Recensie: Avoiding the News verplichte kost voor inzicht in een bewust onbereikbaar deel van ons publiek

Villaemdia

Begin dit jaar verscheen Avoiding the News: Reluctant Audiences for Journalism, over achtergronden en redenen van zogeheten nieuwsmijders. Het onderzoek onthulde nuttige inzichten, zeker voor een doelgroep die zichzelf het liefst onderdompelt in nieuws. De realiteit is hard: wereldwijd mijdt zo'n drie procent van volwassenen het nieuws, met uitschieters tot tien procent in sommige landen.

Dat percentage klinkt behapbaar, maar vertegenwoordigt dus tientallen miljoenen mensen die actief geen nieuws volgen. “Dat zijn er meer dan er wereldwijd voor nieuws betalen”, herinneren de onderzoekers. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

.

Het onderzoek constateerde een opmerkelijk verschil in opmaak van nieuwsmijders in de Verenigde Staten (meestal ideologisch rechts) ten opzicht van de rest van de wereld, waar nieuwsmijders meestal links georiënteerd zijn en sterk politiek betrokken. Verder staat een groep simpelweg onverschillig tegenover politiek en daarmee ook nieuws. (...)

Hoe lossen we dat dan op? Méér nieuws is alvast niet de oplossing, aldus de onderzoekers. Ze bekennen eerlijk geen panklare oplossing te hebben. De auteurs delen - met ‘enige aarzeling’ vanwege de complexiteit van het probleem - hooguit enkele praktische suggesties en observaties. (...)

Avoiding The News is ondanks de enorme informatiedichtheid in vlot en toegankelijk Engels geschreven. Het is een aanrader voor iedereen die zich zorgen maakt over het afkalvende vertrouwen in de journalistiek en wil begrijpen wat dit bewust onbereikbare deel van het publiek drijft.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #journalistiek #journalist #media #nieuws #nieuwsmijders #fake_news #nepnieuws #desinformatie

Het buitenland probeert Nederland (heimelijk) te beïnvloeden

Vrij Nederland (vandaag gratis)

Nepfoto’s, verspreiding van desinformatie door buitenlandse agenten, persoonsgerichte manipulatie: nieuwe technologieën kunnen de mondiale politiek alle kanten opsturen. Het kwam gek genoeg op geen enkele manier aan de orde in de commentaren op de Nederlandse verkiezingsuitslag. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #desinformatie #nepnieuws #beinvloeding #china #rusland #verkiezingen #nepfoto #politiek #sociale_media #social_media

Misleidende botshit vraagt om alertheid in het cruciale verkiezingsjaar 2024

NRC

Kunstmatige intelligentie - Juist nu in 2024 wereldwijd een recordaantal mensen naar de stembus mag, dreigt AI-gegenereerde nepinformatie het stemproces te verstoren, schrijft Sander Duivestein. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto Money Sharma/AFP

De nepfoto van Timmermans illustreert de mogelijke impact die generatieve AI op de politiek kan hebben in de nabije toekomst. Experts hebben al meerdere malen gewaarschuwd voor de gevolgen voor verkiezingsprocessen. Zo kan AI gebruikt kan worden om nepnieuws met gemak en tegen minimale kosten te produceren, en kan de technologie ingezet worden om doelgerichte advertenties te genereren die bedoeld zijn om het keuzeproces van kiezers te beïnvloeden. (...)

Belangrijke verkiezingen staan gepland in onder meer Taiwan, India, Rusland, Zuid-Afrika, Mexico, Iran, Pakistan, Indonesië, lidstaten van de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Deze verkiezingen zijn niet alleen belangrijk voor de landen zelf, maar ook voor de wereldwijde politieke orde. Zelfs kleinere verkiezingen, zoals die in Noord-Macedonië, hebben invloed op dit mondiale politieke landschap. (...)

Waar sociale media al een grote rol spelen bij verkiezingen, is de verwachting dat nieuwe generatieve AI-technologieën nog meer invloed zullen uitoefenen. (...)

In de jaren 2010 gaven politici miljoenen uit aan sociale media om hun verkiezingscampagnes kracht bij te zetten. Nu maakt generatieve AI het mogelijk om nagenoeg kosteloos misleidende informatie te produceren.

Dit is zorgwekkend omdat we in het afgelopen decennium meerdere malen gezien hebben welke rol ‘onzin’ kan spelen in de politiek. In zijn boek On Bullshit (2005) stelt de Amerikaanse filosoof Harry G. Frankfurt dat flauwekul gevaarlijker is dan leugens, omdat het de waarheid volledig negeert. (...)

Dankzij de doorbraak van generatieve AI-technologieën, zoals ChatGPT en Midjourney, is het nu kinderlijk eenvoudig om nepnieuws op grote schaal te genereren en te verspreiden. Wetenschappers spreken in recent onderzoek over „botshit”, een term die het massaal verspreiden van bullshit via bots aanduidt. Een van de auteurs van het onderzoek, de Nieuw-Zeelandse hoogleraar organisatiekunde André Spicer, zette het gevaar vorige week uiteen in The Guardian. (...)

Terwijl steeds meer van wat op het internet belandt door AI gegenereerd zal zijn - één expert gaat zelfs uit van 90 procent in 2025 - wordt het steeds belangrijker dat wij, als samenleving, de vaardigheden ontwikkelen om echt van nep te onderscheiden. (...)

Met een gezonde dosis scepsis en de juiste tools die AI-materiaal signaleren, kunnen we ervoor zorgen dat onze keuzes en overtuigingen worden gevormd door feiten en niet door botshit.

Hele artikel

Tags: #nederlands #ai #artificial_intelligence #kunstmatige_intelligentie #ChatGPT #Midjourney #botshit #internet #desinformatie #nepnieuws #nepinformatie #fake_news #democratie #verkiezingen #journalsitiek #journalist #media #sociale_media #social_media

Twitter verlaten, het enige juiste besluit

Rosanne Hertzberger (NRC)

Ergens in december vorig jaar had ik genoeg van Twitter. Elon Musk had net lukraak zeven journalisten van het platform gegooid omdat ze data van zijn privévliegtuig hadden gedeeld. Daarnaast was hij rücksichtslos begonnen met snoeien in de afdeling ‘trust & safety’, en deed hij mee aan het ophitsen van de online knokploegen tegen de voormalige baas van de afdeling, waardoor de beste man niet meer veilig thuis kon wonen. Intussen ontplofte de haat op het medium.

