‘We moeten stoppen de overheid dom te houden’

NRC (€)

Mariana Mazzucato Hoe laat je bedrijven bijdragen aan maatschappelijke oplossingen? Niet door als overheid gemakkelijk geld uit te delen, zonder daar harde eisen aan te verbinden, zegt topeconoom Mariana Mazzucato. Maar dan moeten overheden wel beter toegerust worden „om alle bullshit eruit te zeven”.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mariana Mazzucato

Na drie kwartier op hoge snelheid praten zegt Mariana Mazzucato met klem: „Als we niet veranderen hoe de overheid werkt, zijn we screwed.”

Mazzucato is al jaren op een missie. De wereldberoemde econoom schreef boeken vol over de onderschatte rol van overheden bij het aanjagen van innovatie zoals internet en satellietplaatsbepaling (gps). Althans, de rol die overheden kúnnen spelen. In Mazzucato’s ogen doen ze dat nog veel te weinig en functioneren ze nu niet goed. Veel denkwerk wordt uitbesteed aan consultants en er wordt te makkelijk geld uitgedeeld aan bedrijven. De overheid wordt gezien als slechts een facilitator en reparateur van markten. Doodzonde, vindt de 55-jarige Mazzucato, want overheden kunnen veel meer. Ze kunnen markten vormen en sturen. (...)

Een van de grote vragen in Mazzucato’s werk speelt de laatste jaren steeds prominenter in de hoofden van politici: hoe laat je bedrijven bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke problemen? Of het nu gaat om klimaatneutraal worden, strategisch onafhankelijk van het buitenland zijn, meer oorlogsmaterieel maken – regeringen hebben een groeiende behoefte om bedrijvigheid te sturen. Maar hoe doe je dat zonder belastinggeld weg te geven aan bedrijfseigenaren en aandeelhouders? Hoe voorkom je dat de overheid alleen de kosten voor bedrijven drukt, zonder dat de samenleving evenredig profiteert? Hoe kunnen politici de economie een kant op sturen die het welzijn van de samenleving verhoogt? En die bedrijven ook nog ruimte laat? (...)

Mazzucato is een pleitbezorger van industriepolitiek, maar níét zoals overheden die vaak praktiseren. Nu halen overheden vaak risico’s weg bij bedrijven. „Dat doodt elke ambitie.” Overheden zouden voor hun subsidies aan bedrijven veel meer moeten terugvragen; meer eisen, minder weggeven. „Goed voorbeeld: in ruil voor coronasteun stelde de Franse staat klimaateisen aan luchtvaartmaatschappij AirFrance.” En: „Je moet ervoor zorgen dat de overheid ook meedeelt in de beloning. Socialiseer niet alleen de risico’s, maar ook de opbrengst.” (...)

„De moderne industriepolitiek die ik bepleit, richt zich op uitdagingen: hoe wordt de bevolking gezonder? Hoe gaan we klimaatverandering tegen? Idealiter besluit een land na veel maatschappelijke discussie via verkiezingen welke problemen moeten worden aangepakt. Vervolgens formuleren regeringen missies: hoe kleden we ons klimaatneutraal, hoe eten we? Bedrijven die daar plannen voor hebben, dingen mee in aanbestedingen of naar subsidies.” (...)

„De gewoonte is helaas anders. Te vaak wordt geld gegeven aan sectoren in problemen. Maar dan blijven die hulp nodig hebben.” (...)

„[G]oede industriepolitiek draait niet om steun aan een specifiek bedrijf. Het draait om duidelijk maken waarom de landbouw moet veranderen, waarom we groen staal en groen cement nodig hebben. Als een bedrijf aantoont dat het moeilijk is zonder steun groen staal te maken omdat het risico en de onzekerheid te groot zijn, dan kan de overheid onder voorwaarden een lening verstrekken. Daarom hebben we meer wetenschappers nodig in de overheid. Zodat ze de bullshit eruit kunnen zeven.” (...)

„De overheid moet meer capaciteit krijgen en meer empathie. Het probleem is dat ze mensen ziet als klanten in plaats van mensen met rechten. Ik verheerlijk de staat niet. De overheid moet ter verantwoording worden geroepen. Mijn punt is niet: geloof in de overheid. Mijn punt is: we hebben problemen die menselijk leed veroorzaken. Die worden niet opgelost door alleen de overheid of alleen bedrijven. Beide moeten ambitieus zijn, genoeg menskracht en kunde hebben, en samenwerken.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #economie #bedrijfsleven #overheid #industriebeleid #industriepolitiek #innovatie #groei #belastingen #subsidies #aandeelhouders

Door idiote marktwerking wordt ov Onbetaalbaar Vervoer

Teun van de Keuken (De Volkskrant) (€)

(...) [H](et is reuze belangrijk dat een land niet alleen voor milieubewuste medemensen, sneue rijbewijslozen zoals ik en werkende reizigers voor goed openbaar vervoer zorgt, maar ook voor mensen met weinig geld.) (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Teun van de Keuken

De NS heeft één aandeelhouder en dat is de staat. De staat die het fileprobleem moet oplossen, moet zorgen voor ons milieu en die iedereen gelijke kansen moet geven om zich door het land te bewegen. Die staat doet al die dingen niet. Overal in Nederland worden buslijnen opgeheven, haltes geschrapt en vallen treinen uit. Mensen worden de auto ingejaagd, met alle file- en milieugevolgen van dien.

Hoe reageert de NS op deze geslonken populariteit? Die gooit de prijzen omhoog, met als gevolg dat nog meer mensen de trein links laten liggen, waardoor de NS nog meer verlies zal gaan lijden. Artikelen die slecht verkopen, maak je doorgaans niet populairder door ze duurder te maken.

