Beroepsziekten kosten nog veel te veel werknemers het leven

NRC

Arbeid - Niet zeiken, ga maar in de wind staan, gebruik je gezond verstand – en dan jaren later: de afkoopsom. Het relaas van de ziek geworden onderhoudsmonteurs Wojtek en Adnan op het gasplatform in NRC vorige week toont de klassieke antithese welzijn of winst op de werkvloer. (...)

(Teskt loopt door onder het logo.)

Inmiddels zitten de twee veertigers ziek thuis. En de enige reden dat hun verhaal openbaar wordt is omdat ze de afkoopsom weigerden. En dus geheimhouding. Zij horen bij het dark number van slachtoffers van arbeidsziekten. Velen bezwijken voor verleidelijke, goed betaalde banen op ongezonde, maar spannende plekken. En treffen werkgevers die de risico’s afwentelen. Met een tandeloze overheid die traag reageert. (...)

Hun verhaal past bij het falende aansprakelijkheidsrecht waarin bureaucratie en de slechte rechtspositie van de zieke werknemer een hoofdrol spelen. Denk aan degenen die worden blootgesteld aan asbest, chroom-6, oplosmiddelen in verf, fijnstof – in de bouw, het onderhoud, op de vliegtuigplatforms. Ieder jaar overlijden ruim 4.000 werknemers rechtstreeks als gevolg van hun werk. (...)

Er zijn dus stappen in de goede richting gezet, met een nog beperkt aantal erkende beroepsziekten. (...) De oplossing ligt op de werkvloer. Bij meer preventie, bij verplichte gezichtsmaskers, tijdige metingen, meer kennis, beter toezicht en vooral bij verantwoordelijker werkgevers. Bij werknemers die zich niet laten koeioneren. Bij een staat die effectief grenzen stelt en tijdig herstel regelt.

Hele artikel

Tags: #nederland #nederland #beroepsziekten #werknemers #gezondheid #gevaarlijke_stoffen #longkanker #asbest #schildersziekte #preventie #handhaving #aansprakelijkheidsrecht #inspectie

In dat ‘gave land’ van Rutte: aardbevingsschandaal Groningen, toeslagenschandaal, nauwelijks klimaat- en natuurbeleid. Bescherming van werkgevers en milieu ook zwaar knudde:

Liters kanker­verwekkende stoffen laat Claessen Tank­cleaning zo de Maas in stromen

NRC

Gevaarlijke stoffen - Al jaren begaat reinigingsbedrijf Claessen Tankcleaning in Venlo ernstige fouten. Het stelt medewerkers bloot aan kankerverwekkende dampen en laat schadelijke stoffen de Maas in stromen. Politie, OM, de Arbeidsinspectie en de omgevingsdienst weten ervan, maar grijpen nauwelijks in.

Dit is het nieuws in het kort:

• Tientallen liters kankerverwekkend benzeen stromen elke week ongezuiverd de Maas in, afkomstig van Claessen Tankcleaning in Venlo.
• Medewerkers lopen gevaar. De afgelopen vijf jaar vonden zeker tien ernstige bedrijfsongevallen plaats.
• De omgevingsdienst, Arbeidsinspectie, milieupolitie en OM zijn al ruim drie jaar op de hoogte van de problemen, maar grepen nauwelijks in.
• De eigenaar reageert niet op vragen en vindt het onderzoek van NRC „nergens op slaan”. De gemeente Venlo zegt te lang te hebben geloofd in de goede intenties van het bedrijf.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Tankcleaning Venlo BV

Bij Claessen Tankcleaning Venlo, het bedrijf waar Skiba tussen 2009 en november 2020 werkte, worden de arbo- en milieuregels geschonden. (...) Het bedrijf werkt met grote volumes gevaarlijke, giftige stoffen en spoelt die door het riool. Medewerkers moeten in giftige dampen werken met gasmaskers die volgens hen versleten en kapot zijn. Ambulances moesten meermaals uitrukken wegens bedrijfsongevallen. In vijf jaar tijd raakten zo’n tien medewerkers ernstig gewond. De brandweer moest herhaaldelijk in actie komen wegens brand of wegens klachten over een hevige, penetrante gaslucht. (...)