Het is behoorlijk klassiek despotengedrag. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Rosanne Hertzberger

En zo langzamerhand merk ik dat ik de mensen die wel besluiten mee te spelen steeds ongeloofwaardiger vind. Onze demissionaire minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra schrijft dat hij tevreden is met het besluit van de VS om F-16’s naar Oekraïne te sturen. Gewichtige diplomatieke mededeling lijkt me, die hij doet op... Twitter. Heeft de minister misschien betere communicatiemiddelen tot zijn beschikking voor dit soort belangrijke zaken? (...)

Ik denk dat wij ons, als samenleving, collectief hebben laten misleiden door de toon en sfeer op het medium. Het is de dorpspomp voor de gehele maatschappelijke elite: Kamerleden, bewindspersonen, journalisten, wetenschappers, activisten, juristen. Zij zien daar hoe discussies permanent escaleren. Steeds weer kwetteren complotdenkers, hooligans en extremisten door alles heen. Zij hebben er verontrustend veel ruimte gekregen en leveren commentaar op elk bericht. (...)

Dat Twitter zo ondermijnend is, komt niet doordat er complottheorieën en nepnieuws worden verspreid, maar doordat belangrijke mensen er te veel van hun tijd doorbrengen en zijn gaan geloven dat de Nederlands bevolking echt uit volslagen idioten bestaat, in plaats van uit behoorlijk redelijke brave burgers.

Ik vrees dat het nog lang zal duren voordat mensen Twitter verlaten. (...) Ik weet hoezeer weldenkende mensen zich als kuddedieren gaan gedragen wanneer het om communicatie gaat. Mensen zijn bereid veel te slikken, omdat ze te bang zijn om iets mis te lopen en niet meer aan het gesprek deel te nemen. (...)

Ik ben vast van alles misgelopen door te vertrekken. Maar ik heb sterk het gevoel dat er iets meer ruimte is ontstaan in mijn hoofd voor langere denklijnen, zonder de continue stroom ondermijnend commentaar. (...)

Mijn advies aan eenieder is dan ook om Twitter te verlaten. Het is het enige juiste besluit. Ieder mens moet grenzen stellen aan zijn neigingen tot kuddegedrag.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #overheid #sociale_media #twitter #haatzaaien #debat #complotdenkers #extremisten #nepnieuws #musk

De asielbelofte van Rutte is vals

NRC

Asiel - Een pakket maatregelen om de instroom van asielzoekers ‘fors’ te beperken, zal niets uitmaken, betoogt Carolus Grütters. Intussen ligt er na anderhalf jaar bakkeleien nog altijd geen bruikbaar wetsvoorstel op tafel.

Mijn verzameling krantenknipsels van de afgelopen veertig jaar puilt uit van de vette koppen. Dat het er te veel zijn. Dat we het niet meer aankunnen. En bovenal: dat Nederland te aantrekkelijk voor hen is. Alsof asielzoekers een reisgids hebben waarin ze in alle rust kunnen bladeren om te bepalen waar ze nu weer eens naar toe zullen vluchten. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Aanmeldcentrum voor asielzoekers in Zevenaar, najaar 1998. Foto Rien Zilvold.

Het echte probleem is dat de politieke wenselijkheid wordt verward met de feiten. Als de feiten dan ook nog eens niet worden gekend – of simpelweg ontkend –, wordt het nog lastiger om een behoorlijke discussie te voeren. Die gaat in de Tweede Kamer of op televisie over onjuiste veronderstellingen en halve waarheden. Het bijkomende probleem is dat sommige journalisten nog steeds niet van de hoed en de rand weten. (...)

De suggestie die in de asieldiscussie telkens wordt gewekt, is dat er veel, te veel, asielzoekers naar Nederland komen. Die stelling is onjuist. Het aantal asielzoekers dat erin slaagt in Europa, de Verenigde Staten, Canada of Australië asiel aan te vragen, is hooguit 5 procent van alle vluchtelingen wereldwijd. De overige 95 procent verblijft net buiten het conflictgebied in het land zelf of net over de grens in een buurland. (...)

[T]erwijl politici te pas en te onpas opvang in de regio bepleiten, maken ze stelselmatig minder geld vrij voor de UNHCR om juist die opvang te realiseren. (...)

Bijkomend probleem is dat de statistieken vervuild zijn. Asielzoekers die in het ene land zijn afgewezen en het in een volgend land opnieuw proberen of naar een ander land worden gestuurd, worden in de statistieken nog een keer geteld als instroom in dat andere land. Degenen die worden afgewezen en opnieuw een verzoek indienen, hoeven echter niet opeens een extra bed – zij zijn er immers al. (...)

Een opiniepeiling van I&O Research laat wederom zien dat een meerderheid vindt dat „Nederland mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld altijd moet opvangen. Ongeacht de aantallen”. (...)

De spreidingswet, die tot doel heeft in alle gemeenten structurele opvang te realiseren, had dat probleem grotendeels kunnen wegnemen. Maar ja, die wet is door onder meer VVD, PVV, JA21 en FVD geframed als ‘dwangwet’. Maar dat is wat een wet doet: zaken regelen zoals rechts of links rijden en waar we een paspoort kunnen aanvragen. Is dat dwang? Nee, natuurlijk niet. Dat is een overheidstaak. Als je dat ontkent, of daar niet aan wilt, gedraag je je in feite als een anarchist. (...)

Het opvangen van vluchtelingen is niet een overheidstaak die ‘even’ kan worden gestopt. Wat kunnen we dan wel?

