Kinderarbeid is nog altijd niet verdwenen in het Westen

NRC
Nieuwslezen - Alles is al eens gebeurd en als het niet gebeurd is, is het wel bedacht. In een rubriek over fictie bij de feiten dit keer: een kinderboek uit 1940 en het kapitalisme van nu.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Cristian, een 14-jarige migrant, die werkt op een bouwplaats in Miami. Foto Kirsten Luce/The New York Times .

Soms zijn ze nog geen dertien jaar. De ‘ruferitos’, kinderdakdekkertjes, die in het zuiden van de VS op bedrijfspanden en villa’s dakspanen en dakpannen leggen. Kind-migranten uit Latijns-Amerika zijn het, die voor dit gevaarlijke werk worden ingehuurd door bazen die het met de regels niet nauw nemen. Soms zetten de kinderen filmpjes op TikTok van de afgronden waar ze, ongezekerd, boven balanceren.

The New York Times sprak honderd van deze kinderen en publiceerde er onlangs een uitgebreide, goed gedocumenteerde reportage over. (...)

Levensgevaarlijke kinderarbeid in een rijk westers land. Kinderen, uitgebuit door volwassenen voor smerig en levensgevaarlijk werk, soms tot de dood erop volgt. Waar is Lisa Tetzner als je haar nodig hebt? Haar kinderklassieker Levende bezems (de vier delen verschenen in 1940 en 1941, maar het is nog altijd in druk) verhaalt van het gevaarlijke werk van schoorsteenvegerhulpjes in Milaan. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

.

In Milaan komen de overlevende jongens terecht bij hardvochtige bazen die ze de verstopte, beroete, soms nog gloeiend hete schoorstenen van het Victoriaanse tijdperk in jagen. Blote handen, blote voeten. Weinig te eten, niets in te brengen.

Kinderarbeid werd tijdens en na de industriële revolutie, die immers ook op vrouwen en kinderen draaide, een geliefd motief in de literatuur – zie bijvoorbeeld Charles Dickens’ Oliver Twist. (...)

Het mag dan bijna twee eeuwen terug spelen, Lisa Tetzner vertelde hetzelfde verhaal als de ruferitos aan de Times. Erbarmelijke omstandigheden thuis, een levensgevaarlijke migratie, bazen die alleen om veiligheid geven als de inspectie eraan komt. De dood van Alfredo, de vriend van Giorgio die aan het roet in zijn longen bezwijkt, spiegelt het lot van -Juan Ortiz en de andere verongelukte dakdekkertjes. De uitwassen van het kapitalisme zijn nu in het Westen misschien minder massaal, Levende bezems laat zien dat ze in wezen niet veranderd zijn.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #kinderboeken #kinderarbeid #tetzner #dickens #oliver_twist #kapitalisme #uitbuiting

Liever keutelen we het ravijn in, dan dat we ons een mooiere wereld voorstellen

Asha ten Broeke (De Volkskrant)

(...) In The Future [boek van Naomi Alderman] schetst een klein groepje mensen een prachtige toekomst, ‘waarin we niet meer alle soorten vernietigen en onze steden schoon zijn en mooi en vol met wilde vogels, en onze auto’s allemaal elektrisch zijn en gedeeld en de straten veilig zijn voor spelende kinderen, en we tv kunnen behouden en het internet en concerten en sportwedstrijden en alle goede dingen, en oké, we eten vooral vegan maar het is lekker, en als we maar gewoon zo snel mogelijk door de pijngrens heen kunnen komen, zijn we er.’

Het is een visie waarvoor men in het boek de handen van de meeste mensen niet zomaar op elkaar krijgt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Asha ten Broeke

Wanneer iemand dat kapitalisme bekritiseert, zien deze mensen geen wilde vogels en spelende kinderen voor zich, maar een verschrikkelijke dictatuur – alsof de mensheid in al haar vernuft geen alternatief zou kunnen vinden voor een totalitair, bloedig staatscommunisme à la Stalin & co aan de ene kant en roofzuchtig, koloniaal kapitalisme dat de planeet zoals wij die kennen langzaam vernietigt, aan de andere kant.

Wat rest is de onuitgesproken gedachte: beter blijven we gewoon min of meer doen wat we nu doen. Hooguit een beetje bijsturen. Beter de vrijwel zekere afgrond dan de onzekerheid van een betere toekomst die we ons niet kunnen voorstellen. (...)

‘Wanneer mensen in een wreed en inhalig politiek systeem leven, hebben ze de neiging om dit te normaliseren en internaliseren’, aldus de Britse columnist en schrijver George Monbiot. (...)

Maar kapitalisme was natuurlijk nooit alleen een economisch systeem, maar altijd ook een ideologie. (...)

Hoewel we eigenlijk ten diepste sociale, samenwerkende wezens zijn, slaagt het kapitalisme erin om onze verbeelding zodanig te beïnvloeden dat we waarde niet meer zien in menselijke termen, maar in termen van geld en prijs. (...)

