...)

In de discussie over stikstof in Nederland wordt steeds gefocust op de schade voor de natuur. Die is ontegenzeggelijk groot. Maar wat vergeten wordt is dat stikstof nog meer kapot maakt wat ons lief is. Stikstof levert een forse bijdrage aan de vorming van fijnstof in de lucht, wat leidt tot gezondheidsschade: sterfte onder pasgeboren baby’s, luchtwegziektes zoals astma en longkanker. (...)

Daarnaast bedreigt stikstof de veiligheid van ons drinkwater door de uitspoeling van nitraat naar het grondwater. Stikstof is een lokaal probleem: het vernielt ónze natuur, schaadt ónze gezondheid en bedreigt óns drinkwater. Het moet daarom ook lokaal worden opgelost. (...)

Ons voedselsysteem is verantwoordelijk voor eenderde van de uitstoot van broeikasgassen in de wereld; het merendeel daarvan is afkomstig van de vee- en vleesindustrie.

Dan helpt het inderdaad niet als onze koeien, varkens en kippen worden verplaatst naar andere landen. Daartegen helpt maar één ding: dat we minder dierlijke eiwitten zoals vlees en zuivel gaan consumeren.

Bij stikstof en broeikasgassen is sprake van marktfalen: de maatschappelijke schade staat niet in verhouding tot de winst die individuele partijen daaruit halen. Waar de markt faalt, moet de overheid ingrijpen. (...)

[B]elast gedrag en producten die ongezond en niet duurzaam zijn. Zoals vliegen, vlees eten, (benzine-)autorijden. Gebruik de opbrengst daarvan om gezond en duurzaam gedrag te stimuleren: maak groenten, fruit en vleesvervangers goedkoper, subsidieer het gebruik van het openbaar vervoer. Help boeren over te schakelen naar plantaardige productie. (...)

Dat vraagt wel om een kabinet met visie en ministers met ballen. Opmerkelijk in dat verband is dat de enige minister die tot nu toe ballen heeft getoond een vrouw is.

Hele artikel

Dronefoto van koeien in de Gelderse Vallei, een van de gebieden waar de stikstofuitstoot drastisch naar beneden moet. Beeld Sem van der Wal / ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerindustrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #fijnstof #astma #longkanker #gezondheid #gezondheidsschade