De voorgestelde spreidingswet bijvoorbeeld, die door vrijwel alle betrokkenen is gekwalificeerd als onbruikbaar, biedt een simpel en elegant alternatief: plan KAN (Kleinschalige Asielopvang Nederland). Iedere gemeente realiseert structureel en rekening houdend met de bevolkingsgroei kleinschalige opvang naar rato van het inwonertal. En laat asielzoekers als ze in de procedure zijn beland, de handen uit de mouwen steken. Dat heeft niets te maken met aanzuigende werking, maar alles met humaniteit. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Asielzoekers verbieden te werken: kapitaalvernietiging, mensonwaardig en oliedom

> Zie ook: ‘Migratie is niet goed of slecht – het is noodzakelijk voor vergrijzende arbeidsmarkten’

Tags: #nederlands #migratie #immigratie #asielzoekers #vluchtelingen #coa #opvang #ind #ter_apel #tuinbouw #glastuinbouw #klimaatvluchtelingen #vergrijzing #arbeidsmarkt #vvd #asieldebat #nepnieuws #spreidingswet #pvv #ja21 #fvd

Asielzoekers verbieden te werken: kapitaalvernietiging, mensonwaardig en oliedom

Merel van Vroonhoven (De Volkskrant)

(...) Net als het overgrote deel van de 38 duizend asielzoekers die wachten op de uitkomst van hun asielaanvraag wil Achmed niets liever dan werken. Maar helaas, de Nederlandse regel dat asielzoekers na zes maanden wachten maximaal 24 weken per jaar mogen werken, vormt een obstakel. Te veel rompslomp voor werkgevers, te veel belemmeringen.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Merel van Vroonhoven

D66-kamerlid Podt wil dat veranderen. In haar initiatiefnota ‘Meedoen vanaf dag één’ pleit ze, naast snellere toegang tot taalles en studies, voor een vergelijkbare regeling zoals die geldt voor Oekraïners, die wel gewoon mogen werken. Geen gek plan, want de ervaring is positief. (...)

Niet verwonderlijk dat het initiatief van Podt veel bijval krijgt. Tenminste, buiten ‘Den Haag’. (...) Het debat erover, afgelopen maandag in de Tweede Kamer, werd daarentegen een (...) asieldebat vergiftigd met schrikbeelden, fabels en drogredeneringen. (...) VVD-Kamerlid Brekelmans schroomde niet om (...) een partij lariekoek de ether in te slingeren die zich moeiteloos laat kwalificeren als nepnieuws. (...)

Geheel in deze lijn hield asielstaatssecretaris Van der Burg het initiatiefvoorstel van Podt af. ‘Eerst grip op de migratie’, was zijn verweer. ‘Geen cherrypicking, maar een samenhangend maatregelenpakket.’ Waarmee het kabinet de toegang tot werk van wegkwijnende asielzoekers weer voor zich uit duwt. Het toont de onmacht van een coalitie die maar geen voortgang boekt in de vele vastgelopen dossiers. Hoe dat toch komt? Pijnlijk simpel, vrees ik: pure angst voor het verlies van de eigen verblijfsvergunning. En Achmed? Die wacht.

Hele artikel

> Zie ook: De asielbelofte van Rutte is vals (NRC)

> Zie ook: ‘Migratie is niet goed of slecht – het is noodzakelijk voor vergrijzende arbeidsmarkten’

Tags: #nederlands #migratie #immigratie #asielzoekers #vluchtelingen #coa #opvang #ind #ter_apel #tuinbouw #glastuinbouw #klimaatvluchtelingen #vergrijzing #arbeidsmarkt #vvd #asieldebat #nepnieuws

Nepnieuws kan onweersproken worden uitgevent in het parlement

De Groene Amsterdammer

Het was een vreemd toneelstukje dat woensdag 1 februari in de kleinst mogelijke bezetting werd opgevoerd in de Tweede Kamer. (...) Het onderwerp: de kosten van het herdenkingsjaar voor het slavernijverleden.

Door de aanvrager van het debat, PVV-coryfee Martin Bosma, uitgebreid met meer algemene kritiek op ‘de slavernij-industrie’ en het ‘leugenpaleis’ waarin het toekomstige Slavernijmuseum door zijn eenzijdige opzet zou ontaarden. Het pièce de résistance van zijn betoog was een tirade tegen eerherstel voor slaafgemaakten die in opstand zijn gekomen, iets wat bepleit wordt door het kabinet en een meerderheid in het parlement.

Zo iemand als de Curaçaose opstandelingenleider Tula dus. Dat Tula geen held mocht worden genoemd illustreerde Bosma door uitgebreid, minutenlang en tot in de gruwelijkste details te vertellen over de mishandeling en dood van schoolmeester Gerrit Sabel tijdens de slavenopstand van 1795. De arme man werd ontkleed, geslagen, opgehangen, een oor en zijn geslachtsdelen werden afgehakt en in zijn mond gepropt, urenlang achter een paard voortgesleept. Waarom? ‘Hij is blank, hij hoort bij de groep’, verklaarde een van de daders terwijl ze met hem bezig waren. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Monument in Willemstad ter herinnering aan de grote slavenopstand onder leiding van Tula op 17 augustus 1795. © ANP/ Robin Utrecht.

Misschien had het meteen al argwaan mogen wekken dat het PVV-Kamerlid wist te citeren uit een dialoog op een afgelegen plantage in 1795 die heus niet is genotuleerd. Wat hij voordroeg blijkt dan ook een passage uit een verhaal dat in 1991 in het literaire tijdschrift Maatstaf verscheen. Fictie dus, ook al heeft Gerrit Sabel wel degelijk bestaan en was hij een van de twee blanken die tijdens de opstand zijn vermoord.

Wanneer Bosma de literaire auteur Cornelis Goslinga werkelijk recht had willen doen, zou hij ook aan de Handelingen hebben toevertrouwd hoe Tula daarop in diens verhaal regeerde: ‘Toen hij hoorde wat er met de schoolmeester had plaatsgevonden kende zijn woede geen grenzen.’ En hij zou vermeld hebben hoe het met de dertig mannen en vrouwen afliep die voor hun aandeel in de opstand veroordeeld werden: handen afgehakt, lichamen geradbraakt tot de botten braken, opgehangen, gezichten met flambouwen verbrand, schedels met een moker verbrijzeld en ja, ook de oren, de neus en de geslachtsdelen moesten eraan geloven. Daar had Goslinga zijn fantasie niet voor nodig, de martelingen staan ook in het bewaard gebleven vonnis van de Nederlandse rechter opgesomd.