Dit is hoe we als mensheid langzaam maar zeker het ravijn inkeutelen: te velen van ons zijn vergeten hoe je je een mooiere wereld kunt voorstellen. Maar zonder wilde, onzekere, antikapitalistische dromen zijn we reddeloos verloren. Weinig is waardevoller dan verbeeldingskracht.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #toekomst #toekomstvisie #kapitalisme #uitbuiting #roofbouw #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #ideologie #verbeelding

Bedrijven naaien klanten en personeel

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

(...) Hoe kan een dier gefokt, gevoerd en geslacht worden en voor een grijpstuiver in onze schappen liggen? Hoe kan cacao aan de andere kant van de wereld worden verbouwd, getransporteerd, tot chocolade en reep worden verwerkt, verpakt, gedistribueerd en voor zo weinig geld in winkels worden verkocht waar ook personeel werkt? Of denk aan de hele lange keten van het verbouwen van katoen tot het aannaaien van pailletjes in de kledingindustrie, die zich vaak over meerdere werelddelen uitstrekt. Hoe kunnen kleren soms zo goedkoop zijn?

(Tekst loopt door onder de foto.)

Teun van de Keuken

Het antwoord is simpel. Iemand of iets wordt genaaid. Boeren en arbeiders worden uitgebuit en in het productieproces wordt nauwelijks rekening gehouden met het milieu of de arbeidsomstandigheden. Werknemers werken met gevaarlijke kapmessen, zwoegen de hele dag in de brandende zon of staan onbeschermd met blote handen in verfbakken om onze kleren te kleuren. De troep loopt zo het (open) riool in. Van supermarkten is bekend dat ze in hun prijzenoorlogen hun leveranciers de duimschroeven aandraaien. Boeren verkopen hun waar soms zelfs onder de kostprijs. Ze worden weer genaaid.

Inmiddels weet ik dat de vraag waarom spullen zo duur zijn minstens zo interessant is. Zeker omdat door de inflatie veel mensen moeite hebben hun boodschappen te betalen. Inmiddels zijn er sterke aanwijzingen dat die inflatie nog verder wordt aangejakkerd door de bedrijven zelf. Hun winsten stijgen meer dan hun omzet, omdat ze (zo stelt bijvoorbeeld FNV in een rapport vast) misbruik maken van de inflatie om hun prijzen nóg iets meer te verhogen.

Waar gaat dat geld heen? Naar de werknemers om ze eerlijk te laten delen in de groeiende winsten en ze te helpen hun boodschappen te kunnen betalen? Naar verduurzaming? Naar verbetering van de arbeidsomstandigheden in lagelonenlanden? Niks van dat alles. Naar de topmanagers en de aandeelhouders. Die worden rijker terwijl werknemers en de klanten weer worden genaaid. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #uitbuiting #moderne_slavernij #inflatie #graaiflatie #bio-industrie #vleessecort #arbeidsomstandigheden #kledingindustrie #milieu #supermarkt #marktmacht #fnv #lagelonenlanden #aandeelhouders

Multatuli is goed, maar Haafner is beter

NRC

Literatuur - En weer wordt Multatuli’s ‘Max Havelaar’ tot meest relevante werk gekozen. Maar wie een echt antikoloniale schrijver wil lezen, kiest voor Jacob Haafner, schrijft Marijke Vos. (...)

Op zoek naar het werk van iemand van kleur, bij voorkeur een vrouw.

Ik ben tegen iemand aangelopen, maar ik moet bekennen dat het een man is. Een man, wit, van Europese afkomst en ook nog eens ruim tweehonderd jaar geleden overleden. Het gaat om Jacob Haafner (1754-1809); lange tijd reiziger, handelaar en avonturier, met name in de Oost, voor hij zich sinds 1805 als schrijver op de kaart zette. Als eerste antikolonialist sprak hij zich fel uit tegen de Europese overheersing in landen overzee. (...)

Na deze prijsvraag volgden literaire reisverhalen. Eerst Lotgevallen op eene reize van Madras over Tranquebaar naar het eiland Ceilon (1806), toen Reize in eenen palanquin (1808) en tenslotte vlak na zijn overlijden Reize te voet door het eiland Ceilon (1810). Postuum volgden nog enkele tekstbundels, maar vooral de eerste drie reisverhalen waren tot halverwege de negentiende eeuw succesvol, met vertalingen in het Duits, Frans, Engels en Deens.

In deze reisverhalen vertelt Haafner over zijn rondreizen in India, Ceylon en Zuid-Afrika en zijn hekel aan de „onverzadelijke gouddorst en veroveringszucht” van de westerlingen. (...)

Volgens hem hadden de inlanders absoluut geen Europese denkbeelden of ‘beschaving’ nodig, eerder was het andersom; de Europeanen zouden iets van hen kunnen leren. Hij toonde zich faliekant tegen de Europese dominantie, voor emancipatie, voor vrijheid, voor gelijkheid en de uniciteit en waarde van elke cultuur op zich. (...)

Hele artikel

Tekening, gemaakt door de schrijver Jacob Haafner.

Tags: #nederlands #literatuur #boeken #haafner #jacob_haafner #multatuli #max_havelaar #kolonie #kolonialisme #uitbuiting #slavernij #schrijver #antikolonialisme

Het ‘cultuurstelsel’ in Nederlands-Indië maakte ons rijk: met de winst werd het spoor aangelegd

De Volkskrant

Dat de huidige Nederlandse welvaart mede tot stand kwam dankzij slavernij is bekend. Minder aandacht is er voor de enorme inkomsten die voortvloeiden uit het cultuurstelsel. Bewoners van Nederlands-Indië waren verplicht een deel van hun oogst af te staan en dwangarbeid te verrichten. (...)

