De vervloekte erfenis van Bolsonaro

De Groene Amsterdammer

Brazilië kent een black-out van de staat. De nieuwe president Lula staat voor het probleem dat hij het land opnieuw moet inrichten. ‘De openbare diensten staan op instorten. Dit is de perverse nalatenschap waarop we moeten herbouwen.’ (...)

In het eindrapport van de overgangsploeg wordt de ramp van de ‘bewuste strategie van verwoesting van het openbaar bestuur’ beschreven. Budgetten voor bijvoorbeeld blijf-van-m’n-lijf-huizen en hulptelefoons zijn met 96 procent gekort. Door de nieuwe wapenwetten van Bolsonaro zijn er drie miljoen wapens, waaronder machinegeweren, in handen van burgers gekomen. Meer dan 95 procent daarvan is man. Nog nooit vonden er zo veel vrouwenmoorden plaats.

(Tekst loopt door onder de foto)

Het hoofd van een standbeeld van Vrouwe Justitia na de antidemocratische rellen in het gebouw van het Hooggerechtshof in Brasilia, Brazilië, 10 januari © Amanda Perobelli / Reuters.

De haat van Bolsonaro tegen de wetenschap vertaalde zich in de sabotage van de aankoop van vaccins en valse voorlichting, met als gevolg meer dan 650.000 coronadoden. Ook honderdduizenden studiebeurzen werden niet uitbetaald, quota voor zwarte studenten niet gecontroleerd en de financiering van universiteiten stopgezet. (...) Het lager onderwijs werd afgebroken met ‘strijd tegen cultureel marxisme’ als argument. Het gevolg is dat kinderen nu analfabeet van school komen. Schoolboeken zijn niet gedrukt. Het budget voor schoolmaaltijden, als belangrijk instrument van hongerbestrijding, is teruggeschroefd tot 46 eurocent per maaltijd per kind. Voedselbanken en gaarkeukens zijn opgeheven en de voedselvoorraden om de prijs in bedwang te houden zijn ontmanteld. Zo gaat het maar verder. Bladzijde na bladzijde. (...)

Maar intussen krijgt het complot vorm. Rechtse media roepen op tot een grote demonstratie voor het aanstaande weekend in de hoofdstad: ‘Het feest van Selma’, in codetaal. Rechtse ondernemers huren bussen waarmee ze duizenden mensen naar het kampement in de hoofdstad Brasilia brengen. Tegelijkertijd schaalt de militaire leiding voor dat weekend de paleiswacht af. De bolsonaristische gouverneur van Brasilia doet hetzelfde met de politie. (...) Later wordt in het huis van de ex-minister een illegaal wetsdecreet gevonden waarin de verkiezingen ongeldig worden verklaard en het leger zal beslissen wie tot president wordt uitgeroepen – lees Bolsonaro. (...)

En dit is nu precies de tweede vloek van Bolsonaro. De erfenis van veiligheidsdiensten, politiekorpsen en een leger waarin de meesten nog steeds de coupfantasieën koesteren van hun oude baas. (...) ‘Maar waar vindt de coalitie van Lula de kracht, de steun en de energie om én de overheid opnieuw op te bouwen én de veiligheidsapparaten uit te mesten?’ vraagt Harvard-politicoloog Fernando Bizarro zich af. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #brazilie #lula #bolsonaro #verkiezingen #presidentsverkiezingen #staatsgreep #brasilia #rechtsstaat #democratie #hooggrecehtshof #leger #armoede #armoedebestrijding #onderwijs #amazone #regenwoud #ontbossing #inheemse_bevolking #oorspronkelijke_bevolking #wapens #wapenwet #corona #coronavirus #vaccinatie #vaccin #ongelijkheid

Bolsonaristas achter bestorming Brazilië, wie zijn ze en wat willen ze?

NOS Nieuws

De bestorming van Braziliaanse overheidsgebouwen, gisteren in de hoofdstad Brasilia, werd gedaan door honderden aanhangers van oud-president Bolsonaro. Ze drongen het parlementsgebouw, het hooggerechtshof en het presidentieel paleis binnen. Ramen werden ingeslagen en het interieur vernield. Wie zijn ze, wat zijn hun motieven en wat willen ze bereiken? (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #brazilie #protest #bolsonaro #lula #democratie #brasilia #hooggerechtshof #Alexandre_de_Moraes #ordetroepen #pm #policia_militar #verkiezingen #presidentsverkiezingen

Bestormingen in Brasilia en Washington: overeenkomsten en verschillen

NRC

Rellen Brasilia - De bestorming van het Braziliaanse regeringscentrum doet denken aan die van het Capitool in Washington van twee jaar geleden. Net als Trump talmde oud-president Bolsonaro urenlang met een reactie. Toch zijn er ook belangrijke verschillen. (...)