En ten slotte had Bosma natuurlijk het academische werk van zijn professor kunnen raadplegen. In het ruim tweeduizend pagina’s tellende The Dutch in the Caribbean and Surinam komt Tula uiteraard ook aan de orde en dan komt de geleerde welhaast woorden tekort om hem te prijzen. Tula is wijs, dapper, heroïsch, moedig, creatief, visionair et cetera. (...)

Dat er verlate eer betoond wordt aan hen die in opstand kwamen tegen de slavernij is niet meer dan terecht. Richt rustig standbeelden op voor Boni, Baron, Joli Coeur en Tula om te vieren dat ze een juiste beslissing namen. Maar wees niet al te scheutig met de fantasie en doe niet net of ze heiligen waren. Dat zou ze onbedoeld kwetsbaar maken. Want natuurlijk vielen er bij de overval op een plantage onschuldige doden, werd er gemarteld en waarschijnlijk ook verkracht. Dat hoeft niet weggepoetst of verdoezeld te worden. Leugens bestrijd je niet met leugens maar met feiten. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #slavernij #slavernijverleden #slavernijmuseum #tweede_kamer #pvv #nepnieuws #kolonie #kolonialisme #koloniale_geschiedenis #tula #boni #baron #joli_coeur

Uitgefloten: een Twitter-dood door duizend sneden

Villamedia

(...) Een persoonlijk betoog waarom dit Twitter je tijd niet meer waard is: 'Twitter onder de nieuwe eigenaar Elon Musk is wispelturig en journalistiek-vijandig geworden. (...)

Eerder verbande Musk vorig jaar zonder omhaal meerdere journalisten die het hadden gewaagd te schrijven over ‘ElonJet’, een account dat op basis van openbare vlieggegevens bijhield waar de privéjet van Elon Musk zich bevond. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Een uitgestorven hoofdkantoor van Twitter in San Francisco. Van de rond 7500 werknemers wereldwijd voor Musk aantrad zijn er volgens schattingen nog net 1300 over. Vorige week werd een deel van de inboedel geveild. Deze foto komt uit de online catalogus. | Heritage Global Partners.

Musk sprokkelde de benodigde miljarden in hoog tempo bij elkaar, onder meer door in 2022 zo’n 40 miljard dollar (!) aan Tesla-aandelen te verkopen. Enkel in december stootte Musk 3,6 miljard dollar aan Tesla-aandelen af. Daarnaast brachten durfinvesteerders miljarden in - waarvan bijna 2 miljard dollar van slechts één Saudische prins.

Een regime dat kritische journalisten letterlijk in stukken zaagt, krijgt daarmee een voet tussen de deur. In augustus vorig jaar kreeg een Saudische vrouw een gevangenisstraf van 34 jaar... omdat ze Twitter gebruikte. (...)

Oud-werknemers blijven evenmin buiten schot: een voormalige manager die was belast met veiligheid op het platform, moest in december zijn woning ontvluchten nadat Musk insinueerde dat deze Yoel Roth pedofilie niet zo’n groot probleem vond. (...)

Nu toezicht is uitgekleed en diverse verbannen accounts weer zijn hersteld, dreigt verder verval.

In taalgebieden buiten het Engels is toezicht zo mogelijk nog harder nodig. Het team dat desinformatie rondom de Braziliaanse verkiezingen moest bestrijden, werd opgedoekt. (...)

[D]e vijandige houding richting journalistiek, de onprofessionele omgang met ontwikkelaars en personeel, het aanschurken tegen complotdenkers en het totale gebrek aan zelf-reflectie van Musk maakt dat ik dit platform mijn tijd en interactie niet meer gun. (...)

Mastodon is het aangewezen alternatief voor Twitter. Het lijkt het er ‘t meest op, met een tijdlijn, tweets (die daar ‘toots’ heten), zonder reclame en zonder nadelen van de grillen van één enkele eigenaar. Het platform is namelijk bewust gedecentraliseerd. (...)

Het ecosysteem voor Mastodon is springlevend, rommelig en in constante staat van verandering. Het voelt een beetje zoals de begintijd van Twitter - en dat is een compliment.

Hele artikel

Tags: #nederlands #twitter #sociale_media #mastodon #musk #censuur #fediverse #haatzaaien #klokkenluider #nepnieuws #fake_news

Ik ben helemaal voor een betere relatie tussen boeren en burgers. Maar wel graag op basis van echte feiten.

De Volkskrant

Het interview met partijleider Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging liet heel wat onjuistheden over de landbouw onbesproken, betoogt docent-onderzoeker duurzame ontwikkeling Bauke de Vries.

Caroline van der Plas kreeg in de Volkskrant van afgelopen zaterdag maar liefst vier pagina’s om haar halve waarheden over de betekenis van de landbouw uit te dragen en de ernst van de biodiversiteits- en klimaatcrisis te bagatelliseren (Zaterdag en Opinie, 21/1) De interviewster Yvonne Hofs deed haar best om mijn plaatsgenoot uit Deventer tegen te spreken, maar liet nog heel wat onjuistheden onbesproken. Ik wil graag enkele daarvan alsnog rechtzetten.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Geiten op een met Q-koorts besmette boerderij in 2009.Beeld Marcel van den Bergh/ de Volkskrant.

Van der Plas stelt dat de Nederlandse landbouw ‘zelfvoorzienend’ is. (...) Dat is natuurlijk allerminst waar. De Nederlandse veehouderij is zeer afhankelijk van voer uit Brazilië, de Verenigde Staten, Thailand en tot voorheen Oekraïne. (...)

Vervolgens stelt Van der Plas dat Nederland zoveel voedsel kan produceren omdat we zo veel vruchtbare landbouwgrond hebben. (...) De intensieve veehouderij, die de meeste schade aanricht aan natuur, lucht en grondwater, zit juist op van oudsher arme zandgronden in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel. Niet de vruchtbare grond bepaalde de locatie van die bedrijven, maar de makkelijke aanvoerlijnen van veevoer over het water en de weg, vanuit de haven van Rotterdam. (...)