Dit [cultuurstelsel] was voor Nederland zo profijtelijk dat dit op het hoogtepunt eenderde tot zelfs de helft van de inkomsten voor de schatkist opleverde. Nederland kon daarmee niet alleen de staatsspoorwegen aanleggen, maar ook het Noordzeekanaal en de Nieuwe Waterweg, die de Amsterdamse en Rotterdamse havens hun strategische positie gaven. Nederlands-Indië was dus letterlijk een wingewest waarop de Nederlandse welvaart dreef. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Het cultuurstelsel dat begin 19de eeuw door de Nederlandse koloniale staat werd ingevoerd was een radicalisering van de grondslagen die de VOC met de corvee had gelegd. De bevolking werd tegen schamele vergoedingen gedwongen op eenvijfde deel van de grond koffie, thee en andere commerciële agrarische producten te produceren en af te dragen (cultuurstelsel). Daarnaast werden zij gedwongen om zogenoemde ‘herendiensten’ te verrichten, te werken aan de koloniale infrastructuur van wegen, spoor, water- en irrigatiewerken. Dit gebeurde onder slechte omstandigheden en leidde tot hoge sterfte. Het verzet was grootschalig. De bevolking kwam in opstand of liep weg. Maar het koloniale dwangsysteem werd kracht bijgezet met rotanslagen of zware gevangenenarbeid. (...)

De afschaffing vanaf 1870 leidde slechts gedeeltelijk tot verbetering. Grond werd op nog grotere schaal vrijgegeven aan Europese koloniale ondernemers. De niet-Europese arbeiders waren onder de koloniale wet vaak niet vrij om zomaar te vertrekken en konden zwaar gestraft worden. De veroordeling tot dwangarbeid verving daarbij de vroegere fysieke bestraffing met de rotan. (...)

Hele artikel

Bouw van de spoorbrug bij Culemborg, rond 1870. Beeld: Spoorwegen in Beeld, Spoorwegmuseum.

Tags: #nederlands #nederland #indie #nederlands_indie #indonesie #kolonie #koloniale_geschiedenis #voc #slavernij #dwangarbeid #cultuurstelsel #herendiensten #max_havelaar #multatuli #spoorwegen #havens #nieuwe_waterweg #amsterdam #rotterdam #Eduard_Douwes_Dekker #Douwes_Dekker #uitbuiting #ABN_Amro #Nederlandse_Handelsmaatschappij #nhm #koninghuis #willem_I #batig_slot #noordzeekanaal

Niet activistisch zijn is een privilege

Kiza Magendane NRC

(...) Maar de laatste tijd woedt er een hevige strijd in mij. Mijn vurige deel is van mening dat mijn bedachtzame deel een toontje lager mag zingen. Want er gebeurt nogal wat in de wereld. Meer dan 820 miljoen mensen die dagelijks met honger naar bed gaan, een agressor uit Moskou die zonder consequenties het Oekraïense volk blijft bestoken, vluchtelingen die in Nederland niet op fatsoenlijk onderdak kunnen rekenen, leden van de lhbtqi-gemeenschap die voor hun veiligheid en hun leven vrezen. Het vurige deel in mij is het zat dat deze en andere vormen van onrechtvaardigheid genormaliseerd lijken.

Het vurige deel in mij opent daarom langzamerhand de deur richting activisme. (...)

Zo moet dat deel in mij nog steeds een kater verwerken voor het feit dat de klimaattop door een autoritair regime werd gehost en door Coca-Cola gesponsord. Het vurige deel vindt het onbegrijpelijk dat Nederlandse klimaatonderhandelaars met het bedrijfsleven hebben samengewerkt om klimaatfinanciering voor arme landen te ondermijnen, zoals onderzoeksbureau SOMO recent onthulde. En hoewel al het denkbare inmiddels is gezegd over mensenrechten en het WK voetbal; mijn vurige deel vraagt zich af wat er zou gebeuren als de KNVB samen met andere Europese bonden niet zou zwichten voor de FIFA-repressie. Niet afzien van de OneLove-band, maar juist dreigen met niet spelen.

Waar het op neer komt is dat mijn vurige deel aan de winnende hand is. Wij kunnen het ons niet permitteren om niet activistisch te zijn in tijden waarin extremen genormaliseerd worden en instituties gecorrumpeerd worden door kortetermijnbelangen. (...)

