#milieuvervuiling

berternste2@diasp.nl

Dat schiet lekker op ...

CO2-uitstoot van auto’s daalt vooral in de folder: op de weg is de emissie nog net zo hoog

De Volkskrant

Ondanks torenhoge ambities en steeds strengere eisen stoten Europese auto’s nog net zo veel CO2 uit als twaalf jaar geleden. Hoewel op papier verbeteringen zijn bereikt, zijn de emissies in de praktijk nauwelijks gedaald, constateert de Europese Rekenkamer.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van auto’s in parkeergarage
Meer dan de helft van de verkochte auto’s is een SUV, die zwaarder en krachtiger zijn dan andere personenauto’s en dus ook meer uitstoten. Beeld Harry Cock / de Volkskrant.

Dat de uitstoot maar niet afneemt, komt onder meer doordat auto’s steeds zwaarder en krachtiger zijn geworden. Ook de voorliefde voor SUV’s speelt een rol: sinds vorig jaar is meer dan de helft van alle nieuwe auto’s van dit type. Efficiencyverbeteringen aan de verbrandingsmotoren zijn hierdoor tenietgedaan.

Daarnaast gaapt er een gat tussen de uitstoot die in het laboratorium wordt vastgesteld en die bij dagelijks gebruik de uitlaat verlaat. Die emissies liggen veel hoger.

De kloof tussen de belofte in de folder en de praktijk van alledag is ook nog eens gegroeid: van 17 procent in 2009 tot maar liefst 38 procent in 2018. (...)

In het onderzoek krijgt de Nederlandse toezichthouder RDW een veeg uit de pan. De RDW moet na goedkeuring van nieuwe automodellen ook steekproefsgewijs testen of ze tijdens het gebruik niet te veel afwijken van de limiet. Maar de overheidsorganisatie heeft dit gedurende twee jaar nagelaten. (...)

Het is van belang de uitstoot van personenwagens snel te verlagen. Bijna een kwart van de CO2-emissies in de EU wordt veroorzaakt door transport op de weg – dus nog zonder lucht- en scheepvaart. Transport is de enige sector die sinds 1990 meer CO2 uitstoot (plus 16 procent). Meer dan de helft van die kooldioxide komt uit de uitlaat van personenwagens.

Hele artikel

Tags: #nederlands #milieu #milieuvervuiling #luchtvervuiling #co2 #kooldioxide #auto #suv #transport #wegtransport #kimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #uitstoot

berternste2@diasp.nl

Een goed programma, maar nu helaas grote interne strubbelingen.

De economie is geen natuurverschijnsel, mensen zitten aan de knoppen

Esther Bijlo (Trouw)

(...) De afserverende term [ecosocialisme] gaat nu richting de Partij voor de Dieren, die net haar concept-verkiezingsprogramma heeft gepubliceerd. Daarin waagt de partij de heilige economische groei ter discussie te stellen. (...) Het is een economie van verspilling geworden. (...)

De partij stelt een hele reeks maatregelen voor om de economie te vergroenen, met als rode draad een hoog prijskaartje aan vervuiling en strengere milieuregels. (...)

Dit soort daadkrachtige plannen werken voor sommigen als een rode lap. (...)

(Tekst loopt door na de foto.)

Foto van Esther Bijlo
Esther Bijlo

De Onderzoeksraad voor Veiligheid deed eerder dit jaar uit de doeken dat de gezondheid van burgers onvoldoende beschermd is tegen vervuiling door industriële bedrijven als Tata en Chemours. Het systeem werkt niet. De overheid weet te weinig, heeft niet genoeg mensen om overtredingen aan te pakken, voelt de urgentie niet en komt bedrijven te veel tegemoet in hun te slappe aanpak. Die bedrijven zijn op hun beurt weinig transparant en schuiven hun verantwoordelijkheid weg, zo is de conclusie van de raad. (...)

Die economie is geen natuurverschijnsel, maar een middel om in welvaart te voorzien. Brede welvaart, als het goed is, die verder gaat dan de euro’s in de portemonnee. Die ook stuurt op gezondheid, gelijke kansen, een leefbare omgeving, de toekomst. Of economische groei daar per definitie voor nodig is, en welk soort groei dan, is onderwerp van een interessant debat. Daar valt simpelweg ‘ecosocialisme’ roepen niet onder.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #partij_voor_de_dieren #pvdd #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #economie #groei #economische_groei #verspilling #vervuiling #milieuvervuiling #gezondheid #tata #chemours #ongelijkheid #welzijn #leefbaarheid #hoogduin #degrowth

berternste2@diasp.nl

In dat ‘gave land’ van Rutte: aardbevingsschandaal Groningen, toeslagenschandaal, nauwelijks klimaat- en natuurbeleid. Bescherming van werkgevers en milieu ook zwaar knudde:

Liters kanker­verwekkende stoffen laat Claessen Tank­cleaning zo de Maas in stromen

NRC

Gevaarlijke stoffen - Al jaren begaat reinigingsbedrijf Claessen Tankcleaning in Venlo ernstige fouten. Het stelt medewerkers bloot aan kankerverwekkende dampen en laat schadelijke stoffen de Maas in stromen. Politie, OM, de Arbeidsinspectie en de omgevingsdienst weten ervan, maar grijpen nauwelijks in.