Een derde uitglijder betreft het bagatelliseren van de negatieve effecten van de intensieve veehouderij. (...)

Jaren geleden werden duizenden mensen ziek door Q-koorts, velen van hen hebben chronische klachten gekregen, een kleine honderd zijn overleden. De oorzaak: intensieve geitenhouderij. (...)

Een gezonde landbouwsector kan bijdragen aan diverse ecosysteemdiensten, zoals een mooier landschap, het binden van koolstof, het bieden van ruimte voor waterberging, enzovoort. (...)

De huidige doorgeslagen intensieve veehouderij schaadt juist al deze ecosysteemdiensten en zet ons land op slot voor allerlei andere noodzakelijke ontwikkelingen. Daar moeten we echt een punt achter zetten.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #boeren #burgers #feiten #nepnieuws #fake_news #bbb #BoerBurgerBeweging #Caroline_van_der_Plas #media #nieuws #journalistiek #journalist #landbouw #veeteelt #mest #mestoverschot #mestfraude #q-koorts #intensieve_geitenhouderij #stankoverlast #varkens #pluimvee #kippen #dierziekten #zoonosen #vogelgriep

Gaat Habermas ons helpen bij ons sociale mediagebruik?

NRC

Filosofie - Sociale media beloven een vrije uitwisseling van gedachten onder burgers, maar volgen louter de logica van de markt en de privé-sfeer. Jürgen Habermas, nestor van de democatie-filosofie, zoekt een uitweg. (...)

Minder goed nieuws is de boodschap die Habermas in zijn essay brengt: onze publieke sfeer is er niet best aan toe.

De problemen zijn als volgt samen te vatten: sociale media zijn in handen van multinationals met een verdienmodel dat draait op de ruil van gebruikersdata voor gratis toegang tot de dienstverlening van hun sociale platformen. Dat platformkarakter van sociale media maakt dat iedere gebruiker tevens auteur is van ongeredigeerde, publiek toegankelijke uitingen. De algoritmes waarop het verdienmodel van de mediabedrijven is gebaseerd, benaderen gebruikers echter niet als burgers die argumenten uitwisselen over het algemeen belang, maar als consumenten met persoonlijke voorkeuren. Dat leidt ertoe dat gebruikers zichzelf ook zo gaan zien en het platform vooral gebruiken als een publicatiekanaal van persoonlijke leefstijlkeuzes en meningen. Ze spreken zichzelf en elkaar niet langer aan als burgers die standpunten onderbouwen met het oog op het algemeen belang.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Dit maakt de openbaarheid van sociale media een vreemd gedrocht. Het is een sfeer die vrije uitwisseling belooft, maar de logica en taal van de private sfeer volgt. (...)

Sterker nog, wie sociale media werkelijk als democratische publieke sfeer probeert te gebruiken, wordt genadeloos gestraft. Wie iets probeert te zeggen over het algemeen belang wordt hypocrisie verweten; wie van standpunt verandert na overtuigd te zijn door een beter inzicht is zwak of onbetrouwbaar. Resultaat: gebruikers beroepen zich op niets anders dan hun eigen ervaringen, belangen en perspectieven en zetten daarbij hun hakken in het zand, want hun identiteit staat op het spel.

Een uitstekende voedingsbodem voor nepnieuws, aldus Habermas. (...)

In de logica van de deal waarop sociale media is gebaseerd – gratis, ongereguleerde toegang tot publiciteit in ruil voor gebruikersdata – is de bijdrage van een wetenschapper of journalist evenveel waard als die van iedere andere consument van sociale media. Dit is de logica van de kapitalistische vrije markt, waarin vrijheid gelijk staat aan ongereguleerdheid, de vrijheid te zeggen en doen wat je kunt en wilt, zonder dat iemand je aan regels houdt die voorbij de regels van de ruilhandel gaan.

De democratische publieke sfeer volgt een heel andere logica. Vrijheid betekent daar niet vrij te zijn van regels en normen – een goed functionerende publieke sfeer staat juist bol van de regels en normen – maar vrij te zijn van manipulatie in het belang van iets anders dan het algemeen belang en vrij te zijn om je ideeën te laten meewegen in politieke besluitvorming die jou aangaat, zonder angst voor onderdrukking of uitsluiting. (...)

Biedt Habermas een uitweg? Jazeker: bedrijven moeten, net als uitgevers van kranten, verantwoordelijk gehouden worden voor wat er op hun platforms gebeurt. Het is volgens Habermas begrijpelijk dat de Eurocommissaris van mededinging de markt voor sociale media wil reguleren, maar het mededingingsrecht is volgens Habermas niet het juiste instrument.

Het juiste instrument is de grondwet, want die beschermt onze democratische rechten: ‘Het is een grondwettelijke plicht een mediastructuur overeind te houden, die het inclusieve karakter van het publieke domein en het deliberatieve karakter van de openbare menings- en wilsvorming mogelijk maakt.’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #filosofie #sociale_media #social_media #democratie #grondwet #publieke_ruimte #debat #boeken #politiek #media #regulering #facebook #meta #twitter #mastodon #tiktok #youtube #google #alphabet #meningen #feiten #nepnieuws #fake_news

Hans Goslinga over nepnieuws en beeldvorming: ‘Vertel de waarheid en maak de duivel te schande’

Villamedia

Trouw-commentator Hans Goslinga waarschuwt in dit essay voor stichting KIM, het forum voor reflectie en journalistiek, dat nepnieuws en beeldvorming de democratische rechtsstaat uithollen. ‘De beeld- en emotiecultuur zet de journalistiek die naar objectiviteit streeft onder druk.’

De Amerikaanse journalist Walter Lippman vond dat er geen hogere wet in ons vak kon zijn: ‘Vertel de waarheid en maak de duivel te schande’. (...)