Hele artikel

Kiza Magendane

Tags: #nederlands #activist #activisme #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #uitstoot #co2 #wk #wk_voetbal #qatar #mensenrechten #gastarbeid #uitbuiting #corruptie #lobby #coca_cola #cop27 #klimaatfonds #klimaatfinanciering #lhbtqi #oekraine #rusland #oorlog

Dat we een excuus nodig zouden hebben om te kijken, begrijp ik niet

Carolina Trujillo (NRC)

(...) Dat we een excuus nodig zouden hebben om te kijken, begrijp ik niet. De armen van de wereld worden dag in dag uit door de rijken kapotgemaakt voor zaken als mode, soja of kobalt. Nooit hebben westerlingen daar een excuus voor nodig gehad. Pechvogels uit arme delen van de wereld offeren hun gezondheid, leven en kinderen voor mazzelaars die willen funshoppen en vakantievliegen. Waarom zou de Europeaan de grens trekken bij het WK? Misschien werd de uitwisseling van hun welzijn voor ons plezier nu iets te direct en te zichtbaar. Misschien werd de cocktail van rijke, corrupte oude mannen en arme, uitgeknepen, jonge kerels iets te giftig voor de sociaal betrokken voetbalfan. (...)

Niet kijken zal de arbeiders of hun nabestaanden niet helpen, geld wel. De FIFA en Qatar weigeren arbeiders naar behoren te compenseren, maar voor de supporters bestaat daarvoor een groeiend aantal mogelijkheden. De Cruyff Foundation verkoopt een T-shirt waarvan de opbrengst naar een organisatie gaat die banen creëert in Nepal. Rechtstreeks bij deze Pro2 foundation storten kan misschien ook. Amnesty International ontvangt graag handtekeningen bij een petitie, met het verwerken van eenmalige donaties hebben zij zeker geen probleem. Ook FNV helpt de WK-arbeiders met donorgeld. (...)

Hele artikel

Carolina Trujillo

Tags: #nederlands #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #infantino #knvb #qatar #voetbal #kledingindustrie #mobiele_telefoon #landbouw #soja #ontbossing #kobalt #accu #kleding #mode #cruyff_foundation #pro2_foundation #amnesty #amnesty_international #fnv

Stop uitbuiting, consumeer minder

NRC

Klimaat - Laten we ons focussen op klimaat en welzijn, en niet op nog meer groei, schrijven Kiza Magendane en Paul Schenderling. (...)

Dit alles maakt een pijnlijk patroon zichtbaar: de ‘ontwikkeling’ van het mondiale Noorden gaat gepaard met de onderontwikkeling van het mondiale Zuiden. (...) Slavenhandel sinds de 15de eeuw, kolonialisme in de 19de eeuw, neokolonialisme sinds de 20ste eeuw – Afrikanen worden constant opgeofferd voor het comfort van consumerende Europeanen. (...)

Nu willen veel Europeanen het historische patroon doorbreken, en daarbij is dit decennium cruciaal: onze huidige keuzes bepalen of we het patroon voortzetten of veranderen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Mijnwerkers in de Shabara-mijn in Congo. Foto Junior Kannah/AFP.

Ten eerste proberen de landen in het mondiale Noorden door massale investeringen in de energietransitie hun economieën te vergroenen én verder te laten groeien. Voor mensen in het mondiale Zuiden heeft dit streven naar groene groei een bittere bijsmaak. Het Internationaal Energie-Agentschap (IEA) schat dat de vraag naar materialen die nodig zijn voor de energietransitie, zoals lithium en kobalt, de komende twintig jaar met 2.000 tot 4.000 procent zal stijgen. (...)

De winning van deze grondstoffen gaat gepaard met veel energieverbruik, milieuvervuiling en menselijk leed. (...)

Ten tweede lopen de noordelijke landen nog steeds weg van hun verantwoordelijkheid om de toegebrachte schade te compenseren. Het mondiale Noorden is voor 90 procent verantwoordelijk voor de huidige klimaatcrisis, zo becijferde antropoloog en schrijver Jason Hickel in 2020. En hoewel rijke landen zich in 2009 committeerden om tot en met 2025 jaarlijks honderd miljard dollar beschikbaar te stellen voor de klimaattransitie en -adaptatie in het mondiale Zuiden, zijn ze hun afspraken tot nu toe niet nagekomen.

Bovendien is honderd miljard veel te weinig. (...)

Gelukkig kunnen rijke landen dit patroon alsnog doorbreken. Door hun consumptiegroei in te perken, of zelfs te stoppen. (...)

Dit biedt zuidelijke landen de kans om, binnen de draagkracht van de aarde, hun economieën verder te ontwikkelen. Daalt de uitstoot in rijke landen aanzienlijk sneller, dan is er binnen het resterende mondiale koolstofbudget meer ruimte voor landen in het mondiale Zuiden om nog te groeien. (...) Het Zuiden zal immers niet bereid zijn de eigen uitstoot te verminderen als het Noorden niet bereid is tot consumptiebeperking – en terecht. De patstelling tussen Noord en Zuid, die nu telkens échte vooruitgang op een klimaattop tegenhoudt, kan daarmee worden doorbroken.

Om die consumptiebeperking te bewerkstelligen moeten rijke landen een sociaal en realistisch beleid doorvoeren. Bijvoorbeeld door minder belasting te heffen op arbeid en meer op vervuilende vormen van consumptie. (...)

Dit klimaatrechtvaardigheidsfonds kan voor twee doeleinden worden ingezet. Ten eerste kan de overheid het geld aanwenden voor de klimaattransitie en -adaptatie in het mondiale Zuiden en voor een serieus herstelprogramma voor zwaar getroffen landen zoals Pakistan. (...)

