0 Persons are tagged with #belastingen

#belastingen

berternste2@diasp.nl
Bert Ernste • NL | BR

‘We moeten stoppen de overheid dom te houden’

NRC (€)

Mariana Mazzucato Hoe laat je bedrijven bijdragen aan maatschappelijke oplossingen? Niet door als overheid gemakkelijk geld uit te delen, zonder daar harde eisen aan te verbinden, zegt topeconoom Mariana Mazzucato. Maar dan moeten overheden wel beter toegerust worden „om alle bullshit eruit te zeven”.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Mariana Mazzucato
Mariana Mazzucato

Na drie kwartier op hoge snelheid praten zegt Mariana Mazzucato met klem: „Als we niet veranderen hoe de overheid werkt, zijn we screwed.”

Mazzucato is al jaren op een missie. De wereldberoemde econoom schreef boeken vol over de onderschatte rol van overheden bij het aanjagen van innovatie zoals internet en satellietplaatsbepaling (gps). Althans, de rol die overheden kúnnen spelen. In Mazzucato’s ogen doen ze dat nog veel te weinig en functioneren ze nu niet goed. Veel denkwerk wordt uitbesteed aan consultants en er wordt te makkelijk geld uitgedeeld aan bedrijven. De overheid wordt gezien als slechts een facilitator en reparateur van markten. Doodzonde, vindt de 55-jarige Mazzucato, want overheden kunnen veel meer. Ze kunnen markten vormen en sturen. (...)

Een van de grote vragen in Mazzucato’s werk speelt de laatste jaren steeds prominenter in de hoofden van politici: hoe laat je bedrijven bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke problemen? Of het nu gaat om klimaatneutraal worden, strategisch onafhankelijk van het buitenland zijn, meer oorlogsmaterieel maken – regeringen hebben een groeiende behoefte om bedrijvigheid te sturen. Maar hoe doe je dat zonder belastinggeld weg te geven aan bedrijfseigenaren en aandeelhouders? Hoe voorkom je dat de overheid alleen de kosten voor bedrijven drukt, zonder dat de samenleving evenredig profiteert? Hoe kunnen politici de economie een kant op sturen die het welzijn van de samenleving verhoogt? En die bedrijven ook nog ruimte laat? (...)

Mazzucato is een pleitbezorger van industriepolitiek, maar níét zoals overheden die vaak praktiseren. Nu halen overheden vaak risico’s weg bij bedrijven. „Dat doodt elke ambitie.” Overheden zouden voor hun subsidies aan bedrijven veel meer moeten terugvragen; meer eisen, minder weggeven. „Goed voorbeeld: in ruil voor coronasteun stelde de Franse staat klimaateisen aan luchtvaartmaatschappij AirFrance.” En: „Je moet ervoor zorgen dat de overheid ook meedeelt in de beloning. Socialiseer niet alleen de risico’s, maar ook de opbrengst.” (...)

„De moderne industriepolitiek die ik bepleit, richt zich op uitdagingen: hoe wordt de bevolking gezonder? Hoe gaan we klimaatverandering tegen? Idealiter besluit een land na veel maatschappelijke discussie via verkiezingen welke problemen moeten worden aangepakt. Vervolgens formuleren regeringen missies: hoe kleden we ons klimaatneutraal, hoe eten we? Bedrijven die daar plannen voor hebben, dingen mee in aanbestedingen of naar subsidies.” (...)

„De gewoonte is helaas anders. Te vaak wordt geld gegeven aan sectoren in problemen. Maar dan blijven die hulp nodig hebben.” (...)

„[G]oede industriepolitiek draait niet om steun aan een specifiek bedrijf. Het draait om duidelijk maken waarom de landbouw moet veranderen, waarom we groen staal en groen cement nodig hebben. Als een bedrijf aantoont dat het moeilijk is zonder steun groen staal te maken omdat het risico en de onzekerheid te groot zijn, dan kan de overheid onder voorwaarden een lening verstrekken. Daarom hebben we meer wetenschappers nodig in de overheid. Zodat ze de bullshit eruit kunnen zeven.” (...)