Dit is het nieuws in het kort:

  • Tientallen liters kankerverwekkend benzeen stromen elke week ongezuiverd de Maas in, afkomstig van Claessen Tankcleaning in Venlo.
  • Medewerkers lopen gevaar. De afgelopen vijf jaar vonden zeker tien ernstige bedrijfsongevallen plaats.
  • De omgevingsdienst, Arbeidsinspectie, milieupolitie en OM zijn al ruim drie jaar op de hoogte van de problemen, maar grepen nauwelijks in.
  • De eigenaar reageert niet op vragen en vindt het onderzoek van NRC „nergens op slaan”. De gemeente Venlo zegt te lang te hebben geloofd in de goede intenties van het bedrijf.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van bedrijf.
Tankcleaning Venlo BV

Bij Claessen Tankcleaning Venlo, het bedrijf waar Skiba tussen 2009 en november 2020 werkte, worden de arbo- en milieuregels geschonden. (...) Het bedrijf werkt met grote volumes gevaarlijke, giftige stoffen en spoelt die door het riool. Medewerkers moeten in giftige dampen werken met gasmaskers die volgens hen versleten en kapot zijn. Ambulances moesten meermaals uitrukken wegens bedrijfsongevallen. In vijf jaar tijd raakten zo’n tien medewerkers ernstig gewond. De brandweer moest herhaaldelijk in actie komen wegens brand of wegens klachten over een hevige, penetrante gaslucht. (...)

De lokale milieutoezichthouder, omgevingsdienst RUD Limburg Noord, is al 3,5 jaar op de hoogte van de misstanden. (...) Maar de inspecteurs geven het bedrijf enkel waarschuwingen. (...)

De misstanden zijn meermaals gemeld bij de Arbeidsinspectie, maar die gaf voor zover bekend alleen een boete van 450 euro in 2021. Waarom grijpen de instanties al drie jaar niet in? (...)

De omgevingsdienst heeft het bedrijf in maart 2020 verboden benzeenwagens te reinigen, blijkt uit controlerapporten in handen van NRC. Het bedrijf reinigde tankwagens met het kankerverwekkende benzeen altijd door middel van een installatie die de stof ‘affakkelt’, zodat die niet in het milieu komt. Maar die installatie is al sinds 2016 kapot, zeggen meerdere werknemers tegen NRC. Sindsdien worden wagens met benzeen met warm water leeggespoeld, blijkt uit reinigingsinstructies.

Benzeen is helemaal niet met water te reinigen – de stof lost slecht op in water. (...)

De oud-medewerkers melden nog veel meer kwesties bij de milieu-inspectie. Zo is op 6 mei 2020 bij het reinigen van een tank 2.500 kilo naftaleen vrijgekomen en over de grond gestroomd. Op 24 maart en 4 mei 2020 moesten medewerkers raneynikkel in een container voor restafval gooien. Deze stof kan spontaan ontvlammen als die niet onder water staat. Volgens de medewerkers is hierdoor meermaals brand ontstaan bij afvalverwerker Renewi. (...)

Uit satellietbeelden en foto’s van vorige week blijkt dat er tanks achter het bedrijf zijn gedumpt. In de berm naast de snelweg staan momenteel vier containers in kniehoog bermgras. Of er giftige stoffen in zitten – en zo ja, welke – is onduidelijk. Een vijfde container is open, ondersteboven in de berm gekieperd. (...)

In juni 2021 stellen omgevingsdienst en waterschap vast dat het bedrijf meer zware metalen en halogenen (sterk oxiderende stoffen) in het water loost dan toegestaan. (...)

Maar de aanpak van de omgevingsdienst blijft vriendelijk en vragend: „We verzoeken u een registratie van de benzeenfakkel aan te leggen en de bewijzen van onderhoud, herstel e.d. binnen 2 weken op te sturen”, schrijven de inspecteurs. „U dient overschrijding van de genoemde normen [voor zware metalen] te voorkomen.”

Claessen mist de deadlines, komt afspraken niet na, maar nooit heeft dat consequenties. Maandenlang doen omgevingsdienst en politie niets. De gevaren voor de medewerkers blijven bestaan, de gevaarlijke stoffen blijven de Maas in stromen.

In maart 2022, meer dan twee jaar nadat de inspectie op de hoogte is gebracht van de problemen, volgt een zwaardere maatregel: een voornemen tot last onder dwangsom. Als de problemen niet worden opgelost, zal het bedrijf een dwangsom krijgen tot een maximum van 10.000 euro. Een peulenschil voor een bedrijf dat volgens het laatst beschikbare jaarverslag in 2021 ruim 1 miljoen euro winst maakte.

Maar opnieuw gebeurt er niks. Op dit moment, meer dan een jaar later, is de dwangsom nog steeds niet opgelegd. (...)

De omgevingsdienst heeft ook nooit de bedrijfsadministratie onderzocht om te bekijken of het bedrijf nog wagens met benzeen reinigt. „Er was voor ons geen aanleiding deze te controleren”, zegt de woordvoerder daarop. (...)

De politie Limburg-Noord schrijft in een reactie dat er geen strafrechtelijk dossier is opgebouwd, geen onderzoek loopt en geen boetes zijn opgelegd aan Claessen Tankcleaning.

En de werknemers? Hoeveel gevaarlijke stoffen zij inademen, is onbekend. Bedrijven zijn verplicht de concentraties gevaarlijke stoffen te meten, maar Claessen Tankcleaning beantwoordt geen vragen daarover.

De gemeente Venlo heeft naar eigen zeggen meerdere meldingen gedaan bij de Arbeidsinspectie. „We hebben de Arbeidsinspectie twee keer ruim van tevoren uitgenodigd om mee te gaan op een onaangekondigde controle”, zegt de woordvoerder. „Tot tweemaal toe lieten ze op de dag zelf weten dat ze niet konden.” De Arbeidsinspectie laat weten dat deze meldingen, voor zover ze hebben kunnen nagaan, niet bij haar zijn binnengekomen.

De afgelopen vijf jaar hebben zo’n tien ernstige ongelukken plaatsgevonden bij het bedrijf, voornamelijk met Pools personeel. (...)

Werkgevers zijn wettelijk verplicht ernstige bedrijfsongevallen te melden, maar dat deed Claessen Tankcleaning in de meeste gevallen niet. (...)