Ten tweede kan de overheid het geld gebruiken om de laagste inkomens in Nederland een klimaatdividend te betalen. (...)

Sinds de jaren 60 is de consumptie in Nederland vervijfvoudigd, terwijl ons geluksniveau gelijk is gebleven. (...) We kunnen onze focus verschuiven van kwantitatieve groei (van consumptie en bbp) naar kwalitatieve groei (van levensgeluk). (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatcrisis #klimaatverandering #co2 #uitstoot #fossiele_brandstof #consumptie #consumptiegroei #economie #slavernij #kolonialisme #uitbuiting #ongelijkheid #internationale_ongelijkheid #welzijn #groei #economische_groei #congo #rubber #energietransitie #lithium #kobalt #Internationaal_Energie-Agentschap #IEA #mijnbouw #kinderarbeid #klimaattop #cop27

WK in Qatar, klimaattop in Egypte; we leven in een tijd waarin alles door rotlanden wordt georganiseerd

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

Eerlijk is eerlijk, het is mij zwaar te moede. We zijn in een tijdperk van vervelende landen terechtgekomen en ik vind er geen bal aan. Over dat WK in Qatar heb ik nu al genoeg geschreven. (...)

Helaas beperkt de rotlandenopmars zich niet tot de sport. Nu moeten klimaattoppen er ook aan geloven. De klimaattop die deze week begint wordt nota bene gehouden in Egypte. Er vliegen tienduizenden mensen naartoe. Die moeten vanuit Caïro dan ook nog een binnenlandse vlucht nemen, want anders is Sharm-el-Sheikh niet te bereiken. (...)

Natuur en milieu lijken het repressieve regime ook niet heel belangrijk te vinden. Gisteren zag ik de documentaire The plastic Nile over de vervuiling van ’s werelds grootste rivier. Om te huilen hoeveel plastic er in de Nijl en daarna in zee verdwijnt. (...)

Net als het WK niet in Qatar wordt gehouden omdat het land een bloeiende voetbalcultuur kent, is Egypte niet organisator van de klimaattop geworden vanwege zijn mooi groen kloppend hart. Ook dit evenement is voor de organisatie vooral belangrijk om de eigen reputatie op te vijzelen. Wij werken er graag aan mee. Waar de volgende klimaattop wordt gehouden? De Verenigde Arabische Emiraten. We leven in een tijd van rotlanden.

Hele artikel

Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #knvb #qatar #voetbal #cop #cop27 #egypte #rusland #sotsji #china #klimaattop #olympische_spelen #winterspelen #mh17 #brazilie #vea #verenigde_arabische_emiraten

Niet wéér die halfzachte aanpak van uitbuiting

Marike Stellinga (NRC)

Veel te lange dagen werken, opgehokt door je baas in een vervallen, overvol en brandgevaarlijk huis, met een habbekrats als loon. In Nederland worden mensen uitgebuit. (...)

We weten het al jaren, er zijn stapels adviezen en rapporten over geschreven, de politiek heeft al keer op keer vroom beterschap beloofd en meer geld voor handhaving uitgetrokken. En toch gebeurt er verbijsterend weinig aan. (...)

In NRC probeerde journalist Bram Endedijk vorige week te achterhalen waarom deze beschamende situatie nu al jaren blijft voort bestaan. De economie staat op één, zei de Nationaal Rapporteur Mensenhandel. (...) De Arbeidsinspectie handhaaft nauwelijks, zei de Algemene Rekenkamer. (...)

De Nederlandse wet én de interpretatie van die wet door rechters hinderen strafrechtelijke vervolging van uitbuiters. In Nederland moet er sprake zijn van dwang en mensenhandel. In België kan ook het overtreden van de arbeidswetten strafrechtelijk vervolgd worden. (...)

[D]it is niet opgelost met een aanpassing van één wet, dit is een cultuur. Een cultuur van wegkijken en geld verdienen aan mensen die de handen zijn van onze economie. Met open mond keek ik de afgelopen weken naar televisieprogramma Pointer dat de vraag stelde wie zich verantwoordelijk voelt voor het stoppen van uitbuiting. (...)

Geen wonder dat de Arbeidsinspectie waarschuwt dat meer handhaven dit superlucratieve wegkijk-verdienmodel niet zal stoppen. Dit wordt in oud-Hollandse traditie gedoogd. (...)

Wat voor land zijn wij? Je schaamt je toch drie keer de ogen uit je hoofd.

Hele artikel

> Meer over de schandvlek van uitbuiting

Marike Stellinga

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche

Worden arbeidsmigranten ook ergens niet uitgebuit?

Carolien Roelants (NRC)

Ja, wéér Qatar, ook al wordt u daarmee al weken overal om de oren geslagen. (...)

Ik wil het hebben over die andere plekken in de wereld waar arbeidsmigranten worden afgeslaafd. (...)

Waar zijn arbeidsmigranten niet de klos? In elk geval wel in Saoedi-Arabië, dat samen met Egypte en Griekenland het WK voetbal van 2030 wil hebben, zoals ze een ruime week geleden officieel hebben aangekondigd. (...)