De lokale milieutoezichthouder, omgevingsdienst RUD Limburg Noord, is al 3,5 jaar op de hoogte van de misstanden. (...) Maar de inspecteurs geven het bedrijf enkel waarschuwingen. (...)

De misstanden zijn meermaals gemeld bij de Arbeidsinspectie, maar die gaf voor zover bekend alleen een boete van 450 euro in 2021. Waarom grijpen de instanties al drie jaar niet in? (...)

De omgevingsdienst heeft het bedrijf in maart 2020 verboden benzeenwagens te reinigen, blijkt uit controlerapporten in handen van NRC. Het bedrijf reinigde tankwagens met het kankerverwekkende benzeen altijd door middel van een installatie die de stof ‘affakkelt’, zodat die niet in het milieu komt. Maar die installatie is al sinds 2016 kapot, zeggen meerdere werknemers tegen NRC. Sindsdien worden wagens met benzeen met warm water leeggespoeld, blijkt uit reinigingsinstructies.

Benzeen is helemaal niet met water te reinigen – de stof lost slecht op in water. (...)

De oud-medewerkers melden nog veel meer kwesties bij de milieu-inspectie. Zo is op 6 mei 2020 bij het reinigen van een tank 2.500 kilo naftaleen vrijgekomen en over de grond gestroomd. Op 24 maart en 4 mei 2020 moesten medewerkers raneynikkel in een container voor restafval gooien. Deze stof kan spontaan ontvlammen als die niet onder water staat. Volgens de medewerkers is hierdoor meermaals brand ontstaan bij afvalverwerker Renewi. (...)

Uit satellietbeelden en foto’s van vorige week blijkt dat er tanks achter het bedrijf zijn gedumpt. In de berm naast de snelweg staan momenteel vier containers in kniehoog bermgras. Of er giftige stoffen in zitten – en zo ja, welke – is onduidelijk. Een vijfde container is open, ondersteboven in de berm gekieperd. (...)

In juni 2021 stellen omgevingsdienst en waterschap vast dat het bedrijf meer zware metalen en halogenen (sterk oxiderende stoffen) in het water loost dan toegestaan. (...)

Maar de aanpak van de omgevingsdienst blijft vriendelijk en vragend: „We verzoeken u een registratie van de benzeenfakkel aan te leggen en de bewijzen van onderhoud, herstel e.d. binnen 2 weken op te sturen”, schrijven de inspecteurs. „U dient overschrijding van de genoemde normen [voor zware metalen] te voorkomen.”

Claessen mist de deadlines, komt afspraken niet na, maar nooit heeft dat consequenties. Maandenlang doen omgevingsdienst en politie niets. De gevaren voor de medewerkers blijven bestaan, de gevaarlijke stoffen blijven de Maas in stromen.

In maart 2022, meer dan twee jaar nadat de inspectie op de hoogte is gebracht van de problemen, volgt een zwaardere maatregel: een voornemen tot last onder dwangsom. Als de problemen niet worden opgelost, zal het bedrijf een dwangsom krijgen tot een maximum van 10.000 euro. Een peulenschil voor een bedrijf dat volgens het laatst beschikbare jaarverslag in 2021 ruim 1 miljoen euro winst maakte.

Maar opnieuw gebeurt er niks. Op dit moment, meer dan een jaar later, is de dwangsom nog steeds niet opgelegd. (...)

De omgevingsdienst heeft ook nooit de bedrijfsadministratie onderzocht om te bekijken of het bedrijf nog wagens met benzeen reinigt. „Er was voor ons geen aanleiding deze te controleren”, zegt de woordvoerder daarop. (...)

De politie Limburg-Noord schrijft in een reactie dat er geen strafrechtelijk dossier is opgebouwd, geen onderzoek loopt en geen boetes zijn opgelegd aan Claessen Tankcleaning.

En de werknemers? Hoeveel gevaarlijke stoffen zij inademen, is onbekend. Bedrijven zijn verplicht de concentraties gevaarlijke stoffen te meten, maar Claessen Tankcleaning beantwoordt geen vragen daarover.