Claessen Tankcleaning meldde dit ongeluk te laat en kreeg een boete van 450 euro. In dit geval deed de inspectie geen onderzoek ter plaatse: sinds begin dit jaar mogen bedrijven in principe zelf onderzoek doen naar de toedracht van een ernstig ongeval. De inspectie doet alleen nog bij hoge uitzondering eigen onderzoek. (...)

Iedere dag overlijden in Nederland negen mensen aan de gevolgen van blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk, blijkt uit onderzoek van de Arbeidsinspectie. Negen mensen per dag, ruim drieduizend per jaar. Blootstelling aan kankerverwekkende stoffen is de belangrijkste oorzaak van werkgerelateerde sterfte. Buitenlandse werknemers lopen volgens de Arbeidsinspectie extra gevaar. (...)

Uit recent onderzoek van de Arbeidsinspectie blijkt dat een derde van de bedrijven die werken met kankerverwekkende stoffen hun medewerkers blootstellen aan onnodige risico’s. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #milieu #milieuvervuiling #arbeidsinspectie #omgevingsdienst #gevaarlijke_stoffen #benzeen #tank_cleaning #gemeente #venlo #bedrijfsongevallen #buitenlandse_arbeiders

berternste2@diasp.nl

Het slechte huwelijk tussen universiteit en fossiele industrie

NRC

Universiteiten moeten niet meer samenwerken met de fossiele industrie. De morele bezwaren zijn te groot, schrijft Peter Kuipers Munneke. (...)

Moreel is het doen en laten van fossiele bedrijven niet langer aanvaardbaar. Van zo’n partner kun je beter scheiden. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Peter Kuipers Munneke.
Peter Kuipers Munneke.

Financiële samenwerking tussen wetenschap en bedrijfsleven wordt ook sterk aangemoedigd, met het topsectorenbeleid(https://www.topsectoren.nl/innovatie) van de overheid. Vooral in de chemische hoek zijn de banden met fossiele bedrijven sterk. (...)

Het staat vast dat fossiele brandstoffen de belangrijkste oorzaak zijn van de klimaatcrisis. Klimaatwetenschappers schreven het vorige maand nog maar eens op. (...)

Waar het fout is gegaan bij de fossiele bedrijven is dat ze ruim veertig jaar geleden zelf inzagen dat hun producten de aarde in groot gevaar brachten en niets met die kennis hebben gedaan. Sterker nog, door twijfel te zaaien en nep-experts in te zetten, tactieken geleend uit de tabaksindustrie, hebben fossiele bedrijven grootschalig desinformatie verspreid om hun winsten veilig te stellen. Deze klimaatontkenning leeft tot op de dag van vandaag voort, tot in de Tweede Kamer aan toe. (...)

De bedrijfsvoering van fossiele bedrijven staat haaks op wat nodig is voor een duurzame samenleving en een gezonde planeet. Als een sprinkhanenplaag komen olie- en gasbedrijven overal ter wereld de grondstoffen uit de bodem halen. Wat na afloop voor de samenleving achterblijft is de milieuschade, de aardbevingen, de corrupte politiek. De obscene winsten in de huidige energiecrisis, ruim 200 miljard dollar in 2022, worden massaal uitgekeerd aan grootaandeelhouders. Dat is modern kolonialisme. (...) Ondertussen hoor je de groene ambities vooral in radioreclames, want in de jaarcijfers vind je groene investeringen met een vergrootglas terug. Fossiele bedrijven zijn het toonbeeld geworden van maatschappelijk onverantwoord ondernemen. (...)

Niets doen is voor universiteiten geen optie meer. Samenwerking met fossiele bedrijven is niet langer te verdedigen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #milieu #milieuvervuiling #natuur #fossiele_brandstoffen #overstromingen #bosbranden #rampen #extreem_weer #luchtvervuiling #giftige_stoffen #fossiele_brandstof #co2 #fossiele_industrie #wetenschap #universiteit

berternste2@diasp.nl

Reserveer de term ‘klimaatgekkies’ voor de grote vervuilers en hun politieke beschermers

Stevo Akkerman (Trouw)

(...) “De giganten op het gebied van fossiele brandstoffen pakken het probleem van plastic niet aan – integendeel, ze produceren nog meer van een product dat onze mensen en onze planeet bedreigt”, concludeerde het onderzoek. Wie zijn dan de klimaatgekkies? (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Stevo Akkerman
Stevo Akkerman

Maar ‘biologisch’ wordt gezien als elitair en luxe, dan kun je er meer voor vragen, constateren de bioboeren. Waarbij een onderzoeker van de Universiteit Wageningen aantekent dat de prijzen anders zouden liggen als alle schade voor het milieu zou worden doorberekend in de consumentenprijs – nu wordt die doorgeschoven naar alle belastingbetalers of naar volgende generaties. Wie zijn dan de klimaatgekkies? (...)

Veel grote bedrijven, zo berichtte Trouw, reppen van bio en groen en duurzaam door te wijzen op hun CO2-compensatie; door te investeren in bossen. (...) Dit is zo populair dat er nu al meer bos is beloofd dan de wereld kan bergen, bovendien is de opbrengst van al dat bos onvoldoende om ‘klimaatneutraal vliegen’ (American Airlines) of ‘klimaatneutraal tanken’ (Shell) te kunnen waarmaken. Wie zijn dan de klimaatgekkies?

Ook las ik dat het kabinet nog geen één keer de eigen klimaatdoelen heeft gehaald, alleen in 2020, maar dat was ‘dankzij’ corona. (...)

En als we het stoken van kolen per 2025 zouden staken, (...) zou dat 33 megaton aan CO2-uitstoot schelen, waarmee de achterstand in het halen van de klimaatdoelen grotendeels zou kunnen worden ingehaald. Wie zijn dan de klimaatgekkies?

Mijn voorstel is – u voelde het aankomen – dat we de term ‘klimaatgekkies’ voortaan reserveren voor de grote vervuilers en hun politieke beschermers. En wel met onmiddellijke ingang.