Misschien zou dat eigenlijk goed nieuws zijn voor Egyptes zestigduizend of zo politieke gevangenen voor wie niemand zich nu echt inzet; eindelijk aandacht van pers en parlementen. Mijn dwarse voorstel: alleen nog WK’s in erge schenderlanden.

Dat is dan wel weer pech voor de arbeidsmigranten op ten minste vier Amerikaanse militaire bases in de Golf, waar zeker nooit een WK zal worden gehouden, of het nu voetbal is of welke sport dan ook. Want daar is het ook goed mis. (...) Ik citeer: „Van veel van de duizenden migranten die aan het werk zijn op de bases in de Perzische Golf zijn de paspoorten ingenomen, ze zijn opgezadeld met zware schulden doordat ze illegaal tekengeld hebben moeten betalen of ze hebben niet de ontslagpapieren gekregen die ze onder de lokale wetgeving moeten hebben”. (...)

En natuurlijk ook onze eigen half miljoen arbeidsmigranten, al wilt u het niet weten. Niet al die dodelijke slachtoffers van Qatar, maar wel net als daar gevaarlijk werk, slechte huisvesting, onderbetaling en rechteloosheid. Het is allang bekend. (...)

Zal ik een voorspelling doen? Er gaat ook helemaal niks veranderen. Lekker goedkoop en migranten genoeg. In Qatar zijn er tenminste nog nieuwe regels, ook al worden ze niet uitgevoerd.

Hele artikel

>Zie ook: In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij

Carolien Roelants

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #flecibilisering #arbeidsmarkt #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche #wk #wk-voetbal #qatar #saoedi-arabie #saoedi-arabië #sportswashing #mensenrechten #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #knvb #qatar #voetbal #mensenhandel

Arbeidsuitbuiting: ‘Iedereen ziet het, maar we accepteren het. De economie staat op één’

NRC

Arbeidsmigranten Al jaren is duidelijk dat veel arbeidsmigranten in erbarmelijke omstandigheden wonen en werken. In Helmond blijkt hoe lastig het is om in te grijpen.

Nieuws in het kort:

• In Nederland is een gebrek aan urgentie om de erbarmelijke omstandigheden waarin arbeidsmigranten wonen en werken aan te pakken. Dat stellen de Algemene Rekenkamer en de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen in NRC.
• De Rekenkamer deed vorig jaar al aanbevelingen voor verbetering van het werk van de Arbeidsinspectie. Daar is weinig mee gedaan, zegt de Rekenkamer nu.
• Conny Rijken, de Nationaal Rapporteur Mensenhandel, zegt dat arbeidsmigranten stelselmatig worden achtergesteld en gediscrimineerd. Ze vindt dat de ‘doorgeschoten flexibilisering’ moet worden aangepakt. (...)

Hele artikel

> Zie ook: In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij (De Volkskrant)

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #flecibilisering #arbeidsmarkt #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche

In onze behandeling van arbeidsmigranten viert de VOC- mentaliteit hoogtij

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

Aan een tafel in de woonkamer zat een grote groep Bulgaren. (...) Ze werken vaak in de kassen of bij grote distributiecentra in de buurt. Die werknemers zijn totaal afhankelijk van die uitzendbureaus, die niet alleen zorgen voor werk, maar ook voor slaapplekken en het vervoer naar de werkplek. Voor alles moet worden betaald. De huisvesting is de grote winstpakker. (...)

Voor het televisieprogramma Pointer maakte ik een tweeluik over de positie van arbeidsmigranten in Nederland. (...) Al jaren wordt schande gesproken over de deplorabele situatie van deze werknemers. Twee jaar geleden was er veel aandacht voor toen Emile Roemer er een rapport over schreef. Maar in de praktijk verandert er weinig. (...) Waarom? Omdat het lot van die mensen ons niks kan schelen. (...)

Volgens deskundigen zou een groot deel van onze economie instorten zonder arbeidsmigranten. Arbeidsmigranten die we uit lafheid, gemakzucht en geldlust als minderwaardige schepsels behandelen en uitbuiten. De VOC- mentaliteit bestaat nog steeds.

Hele artikel

> Meer over uitbuiting

Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #nederland #inspectie #szw #Inspectie_Sociale_Zaken_en_Werkgelegenheid #arbeiders #arbeidsmigranten #uitbuiting #uitzendbureau #gevaarlijke_stoffen #beroepsziekten #flexwerk #zzp #payroll #detachering #min-max-contracten #uitzendwerk #westland #tuinbouw #bulgaren #roemenen #slachthuizen #uitzendbranche

‘Stuur die Barbies’

Carolina Trujillo (NRC)

In de appgroep van aan het WK deelnemende landen, tikte Qatar een bericht.

(...)

Hele artikel

Carolina Trujillo

Tags: #nederlands #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #knvb #qatar #voetbal

Naar het WK in Qatar ga ik niet kijken

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

Er zijn weinig dingen verslavender dan voetbal. (...)

Alleen deze keer even niet. Dit hele WK is een farce. Een schande. In de zomer, wanneer WK’s altijd worden gehouden, is het in Qatar te warm om te voetballen. Normaal zou je zo’n land dan meteen van de kandidatenlijst schrappen, maar wat hebben ze nu gedaan? Het toernooi naar de winter verplaatst. (...) Waarom? Omdat Qatar een land is met een rijke voetbalcultuur? Totaal niet. (...) De enige reden is corruptie. Voetbalbonzen kregen dikke enveloppen om voor Qatar te stemmen. Velen van hen zijn tot celstraffen veroordeeld.