In zijn boek Liberty and the news (1920) omschreef Lippmann de krant als ‘de bijbel van de democratie’. Op grond van de feiten die de krant aanleverde, konden mensen zich een oordeel vormen en hun gedrag bepalen. (...) In de periode tijdens en na de Eerste Wereldoorlog ontdekte Lippmann dat dit beeld veel te rooskleurig was. De publieke opinie kon worden gekneed en de krant kon worden gebruikt voor andere belangen dan die van de democratie, de staatsvorm die valt of staat met de vrijheid de waarheid te zoeken en op grond van de feiten rechtvaardige besluiten te nemen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Daarmee is de bestaansreden van de journalistiek, ook in een democratie, afdoende weergegeven.

Tegelijk is duidelijk dat haar belagers niet alleen degenen zijn die naar de waarheid een lange neus trekken, maar ook moeten worden gezocht onder de meest rechtschapen figuren die een machtspositie hebben. Misschien wel juist, omdat eenmaal aan de macht alle mechanismen in werking treden om de macht te behouden.

Dat levert in politiek Den Haag een dynamiek op die draait om de bijna grenzeloze zucht de dingen te beheersen, verrassingen zoveel mogelijk uit te sluiten en onwelgevallige zaken onder het tapijt te vegen. (...)

De journalisten Pieter Klein en Jan Kleinnijenhuis, die het toeslagenschandaal blootlegden, werden vanuit de overheid niet alleen tegengewerkt, maar zelfs verdacht gemaakt bij collega’s als jongens die spoken zagen. Deze chicanes lieten zien hoezeer Den Haag in de greep is geraakt van controlezucht en beeldvorming. (...)

Zowel de afdelingen communicatie als de ambtelijke toppen zijn gepolitiseerd, in die zin dat het haast een heilige, maar nogal on-Nederlandse missie is geworden de minister ‘uit de wind te houden’. (...)

Toen Lippmann zijn boek over de vrijheid en het nieuws schreef, was Amerika in de greep van een bijna hysterische communistenangst. (...)

Lippmann zag met lede ogen aan dat de kranten in deze hysterie meegingen of onvoldoende weerwerk boden. Met de opkomst van het Trumpisme is er dus wezenlijk niets nieuws onder de zon, zij het dat Donald Trump de gemeenschappelijke vloer onder de democratie finaal heeft weggetrokken met zijn ‘alternatieve waarheden’. (...)

De vlucht in beeldvorming is in mijn ogen begonnen na de Fortuyn-revolte in 2002, die een harde breuk liet zien tussen Den Haag en een deel van de bevolking. Voor die tijd lag het accent in de politieke cultuur sterk op het woord, nadien regeerden het beeld en de emotie. (...)

Iedereen bekijkt de dingen van de dag vanuit een bepaald mens- en wereldbeeld, maar dat hoeft objectieve, waarheidsgetrouwe verslaggeving niet in de weg te zitten. (...)

Juist in een krachtenveld waarin nepnieuws en alternatieve feiten woekeren, blijft het streven naar objectiviteit een hoeksteen van betrouwbare journalistiek en, ruimer gezien, de uitdrukking van een democratische deugd, de liefde voor de waarheid en hart voor de publieke zaak. (...)

De Franse denker Tocqueville drukte het belang van de pers als tegenmacht in een democratie zo uit: ‘Ik heb haar lief vanwege het kwaad dat zij voorkomt, niet zozeer vanwege het goede dat zij voortbrengt’. Nou ja, het is al heel wat dat de pers de heersende machten tot publieke verantwoording kan dwingen.

Dat is de essentie van ons bestel, waarmee gezagsdragers, van welke signatuur ook, nog altijd de grootste moeite hebben. (...)

‘Macht moet van repliek worden gediend, naar redenen worden gevraagden gedwongen tot antwoorden. Je mag er niet van uitgaan dat macht zich uit zichzelf aan de regels houdt.’ (...)

Stendhal schreef in zijn politieke schelmenroman La Chartreuse de Parme over een minister van buitenlandse zaken: ‘De graaf was een fatsoenlijk mens, zolang het niet om politiek ging’.

Hele artikel

Tags: #nederlands #media #nieuws #journalistiek #journalist #nepnieuws #fake_nieuws #feiten #waarheid #beeldvorming #den_haag #politiek #spindoctor #woordvoerder #pr #voorlichter #trump #fortuyn #krant #tv #radio #propaganda

De digitale dictator van Brazilië

Mondiaal Nieuws

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro presteerde begin oktober onverwachts goed bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Een van Bolsonaro’s cruciale wapens daarbij is zijn wijdverbreide digitale netwerk, waarin een hoofdrol weggelegd is voor nepnieuws en propaganda. WhatsApp-spraakberichtjes, onechte filmpjes, miljoenen volgers op sociale media: ‘Het is heel geraffineerd wat Bolsonaro doet.’ (...)

Maar zelfs als Lula wint, heeft hij al bij voorbaat verloren. In de eerste ronde hebben de Brazilianen ook voor alle 513 parlementszetels en 27 van de 81 senaatzetels gestemd. En daarbij won Bolsonaro flink. Als Lula verkozen zou worden, zal hij voor elk besluit moeten vechten met een oerconservatieve volksvertegenwoordiging in het parlement en de senaat. (...)

(Tekst loopt door onder de foto. Maar lees vooral het originele artikel.)

‘Ik ben sprakeloos’, zei Carole. ‘Een half miljoen mensen zijn overleden aan covid. De Amazone staat in brand. Hoe kan iemand in godsnaam nog op Bolsonaro stemmen?’ Carole is kunstenares en geeft les. Die twee sectoren, kunst en onderwijs, hebben het onder president Bolsonaro zwaar te verduren. (...)

‘De ware reden dat mijn ouders voor Bolsonaro stemmen is “fake news”’, zei Carole. ‘Zij krijgen via WhatsApp dagelijks een ongelooflijke stroom van nepnieuws en propaganda binnen. Het is echt heel geraffineerd wat Bolsonaro doet.’ (...)