Hele artikel

> Zie ook: Advocaat Bénédicte Ficq (65) is nu lid van Extinction Rebellion: ‘Ik vind het debiel als mensen niet in actie komen’ (Trouw)

Tags: #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #exitinction_rebellion #ficq #consumptie #overconsumptie #milieu #milieuvervuiling #natuur #fossiele_brandstoffen #overstromingen #bosbranden #rampen #extreem_weer #luchtvervuiling #giftige_stoffen #kankerverwekkende_stoffen #DSM #Ruhrgebied #industrie #Tata_Steel #plastic #plastic_soep #shell #american_airlines

berternste2@diasp.nl

Advocaat Bénédicte Ficq (65) is nu lid van Extinction Rebellion: ‘Ik vind het debiel als mensen niet in actie komen’

Trouw

Topadvocaat Bénédicte Ficq, bekend van haar strijd tegen de tabaksindustrie en Tata Steel, is lid geworden van Extinction Rebellion. ‘Het is de hoogste tijd om ons uit te spreken tegen alle vervuiling.’

Ze liep laatst rond in een Albert Heijn XL. Advocaat Bénédicte Ficq (65) zag daar, tussen de gevulde schappen, scherper dan ooit hoe overconsumptie, luxe en uitputting van bronnen er in een alledaags tafereel uitziet. “De overdaad die je daar tegemoet treedt is duizelingwekkend. Het aanbod is zo groot. Absurd. We zijn volkomen losgeslagen van de natuur. Wij zijn de oorzaak dat milieu en klimaat nu in versneld tempo kapotgaan.”

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Bénédicte Ficq
Bénédicte Ficq

Nee, ze wil beslist geen heilig boontje uithangen. Ze rekent zichzelf ook voor een zeer belangrijk deel tot de ‘wij’ die het verkeerd deden, het overgrote deel van de maatschappij dat erop los consumeert. “Mijn generatie heeft gedacht: de wereld is oneindig. We zijn onnadenkend omgesprongen met de bronnen die de natuur ons te bieden heeft. Allemaal omdat vertier en consumptie voorop stonden. Zo zijn wij als mens.” Zelf vliegt ze al enkele jaren nauwelijks meer. Maar het bleef aan haar knagen: iedereen leeft zijn leven, terwijl bekend is dat de klimaatcrisis zich aandient. (...)

Was ze bang om als ‘klimaatgekkie’ weggezet te worden, dat haar reputatie eraan zou gaan? Ze lacht, zittend aan een lange houten vergadertafel in haar advocatenkantoor, in hartje Amsterdam. “Nee, dat interesseert me geen bal. In het ergste geval zullen sommigen zeggen: wat debiel, wat die Ficq doet. Maar ik vind het juist debiel als mensen niet in actie komen. Als ze geen stelling nemen om een klimaatramp tegen te gaan.” (...)

Vol overtuiging liet ze zich daarom arresteren bij de A12-blokkade. Een poosje hield de politie haar vast, in een sporthal. Ficq zegt aanwijzingen te hebben dat ze geen boete of straf krijgt, maar alleen een aantekening in haar dossier. Dat klinkt mild. Maar vergelijk het even met de aanpak van boeren, die de snelweg blokkeerden. “Dat gebeurde met verkeer op de weg. Er gingen hooibalen in de fik. Er werden betonnen blokken gestort. Zo bezien vind ik de aanpak van Extinction Rebellion scheef, want het optreden bij de gevaarlijke acties van sommige boeren tegen het stikstofbeleid was vaak uiterst voorzichtig. Zo van: anders breekt de hel los.” (...)

Op stellige toon: “Ik vind dat de klimaatcrisis een noodtoestand is. En als die zich voordoet dan moet je daarnaar handelen. Ook als advocaat.” (...)

De politiek is volgens haar niet bij machte gebleken om de vervuiling van Tata afdoende in te perken. “Toezicht en handhaving schieten enorm tekort. Ondertussen is de lobby van Tata effectief. (...)

Ficq denkt dat er genoeg juridische munitie is om Tata veroordeeld te krijgen. “Er is al veel bewijs van milieudelicten. De grafietregens, de zwarte sneeuw, elk jaar tweeduizend calamiteiten.” (...)

“We zijn grootverbruikers, terwijl de aarde ondertussen kraakt en piept. We zullen er vanaf gegooid worden als we onszelf niet veranderen. En dat hebben we dan geheel aan onszelf te danken.”

Hele artikel

Tags: #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #exitinction_rebellion #ficq #consumptie #overconsumptie #milieu #milieuvervuiling #natuur #fossiele_brandstoffen #overstromingen #bosbranden #rampen #extreem_weer #luchtvervuiling #giftige_stoffen #kankerverwekkende_stoffen #DSM #Ruhrgebied #industrie #Tata_Steel

berternste@pod.orkz.net

Dat elke aangeschoten Frits of Gerda op het pleintje met buskruit in de weer mag, is totaal bespottelijk

Asha ten Broeke (De Volkskrant)

Als ik zou voorstellen om een nieuwe feestdag in te voeren, waarbij dronken mensen explosieven afsteken die het milieu vervuilen, dieren ontregelen en kinderen verwonden, dan zou u vermoedelijk denken dat ik mijn verstand had verloren. En terecht. Toch is dit natuurlijk precies het feest dat we de afgelopen jaarwisseling hebben ‘gevierd’.

(Tekst loopt door onder de foto.)
Foto van Asha ten Broeke
Asha ten Broeke

Sommige politici pleitten daarom voor een vuurwerkverbod, maar merkwaardig genoeg niet iedereen. Zo omarmde de VVD-minister van Justitie en Veiligheid vuurwerk als ‘een mooie traditie’. Ze kreeg bijval van eveneens-VVD-Kamerlid Ingrid Michon, die democratie en kapitalisme even door elkaar haalde door te stellen dat er ‘duidelijk geen draagvlak’ is om een en ander te verbieden, want ‘kijk maar naar de verkoopcijfers.’ (Speciaal voor haar: volgens een recent onderzoek van het tijdschrift Binnenlands Bestuur is een stabiele twee op de drie Nederlanders voor een verbod).

Caroline van der Plas (BBB) stelde dat zo’n verbod niet te handhaven is en nam het op voor ‘gewone burgers die gezellig met de buurt wat sierpotten willen afsteken’. Wat je gezellig noemt. Vuurwerk levert evenveel fijnstofuitstoot op als zeven maanden aan autoverkeer. De zware metalen in siervuurwerk vervuilen de bodem en vergiftigen het oppervlaktewater.

Er ontstond deze Oud en Nieuw voor meer dan 10 miljoen euro aan schade. (...)

De meeste dieren zijn doodsbang voor vuurwerk. (...)

In de Bommelerwaard werden hulpverleners bekogeld met vuurwerk. In Zeist gooiden jongeren zwaar vuurwerk naar de brandweer. (...) Chirurgen voerden zeker 32 vingeramputaties uit. (...)

In Hengelo verloor een jongen een oog. Utrechtse chirurgen amputeerden de hand van een 11-jarig jongetje. (...)

Dit is wat de politici van de VVD en BBB, met steun van CDA, SP en fascisten assorti, in stand willen houden. Want het is ‘gezellig’ en ‘traditie’, en voor die twee grootheden moet in ons land vaak van alles wijken. (...)

Vuurwerk is verschrikkelijk. Dat elke aangeschoten Frits en Gerda op het pleintje met buskruit in de weer mag, is totaal bespottelijk. ‘Gezellig’ is hierbij geen hoger gebod of heilige wet. Dat een handjevol lieden (zo’n 11 procent, volgens Binnenlands Bestuur) reuze in hun sas zijn met hun explosieven, verheft hen niet boven de mensen en dieren die eronder lijden.

En ‘traditie’ is geen magische bezwering die een handeling onaantastbaar maakt. Dat sommige mensen al jaren innig gehecht zijn aan een potentieel schadelijk en verminkend gebruik, geeft ze niet het recht om daar ongehinderd mee door te gaan. Genoeg is genoeg. Laat deze jaarwisseling de laatste zijn die we vieren met verwoesting, angst en bloed.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #vuurwerk #vuurwerkverbod #jaarwisseling #oudjaar #oud_en_nieuw #traditie #vvd #bbb #cda #sp #dierenbescherming #amputatie #hulpverleners #fijnstof #uitstoot #fijnstofuitstoot #milieu #milieuvervuiling

berternste@pod.orkz.net

Groen valsspelen

Marike Stellinga (NRC)

Bedrijven die veinzen dat ze groen zaken doen, terwijl ze als vanouds blijven uitstoten. (...)

Nu meer mensen zich zorgen maken over klimaatverandering, valt er geld te verdienen met groene beloftes. Groen beleggen wordt populairder. En kijk eens om je heen, overal zie je bedrijven die in reclames zeggen ‘groen’ te zijn: duurzame kleding, duurzame energie, duurzame verpakkingen, duurzame banken en duurzame beleggingsfondsen. (...)

[M]et regelmaat blijken de groene claims van bedrijven niet waar of niet te bewijzen. En om het nog erger te maken: bedrijven die veel beloven scoren goed bij keurmerken voor ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’, maar in de praktijk voerden deze bedrijven hun sociale en groene beloften „vaak niet of juist minder vaak uit,” concludeerden twee economen onlangs in economisch vakblad ESB, die 7.000 bedrijven onderzochten tussen 2003 en 2020. (...)

Maar ook als het oerwoud aan keurmerken verdwijnt, blijft groene reclame een valkuil. Het kan consumenten ten onrechte een goed gevoel geven. Zo is de allergroenste oplossing niet duurzame kleding, maar minder kleding kopen. (...)

Maak bedrijven en hun aandeelhouders aansprakelijk voor de toekomstige klimaatschade die ze veroorzaken. Pas dan verandert er (...) echt wat. (...) [S]tel harde normen voor producten zoals auto’s en belast uitstoot. Dan verandert er echt wat.

Hele artikel

Foto van Marike Stellinga
Marike Stellinga

Tags: #nederlands #milieu #milieuvervuiling #uitstoot #luchtvervuiling #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #biodiversiteit #reclame #marketing #greenwashing #shell #fosssiele_brandstof #greenpeace #reclame_fossielvrij #desmog #reclame_code_commissie #groenwassen #fossiele_reclame #consument #consumentisme #materialisme #fast_fashion #influencer #tiktok #sociale_media #HSBC #Vattenfall #Greenchoice #ACM #Sustainable_Brand_Index #HenM #Decathlon #keurmerk #groen_keurmerk

berternste@pod.orkz.net

Het lange afscheid van Nieuw-Guinea

Beeld uit de voorstelling
Eef Mamoribo zingt haar verdriet over het lot van de Papoea’s.

NRC

Vrijheidsstrijd - Het voor veel inwoners traumatische einde van Nederlands-Nieuw-Guinea, nu zestig jaar geleden, is onderwerp van een docu-theater, ziet Kester Freriks.

‘Nederlands-Nieuw-Guinea was alles, alles, alles voor me. Het mooiste landschap van de wereld en de fijnste mensen.” Zo denkt Hans van Zanten (Bandoeng, 1942) terug aan zijn jeugd en zijn latere jaren in de huidige Indonesische provincie West-Papoea. Van Zanten en zijn ouders vertrokken in 1950 naar Nieuw-Guinea, dat destijds een overzees gebiedsdeel van Nederland was.

Afgelopen zaterdag 1 oktober was het zestig jaar geleden dat Nederland Nieuw-Guinea overdroeg aan de Verenigde Naties. Velen hadden gehoopt op een onafhankelijk Nieuw-Guinea. Maar die hoop vervloog. Indonesië eiste Nieuw-Guinea op en veel mensen moesten het land ontvluchten, onder wie vijfhonderd Papoea’s die naar Nederland vertrokken. Na een referendum in 1969 onder een groep geselecteerde Papoea’s werd het gebiedsdeel Indonesisch.
Protestliederen

Over deze teleurstelling en het onvrijwillige vertrek gaat het docu-theater Verzoening? van theatermaker en performer Betsy Torenbos van Stichting Be-wonder. Ze treedt op met de 82-jarige Papoease Eef Mamoribo en de in 1984 geboren Raki Ap. (...)

„De basis van dit hele project dat Tabee Nieuw-Guinea heet vormen 33 interviews die Paul Pattynama en ik afnamen met mensen die allemaal verbonden zijn met Nieuw-Guinea”, zegt Torenbos tijdens een repetitie. (...)

Verzoening? Door Stichting Be-wonder. Première 8/10 Museum Sophiahof, Den Haag. Inl: tabeenieuwguinea.nl

Hele artikel

> Meer Nederlands Nieuw-Guinea (op mijn website)

Tags: #nederlands #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #west_papua #west_papoea #papoea #papua #kolonie #zelfbeschikking #recht_op_zelfbeschikking #act_of_free_choice #daad_van_vrije_keuze #dekolonisatie #mensenrechten #transmigratie #racisme #discriminatie #autonomie #Verenigde_Bevrijdingsbeweging_voor_West-Papua #ULMWP #politieke_gevangenen #referendum #volksstemming #National_Commission_on_Human_Rights #Komnas_HAM #Humanitarian_Team_for_Intan_Jaya #opm #Organisasi_Papua_Merdeka #Organisatie_Vrij_Papoea #biak #melanesie #censuur #persvrijheid #freeport #grasberg #mijnbouw #ontwikkeling #milieuvervuiling #Freeport-McMoRan

berternste@pod.orkz.net

Steentijdbewoners in de ijzertijd

De Groene Amterdammer

Het beeld dat wordt geschetst van de bevolking van Papoea als een stenentijdperkvolk zegt meer over ons lineaire wereldbeeld dan over de bewoners van de voormalige Nederlandse kolonie. Maar dat beeld wordt ook gebruikt om economische exploitatie te rechtvaardigen.

Papoea, het voormalige Nieuw-Guinea, dat tot 1962 een Nederlandse kolonie was, is nooit echt onafhankelijk geweest. De Papoease bevolking kent nog steeds antikoloniaal verzet, niet vanwege de Nederlandse overheersing, maar in reactie op de onvrijwillige Indonesische incorporatie van het gebied in 1963. (...)

De nieuwe wet zorgt voor opnieuw oplaaiende onrust in het gebied. Veel Papoea’s gingen de straat op om te protesteren. De West Papua National Liberation Army verwierp het plan voor de nieuwe provincies en dreigde betrokken overheidspersonen te vermoorden. (...)

Naast de gewelddadige West Papua National Liberation Army is er een grote groep Papoea’s die op een geweldloze manier naar onafhankelijkheid streeft. (...)

De culturele mythe van Papoea’s als overblijvers van het stenen tijdperk is wijdverspreid. Etnografen observeerden bijvoorbeeld dat Papoea’s uit de Korowai-stam ‘fabriekskleding’ en geïmporteerde goederen opruimen voordat toeristen hen bezoeken. Dit om de toeristen in de waan te laten dat ze authentieke ‘primitievelingen’ ontmoeten die de moderne industrialisatie nog niet meegemaakt hebben. (...)

Het werk van fotograaf Jimmy Nelson is een ander hedendaags voorbeeld van de culturele stenentijdperkmythe die om Papoea zweeft. (...)

Wanneer je medemensen in het verleden positioneert, ontken je hun situatie in het heden en ontzeg je ze een toekomst. In het geval van Papoea is het cruciaal om de inwoners als tijdgenoten te zien, om plaats te maken voor politieke zelfbeschikking en het perspectief op een toekomst als onafhankelijk land zonder Indonesische interventie. (...)

Helaas is het stenentijdperknarratief hardnekkig en wordt het nog steeds gebruikt als rechtvaardiging voor neokoloniale overheersing. Freeport Indonesia, dochteronderneming van het Amerikaanse Freeport-McMoRan, gebruikt het motief bijvoorbeeld om de extractie van natuurlijke grondstoffen in Papoea te rechtvaardigen. Het bedrijf geeft hun de mogelijkheid de sprong van de ‘steentijd’ naar de ‘ijzertijd’ te maken. (...)

In 1967 tekende Freeport Indonesia een contract met het nieuwe Indonesische regime voor het aanleggen van een kopermijn in Papoea in 1967. Cruciaal is hier dat Indonesië dit contract met Freeport twee jaar vóór de controversiële volksstemming liet tekenen. Op eenzelfde manier als de regering-Kennedy beschouwde Freeport Papoea als archaïsch, en de komst van de mijn als een middel om van de steentijd in de ijzertijd te geraken. (...)

Net als toen gebruikt Indonesië dit narratief nu in samenwerking met Freeport Indonesia om Papoea’s het recht op zelfbeschikking te ontnemen en hun natuurlijke hulpbronnen voor eigen economisch belang te exploiteren.

Ondanks Indonesische mensenrechtenschendingen in het Papoea van de jaren zestig bleven de Verenigde Staten achter Indonesië staan. Bovendien wilden ze Soeharto’s anti-communistische regime steunen. De Act of Free Choice, die voor onafhankelijkheid van Papoea had kunnen zorgen, kwam er in 1969, waarbij een geselecteerde groep Papoea’s onder druk van Indonesische militaire intimidatie voor Indonesië stemde. (...)

Het verzet tegen Indonesische onderdrukking is groot in Papoea, getuige het aantal online en internationale initiatieven waarmee Papoea’s strijden voor zelfbeschikkingsrecht. (...)

De verkoop van grond van oorspronkelijke bewoners aan palmoliebedrijven en de aanwezigheid van Freeport dwingt veel Papoea’s om op plantages en in de mijnbouw te werken. De grote bedrijven bieden werkgelegenheid, maar de lonen zijn vaak te laag voor Papoea’s om onderwijsgeld voor hun kinderen te kunnen betalen. Freeport maakte in 2010 een winst van bijna twee derde van de omzet en is de grootste belastingbetaler aan Indonesië. Bovendien ondersteunt het bedrijf de Indonesische veiligheidstroepen financieel om de Grasbergmijn te beveiligen. De milieuschade is enorm: de mijn levert dagelijks 167 miljoen ton mijnafval op dat in de bodem en de Aijkwa-rivier terechtkomt. (...)

Freeport Indonesa zou ontwikkeling, banen en welvaart in Papoea brengen, maar tegen de tijd dat Freeports contract eindigt, in 2041, heeft het naar eigen schatting drie miljard ton mijnafval in land en water van Papoea gedumpt. Bovendien is er mede dankzij de gezamenlijke belangen van Freeport en de Indonesische regering nooit een eerlijk referendum geweest over de mogelijke onafhankelijkheid van Papoea. (...)

Hele artikel

Foto van vrachtauto’s bij berg
De colonne van president Joko Widodo op weg naar de Grasbergmijn van het koper- en goudmijnbedrijf Freeport-McMoRan in Mimika © AFP.

Tags: #nederlands #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #west_papua #west_papoea #papoea #papua #kolonie #zelfbeschikking #recht_op_zelfbeschikking #act_of_free_choice #daad_van_vrije_keuze #dekolonisatie #mensenrechten #transmigratie #racisme #discriminatie #autonomie #Verenigde_Bevrijdingsbeweging_voor_West-Papua #ULMWP #politieke_gevangenen #referendum #volksstemming #National_Commission_on_Human_Rights #Komnas_HAM #Humanitarian_Team_for_Intan_Jaya #opm #Organisasi_Papua_Merdeka #Organisatie_Vrij_Papoea #biak #melanesie #censuur #persvrijheid #freeport #grasberg #mijnbouw #ontwikkeling #milieuvervuiling #Freeport-McMoRan,

berternste@pod.orkz.net

Reclame voedt ongebreidelde koopzucht: een onderschat maatschappelijk probleem

Trouw

Fast fashion en steeds een nieuwere telefoon, daar moeten we vanaf. Maar waarom doen we dan niets aan reclame, die ons aanmoedigt tot onnodige aankopen, vraagt filosoof Gustaaf Haan zich af. (...)

Regulering van reclame is goed nieuws, maar het is een misvatting dat die vooral nodig is om consumenten te beschermen. Die misvatting wordt breed gedeeld: ook in Nederland ziet de Reclame Code Commissie het als haar enige taak om ‘de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van reclame te waarborgen’. (...)

Niet consumenten, maar de maatschappij in het algemeen verdient bescherming tegen ten minste twee bewezen effecten van reclame. (...)

Ten eerste: ook reclame die ‘betrouwbaar en geloofwaardig’ is, beïnvloedt sterk onze persoonlijke en culturele waarden. (...)

Een paar honderd keer per dag de boodschap: ‘je leven kan beter’; dat doet iets met ons wereldbeeld. En ook al is dat niemands bedoeling, het is een onvermijdelijk effect van wat reclame wél teweeg wil brengen. Want tevreden mensen, die hebben niks nodig.

Ten tweede: zelfs een denkbeeldig persoon die immuun is voor dit effect of die advertenties blokkeert en vermijdt, zelfs zo iemand deelt de wereld nog altijd met mensen die dat niet doen. (...)

In veel gevallen laat reclame mensen zelfs meer kopen dan waar ze behoefte aan hebben. En al die extra spullen zorgen voor extra uitstoot, extra afval en extra uitputting van bronnen.

Een groep Britse reclamebureaus liet onlangs uitrekenen dat ruim een vijfde van de CO2-uitstoot in het Verenigd Koninkrijk ontstaat doordat reclame mensen overhaalt om spullen te kopen die ze anders niet hadden gekocht. Spullen die ze waarschijnlijk ook niet hadden gemist. (...)

Het wordt tijd om regulering van reclame onder een ander hoofdstuk te plaatsen; niet onder bescherming van consumenten maar onder bescherming van de maatschappij. (...)

Hele artikel

Illustratie

Tags: #nederlands #milieu #milieuvervuiling #uitstoot #luchtvervuiling #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #biodiversiteit #reclame #greenwashing #shell #fosssiele_brandstof #greenpeace #reclame_fossielvrij #desmog #reclame_code_commissie #groenwassen #fossiele_reclame #consument #consumentisme #materialisme #fast_fashion #influencer #tiktok #sociale_media

berternste@pod.orkz.net

Twee tips voor de consument die alles op mag lossen, terwijl het grootkapitaal geld verdient en de aarde verder vervuilt

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

(...) Oplossingen zijn moeilijk, zeker als het hele systeem fout is. (...)

Daarom twee kleine tips, die helemaal passen binnen het huidige denkkader waarin de consument alles moet oplossen, terwijl het grootkapitaal mag doorgaan met geld verdienen en de aarde vervuilen: de snelkookpan en de opwindbare weegschaal. Geen wereldschokkende oplossingen, maar toch fijne beetjes die helpen. (...)

Een weegschaal met een draaiknop eraan. Als je er een paar keer aan draait heb je opeens stroom om je waren mee af te wegen. Er komt geen batterij aan te pas. (...)

Helemaal blij ben ik met de snelkookpan. Ideaal nu de energieprijzen zo zijn gestegen, want alles wat je moet koken gaat stukken sneller. (...) [J]e kunt er gedroogde bonen in koken die je niet eerst een etmaal hoeft te weken. Meteen snelkoken en opeten! (...) Met een snelkookpan kun je je bonenbehoefte direct bevredigen, zonder je tot blik- of potvoer te wenden. (...)

Het is heel goed om bonen te eten. Ze zijn een supergezonde bron van eiwitten. We weten inmiddels allemaal dat het beter is direct eiwitrijke gewassen op te eten, dan ze eerst te voeren aan dieren om ze vervolgens als vlees naar binnen te werken. Vlees zet heel veel voer om in veel minder voedsel , dus dat is superinefficiënt. (...)

Tot zover mijn consumentenpraatje, maar uiteindelijke moet het systeem natuurlijk toch op de schop. Laten we daar aan werken terwijl we genieten van een lekker potje bonen.

Hele artikel

Foto van Teun van de Keuken
Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #consument #grootkapitaal #vervuiling #milieuvervuiling #keukenweegschaal #batterijen #dynamo #knijpkat #opwindbaar #snelkookpan #bonen #vegetarier #vlees_eten #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #uitstoot #broekasgas #milievervuiling #kapitalisme #groei #neoliberalisme

berternste@pod.orkz.net

Vattenfall faalt in campagne voor duurzaamheid

NRC

Energie Het motto ‘fossielvrij binnen één generatie’ van de Zweedse energiemaatschappij Vattenfall is niets meer dan een gimmick zonder realiteitszin, schrijven Fenna Swart en Lina Burnelius.

De energiestrategie en investeringen van energiemaatschappij Vattenfall zijn niet verenigbaar met de Overeenkomst van Parijs. Op 13 april stuurden zestien milieuorganisaties uit zes landen een open brief aan Vattenfall waarin zij dringend werden verzocht hun energiebeleid te hervormen en af te stappen van het verbranden van koolstof, inclusief boshout, voor energie. (...)

Toch koopt Vattenfall nog steeds gas met een gemiddeld aandeel van 40 procent uit Rusland. Hoewel Vattenfall beloofde geen energie-orders uit Rusland meer te plaatsen, ontvingen ze eind februari nog steeds kolenleveringen waarmee ze de aanvalsoorlog van Poetin hielpen financieren. (...)

Helaas kiest Vattenfall al enige jaren voor uitstel. Haar motto ‘fossielvrij binnen één generatie’ is binnen de huidige context niets meer dan een gimmick die alle realiteitszin heeft verloren.

We hebben slechts enkele jaren, zoals ook het IPCC opnieuw bevestigt, geen decennia om de uitstoot van broeikasgassen in de atmosfeer drastisch te verminderen. Het drastisch verminderen van de uitstoot van broeikasgassen vereist een snelle uitfasering van alle koolstofrijke brandstoffen. Dit betekent naast olie, gas en kolen, ook houtverbranding voor energie (biomassa). (...)

Bossen zijn niet hernieuwbaar, bossen zijn ecosystemen. Ecosystemen die volgens het IPCC beschermd moeten worden. (...)

Het huidige beleid van Vattenfall, gericht op uitbreiding van houtige biomassa, voedt en versnelt de klimaat- en biodiversiteitsproblematiek. Het leidt onder meer tot het uitsterven van soorten en verlies van biodiversiteit, wat de stabiliteit van ecosystemen wereldwijd in gevaar brengt. Bovendien verslechtert de verbranding van bosbiomassa de luchtkwaliteit door de uitstoot van kleine deeltjes, stikstofoxiden en andere verontreinigende stoffen. (...)

Om deze reden dient Vattenfall onmiddellijk alle plannen om nieuwe biomassaverbrandingsinstallaties te bouwen te annuleren, inclusief die in Diemen en Berlijn. Ook dient zij haar plannen om de hoeveelheid hout met 40 procent te verhogen voor bijstook in, onder meer, de nog vier draaiende kolencentrales in Nederland die vorig jaar 70 procent meer CO2 uitstootte dan het jaar daarvoor. Als Vattenfall haar geloofwaardigheid wil herstellen, is een radicale beleidswijziging met betrekking tot biomassa broodnodig.

Hele artikel

Foto van e;ektriciteitscentrale
De Vattenfall Elektriciteitscentrale in Diemen. Foto Kim van Dam/ANP.

Tags: #nederlands #milieu #milieuvervuiling #uitstoot #luchtvervuiling #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #biodiversiteit #reclame #greenwashing #shell #fosssiele_brandstof #greenpeace #reclame_fosielvrij #desmog #vattenfall #duurzaamheid #energie #energietransitie #russisch_gas #steenkool #rusland #oekraine

berternste@pod.orkz.net

Recordaantal van 227 milieuactivisten vermoord in 2020; Colombia en Mexico koplopers

De Volkskrant

De agressie tegen milieuactivisten en mensenrechtenactivisten is in 2020 sterk toegenomen. Wereldwijd werden het afgelopen jaar 227 milieuactivisten vermoord terwijl ze probeerden bossen, rivieren en andere ecosystemen te beschermen. Volgens de Britse mensenrechtenorganisatie Global Witness is dat een record.

Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk nog hoger als gevolg van niet-gemelde of verkeerd weergegeven gevallen, vooral in Afrika. In 2019 werden wereldwijd zeker 212 milieuactivisten vermoord. Sinds 2013 is het aantal verdubbeld. (...)

Hele artikel

Foto van beschilderen van vliegtuig
Milieuactivisten van Greenpeace beschilderen een toestel van Air France met groene verf. (archiefbeeld)Beeld AP.

Tags: #nederlands #milieu #natuur #milieubeschermers #ecologie #natuurbescherming #natuurbeschermers #mensenrechten #activisten #ontbossing #vervuiling #milieuvervuiling #ecosystemen #mexico #brazilie #peru #filipijnen #afrika