En dat is nog niet eens het ergste. In Qatar worden de mensenrechten systematisch geschonden. Om de stadions te bouwen, is gebruikgemaakt van moderne slavernij. (...) Naar schatting zijn er duizenden doden gevallen. De financiële compensatie van de nabestaanden is nog steeds niet van de grond gekomen, onder andere doordat de FIFA beweert dat er maar drie arbeiders zijn overleden.

Alles aan dit WK is diep triest. (...) Stel je voor dat je een ereronde moet houden in een stadion waar het bloed van de bouwers nog niet is opgedroogd? Vinden we het leven van deze mensen zo weinig waard, dat we dit soort feestjes koste wat kost laten doorgaan? Polonaise op de begrafenis, daar moet je toch niet aan denken. Ik mag dan verslaafd zijn, naar dit WK kan ik niet kijken.

Hele artikel

Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #moderne_slavernij #uitbuiting #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #onderdrukking #fifa #knvb #qatar #voetbal

Saoediërs willen gewoon álle WK’s en Spelen huisvesten

Ook de Olympische Spelen staan op de wenslijst van de Saoedische kroonprins. Sport leidt de aandacht af van de repressie, weet Carolien Roelants.

Het duurt nog even, maar 2036 moet het jaar worden van de Olympische Spelen van Saoedi-Arabië. (...) Het zou me niet verbazen als ze die krijgen ook. De kosten zijn een steeds hogere horde voor een groeiend aantal landen en de Saoediërs hebben met die hoge olieprijzen geld genoeg, plus de brandende wens van de leider om het koninkrijk goed vooraan in het zicht te parkeren. (...)

Als het maar aandacht trekt, dan gooien de Saoediërs er graag een berg miljoenen tegenaan. (...) Ik kijk natuurlijk allereerst uit naar het figuurschaatsen voor vrouwen. Die glitterpakjes! In Saoedi-Arabië! Nee, dan denk je toch helemaal niet meer aan die arme activisten en critici van de kroonprins die allemaal zijn opgesloten? (...)

Als tegenwicht geef ik u een minibloemlezing uit de repressie. U kent al het lot van de 34-jarige promovenda die tot 34 jaar cel plus 34 jaar reisverbod werd veroordeeld wegens „terroristische” tweets – bizar gevoel voor humor hebben Saoedische rechters. De imam van de Grote moskee van Mekka kreeg deze maand gewoon tien jaar cel wegens een preek waarin hij de gelovigen opriep zich uit te spreken tegen het kwaad. Ik noem ook de arts Lina al-Sharif, eveneens 34, die vrouwenrechten en vrijheid van meningsuiting bepleitte op sociale media. Wat dacht ze wel? Ze werd dan ook vorig jaar mei gearresteerd onder de antiterrorismewet en wacht op het vonnis. Ook 34 jaar?

Maar het gaat prima in Saoedi-Arabië. En als Nederland straks op die Olympische Spelen maar genoeg gouden medailles wint, vinden wij het vast ook prima.

Hele artikel

> Zie ook: Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet! (NRC)

Carolien Roelants

Tags: #nederlands #wapens #wapenhandel #wapenbeurs #saoedi-arabie #jemen #riad #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #golf #boksen #Khashoggi #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #boris_johnson #biden #joe_biden #uitbuiting #olympische_spelen

Welke lessen moeten we trekken uit het WK in Qatar? Het boek ‘Nooit meer Qatar’ zoekt naar antwoorden

Trouw

Oranje, nu weer bij elkaar in Zeist, gaat dit jaar naar het WK. Met het boek Nooit meer Qatar, een pamflet, streven tegenstanders van dat WK naar bewustwording. (...)

In een bijdrage schetst de vermaarde Belgische voetbaljournalist François Colin niet alleen de corruptie die met de toewijzing van het WK in 2010 gepaard ging. Hij belicht ook uitvoerig de rol van Nicolas Sarkozy. (...)

De gevolgen van de corruptie en het dubieuze handjeklap zijn bekend. Midden in de woestijn verrezen stadions, nieuwe wegen en hotels voor het WK. Bij de bouw kwamen duizenden arbeidsmigranten om het leven, in een land dat mensenrechten met voeten treedt. (...)

Over Qatar: “Door te zwijgen maakt de Fifa het mogelijk dat migranten worden ingezet als dwangarbeiders bij de bouw van de faciliteiten en door te zwijgen zijn er duizenden arbeiders omgekomen zodat er deze winter wordt gevoetbald op een massagraf.”

Ook maatschappelijk betrokken fans van Nederlandse clubs geven hun visie in Nooit meer Qatar. Een van hen is Mascha Prins, PSV-supporter. Zij wijst erop dat de Uefa en Fifa wel meteen Russen gingen boycotten toen Poetin Oekraïne was binnengevallen. “Dat riep bij mij de vraag op als voetbal nu ineens wél politiek is, waarom is het dat dan niet als het over Qatar gaat", schrijft Prins. (...)

