X heeft nog steeds een duivelse aantrekkingskracht

NRC

Sociale media - Er is geen excuus om nog op X te blijven. Men komt er niet voor nieuws, maar voor een mening, schrijft Ginny Mooy.

Sinds Elon Musk het roer overnam, is X, ofwel Twitter, een broeinest van haat. Racisme, antisemitisme, lhbtqi-haat, klimaatontkenning en antivax-propaganda krijgen er vrij spel. Extreem-rechtse politici floreren er als nooit tevoren. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

_ X is het platform van de macht. Hier klonteren politici, journalisten en opiniemakers samen. Foto Nick den Engelsman._

Deze week verliet omroep KRO-NCRV het platform vanwege de overweldigende hoeveelheid haat en racisme. Een confronterend besluit, vooral onder gebruikers die zichzelf als ‘de welwillenden’ beschouwen. Het redelijke midden van X, zou je kunnen zeggen. Het veroorzaakte een bijna eindeloze stroom aan ‘ik blijf’-verklaringen, waarin een overheersende trend opviel: ‘Ik zie nauwelijks racisme’, ‘je kan dat soort content gewoon blokkeren’, ‘ík heb nergens last van’, en anders ‘moet je zelf wat meer ‘verbindende’ tweets plaatsen’. (...)

X is het platform van de macht. Hier klonteren politici, journalisten en opiniemakers samen, omringd door allerhande influencers en zelfverklaarde ‘welwillenden’ – de hoeders van de moraal. Op X beïnvloeden zij wat mainstream is of mag zijn. Wanneer activisten en critici online worden belaagd, kijken de ‘welwillenden’ de andere kant op. Ze scrollen angstvallig verder, want waarom vuile handen maken als je ook kunt doen alsof je het niet ziet?

Journalisten vormen de lijm die X bij elkaar houdt. Om hun aanwezigheid draait het
Ze lijken te zweven boven de alledaagse strubbelingen. Ze prediken deugdzaamheid, maar hun moraal is slechts zo hoog als het aantal likes op hun laatste post. Het draait allemaal om hun reputatie. En ze worden ervoor beloond. Duizenden volgers en vele likes. Zij zíjn de moraal. De bittere realiteit is echter dat zij met hun content niet alleen bewondering trekken, maar ook extremisten en hun gedachtegoed in de schijnwerpers zetten. Zij maken X belangrijk. Erkennen durven ze dat niet. Hun verslaving aan X is hun blinde vlek. (...)

Musk zei het zelf treffend: „Het is als crack van de hoogste kwaliteit.” Het is sterker dan de roep van het geweten. (...)

Op X gaat het om ‘actualiteit’. Hier zit ‘m het venijn. Van de 1.001 smoesjes om op X te blijven, is dit het grootste zwaktebod. X is niet de snelste manier om aan nieuws te komen, maar aan een mening. Het gaat er niet om actualiteit, maar om actueel zijn. Het is een snelweg naar invloed en bekendheid. Politici blijven, gedreven door de drang om in het oog van de media te springen, terwijl gewone gebruikers blijven omdat hun tweets invloed hebben op de media. Journalisten vormen de lijm die X bij elkaar houdt. Om hun aanwezigheid draait het allemaal. (...)

[D]eze schijnbaar onschuldige verslaving ondermijnt de fundamenten van onze samenleving. (...)

hele artikel

Tags: #nederlands #media #omroep #nieuwsuur #journalist #journalistiek #twitter #musk #sociale_media #racisme #discriminatie #KRO-NCRV

De eXit van KRO-NCRV is allesbehalve laf

Villamedia

Laf. En een vreemde reactie, zéker voor een omroep. De woorden van socialmedia-expert Joey Scheufler in Nieuwsuur van 9 januari logen er niet om. Want dat KRO-NCRV afgelopen maandag de beslissing nam te stoppen met X vanwege de racistische drek die daar rijkelijk stroomt, dat kón niet. ‘Een omroep zou moeten signaleren wat er op X speelt. En daar iets mee moeten doen.’

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

.

Dat laatste doen de media al jaren: (nieuws)gebeurtenis leidt tot ophef op X, reguliere media zien ophef, en de ophef wordt een verhaal in de krant of op televisie. (...) X wordt allerminst genegeerd, ook al wordt het door relatief weinig Nederlanders gebruikt als nieuwsbron. Sterker nog: het platform wordt al jaren veel te belangrijk gemaakt door de journalistiek. (...)

Toch is Scheufler lang niet de enige die de eXit van KRO-NCRV niet ziet zitten. Door de deur van het sociale medium achter je dicht te trekken, laat je de schreeuwers regeren, aldus ‘X-icoon’ Emine Uğur in dezelfde Nieuwsuur-uitzending. Anderen, waaronder ook journalisten die ik sprak: een publieke omroep moet het publiek op zoveel mogelijk podia informeren. Weggaan vanwege drek in reacties overtuigd volgens hen van weinig moed. (...)

Maar sinds de overname door Elon Musk, is er van toezicht op het microblog nog amper sprake. (...)

Dat KRO-NCRV niet meer op dat schoolplein wil staan en ook andere media zich afvragen of ze nog wel op X willen blijven, is niet meer dan logisch. Zeker omdat een deel van de haat, het racisme en het pestgedrag dat wordt geuit, wordt geplaatst als reactie op video’s of artikelen die de omroep zélf deelt. Is het laf om weg te lopen van pestkoppen, als veel van wat je zegt wordt gebruikt om jou of anderen aan te vallen?

Moediger zou het zijn om te blijven en weerwoord te bieden aan de racistische uitingen, vertelde een gerenommeerd journalist me in een privégesprek. Dat zou zo zijn, als er een kans zou zijn dat dat wat uithaalt. Weerspraak leidt op X juist vaak niet tot een gesprek, maar tot nog meer scheldpartijen. (...)

