Uit de schaduwen van Paleis Het Loo komt de sabel van Diponegoro tevoorschijn
NRC
Indonesië - In Paleis Het Loo is het persoonlijke wapen van de Javaanse prins Diponegoro (1785-1855) herontdekt. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data108130227-004150.jpg)
De sabel van de Javaanse prins Diponegoro (1785-1855). Foto Rik Klein Gotink/Museum Bronbeek.
Diponegoro (1785-1855) is een nationale held in Indonesië. Hij ontketende in 1825 een grote opstand tegen de Nederlandse koloniale overheersing. In deze Java-oorlog kwamen misschien wel 200.000 mensen om het leven. Generaal Hendrik Merkus baron de Kock wist na vijf jaar vechten de strijd te beëindigen en Diponegoro gevangen te nemen. De prins overleed 25 jaar later in ballingschap. (...)
Het gevest van de sabel ziet er echter niet inheems uit, zegt Klein Nagelvoort. „Dit is een handvat dat hoort bij een Nederlands marine-sabel. En ook de schede is van Nederlandse makelij. Die is speciaal voor dit sabel gemaakt. We hebben dus te maken met een custom made wapen: half Javaans, half Nederlands.” (...)
„We zijn in de bronnen op zoek gegaan naar momenten waarop Diponegoro spullen is kwijtgeraakt. Dat gebeurde onder meer op 26 juni 1829, tijdens een confrontatie tussen de prins en een Nederlandse strijdmacht onder aanvoering van luitenant-kolonel Joseph Ledel. In het Nationaal Archief in Den Haag bevindt zich een brief die Ledel twee dagen later verstuurde. Daarin staat dat de vaandels, paarden, archieven én de sabel van Diponegoro in Nederlandse handen zijn gevallen. Ledel stuurde zijn adjudant met deze objecten naar De Kock.”
Zo staat het voor de onderzoekers „voor 99 procent vast” dat de kling van de sabel die tijdelijk in het depot van Bronbeek ligt – Paleis Het Loo leende het uit voor onderzoek en een tentoonstelling die volgend jaar opent – afkomstig is van het persoonlijke wapen van Diponegoro. (...)
„De vraag is alleen hoe lang het nog in Nederlands bezit zal zijn. We hebben Paleis Het Loo gewaarschuwd dat we de herkomst van het wapen hebben vastgesteld en dat er waarschijnlijk een claim uit Indonesië komt.”
Maar hoe kansrijk is die claim, gezien het feit dat de kling is buitgemaakt op het slagveld en daarna is vastgemaakt aan een Nederlands gevest en voorzien van een Nederlands foedraal? Is hier dan wel sprake van roofkunst? Verhoeven: „Ik denk dat je persoonlijk als militair je wapen niet zou terugvragen als je het op het slagveld verloren had, maar in dit geval ligt het anders. De claim zal komen van de Indonesische staat en het gaat hier niet om zomaar iemand, maar om een legendarische figuur uit de geschiedenis van dat land. In zijn wapens zit voor veel Indonesiërs de ziel – de pusaka – van Diponegoro.” (...)
Noot: Generaal De Kock heeft een Nederlands handvat aan de klewang van Diponegoro laten zetten en een Nederlandse schede laten maken. Het artikel meldt het wel, maar is onhelder door te spreken over de sabel van Diponegoro.
> Zie ook: Waar strafbaarheid eindigt (over onder meer het boek De wraak van diponegoro van Martin Bossenbroek.)
Tags: #nederlands #nederland #boeken #indonesie #nederlands_indie #dekolonisatie #kolonie #oorlogsmisdaden #onafhankelijkheid #onafhankelijkheidsstrijd #nationalisme #geschiedenis #koloniale_geschiedenis #bossenbroek #Diponegoro #roofkunst
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data108130227-004150.jpg)