Dit marktwerkingetje spelen, met de overheid als enige aandeelhouder en nauwelijks concurrenten op het spoor, is raar. (...)

Waarom moet openbaar vervoer rendabel zijn? Maak het aantrekkelijk en goed, zodat iedereen ermee wil reizen. Zoals iemand laatst schreef: een fietspad hoeft toch ook niet rendabel te zijn?

Hele artikel (€)

Tags: #nedelands #nederland #openbaar_vervoer #ov #ns #spoorwegen #buslijnen #overheid #treinkaartje #marktwerking #trein #bus

Nederland schendt de wet door burgers stiekem te profileren, blijkt uit uitspraak Europees hof

Follow the Money

Met geheime algoritmen controleren overheidsinstellingen als de Belastingdienst op grote schaal burgers. Door deze profilering kan iemand extra controle krijgen, terwijl aan de aanpak grote risico’s verbonden zijn: denk aan discriminatie of foute aannames. Daarom moeten er wettelijke waarborgen zijn voor het gebruik van zulke systemen. Dat blijkt uit een recente uitspraak van het Europese Hof, die mogelijk verstrekkende gevolgen heeft. ‘Regels worden al 20 jaar aan de laars gelapt.’ (...)

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

_© Follow the Money _

Door een baanbrekende uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie eind vorig jaar staat profilering juridisch op losse schroeven. Er is zodoende grote kans dat het huidige gebruik van risicomodellen in veel gevallen illegaal is, vanwege het ontbreken van een wettelijke basis met waarborgen voor rechtsbescherming. Dat zeggen meerdere deskundigen op gebied van privacyrecht die Follow the Money heeft geraadpleegd. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #digital_services_act #eu #europese_unie #privacy #internet #profilering #algoritme #overheid #belastingdienst #discriminatie

Gaat de overheid echt overstappen op Google Docs?

NRC

Digitalisering - De overheid krijgt meer ruimte om clouddiensten te gebruiken. Daar kleven grote risico’s aan, schrijven Gijs Boerwinkel en Job Spierings.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto Jason Szenes/EPA

Stapt de overheid écht over op Google Docs? Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering, D66) meldde de Tweede Kamer onlangs opgewekt dat de overheid zichzelf meer ruimte geeft om gebruik te maken van clouddiensten als Google Drive en Dropbox. (...)

In maart presenteerde de staatssecretaris nog haar ambitie: een „robuuste digitale overheid gebaseerd op publieke waarden”. In de brief over het Rijksbrede cloudbeleid blijkt wat daar in de praktijk van overblijft: elke departement mag voor zichzelf handige appjes inkopen en publieke waarden worden nergens meer genoemd. Bovendien schiet het beleid op drie fundamentele punten tekort: risico’s worden beheerst met schijncontrole, publiek geld wordt geïnvesteerd in agressieve monopolisten en de groeiende gemeenschap van ethische en open software-ontwikkelaars, ook binnen de Nederlandse overheid, wordt genegeerd in plaats van gestimuleerd. (...)

En omdat werkproces en gereedschap altijd op elkaar inwerken, wordt de afhankelijkheid van de overheid van big tech alleen maar groter. Erger nog: de mogelijkheid om zélf kennis, ervaring en visie te ontwikkelen op het ontwerpen en beheren van technologie komt op geen enkele manier terug in de Kamerbrief. Terwijl er een groeiende groep is van initiatieven, klein én groot, van overheden tot omroepen, bibliotheken en bedrijven, in Nederland en Europa, die zelf clouddiensten maken en beheren. Van NextCloud tot Jitsi en OpenStreetMap: open-source en volgens publieke waarden. Deze groeiende beweging van gemeenschappen wordt nu door de eigen overheid de pas afgesneden. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #overheid #big_tech #google #alphabet #dropbox #amazon #microsoft #cloudopslag #clouddiensen #nextcloud #open_source #technologie #publieke_waarden

Shell, Exxon en ministerie geven nog steeds geen openheid over afhandeling Groningse gaswinning

Follow the Money

Precies een jaar geleden oordeelde de parlementaire enquêtecommissie gaswinning Groningen dat de relatie tussen de staat en de gasbedrijven te hecht en ontransparant was. De schatkist ging boven de veiligheid van de inwoners. De overheid beloofde beterschap, maar daar blijkt nog maar weinig van terechtgekomen. Er is nog steeds informeel overleg achter gesloten deuren en informatie wordt niet vrijgegeven. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Het bewust wegkijken van de problemen in Groningen is symbolisch voor het tijdperk-Rutte

Tags: #nederlands #overheid #regering #kabinet #rutte #Toeslagenschandaal #gasenquete #gaswinning #aardbevingen #bevingsschade #schadeafwikkeling #groningen #parlementaire_enquêtecommissie #parlementaire_enquête #enquêtecommissie #parlement #tweede_kamer #nam #shell #exxon #Nederlandse_Aardolie_Maatschappij

Schokkend!

Google heeft de publieke sector in zijn greep

Joran van Apeldoorn (Bits of Freedom)

Je komt niet meer om het internet heen. Een afspraak maken bij de dokter, een wijziging van je woonsituatie doorgeven aan de gemeente, het schoolrapport van je kinderen bekijken: het gebeurt allemaal online. Maar wie kijkt er - naast jijzelf - mee op al deze websites? We onderzochten 32.843 websites van de overheid, de zorg en het onderwijs. Hieruit blijkt dat Google op ontzettend veel websites van de Nederlandse publieke sector persoonsgegevens in handen krijgt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Joran van Apeldoorn

Bij de overheid hebben bijna de helft, 48%, van de onderzochte websites Google diensten in gebruik. De situatie is nog veel slechter in de zorg, waar meer dan 4 op de 5 websites Google gebruikt. In het onderwijs is dit zelfs 9 op de 10 websites.