Structurele samenwerking met ngo’s zou moeten voorkomen dat sportevenementen opnieuw worden ‘misbruikt voor het verbergen van politieke misdaden’.

Dat is een acute zaak. Qatar aast op de Olympische Spelen van 2036. Het besluit valt mogelijk al over drie jaar. IOC-president Thomas Bach, die dit jaar in China voor de Winterspelen van Peking nog zei dat sport en politiek gescheiden moeten zijn, voerde al gesprekken met het bewind in Qatar. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet! (NRC)

De Braziliaaanse voormalig wereldkampioen Ronaldo houdt in Davos de beker vast waar vanaf november om wordt gespeeld op het WK in Qatar. Rechts Fifa-president Gianni Infantino. Beeld ANP / EPA

Tags: #nederlands #boeken #mexico #argentinie #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #macron #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #uitbuiting #amnesty #rusland #oekraine #amnesty_international #boycot #Human_Right_Watch #qatar

Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet!

NRC

Arabische wereld - Westerse regeringsleiders zijn afwezig bij sportwedstrijden, maar leveren intussen wel gevechtsvliegtuigen aan de Arabische wereld, ziet Carolien Roelants.

(...) Kroonprins Mohammed bin Salman, die sterke man en inspirator is van dit swingende Saoedi-Arabië, heeft de inkomsten van buitenlandse toeristen en buitenlandse investeerders nodig voor zijn grootse vernieuwings- en diversificeringsplannen, weg van de olie. Daarom zijn steile geestelijken en hun intolerante, puriteinse voorschriften die er decennialang zijn ingehamerd, zonder meer terzijde geschoven.

Met de oliemiljarden zijn in plaats daarvan hoogste kaliber internationale voetbal-, golf- en spectaculaire bokswedstrijden binnengehaald. (...)

Sportswashing natuurlijk, en arts- en watalnietwashing. Om westerse leiders te verleiden en te laten vergeten dat Saoedi-Arabië aan de ene kant weliswaar aanzienlijk lolliger is dan in 2013, maar aan de zelfkant een stuk repressiever. (...)

Ik twijfel er niet aan dat heel veel Saoediërs blij zijn met het nieuwe regime. Maar het is óók zo dat iedereen die een kik van kritiek geeft, de cel ingaat. Denk ook even aan de liquidatie van de kritische – niet eens dissidente! – Saoedische commentator Khashoggi in oktober 2018 in een Saoedisch consulaat in Istanbul.

Vorige maand werden op één dag 81 mannen terechtgesteld, de helft waren leden van de gediscrimineerde sjiitische minderheid, wegens een tamelijk vaag omschreven verscheidenheid aan geweldsmisdrijven. (...)

Qatar heeft de hoofdprijs: het WK voetbal. Allemaal hebben ze olie- en gasmiljarden. En allemaal leiden ze zeer repressieve regeringen die weinig tot niets willen weten van vrijheid van meningsuiting en andere burgerlijke vrijheden, die met hun geld elke democratische opflakkering in andere landen uitdoven en die de miljoenen gastarbeiders uitknijpen die hun nieuwe steden, stadions, infrastructuur en paleizen bouwen. (...)

Democratie, of ten minste iets meer vrijheid, en mensenrechten wijken steeds verder voor autocratie en onvrijheid. Belangen gaan voor alles. (...)

Belangrijker voor de westerse leiders is dat de Golfleiders bij machte zijn de olie- en gaskranen verder open te zetten en de hoge gas- en benzineprijzen weer omlaag te duwen. (...)

Ik schreef westerse leiders, ik noem namen. De Franse president Macron, die in december 2020 feitelijk de tegenwoordige westerse opstelling vertolkte op een persconferentie in Parijs, naast de bezoekende Egyptische president Sisi, cipier van 60.000 politieke gevangenen. (...)

Vorige maand volgde de Britse premier Boris Johnson in zijn voetsporen, om met de kroonprins over uitbreiding van de olieproductie en dus lagere olieprijzen te praten. Hij kreeg geen toezeggingen. (...)

Ook de Amerikaanse president Biden, die van Saoedi-Arabië een paria ging maken wegens Khashoggi en de oorlog in Jemen, is bijgedraaid. Hij levert sinds kort zogenaamde defensieve wapens aan Saoedi-Arabië, en wil nu wél met de kroonprins praten, want Oekraïne en die olieprijzen. (...)

Ik wed dat geen van deze regeringsleiders straks naar het WK in Qatar gaat, netzomin als de meeste westerse regeringsleiders zich in februari lieten zien op de Winterspelen in China. Een loos gebaar, want in autoritaire kringen weten ze heel goed wat ze aan de zogenaamde voorvechters van de vrije wereld hebben. Hypocriet? Erger dan dat, uiteindelijk ondermijnen ze de eigen democratie.

Hele artikel

Tags: #nederlands #wapens #wapenhandel #wapenbeurs #saoedi-arabie #jemen #riad #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #golf #boksen #Khashoggi #Abu_Dhabi #Verenigde_Arabische_Emiraten #vae #f1 #formule_1 #bahrein #qatar #wielrennen #macron #egypte #sisi #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #boris_johnson #biden #joe_biden #uitbuiting