De gemeente Venlo heeft naar eigen zeggen meerdere meldingen gedaan bij de Arbeidsinspectie. „We hebben de Arbeidsinspectie twee keer ruim van tevoren uitgenodigd om mee te gaan op een onaangekondigde controle”, zegt de woordvoerder. „Tot tweemaal toe lieten ze op de dag zelf weten dat ze niet konden.” De Arbeidsinspectie laat weten dat deze meldingen, voor zover ze hebben kunnen nagaan, niet bij haar zijn binnengekomen.

De afgelopen vijf jaar hebben zo’n tien ernstige ongelukken plaatsgevonden bij het bedrijf, voornamelijk met Pools personeel. (...)

Werkgevers zijn wettelijk verplicht ernstige bedrijfsongevallen te melden, maar dat deed Claessen Tankcleaning in de meeste gevallen niet. (...)

Claessen Tankcleaning meldde dit ongeluk te laat en kreeg een boete van 450 euro. In dit geval deed de inspectie geen onderzoek ter plaatse: sinds begin dit jaar mogen bedrijven in principe zelf onderzoek doen naar de toedracht van een ernstig ongeval. De inspectie doet alleen nog bij hoge uitzondering eigen onderzoek. (...)

Iedere dag overlijden in Nederland negen mensen aan de gevolgen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk, blijkt uit onderzoek van de Arbeidsinspectie. Negen mensen per dag, ruim drieduizend per jaar. Blootstelling aan kankerverwekkende stoffen is de belangrijkste oorzaak van werkgerelateerde sterfte. Buitenlandse werknemers lopen volgens de Arbeidsinspectie extra gevaar. (...)

Uit recent onderzoek van de Arbeidsinspectie blijkt dat een derde van de bedrijven die werken met kankerverwekkende stoffen hun medewerkers blootstellen aan onnodige risico’s. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #milieu #milieuvervuiling #arbeidsinspectie #omgevingsdienst #gevaarlijke_stoffen #benzeen #tank_cleaning #gemeente #venlo #bedrijfsongevallen #buitenlandse_arbeiders

Niet wéér die halfzachte aanpak van uitbuiting

Marike Stellinga (NRC)

Veel te lange dagen werken, opgehokt door je baas in een vervallen, overvol en brandgevaarlijk huis, met een habbekrats als loon. In Nederland worden mensen uitgebuit. (...)

We weten het al jaren, er zijn stapels adviezen en rapporten over geschreven, de politiek heeft al keer op keer vroom beterschap beloofd en meer geld voor handhaving uitgetrokken. En toch gebeurt er verbijsterend weinig aan. (...)

In NRC probeerde journalist Bram Endedijk vorige week te achterhalen waarom deze beschamende situatie nu al jaren blijft voort bestaan. De economie staat op één, zei de Nationaal Rapporteur Mensenhandel. (...) De Arbeidsinspectie handhaaft nauwelijks, zei de Algemene Rekenkamer. (...)

De Nederlandse wet én de interpretatie van die wet door rechters hinderen strafrechtelijke vervolging van uitbuiters. In Nederland moet er sprake zijn van dwang en mensenhandel. In België kan ook het overtreden van de arbeidswetten strafrechtelijk vervolgd worden. (...)

[D]it is niet opgelost met een aanpassing van één wet, dit is een cultuur. Een cultuur van wegkijken en geld verdienen aan mensen die de handen zijn van onze economie. Met open mond keek ik de afgelopen weken naar televisieprogramma Pointer dat de vraag stelde wie zich verantwoordelijk voelt voor het stoppen van uitbuiting. (...)

Geen wonder dat de Arbeidsinspectie waarschuwt dat meer handhaven dit superlucratieve wegkijk-verdienmodel niet zal stoppen. Dit wordt in oud-Hollandse traditie gedoogd. (...)

Wat voor land zijn wij? Je schaamt je toch drie keer de ogen uit je hoofd.

Hele artikel

> Meer over de schandvlek van uitbuiting

Marike Stellinga

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche

Worden arbeidsmigranten ook ergens niet uitgebuit?

Carolien Roelants (NRC)

Ja, wéér Qatar, ook al wordt u daarmee al weken overal om de oren geslagen. (...)

Ik wil het hebben over die andere plekken in de wereld waar arbeidsmigranten worden afgeslaafd. (...)