Als we alleen kijken naar gevallen waarbij sprake is van expliciete tracking (het contact dat met Google wordt gelegd is speciaal gericht op het verzamelen van jouw gegevens), dan zien we dit terug bij 1 op de 3 onderzochte overheidswebsites. In de zorg en het onderwijs is dit op meer dan de helft van de websites het geval. (...)

Hele artikel

> Volledige onderzoeksrapport

Tags: #nederlands #google #alphabet #tracking #profilering #overheid #publieke_diensten #publieke_sector #youtube #digitalisering#google_analytics

Oxfam Novib: ‘Suprematie van miljardairs zorgt voor steeds meer politieke macht’

NRC

Ongelijkheidsrapport - De toenemende macht van superrijken en hun bedrijven heeft de ongelijkheid in de wereld weer verder vergroot. Hoe sleets de boodschap van Oxfam Novib ook mag klinken, de cijfers blijven verbazen. (...)

Bij de start deze maandag van het World Economic Forum, de politiek-economische hoogmis in het Zwitserse Davos, constateert Oxfam wederom dat de rijken de afgelopen jaren nog rijker werden, en de armen nog armer. „Aan de start van het jaar 2024, is het zeer reële gevaar dat deze buitengewone extremen het nieuwe normaal worden”, aldus Oxfam. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Klaus Schwab, oprichter van het World Economy Forum in het Zwitserse Davos, luistert naar een presentatie over een vredesplan voor Oekraïne aan de vooravond van het WEF.

De rijkdom van de vijf rijkste miljardairs ter wereld (Elon Musk, Bernard Arnault en familie, Jeff Bezos, Larry Ellison en Warren Buffett) is sinds 2020 meer dan verdubbeld: van 405 miljard dollar naar 869 miljard dollar (794 miljard euro). En dat terwijl 60 procent van de mensheid, een kleine vijf miljard mensen, in dezelfde periode juist armer is geworden. (...)

In het voorwoord bij het rapport met de titel Inequality Inc. (vrij vertaald: De BV Ongelijkheid) zegt de Amerikaanse senator Bernie Sanders het als volgt: „Nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid hebben zo weinig mensen zo veel bezit gehad. Nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid is er zo’n ongelijkheid in inkomen en vermogen geweest. [...] Nooit eerder in de geschiedenis hebben we een klasse van miljardairs gezien met zoveel politieke macht.” (...)

Als voorbeeld van de groeiende macht van het bedrijfsleven (en haar eigenaren) schetst Oxfam de concentratie die heeft plaatsgevonden in de afgelopen decennia. Waar eind vorige eeuw nog zestig farmaceuten de wereldtop vormden, zijn dat er nu nog tien. In de techsector is het niet veel beter: driekwart van het geld dat aan online advertenties wordt uitgegeven, loopt via Meta, Alphabet en Amazon. En in de financiële wereld loopt ongeveer eenvijfde van de mondiale geldstroom door drie bedrijven: BlackRock, State Street en Vanguard beheren samen 20.000 miljard dollar.

De toenemende concentratie van bedrijfsmacht is een van de grote aanjagers van méér ongelijkheid, stelt Oxfam. Dat gebeurt op vier manieren. Allereerst gebruiken de superrijken de macht van hun bedrijven om de rijken (veelal de aandeelhouders) te belonen, en niet de werknemers. Ze verzetten zich zelfs tegen wetgeving die de positie van werknemers moet verbeteren. Ten tweede maken de grote bedrijven gebruik van fiscale routes om zo min mogelijk belasting te hoeven betalen. (...)

Ten derde waarschuwt Oxfam voor de aanhoudende golf van privatiseringen van publieke diensten zoals onderwijs, watervoorziening en gezondheidszorg, die de kloof tussen arm en rijk vergroten. En tenslotte dragen de superrijken via hun bedrijven onevenredig veel bij aan klimaatverandering, terwijl ze juist profiteren van de winsten van industrieën die veel bijdragen aan CO2-uitstoot. (...)

En dat terwijl de prijs van klimaatverandering veelal betaald wordt door de minderbedeelden: die wonen vaker in gebieden die getroffen worden door klimaatverandering. (...)

[Het gaat] in essentie om een fundamentele keuze die gemaakt moet worden: kiest de wereld voor een nieuw tijdperk van suprematie van miljardairs, gecontroleerd door monopolisten en financiers, of voor een geleidelijke verschuiving naar publieke macht die gebaseerd is op gelijkheid en waardigheid. Overheden hebben die keuze, stelt de organisatie. Om bedrijven strenger te reguleren, om beleid te maken dat ongelijkheid verkleint, om met andere fiscale stelsels de belastingontwijking tegen te gaan, om te investeren in publieke voorzieningen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #ongelijkheid #superrijken #bedrijfsconcentratie #Meta #Alphabet #Amazon #BlackRock #State_Street #Vanguard #farmaceutische_industrie #aandeelhouders #arbeiders #kapitaal #arbeid #belastingontwijking #vakbonden #overheid #publieke_sector #privatisering #Elon_Musk #Bernard_Arnault #Jeff_Bezos #Larry_Ellison #Warren_Buffett

Risico’s van algoritmes? Kijk naar Nederland

NRC

Privacy- Er zijn te veel slechte ervaringen met algoritmen bij overheidsinstanties, schrijft Nadia Benaissa. Veranker mensenrechten in de AI-verordening.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mark Rutte tijdens de parlementaire enquête Toeslagenaffaire in 2020. Foto Werry Crone.