„De overheid moet meer capaciteit krijgen en meer empathie. Het probleem is dat ze mensen ziet als klanten in plaats van mensen met rechten. Ik verheerlijk de staat niet. De overheid moet ter verantwoording worden geroepen. Mijn punt is niet: geloof in de overheid. Mijn punt is: we hebben problemen die menselijk leed veroorzaken. Die worden niet opgelost door alleen de overheid of alleen bedrijven. Beide moeten ambitieus zijn, genoeg menskracht en kunde hebben, en samenwerken.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #economie #bedrijfsleven #overheid #industriebeleid #industriepolitiek #innovatie #groei #belastingen #subsidies #aandeelhouders

Topeconoom Mazzucato: ‘We moeten stoppen de overheid dom te houden’

Mariana Mazzucato: Hoe laat je bedrijven bijdragen aan maatschappelijke oplossingen? Niet door als overheid gemakkelijk geld uit te delen, zonder daar harde eisen aan te verbinden, zegt topeconoom Mariana Mazzucato. Maar dan moeten overheden wel...

berternste@pod.orkz.net
Bert Ernste

Nederland doorstroomland: de VOC-mentaliteit is springlevend

NRC

Multinationals - Nederland kent een lange geschiedenis van innovatieve financiële producten. Brievenbusfirma’s, ziet Roel Janssen, passen in dat patroon. Die baten slechts de dienstverleners op de Zuidas. (...)

Bedrijven die over vele miljoenen beschikken en nul werknemers in dienst hebben.

Deze bedrijven zijn brievenbusfirma’s. Meer dan 90 procent van de ruim 12.000 brievenbusfirma’s in Nederland heeft geen personeel, verricht geen economische activiteiten en bestaat uitsluitend bij de gratie van een inschrijving bij de Kamer van Koophandel. De administratie wordt gevoerd door trustmaatschappijen. (...)

(Tekst loopt door onder de tekening.)

Illustratie: tekening van VOC-schip op zee van geld
Illustratie Hajo

Nederland speelt bij deze geldstromen een sleutelrol. Niet als tropisch belastingparadijs, maar als doorstroomland. Eerder dit jaar publiceerde De Nederlandsche Bank een rapport, De doorstroom via Nederland in kaart, dat onthutsende gegevens bevat over de omvang van geldstromen door brievenbusfirma’s en andere financiële vehikels die in Nederland gevestigd zijn. Tot 2019 was Nederland zelfs „de absolute wereldleider”. Sindsdien zijn de Verenigde Staten, met een veel grotere economie, Nederland voorbijgestreefd. (...)

Het gaat om criminele geldstromen of vluchtkapitaal van oligarchen en hun bedrijven uit Rusland, en vooral om winsten van multinationale ondernemingen die met slimme ‘tax planning’ gebruik maken van de ruimte die de Nederlandse fiscale wetgeving biedt om belastbare winsten van bedrijven te drukken. (...)

Het bestaan van de Nederlandse brievenbusfirma’s past in een historische traditie. De oprichting van de VOC in 1602, de eerste onderneming gefinancierd met aandelenkapitaal, de Amsterdamse Wisselbank (1609), de voorloper van hedendaagse centrale banken, en de Effectenbeurs (1611) vormden de hoekstenen van het moderne kapitalisme. (...) Met leningen van Amsterdamse bankiers financierden Europese vorsten hun oorlogen, hofhoudingen, koloniale veroveringen, maîtresses en luxueuze uitspattingen. Nederland kende een stabiele munt en lage rente: gedurende twee eeuwen was Nederland het rijkste land ter wereld.

Bankiers en kooplieden pionierden met nieuwe financiële instrumenten, die tot de dag van vandaag gangbaar zijn in de financiële markten. (...)

Zo vernieuwend als bankiers van de Amsterdamse grachtengordel in de 17de en 18de eeuw waren met nieuwe vormen van kapitaalverstrekking, zo amoreel zijn tegenwoordig de accountants, belastingadviseurs, advocaten, bankiers en medewerkers van trustfirma’s aan de Amsterdamse Zuidas. Zij faciliteren Nederland doorstroomland. (...)

De Nederlandse economie schiet er niets mee op, want brievenbusfirma’s leveren geen banen op; de Nederlandse schatkist en die van andere landen worden belastinginkomsten onthouden. De enige opbrengst is de twijfelachtige reputatie van Nederland als doorstroomdelta van geld. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #brievenbusfirma #bealstingontwijking #zuidas #financiele_producten #pandora_papers #paradise_papers #geldstromen #multinationals #uber #starbucks #oligarchen #crimineel_geld #tax_planning #belastingen #fiscale_wetgeving #intellectueel_eigendom #voc #tulpenbollengekte #rampjaar

Opinie | Nederland doorstroomland: de VOC-mentaliteit is springlevend

Multinationals: Nederland kent een lange geschiedenis van innovatieve financiële producten. Brievenbusfirma’s, ziet Roel Janssen, passen in dat patroon. Die baten slechts de dienstverleners op de Zuidas.