[Bolsonaro] beschikt over een zeer professioneel, deels illegaal netwerk om kiezers te beïnvloeden, zo onthulde de Braziliaanse journaliste Patricia Campos Mello op 18 oktober 2018. Braziliaanse bedrijven sponsorden Bolsonaro door WhatsApp-pakketten met duizenden boodschappen gericht tegen de PT te kopen. Kostprijs: zo’n 2,5 miljoen euro per pakket.

De berichten werden verstuurd via de miljoenen volgers van Bolsonaro en zijn zonen Carlos, Eduardo en Flavio, maar ook rechtstreeks naar stemgerechtigden. Mello ontdekte dat daarvoor persoonlijke gegevens zoals sociaal verzekeringsnummers, geboortedata en telefoonnummers gekocht werden van reclamebureaus. Het voornaamste doelwit waren oudere, tussen 1932 en 1953 geboren kiezers. (...)

‘In 2018 werd duidelijk dat Bolsonaro over een uitgebreid digitaal netwerk beschikte, terwijl de PT nog heel traditioneel campagne voerde’, zegt Heloisa Massaro, directeur van InternetLab, een wetenschappelijke denktank op het gebied van recht en technologie. ‘Het was de voornaamste reden voor de verrassende winst van Bolsonaro. Dat is nu wel veranderd, maar de PT loop nog steeds ver achter.’ (...)

‘Ik denk niet dat enkel sociale media schuld hebben aan de verdeeldheid’, zei Massaro. ‘Het gaat dieper dan dat. Sommige verhaallijnen bestaan al heel lang. Die van de “communistische dreiging”, bijvoorbeeld, en van de christelijke moraal. Bolsonaro tapt in dat soort oude angsten en overtuigingen en presenteert zich als een ouderwetse held in de strijd van goed tegen kwaad.’ (...)

Hoewel Bolsonaro zeker fascistische trekjes heeft, is het te makkelijk om zijn aanhang in zijn geheel als fascistisch af te doen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #brazilie #brazilië #bolsonaro #lula #verkiezingen #presidentsverkiezingen #propaganda #nepnieuws #politiek #verdeeldheid #amzone #ontbossing #christelijke_waarden #pt #arbeiderspartij #parlement

Schrijvers zijn Salman Rushdie dank verschuldigd

NRC > English version

Literatuur - Schrijvers zijn een makkelijk doelwit voor kwaadwillende machthebbers, schrijft Margaret Atwood. Dat wist Rushdie, die desondanks de artistieke uitingsvrijheid bleef verdedigen. (...)

Rushdie kwam in 1981 als een komeet de literaire wereld binnen met Middernachtskinderen, zijn tweede roman en dat jaar bekroond met de Booker-prijs. Geen wonder ook: het vernuft, de draagwijdte, het historische bereik en de verbale vaardigheid waren adembenemend, en het boek opende de deur voor volgende generaties schrijvers die voorheen misschien het gevoel hadden dat hun identiteit of thematiek hen uitsloot van de caleidoscopische Engelstalige literatuur. (...)

In elke toekomstige herdenking van vermoorde, gemartelde, gevangengezette en vervolgde schrijvers zal Rushdie een prominente plaats innemen. Op 12 augustus werd hij door een aanvaller op het podium neergestoken tijdens een literaire bijeenkomst in Chautauqua, een eerbiedwaardige Amerikaanse instelling in de staat New York. (...)

Ongetwijfeld werd deze aanslag op hem gepleegd vanwege zijn vierde roman, De duivelsverzen, een satirische fantasie die naar zijn eigen mening ging over de verwarring bij immigranten uit (bijvoorbeeld) India in Groot-Brittannië, maar die als instrument werd ingezet in een politieke machtsstrijd in een ver land.

Als je bewind onder druk staat, brengt een boekverbrandinkje wat afleiding voor het volk. (...)

In het geval van Rushdie was de macht die hem als pion gebruikte ayatollah Khomeiny van Iran. In 1989 sprak hij een fatwa uit – ruwweg het equivalent van de kerkbannen die pausen in de Middeleeuwen en de Renaissance als wapen gebruikten tegen seculiere machthebbers, maar ook tegen theologische uitdagers als Maarten Luther. (...)

Rushdie zelf zat noodgedwongen jarenlang ondergedoken. (...)

Maar hij liet nooit de kans voorbijgaan om zich uit te spreken voor de beginselen die hij zijn hele schrijversleven had belichaamd. Daarbij stond de vrijheid van meningsuiting voorop. (...) [H]et recht op vrije meningsuiting omvat niet het recht om te belasteren, om kwaadwillig en schadelijk te liegen over aantoonbare feiten, om doodsbedreigingen te uiten of voor moord te pleiten. Dit zou strafrechtelijk vervolgd moeten worden.

Wat de mensen aangaat die over Rushdie nog altijd ‘ja, maar...’ zeggen – een variant op ‘hij had beter moeten weten’, à la ‘ja, heel erg van die verkrachting, maar waarom droeg ze dan ook zo’n kort rokje’ – kan ik alleen maar opmerken dat er geen volmaakte slachtoffers zijn. Zoals er ook geen volmaakte kunstenaars zijn en geen volmaakte kunst bestaat. (...)

Wie in een pluralistische democratie leeft, wordt omringd door een veelheid van stemmen, die soms dingen zullen zeggen die ons niet bevallen. Wie niet bereid is hun recht van spreken te handhaven, zoals Salman Rushdie zo vaak wel heeft gedaan, zal uiteindelijk in een tirannie leven.

Rushdie was er niet op uit een held van het vrije woord te worden, maar is dit nu wel. Alle schrijvers, overal – voor zover geen staatslakeien of gehersenspoelde robots – zijn hem veel dank verschuldigd.

Hele artikel

Tags: #nederlaands #boeken #literatuur #vrijheid_van_meningsuiting #belediging #leugens #waarheid #laster #nepnieuws #propaganda #rushdie #salman_rushdie #atwood #margaret_atwood

‘Rusland vormt een militair gevaar, maar de echte bedreiging voor democratie en mensenrechten komt uit China’

De Volkskrant

Mede-oprichter Kenneth Roth vertrekt na 30 jaar bij Human Rights Watch. Hij ziet lichtpuntjes, maar waarschuwt voor de dreiging uit China en de erosie van mensenrechten in de EU. ‘Er is sprake van selectieve verontwaardiging als het gaat om democratische principes.’