Als er in Europa wordt gezocht naar voorbeelden waarmee de risico’s van AI zichtbaar worden, wordt er steevast naar Nederland gekeken. Zo mag DUO, de uitvoerder van de studielening, een fraudeopsporingsalgoritme niet meer gebruiken, omdat het er ernstig op lijkt dat dat discrimineert. Daarnaast hebben verschillende gemeenten fraudeopsporingsalgoritmen ingezet die discrimineren. Bovendien zette het ministerie van Buitenlandse Zaken een algoritme racistisch in bij visumaanvragen, ondanks waarschuwingen van de functionaris gegevensbescherming. En als klap op de vuurpijl: het Toeslagenschandaal. (...)

Maar in de onderhandelingen over de AI-verordening dringt Nederland erop aan dat er geen strikt verbod moet komen op biometrische identificatie. Die technologie kunnen opsporingsdiensten namelijk goed gebruiken. Alleen blijkt de politie nu al geen grip te hebben op een gezichtsherkenningsdatabase waarin tienduizenden mensen onterecht staan opgenomen. (...)

Uit onderzoek van Follow The Money bleek onlangs dat Nederlanders onterecht op ‘terreurlijsten’ terechtkomen, zonder dat ze daadwerkelijk verdacht worden van een strafbaar feit. (...)

Mensenrechten zijn er om mensen te beschermen, ook – of misschien vooral – tegen de overheid. En Nederland laat uitstekend zien waarom het geen overbodige luxe is om ervoor te zorgen dat die rechten beschermd worden in de AI-verordening. (...)

Hele artikel

> Zie ook: De Europese AI-wet dreigt te worden afgezwakt, onder druk van de techlobby (NRC)

Tags: #nederlands #eu #europese_unie #ai #kunstmatige_intelligentie #algoritme #toeslagenaffaire #duo #belastingdienst #overheid #democratie #rechtsstaat #fraude #fraudebestrijding #uitkeringen #kinderopvangtoeslag #discriminatie #racisme #fsv #Fraudesignaleringsvoorziening #gezichtsherkenning

Sophie in ’t Veld: ‘Europa is een soort eldorado voor de spyware-industrie’

NRC

Spyware - Natúúrlijk maken regeringen misbruik van wat er allemaal kan met spyware, zegt Europarlementariër Sophie in ’t Veld. „Het is zó verleidelijk.” (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Sophie in ’t Veld

Politici en journalisten in meerdere Europese landen en ook een Europarlementariër bleken de afgelopen jaren doelwit van spionagecampagnes. Daarbij werd software gebruikt waarmee een telefoon geheel kan worden overgenomen, zonder dat de gebruiker het merkt. Ook de inhoud van versleutelde communicatie en wachtwoorden zijn niet veilig. Microfoon en camera kunnen op afstand worden bediend.

De opdrachtgevers waren naar alle waarschijnlijkheid Europese autoriteiten, zoals inlichtingendiensten of regeringen (in Hongarije, Polen en Griekenland). Dat zijn wereldwijd de belangrijkste afnemers van dit soort geavanceerde en kostbare ‘spyware’, binnendringingssoftware, die wordt gemaakt door commerciële bedrijven. (...)

In ’t Veld was prominent lid van de commissie van het Europees Parlement die onderzoek deed naar de handel in en inzet van spionagesoftware. Dat ging uiterst moeizaam. Op veel vragen van het parlement aan Europese regeringen kwam geen antwoord. (...)

Op tal van manieren en via meerdere landen worden Europese restricties op de export omzeild. (...)

De onderzoekscommissie van het Europees parlement pleitte voor de zomer bij de presentatie van haar eindrapport voor een moratorium op het gebruik van spyware, totdat strikte Europese regels zijn gemaakt.

En sindsdien is het stil, oorverdovend stil. Een omerta, noemt In ’t Veld het bij herhaling. „Het is een maffiazwijgen.” (...)

„Verantwoordelijkheid voor de handhaving van de Europese regulering op de export van dual use goederen – die zowel ten goede als ten kwade kunnen worden gebruikt – ligt bij nationale lidstaten. Die interpreteren de regels verschillend, waardoor bedrijven regels kunnen omzeilen.

„Het klinkt altijd leuk, nationaal handhaven, maar er komt geen biet van terecht. Of het nu gaat over privacyregels, diesel-emissie, begrotingsdiscipline. Het wordt gewoon niet gehandhaafd.” (...)

„Europa is een soort eldorado voor de spyware-industrie. De Amerikaanse regering heeft de grote spywareproducenten op een zwarte lijst gezet. Amerikaanse bedrijven en overheden mogen geen zaken met hen doen. Daar hebben die bedrijven last van. Onder Amerikaanse druk heeft Israël het aantal landen waarnaar deze cyberwapens mogen worden geëxporteerd drastisch ingeperkt. Maar hier in Europa wordt de rode loper uitgerold. Dit spionage-instrument is zó verleidelijk voor regeringen. En ze hebben absolute macht zodra ze zeggen dat het om ‘nationale veiligheid’ gaat.” (...)

Wat is de rol van Nederland bij de koop en verkoop van spyware?

„We weten niet alles”, zegt In ’t Veld. Ze somt op wat de afgelopen jaren naar buiten is gekomen: Nederland is klant van de grote Israëlische spywaremaker NSO, bekend van de ‘Pegasus-software’. Die is ook in Nederland gebruikt, onthulde de Volkskrant. (...)

Tappen EU-overheden ook routinematig mensen af, omdat dit zo gemakkelijk kan?
„Aftappen is op dit moment nog vrij prijzig en wordt vrij gericht ingezet. Maar behalve om de privacy van een burger gaat het om het afbreken van de democratie. Op het moment dat je critici en opponenten in de tang kunt houden is er geen rem meer op de macht en is de democratie dood. De situatie wordt weleens vergeleken met Watergate, een voorbeeld van politici die elkaar afluisteren. Maar het is beter te vergelijken met de film Das Leben der Anderen, waar iemand die ervan wordt verdacht kritisch te zijn over het regime in Oost-Duitsland wordt bespioneerd. Daarmee dringen ze heel diep door in het privéleven van mensen. In de DDR gebeurde dat ook. Daar moet je het mee vergelijken.”