Nieuwsmedia die daar niet aan willen bijdragen en vertrekken zijn niet laf, maar verstandig.

Hele artikel

> Zie ook: De Twitter eXit van KRO-NCRV en de opmerkelijke expert keuze van de Nederlandse media

Tags: #nederlands #media #omroep #nieuwsuur #journalist #journalistiek #twitter #musk #sociale_media #racisme #discriminatie #KRO-NCRV

De klassenstrijd van Klaas Knot

De Groene Amsterdammer

Het was om ten minste twee redenen een memorabel tv-moment, dat interview afgelopen zondag in Buitenhof met Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank.

Eerst iets over de aanleiding. Twee dagen ervoor hadden economen van de Rabobank een rapport gepubliceerd waaruit bleek dat pakweg een vijfde van de torenhoge inflatie in Nederland toegeschreven kon worden aan winstnemingen van ondernemingen, in de volksmond graaiflatie geheten. (...)

aantoonden dat de oorzaak voor de oplopende inflatie níet het monetaire beleid, níet looneisen, deels en maar tijdelijk verstoringen in waardenketens, deels en maar tijdelijk covid en alleen tijdelijk de oorlog in Oekraïne was (of niet alleen), maar vooral het apaiseren van aandeelhouders door hogere dividenduitkeringen en door miljarden te besteden aan de aankoop van eigen aandelen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Klaas Knot komt aan bij het Catshuis voor economisch topberaad, 21 december 2022 © Sem van der Wal / ANP.

Het zijn waarschijnlijk beide onderschattingen omdat de prijsstijgingen zich niet economiebreed hebben voorgedaan maar vooral in sectoren met veel concentratie en met weinig uitwijkmogelijkheden voor consumenten. En laten dat nou net de energie- en voedselsectoren zijn. (...)

En dus voelde de president van De Nederlandsche Bank en prominent lid van de bestuursraad van de Europese Centrale Bank (...) zich genoodzaakt op de nationale tv zijn opwachting te maken en de angel uit het opkomende arbeidersverzet te halen.

En toen werd het memorabel. Vooral omdat Knot niet eerder zo opzichtig in zijn kaarten liet kijken. Twaalf jaar lang, sinds het begin van de eurocrisis, had hij het grootbedrijf opgeroepen tot loonstijgingen om de binnenlandse bestedingen aan te wakkeren. (...)

Om te snappen hoe radicaal dat is, moet je beseffen dat er geen hardnekkigere beleidsmythe in Nederland bestaat dan dat de exportsector de locomotief van de Nederlandse economie is en dat loonmatiging dus is geboden. (...)

Nu het er namelijk echt om gaat spannen, kiest Knot unverfroren partij voor de werkgevers: hij riep de vakbonden op hun looneisen te beperken tot zes, hooguit zeven procent. Tegen de achtergrond van inflatie van rond de tien procent in 2022 betekent dat een forse verarming van werkenden. (...)

En vergis je niet: als arbeid goedkoper wordt, gaan niet de prijzen omlaag, zoals de economische ideologie van Knot beweert, maar stijgen juist de rendementen van aandeelhouders. Iets wat is terug te zien in de zogenaamde arbeidsinkomensquote. (...)

En dus kondigde Knot alvast meer rentestijgingen aan: door de kosten (en opbrengsten) van kapitaal te verhogen, wordt de economie afgeknepen, daalt de effectieve vraag en kan prijsevenwicht worden hersteld. Zonder de aanzienlijke nevenschade – oplopende werkloosheid, toenemende faillissementen, stijgende rentelasten voor de staat, verder snijden in de publieke dienstverlening, slechter onderwijs, meer armoede onder kinderen – überhaupt maar te noemen: ‘emotioneel’ noemde de technocraat de looneisen van werkenden. (...)

Eens te meer blijkt namelijk hoe fnuikend voor de kwaliteit van het Nederlandse publieke debat de politiek-economische onwetendheid van de Nederlandse journalistiek is: het gaat om macht, suffie! (...)

Waarom legde de presentator Knot niet dit soort voor de hand liggende vragen voor: ‘Waarom legt u de rekening eenzijdig bij de werknemers? Waarom spreekt u aandeelhouders en bestuurders niet aan? Moeten die niet een stap terug doen, wat inleveren? Waarom heeft u het daar niet over, na alles wat er de afgelopen maanden over graaiflatie naar buiten is gekomen? Is de macht van aandeelhouders niet doorgeschoten? En zijn grootbedrijven niet veel te groot en machtig geworden? Hoort het wel bij een markteconomie dat burgers voor hun eerste levensbehoeftes zijn aangewezen op vier, vijf megabedrijven? Hebben bedrijven als Ahold, Shell en Unilever niet veel te veel marktmacht? En als dat het probleem is, kan hogere rente dan de oplossing zijn? Schaadt dat werkenden niet nog veel meer? Maakt dat de onderhandelingsmacht van de vakbonden niet veel zwakker door de werkloosheid te verhogen? En is dat wel de taak van centrale banken: de onderhandelingsmacht van de factor arbeid breken? Past het u als ongekozen technocraat wel om u op deze wijze te mengen in de klassenstrijd? Of is dat de bedoeling: de arbeider terug zijn hok in schoppen? Is dat niet de fundamentele discussie die we zouden moeten voeren?’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #economie #inflatie #graaiflatie #aandeelhouders #loonmatiging #export #vakbonden #dnb #klaas_knot #buitenhof #media #journalist #journalistiek #nieuwsuur #arbeidsinkomensquote