‘We zijn zo geobsedeerd met het idee dat Rusland de grootste bedreiging in de wereld is, dat we ervoor moeten waken dat we onze democratische principes niet overboord gooien. Om president Poetin dwars te zitten, doen we nu immers wél zaken met andere autocraten die mensenrechten aan hun laars lappen, zoals in Saoedi-Arabië en Egypte. Blijkbaar vinden we goedkope olie en gas belangrijker dan onze eigen waarden.’ (...)

‘De Russische invasie in Oekraïne is natuurlijk verschrikkelijk. (...) Maar het is een louter militaire dreiging, geen ideologische bedreiging. Rusland is feitelijk niet meer dan een groot pompstation met een leger.’ (...)

Poetins regering pretendeert niet dat het zijn kleptocratische autocratische systeem aan andere landen wil opleggen, zoals China dat doet. Daarom zeg ik: de ideologische bedreiging van democratie en mensenrechten komt van China.’

Roth betwijfelt of de westerse wereld zich wel voldoende bewust is van wat er op het spel staat. ‘Er is een hevige competitie gaande tussen democratie en autocratie in de wereld.’ (...)

‘De westerse democratie heeft het moeilijk. Niet alle burgers worden even goed bediend, sommigen voelen zich in de steek gelaten. Dat zijn vaak de mensen die zich aangetrokken voelen tot populistische, extreem-rechtse of autocratische leiders.’ (...)

‘De westerse democratie is zeker niet perfect, er is nog genoeg te doen om het te verbeteren, maar het is het minst slechte systeem. (...) Dat brengt mij terug op China, want dat land presenteert echt een concurrerend model. Daar zeggen de autoriteiten tegen burgers: ‘Kijk, wij zijn rijker dan al die andere landen. Doe gewoon zoals wij zeggen, dan komt alles goed. Wij weten wat goed voor je is.’ (...)

‘En wat veel ernstiger is: Xi Jinping probeert zijn systeem van groei aan de wereld op te leggen. Dat doen ze via het Belt & Road Initiative (een miljarden kostend mondiaal infrastructuurplan, red.) en goedkope leningen. Het gaat China niet zozeer om de macht maar om het kopen van bondgenoten zodat in VN-instituties iedereen met China meestemt.’ (...)

In de laatste weken voor zijn vertrek stoort Roth zich aan de westerse leiders die weer bij ‘foute’ regimes op de stoep staan om om extra olie en gas te bedelen. Eerst was het de Franse president Macron die op bezoek ging bij de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman – ‘dezelfde man die verantwoordelijk is voor het vermoorden en in stukjes hakken van journalist Khashoggi en de onderdrukking van de vrouwelijke helft van zijn bevolking’. En medio juli vloog ook de Amerikaanse president Biden naar Ryad, terwijl Ursula von der Leyen namens Europa op bezoek ging bij de Egyptische president Abdul Fatah al-Sisi. Roth: ‘De onderdrukking in Egypte onder Sisi is groter dan hij ooit was onder dictator Mubarak. Wat wil de EU hiermee zeggen? ‘We hebben geen morele principes, geef ons gewoon goedkope olie.’’

‘Er is sprake van selectieve verontwaardiging als het gaat om democratische principes. Daarmee is de steun voor Oekraïne louter geopolitiek en militair van aard, en dus geen verdediging van de democratie zoals wordt gepretendeerd. Want op andere vlakken worden democratische principes overboord gegooid. Neem Polen en Hongarije. De Europese Commissie was bijna zover dat de geldkraan dicht ging voor die landen als ze zouden doorgaan met het ondermijnen van de rechtsstaat, maar nu ineens zegt de Hongaarse premier Orbán: ‘Willen jullie dat ik instem met het opleggen van sancties aan Rusland? Laat de subsidies maar komen.’ En Polen zegt: ‘Willen jullie dat wij Oekraïense vluchtelingen blijven opvangen? Laat de subsidies maar komen.’ De EU moet zich afvragen waar ze voor staat. Is ze nog bereid om democratische principes te verdedigen of wil ze zichzelf reduceren tot een handelsblok pur sang?’ (...)

‘De EU heeft laten zien dat ze miljoenen vluchtelingen kan opvangen. Het is echt niet zo dat Europa vol is, dat blijkt wel nu witte christelijke Oekraïense vluchtelingen in groten getale welkom zijn. Maar ondertussen duwt Polen aan een andere grens, namelijk die met Belarus, mensen terug omdat zij de ‘verkeerde soort’ vluchtelingen zijn. Griekenland doet hetzelfde aan de grens met Turkije. En Italië betaalt de Libische kustwacht om migranten naar die nachtmerrie-achtige detentiecentra terug te sturen.’ (...)

‘Daarom is het ook niet slim om de Russische bevolking te straffen voor de oorlogsmisdaden van hun leider. Met sancties moet je het Kremlin, de macht en het militaire systeem treffen, niet de burgers. Je moet de Russische bevolking niet demoniseren. Waarom zouden gewone burgers moeten worden uitgesloten van culturele of sportieve evenementen? Dat is echt fout. De Russische bevolking heeft niet gekozen voor oorlog. Je kunt de Russische bevolking beter tot bondgenoot maken, want uiteindelijk is Poetin wel bang voor zijn volk.’

Hele artikel

> Zie ook: ‘Frontex keek weg bij pushbacks van migranten door Griekse kustwacht’

Kenneth Roth

Tags: #nederlands #human_rights_watch #mensenrechten #china #rusland #oekraine #europa #europese_unie #vs #verenigds_staten #saoedi-arabie #kashoggi #energie #goedkope_energie #selectieve_verontwaardiging #egypte #poetin #democratie #populisme #autocratie #neoliberalisme #ongelijkheid #sociaal_vangnet #sociale_voorzieningen #sociale_media #desinformatie #nepnieuws #fake_news #sisi #bin_salman #polen #hongarije #vluchtelingen #griekenland #sancties #boycot