Waar zijn arbeidsmigranten niet de klos? In elk geval wel in Saoedi-Arabië, dat samen met Egypte en Griekenland het WK voetbal van 2030 wil hebben, zoals ze een ruime week geleden officieel hebben aangekondigd. (...)

Misschien zou dat eigenlijk goed nieuws zijn voor Egyptes zestigduizend of zo politieke gevangenen voor wie niemand zich nu echt inzet; eindelijk aandacht van pers en parlementen. Mijn dwarse voorstel: alleen nog WK’s in erge schenderlanden.

Dat is dan wel weer pech voor de arbeidsmigranten op ten minste vier Amerikaanse militaire bases in de Golf, waar zeker nooit een WK zal worden gehouden, of het nu voetbal is of welke sport dan ook. Want daar is het ook goed mis. (...) Ik citeer: „Van veel van de duizenden migranten die aan het werk zijn op de bases in de Perzische Golf zijn de paspoorten ingenomen, ze zijn opgezadeld met zware schulden doordat ze illegaal tekengeld hebben moeten betalen of ze hebben niet de ontslagpapieren gekregen die ze onder de lokale wetgeving moeten hebben”. (...)

En natuurlijk ook onze eigen half miljoen arbeidsmigranten, al wilt u het niet weten. Niet al die dodelijke slachtoffers van Qatar, maar wel net als daar gevaarlijk werk, slechte huisvesting, onderbetaling en rechteloosheid. Het is allang bekend. (...)

Zal ik een voorspelling doen? Er gaat ook helemaal niks veranderen. Lekker goedkoop en migranten genoeg. In Qatar zijn er tenminste nog nieuwe regels, ook al worden ze niet uitgevoerd.

Hele artikel

>Zie ook: In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij

Carolien Roelants

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #flecibilisering #arbeidsmarkt #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche #wk #wk-voetbal #qatar #saoedi-arabie #saoedi-arabië #sportswashing #mensenrechten #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #knvb #qatar #voetbal #mensenhandel

Arbeidsuitbuiting: ‘Iedereen ziet het, maar we accepteren het. De economie staat op één’

NRC

Arbeidsmigranten Al jaren is duidelijk dat veel arbeidsmigranten in erbarmelijke omstandigheden wonen en werken. In Helmond blijkt hoe lastig het is om in te grijpen.

Nieuws in het kort:

• In Nederland is een gebrek aan urgentie om de erbarmelijke omstandigheden waarin arbeidsmigranten wonen en werken aan te pakken. Dat stellen de Algemene Rekenkamer en de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen in NRC.
• De Rekenkamer deed vorig jaar al aanbevelingen voor verbetering van het werk van de Arbeidsinspectie. Daar is weinig mee gedaan, zegt de Rekenkamer nu.
• Conny Rijken, de Nationaal Rapporteur Mensenhandel, zegt dat arbeidsmigranten stelselmatig worden achtergesteld en gediscrimineerd. Ze vindt dat de ‘doorgeschoten flexibilisering’ moet worden aangepakt. (...)

Hele artikel

> Zie ook: In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij (De Volkskrant)

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #flecibilisering #arbeidsmarkt #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche

In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

Aan een tafel in de woonkamer zat een grote groep Bulgaren. (...) Ze werken vaak in de kassen of bij grote distributiecentra in de buurt. Die werknemers zijn totaal afhankelijk van die uitzendbureaus, die niet alleen zorgen voor werk, maar ook voor slaapplekken en het vervoer naar de werkplek. Voor alles moet worden betaald. De huisvesting is de grote winstpakker. (...)

Voor het televisieprogramma Pointer maakte ik een tweeluik over de positie van arbeidsmigranten in Nederland. (...) Al jaren wordt schande gesproken over de deplorabele situatie van deze werknemers. Twee jaar geleden was er veel aandacht voor toen Emile Roemer er een rapport over schreef. Maar in de praktijk verandert er weinig. (...) Waarom? Omdat het lot van die mensen ons niks kan schelen. (...)

Volgens deskundigen zou een groot deel van onze economie instorten zonder arbeidsmigranten. Arbeidsmigranten die we uit lafheid, gemakzucht en geldlust als minderwaardige schepsels behandelen en uitbuiten. De VOC- mentaliteit bestaat nog steeds.

Hele artikel

> Meer over uitbuiting

Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche