Gratis pr voor het Britse koningshuis, maar waar zijn de kritische vragen?

NRC

Koloniale geschiedenis - Waarom vullen journalisten uren zendtijd over het Britse koningshuis, zonder de betekenis van het instituut voor de (ex-)koloniën kritisch te bevragen, wil Bram Vermeulen weten.

Sinds de dood van koningin Elizabeth II werden uren zendtijd gevuld met wat we allemaal wisten en de afgelopen jaren – mits je niet onder een steen leefde – met eigen ogen hadden kunnen zien. Dat ze zeventig jaar trouw aan haar vorstenplicht was geweest, dat ze kil was ten tijde van Diana’s dood, maar ook in was voor een grapje met James Bond. Dezelfde anekdotes op alle zenders, en vervolgens in alle kranten, de een soms wat smeuïger verteld dan de ander.

De Britse (ex-)koloniën in Afrika, Azië en de Caribische eilanden waarover ze in haar werkzame leven had geregeerd werden in die anekdotes soms genoemd, maar hooguit als decor. (...)

Het Zuid-Afrika dat de 21 jaar oude Elizabeth bezocht was sinds 1910 geen Britse kolonie meer maar werd geregeerd door een witte minderheid, die in 1948 apartheid invoerde en de scheiding tussen rassen legaliseerde. Dat gebeurde met volmondige steun vanuit Londen. (...)

Kenia was in 1952 nog wel een Britse kolonie waartegen de Kenianen dat jaar een bloedige opstand begonnen. Je zou hele talkshowavonden kunnen vullen met de onbeschrijfelijke gruweldaden die de Britten begingen tegen die Mau Mau-rebellie. (...)

We zagen wel beelden van een bezoek van Nelson Mandela aan de koningin, en we lazen op de BBC over „the Queens long-standing relationship with Africa”. (...)

Je zou kunnen zeggen: over de doden niets dan goeds. Je zou kunnen zeggen: dat kolonialisme is allemaal zo lang geleden. Je zou kunnen zeggen: dit is niet het moment. Maar uit talloze reacties bleek dat dit júíst het moment was om erover te beginnen. (...)

Sommige media, zoals de NOS en The Guardian, onderstreepten dat de koningin niet overal even geliefd was. Maar die uitzonderingen verdronken als een voetnoot in het overige aanbod. (...)

Journalisten moeten dat theater laten zien op zo’n historisch moment. Maar onze taak is ook om het instituut dat nu dagen achtereen in het nieuws is, kritisch te bevragen. Dat is journalistiek. The rest is public relations.

Hele artikel

Mau Mau-rebellen tijdens de traditionele Kikuyu Spelen in de jaren vijftig in Kenia. De Mau Mau vochten tussen 1952 en 1959 tegen het koloniale regime van de Britten. Foto INP / AFP.

Tags: #nederlands #nederland #media #pers #journalist #journalistiek #tv #radio #nos #journaal #jeugdjournaal #queen #the_queen #elizabeth_II #verslggeving #overlijden #bbc #omroep #kolonie #kolonialisme #neo-kolonialisme #gemenebest #koloniale_geschiedenis #zuid-afrika #apartheid #kenia #mau_mau