Wie extreemrechts wil doorgronden moet dit boek over de Frankfurter Schule lezen
Trouw
(...) Dit deeltje gaat over de Frankfurter Schule, een groep Duitse intellectuelen die in de eerste helft van de twintigste eeuw verbonden waren aan het Institut für Sozialforschung in Frankfurt en zich daar toelegden op kritische theorie, een door Marx en Freud geïnspireerde, maatschappelijk betrokken onderzoeksmethode.
Deze filosofen, sociologen en psychoanalytici bogen zich vooral over de vraag: waarom lukt het onze hoogontwikkelde beschaving maar niet om het kwaad uit te bannen? De Verlichting beloofde dat met wetenschappelijke, economische en technologische vooruitgang ook politieke en morele emancipatie van de mensheid gepaard zou gaan, maar helaas: we hebben, ondanks al onze ontwikkeling, nog altijd te maken met onderdrukking, met de Holocaust als moreel dieptepunt. Is er nog hoop voor de rede? (...)
(Tekst loopt door onder de afbeelding.)
Wat opvalt is hoe sterk de uitdagingen waar de Frankfurters mee te maken kregen lijken op de uitdagingen van onze tijd: hoe de kapitalistische cultuurindustrie de kunsten tot consumptieartikelen maakt en zo het maatschappijkritische potentieel ervan smoort. Hoe ideologie tot polarisatie leidt en de democratie uitholt. Hoe we vervreemd raken van onszelf en de natuur. Hoe de rede een instrument is geworden waarmee elk individu via eigen onderzoek tot eigen waarheden komt die de ideologie bevestigen in plaats van de mensheid juist van ideologische oogkleppen te bevrijden. Hoe antisemitische complottheorieën en het charisma van autoritaire persoonlijkheden voor veel mensen aantrekkelijk blijkt. (...)
Tags: #nederlands #boeken #Frankfurter_Schule #horkheimer #adorno #marcuse #benjamin #habermas #marx #freud #vervreemding #natuur #consumptie #cultuurindustrie #polarisatie #antisemitsime #comlottheorie #ideologie