Zeker sinds corona is de surveillancestaat een thema binnen de anti-autoritaire beweging.
„Het gekke is dat mensen in dat onbehagen voortdurend stemmen op partijen die surveillance geweldig vinden.”

Hoe komt dat?
„Mensen worden bang gemaakt. Iedere keer als er iets gebeurt, creëren we instrumenten om mensen in de gaten te houden. Zie de Toeslagenaffaire.” (...)

„Maar waar het om draait is de impact op de democratie, het chilling effect dat het bespioneren van burgers heeft. Ook mensen die geen doelwit waren, gaan denken: ‘nou…’. Die durven niet meer met journalisten te praten.” (...)

Hele artikel

> Zie ook: De geruisloze groei van inlichtingenorganen

Tags: #nederlands #media #journalist #journalistiek #pers #geheime_dienst #overheid #hack #spionagesoftware #oppositie #nso_group #surveillancestaat #spyware

Tags: #nederlands #data #gegevens #persoonlijke_gegevens #surveillance #massa_surveillance #sleepnet #algoritme #inlichtingendiensten #spionagesoftware #spyware #pegasus #eu #europese_unie #europa #democratie

De overheid doet tot nu toe indrukwekkend weinig om het vapen aan banden te leggen

De Volkskrant

Nederland is vast van plan om in 2040 te kunnen spreken van de eerste ‘rookvrije generatie’. Europa wil dat moment zelfs in 2030 al bereiken. Tot voor kort wezen alle cijfers de goede kant op, maar de laatste jaren is de daling gestagneerd. Onder 16-jarigen stijgt het aantal rokers weer.

Onder deze cijfers is een zorgwekkender trend zichtbaar. Jongeren ruilen de verslaving aan tabak massaal in voor de verslaving aan vapen, waarbij verdampte vloeistof met nicotine wordt ingeademd. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

.

Sluipenderwijs is de e-sigaret van middel om de sigaret te vervangen en rookverslaving te beëindigen verworden tot middel om met roken te beginnen. (...)

De marketing van de tabaksindustrie behoort al decennia tot de meest geraffineerde. (...)

Ze laten hun gebruikers geloven dat ze door te roken of te vapen onafhankelijk en autonoom zijn, terwijl die hun autonomie juist opgeven. Een verslaving tast de hersenen aan en maakt de vrije wil kapot. De politiek wordt bewerkt met de boodschap dat de overheid vooral niet moet betuttelen en haar burgers zelf moeten laten kiezen. (...)

De overheid doet tot nu toe indrukwekkend weinig om de vapedemie aan banden te leggen. (...)

De wetgevingsmachine werkt te traag om de geoliede marketing- en lobbymachine van de tabaksindustrie bij te houden. (...)

Het ontwikkelen van nieuwe zwaar verslavende producten zou eenvoudigweg verboden moeten worden. Nicotine behoort met cocaïne en heroïne tot de allerverslavendste producten. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #roken #rookbeleid #stivoro #copd #kanker #hartinfarct #tabak #tabakslobby #tabaksindustrie #lobby #overheid #marketing #reclame #tabaksfabrikanten #elektronische_sigaret #e-sigaret #nicotine #smaakstoffen #eu #europese_unie #vapen #vapedemie #verslaving

Twitter verlaten, het enige juiste besluit

Rosanne Hertzberger (NRC)

Ergens in december vorig jaar had ik genoeg van Twitter. Elon Musk had net lukraak zeven journalisten van het platform gegooid omdat ze data van zijn privévliegtuig hadden gedeeld. Daarnaast was hij rücksichtslos begonnen met snoeien in de afdeling ‘trust & safety’, en deed hij mee aan het ophitsen van de online knokploegen tegen de voormalige baas van de afdeling, waardoor de beste man niet meer veilig thuis kon wonen. Intussen ontplofte de haat op het medium.

Het is behoorlijk klassiek despotengedrag. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Rosanne Hertzberger

En zo langzamerhand merk ik dat ik de mensen die wel besluiten mee te spelen steeds ongeloofwaardiger vind. Onze demissionaire minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra schrijft dat hij tevreden is met het besluit van de VS om F-16’s naar Oekraïne te sturen. Gewichtige diplomatieke mededeling lijkt me, die hij doet op... Twitter. Heeft de minister misschien betere communicatiemiddelen tot zijn beschikking voor dit soort belangrijke zaken? (...)

Ik denk dat wij ons, als samenleving, collectief hebben laten misleiden door de toon en sfeer op het medium. Het is de dorpspomp voor de gehele maatschappelijke elite: Kamerleden, bewindspersonen, journalisten, wetenschappers, activisten, juristen. Zij zien daar hoe discussies permanent escaleren. Steeds weer kwetteren complotdenkers, hooligans en extremisten door alles heen. Zij hebben er verontrustend veel ruimte gekregen en leveren commentaar op elk bericht. (...)

Dat Twitter zo ondermijnend is, komt niet doordat er complottheorieën en nepnieuws worden verspreid, maar doordat belangrijke mensen er te veel van hun tijd doorbrengen en zijn gaan geloven dat de Nederlands bevolking echt uit volslagen idioten bestaat, in plaats van uit behoorlijk redelijke brave burgers.