Ondanks alle overeenkomsten zijn er ook verschillen tussen de pogingen van Trump en Bolsonaro om een vreedzame machtsoverdracht te doorkruisen. En opmerkelijk genoeg lijken de instituties van Brazilië (dat in 1985 pas weer een democratie werd na 21 jaar militaire dictatuur) zich daarbij minstens zo kranig te weren als die van de Verenigde Staten (reeds een democratie sinds het einde van de achttiende eeuw). (...)

Hele artikel

Aanhangers van de Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro dringen zondag het Congres in Brasilia binnen. Foto Sergio Lima / AFP.

Tags: #nederlands #brazilie #protest #bolsonaro #lula #democratie #brasilia #hooggerechtshof #Alexandre_de_Moraes #ordetroepen #pm #policia_militar #verkiezingen #presidentsverkiezingen

De digitale dictator van Brazilië

Mondiaal Nieuws

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro presteerde begin oktober onverwachts goed bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Een van Bolsonaro’s cruciale wapens daarbij is zijn wijdverbreide digitale netwerk, waarin een hoofdrol weggelegd is voor nepnieuws en propaganda. WhatsApp-spraakberichtjes, onechte filmpjes, miljoenen volgers op sociale media: ‘Het is heel geraffineerd wat Bolsonaro doet.’ (...)

Maar zelfs als Lula wint, heeft hij al bij voorbaat verloren. In de eerste ronde hebben de Brazilianen ook voor alle 513 parlementszetels en 27 van de 81 senaatzetels gestemd. En daarbij won Bolsonaro flink. Als Lula verkozen zou worden, zal hij voor elk besluit moeten vechten met een oerconservatieve volksvertegenwoordiging in het parlement en de senaat. (...)

(Tekst loopt door onder de foto. Maar lees vooral het originele artikel.)

‘Ik ben sprakeloos’, zei Carole. ‘Een half miljoen mensen zijn overleden aan covid. De Amazone staat in brand. Hoe kan iemand in godsnaam nog op Bolsonaro stemmen?’ Carole is kunstenares en geeft les. Die twee sectoren, kunst en onderwijs, hebben het onder president Bolsonaro zwaar te verduren. (...)

‘De ware reden dat mijn ouders voor Bolsonaro stemmen is “fake news”’, zei Carole. ‘Zij krijgen via WhatsApp dagelijks een ongelooflijke stroom van nepnieuws en propaganda binnen. Het is echt heel geraffineerd wat Bolsonaro doet.’ (...)

[Bolsonaro] beschikt over een zeer professioneel, deels illegaal netwerk om kiezers te beïnvloeden, zo onthulde de Braziliaanse journaliste Patricia Campos Mello op 18 oktober 2018. Braziliaanse bedrijven sponsorden Bolsonaro door WhatsApp-pakketten met duizenden boodschappen gericht tegen de PT te kopen. Kostprijs: zo’n 2,5 miljoen euro per pakket.

De berichten werden verstuurd via de miljoenen volgers van Bolsonaro en zijn zonen Carlos, Eduardo en Flavio, maar ook rechtstreeks naar stemgerechtigden. Mello ontdekte dat daarvoor persoonlijke gegevens zoals sociaal verzekeringsnummers, geboortedata en telefoonnummers gekocht werden van reclamebureaus. Het voornaamste doelwit waren oudere, tussen 1932 en 1953 geboren kiezers. (...)

‘In 2018 werd duidelijk dat Bolsonaro over een uitgebreid digitaal netwerk beschikte, terwijl de PT nog heel traditioneel campagne voerde’, zegt Heloisa Massaro, directeur van InternetLab, een wetenschappelijke denktank op het gebied van recht en technologie. ‘Het was de voornaamste reden voor de verrassende winst van Bolsonaro. Dat is nu wel veranderd, maar de PT loop nog steeds ver achter.’ (...)

‘Ik denk niet dat enkel sociale media schuld hebben aan de verdeeldheid’, zei Massaro. ‘Het gaat dieper dan dat. Sommige verhaallijnen bestaan al heel lang. Die van de “communistische dreiging”, bijvoorbeeld, en van de christelijke moraal. Bolsonaro tapt in dat soort oude angsten en overtuigingen en presenteert zich als een ouderwetse held in de strijd van goed tegen kwaad.’ (...)

Hoewel Bolsonaro zeker fascistische trekjes heeft, is het te makkelijk om zijn aanhang in zijn geheel als fascistisch af te doen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #brazilie #brazilië #bolsonaro #lula #verkiezingen #presidentsverkiezingen #propaganda #nepnieuws #politiek #verdeeldheid #amzone #ontbossing #christelijke_waarden #pt #arbeiderspartij #parlement