Ik vrees dat het nog lang zal duren voordat mensen Twitter verlaten. (...) Ik weet hoezeer weldenkende mensen zich als kuddedieren gaan gedragen wanneer het om communicatie gaat. Mensen zijn bereid veel te slikken, omdat ze te bang zijn om iets mis te lopen en niet meer aan het gesprek deel te nemen. (...)

Ik ben vast van alles misgelopen door te vertrekken. Maar ik heb sterk het gevoel dat er iets meer ruimte is ontstaan in mijn hoofd voor langere denklijnen, zonder de continue stroom ondermijnend commentaar. (...)

Mijn advies aan eenieder is dan ook om Twitter te verlaten. Het is het enige juiste besluit. Ieder mens moet grenzen stellen aan zijn neigingen tot kuddegedrag.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #overheid #sociale_media #twitter #haatzaaien #debat #complotdenkers #extremisten #nepnieuws #musk

De ‘cowboys’ van de Belastingdienst kregen opdracht bij opsporing ‘grenzen op te zoeken’

Trouw

Het management van Belastingdienst wist al in 2014 dat ook onschuldige toeslagenouders tot fraudeur werden bestempeld.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Staatssecretaris Marnix van Rij (belastingen) staat de pers te woord na afloop van de wekelijkse ministerraad. Beeld ANP.

Het speciale fraudeopsporingsteam CAF kreeg bij de oprichting in 2013 nadrukkelijk opdracht ‘de grenzen op te zoeken’ bij het opsporen van fraude. Al in 2014 was bij het management van de Belastingdienst bekend dat het CAF ‘veelvuldig’ de wettelijke grenzen opzocht.

Ook was toen bekend dat zeker 20 procent van de ouders van onderzochte gastouderbureau’s hierdoor ten onrechte beschuldigd zouden worden van fraude. Er werd met die informatie niets gedaan.

Het zogeheten CAF-team van de Belastingdienst kreeg bij zijn oprichting in 2013 zelfs nadrukkelijk de opdracht zo creatief mogelijk te werk te gaan bij de fraudeopsporing. Ze mochten daarbij methodes gebruiken waarvan ‘de juridische kaders nog niet helemaal zijn uitgekristalliseerd’. In het plan van aanpak staat hoever het CAF-team mocht gaan: ‘Als niet op voorhand duidelijk is dat iets niet mogelijk is binnen de huidige regelgeving, doen we het.’

Opvallend is dat al in 2014 wordt besproken dat bij de jacht op foute gastouderbureaus er rekening mee moet worden gehouden dat 20 procent van de ouders te goeder trouw is. Toch kunnen deze ouders door de aanpak van het CAF-team wel als fraudeur te boek komen te staan, waarschuwt een manager.

Er wordt echter geen voorstel of actie ondernomen om deze ‘te goedertrouw’-ouders daadwerkelijk te beschermen tegen de onconventionele aanpak. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #toeslagen #toeslagenaffaire #toeslagen #belastingdienst #overheid #democratie #rechtsstaat #fraude #fraudebestrijding #uitkeringen #Kinderopvangtoeslag #discriminatie #racisme #fsv #Fraudesignaleringsvoorziening

Een bikkelhard boek over de rol van consultancy in de publieke sector: ‘De overheid infantiliseert’

De Volkskrant

Ministeries in Nederland geven jaarlijks miljarden uit aan extern personeel zoals consultants. Rosie Collington (30) deed onderzoek naar de consultancy-industrie. Ze waarschuwt ervoor dat de publieke sector wordt uitgehold door een bedrijfstak vol belangenverstrengeling.

Politici en publiek hebben het geloof in publieke diensten verloren, zegt Rosie Collington. En mensen die in de publieke sector werken, hebben het vertrouwen in zichzelf verloren. Dat is volgens haar, in de kern, de reden dat complete overheidstaken zijn overgenomen door consultants. ‘Ze bedenken beleid én voeren het uit.’ Welke dramatische gevolgen dat heeft, zet Collington (30) uiteen in het net verschenen boek De Consultancy Industrie. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Politiek econoom en schrijver Rosie Collington. Beeld Carlotta Cardana / de Volkskrant.

Ook de Nederlandse overheid besteedt veel uit. Vorig jaar gaven ministeries een recordbedrag van 2,7 miljard uit aan extern personeel, zoals ict’ers, interim managers én consultants. Dat is ruim 14 procent van het personeelsbudget, ook al is in 2010 afgesproken dat 10 procent het maximum zou moeten zijn. (...)

‘Dat komt niet alleen door de verkooptechnieken van consultants, die hun cliënten ervan overtuigen dat zij neutrale handelaren in expertise zijn, en werkelijk waarde toevoegen. De diepere oorzaak ligt in de geschiedenis, in de manier waarop we binnen het kapitalisme tegen de rol van de overheid aan zijn gaan kijken.’

‘Het is geen toeval dat de uitgaven aan consultants in de jaren ’80, onder Reagan in de Verenigde Staten en onder Thatcher in het Verenigd Koninkrijk, spectaculair zijn gaan stijgen.’ (...)

‘Het voor langere tijd uitbesteden van overheidstaken, dat kwam daarna pas echt goed op gang onder de linkse leiders van de zogenoemde Derde Weg: Clinton in de VS, Blair in het VK en bij jullie Wim Kok.’ (...)

‘De filosofie van de Derde Weg was dat de overheid moest sturen en niet moest roeien. Maar dat is onlogisch. Overheden weten niet hoe ze moeten sturen als ze al zo lang niet zelf meer hebben geroeid. Je hebt eigen, praktische ervaring nodig om te kunnen bepalen wat er moet gebeuren.’ (...)

‘Inkopen kan veel meer kosten dan wanneer je een taak zelf had verricht. Die kosten zijn vooral hoog op de lange termijn. Want we willen als burgers een overheid die zich kan aanpassen als wij nieuwe behoeften hebben. Zoals nu bijvoorbeeld de klimaatcrisis te lijf gaan. Of het reguleren van big tech. Maar doordat de overheid allerlei competenties niet zelf ontwikkelt, verliest zij het vermogen om zich aan te passen aan nieuwe situaties. Daarom schrijven wij dat het uitbesteden van werk aan consultants de overheid infantiliseert.

‘Die theorie van de slanke organisatie gaat uit van een idee over kennis dat volstrekt irreëel is. Alsof je die in een presentatie kan zetten en kan overdragen. Maar met de meeste kennis kan dat niet. Zeker niet in de publieke sector, waar je je hoort te baseren op wat je van dag tot dag leert over je beleidsterrein, je team en vooral de gemeenschap voor wie je beleid is bedoeld. Dat is niet te standaardiseren.

‘Neem klimaatverandering. We weten dat de overheid daar nog heel lang mee bezig zal zijn. Dat maakt het nog logischer om kennis in huis te ontwikkelen. Toch is de klimaatconsultancy geëxplodeerd. En wij zeggen niet dat de overheid nooit met anderen moet samenwerken, uiteraard niet. Dit is geen pleidooi om overheden alles zelf te laten doen. Maar ook om goed samen te werken heb je kennis nodig.’ (...)

‘We vergelijken consultants met een slechte therapeut die zijn cliënten eeuwig in therapie houdt, in plaats van hen te helpen instrumenten te ontwikkelen waarmee zij op eigen benen kunnen staan.’ (...)

De oorspronkelijke, Engelse titel van het boek is The Big Con, de grote zwendel. De schade van het outsourcen, beschrijven Collington en Mazzucato daarin, is vaak pas na jaren te zien. Zo is met het outsourcen van ict al in de jaren ’90 begonnen en pas de laatste jaren worden de gevolgen duidelijk. (...)

Collington wijst er fijntjes op dat buitenproportioneel veel werknemers van de grote consultancyfirma’s werken in belastingparadijzen zoals de Kaaimaneilanden. Het is dus aannemelijk dat zij bedrijven helpen om zo min mogelijk belasting te betalen aan de overheden die ze intussen adviseren. Zo helpen ze dus actief om die overheden te verzwakken. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #overheid #ambtenaren #publieke_sector #consultants #consultancy #belangenverstrengeling #McKinsey #Bain_en_Boston_Consultancy_Group #Deloitte #Ernst_&_Young #KPMG #PwC #kapitalisme #kleine_overheid #reagan #thatcher #derde_weg #blair #tony_blair #wim_kok #bill_clinton #clinton #outsourcen

Het bewust wegkijken van de problemen in Groningen is symbolisch voor het tijdperk-Rutte

NRC

Gasenquête - Groningers zijn door opeenvolgende kabinetten in een „rampzalige situatie” terechtgekomen die tot vandaag voortduurt, concludeert de parlementaire enquêtecommissie Gaswinning Groningen.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Bewoners van het aardbevingsgebied kijken in de Petrus en Pauluskerk in Loppersum naar de presentatie van het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie. Foto Jilmer Postma/ANP.

Bij het Toeslagenschandaal dat duizenden ouders trof, kon je nog ‘verzachtende’ omstandigheden bedenken. Het schandaal had zich over een beperkt aantal jaren afgespeeld, buiten de openbaarheid, en was niet op het hoogste politieke niveau goedgekeurd. Toch trad het kabinet-Rutte III erom af.

Zulke verzachtende omstandigheden zijn er niet voor de „rampzalige” situatie die opeenvolgende kabinetten creëerden voor zo’n tweehonderdduizend Groningers in het aardbevingsgebied. Dit was geen ongeluk in een obscuur uithoekje van het openbaar bestuur. Het voltrok zich in het volle zicht, ging jarenlang door, als gevolg van doelbewuste besluiten van hoge ambtenaren, ministers en soms een voltallig kabinet. En het duurt voort tot op de dag van vandaag.

De belangrijkste conclusie die zich opdringt na een eerste lezing van het lijvige rapport van de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning in Groningen: het bijna totale onvermogen, soms grenzend aan onwil, van de Nederlandse overheid om zichzelf te corrigeren.

De commissie beschrijft een openbaar bestuur dat volstrekt naar binnen gekeerd is, overtuigd van het eigen gelijk, doof voor signalen van buiten en voor waarschuwingen van de eigen toezichthouder. De overheid is verantwoordelijk voor een „ongekend systeemfalen” – samen met de gas- en oliebedrijven NAM, Shell en Exxon. Het optreden van de bedrijven is volgens de commissie ook regelmatig „stuitend”, „schandalig” of „bijzonder kwalijk”. Maar het is uiteindelijk de overheid die heeft nagelaten voor het algemeen belang op te komen. (...)

Zelfs toen de kabinetten Rutte II en III langzaam hun koers wijzigden, was dat niet uit eigen beweging. Ze werden ertoe gedwongen, heftig tegenstribbelend. (...)

In die zin is wat er in Groningen gebeurde symbolisch voor de politiek-bestuurlijke cultuur van het tijdperk-Rutte: ook bij het klimaatbeleid, stikstofdossier, bij de opvang van asielzoekers en het natuurbeleid, heeft de regering dwang van de rechter nodig om zich aan haar eigen wetten en beloften te houden. (...)

De constante factor in al deze jaren was minister-president Mark Rutte. Over hem is de commissie kort, maar messcherp: hij heeft werkbezoeken afgelegd, besluitvorming over de problemen in Groningen naar de ministerraad overgeheveld en vaak sorry gezegd. Zo heeft Rutte „verwachtingen gewekt”. Maar „tot een wezenlijke verandering waar Groningers iets aan hebben gehad” heeft dat niet geleid. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #overheid #regering #kabinet #rutte #Toeslagenschandaal #gasenquete #gaswinning #aardbevingen #bevingsschade #schadeafwikkeling #groningen #parlementaire_enquêtecommissie #parlementaire_enquête #enquêtecommissie #parlement #tweede_kamer #nam #shell #exxon #Nederlandse_Aardolie_Maatschappij

#wob gate update 9: Overheid werkte vroegbehandeling met #hydroxychloroquine tegen

https://odysee.com/@BLCKBX:2/wob-gate-update-9-overheid-werkte:2
#plandemic #hcq #overheid #corona #covid19 #rutte #dejonge #igj #behandeling #vroegbehandeling #blckbx #eelens

#wob #covid19 #nederland #hugodejonge #rivm #overheid
https://danielvdtuin.substack.com/

Gebruik ‘Eid al-Fitr’ is knieval voor oprukkend conservatisme

Aylin Bilic (NRC)

(...) Gelukkig blijft een groot deel van de Turkse samenleving het begrip Suikerfeest gewoon gebruiken. Die term gaat al eeuwen mee, en is bovendien inclusiever. Mijn grootouders en hun families kenden ruim een eeuw geleden, nog in de Ottomaanse tijd (in Thessaloniki), zowel joodse feesten als het Suikerfeest; in het huidige Turkije vieren ook seculieren Suikerfeest.

Ook in Nederland was er dit jaar discussie over het woord Suikerfeest. Ook hier proberen orthodoxe moslims op sociale media iedereen te corrigeren die het woord Suikerfeest gebruikt. En ze proberen media en overheid ervan te overtuigen dat het woord een belediging zou zijn voor de islam. (...)

[D]e trend rond Nederlandse feestdagen is momenteel precies de andere kant op. De termen Kerst en Pasen worden steeds meer vervangen door winterfeest en lentefeest, juist om ze van iedere religieuze connotatie te ontdoen. (...)

Sinds wanneer betekent diversiteit en inclusiviteit dat je klakkeloos woorden of normen overneemt van conservatieve orthodoxen?

Beste overheid en media: laat je niet van de wijs brengen. Tientallen miljoenen moslims en niet-moslims vieren wereldwijd Suikerfeest zonder daarvoor Arabische koranterminologie te gebruiken. Terminologie waarvan ze tot voor kort meestal nog nooit gehoord hadden. Het gedram hierover door conservatieve clubs valt ergens nog te begrijpen; zij geloven dat er maar één zuivere waarheid is waarmee niet valt te marchanderen. Het bezwijken hiervoor door redacties en overheidsorganen is ronduit teleurstellend.

Hele artikel

Aylin Bilic

Tags: #nederlands #nederland #conservatisme #eid_al-fitr #suikerfeest #islam #moslims #orthodoxe_moslims #inclusiviteit #abortus #recht_op_abortus #homorechten #rusland #afghanistan #boerka #turkije #Contactorgaan_voor_Moslims_en_Overheid #CMO #ministerie_van_Sociale_Zaken #Karien_van_Gennip #CDA #Turkse_Federatie_Nederland #TFN #Grijze_Wolven #MHP #overheid #media #nieuwsmedia #journalist #journalistiek #koran #koranterminologie #taal #religie #fundamentalisme

Belastingdienst ging vooral achter lage inkomens aan

Trouw

Om toeslagen te controleren op fouten en fraude gebruikte de Belastingdienst een zelflerend algoritme. Dat selecteerde vooral lage inkomens voor controle.

De Belastingdienst heeft jarenlang specifiek burgers met een laag inkomen geselecteerd voor extra controle op fraude met de kinderopvangtoeslag. Hogere inkomens werden juist bewust ontzien. Dat erkent de Belastingdienst in antwoorden op vragen van Trouw en RTL Nieuws over het zogeheten risicoclassificatiemodel van Toeslagen. (...)

Het gaat om een zelflerend algoritme, dat zelfstandig bepaalt welke indicatoren erop zouden kunnen wijzen dat bepaalde aanvragen voor toeslagen een verhoogde kans op fouten of fraude kennen. (...)

In de praktijk betekent dit dat lage inkomens een hogere risicoscore kregen, hogere inkomens kregen juist een lagere risicoscore. (...)

Volgens Liem wijst de enorme oververtegenwoordiging van lage inkomens op zogeheten selectiebias in het model. Kort gezegd: als het model vermoedt dat bij lagere inkomens meer kans is op fraude, worden vooral die aanvragen gecontroleerd. Dat leidt ertoe dat vooral aanvragen van lage inkomens worden gecorrigeerd. Omdat het model weer getraind wordt met die uitkomsten, wordt er steeds verder ingezoomd op lage inkomens.

“Iedereen die iets weet van risicoselectie weet dat je alert moet zijn op selectiebias”, zegt Liem. Bijvoorbeeld door ook aselect aanvragen te controleren. Maar dat gebeurde niet bij Toeslagen. (...)

Eerder bleek al uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws dat de Belastingdienst ook een indicator gebruikte om te selecteren op het al dan niet hebben van de Nederlandse nationaliteit. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Rekenkamer: te weinig aandacht voor discriminatie bij gebruik algoritmes door overheid (Trouw)

Tags: #nederlands #nederland #toeslagenaffaire #toeslagen #belastingdienst #overheid #democratie #rechtsstaat #fraude #fraudebestrijding #uitkeringen #tweede_kamer #politici #rechtspraak #bestuursrecht #grondwet #trias_politica #scheiding_der_machten #Kinderopvangtoeslag #raad_van_state #discriminatie #racisme #kabinet #aftreden #rutte