#degrowth

anubis2814@friendica.myportal.social

The developed world does not need to grow. We need post-growth. We need de-growth to live within the means of the planet which will actually lead to less stress lives over time. The developing world needs to catch up.


ZNet (unofficial) - 2024-02-09 18:14:33 GMT

How popular are #PostGrowth and #PostCapitalist ideas?I guess more than you expect!

Jason Hickel shows a list of studies, surveys and polling results that shed some light on popular perceptions of post-growth and post-capitalist ideas.

#degrowth #jasonhickel
https://www.jasonhickel.org/blog/2023/11/24/how-popular-are-post-growth-and-post-capitalist-ideas

berternste2@diasp.nl

Martin Wolf noemt de financiële wereld ‘sociaal nutteloos’ en bepleit ingrijpen

De Volkskrant

Martin Wolf, boegbeeld van het deftige zakenblad Financial Times, ­trekt harde conclusies over de financiële wereld, die hij op zijn best ‘sociaal nutteloos’ noemt. Hij bepleit fors ingrijpen in de markt ten gunste van mens en planeet. (...)

‘De homo sapiens is vatbaar voor orgieën van domheid, wreedheid en vernietiging. Ik heb vrede, stabiliteit of vrijheid nooit voor lief genomen, en zie mensen die dat wel doen als dwazen.’ (...)

(Text continues underneath the photo.)

Foto van Martin Wolf in tuin
Martin Wolf

Het welvaartsverlies door de bankencrisis van 2008 effende het pad voor ‘pluto-populisten’ zoals Trump, schrijft Wolf. Met pluto-populisten doelt hij op rechtse, plutocratische politici, die hun rijkdom proberen te beschermen tegen de vette vingers van de fiscus door het electoraat op te hitsen tegen zondebokken, zoals de Republikeinse partij doet in de Verenigde Staten.

‘Stel: je bent een centrum-rechtse partij en je wilt de belastingen voor de allerrijksten laag houden. In een democratie is dat nogal lastig, want de allerrijksten vormen per definitie een minieme minderheid van de bevolking. Dus hoe krijg je dan toch grote delen van de kiezers achter je, ook al is het niet in hun economische belang om op je te stemmen?

‘De truc: zet mensen tegen elkaar op langs nationalistische, culturele en raciale lijnen. Met deze plutocratische variant op identiteitspolitiek hebben de rijken een coalitie weten te smeden met Amerikanen uit de midden- en arbeidersklasse, die het helemaal gehad hebben met centrum-linkse politici.’ (...)

Wolf windt er in zijn boek geen doekjes om: dezelfde financiële wereld die het pad effende voor de opkomst van Trump, is op zijn best ‘sociaal nutteloos’. Op zoek naar makkelijke rendementen staken banken en andere investeerders de voorbije decennia vooral geld in kantoren, luxe woningen en ander vastgoed. Dit maakte de economie niet alleen kwetsbaarder voor zeepbellen, maar trok ook geld en arbeidskrachten weg uit sectoren die de productiviteit – een van de belangrijkste factoren achter onze welvaart – wél vooruit hadden kunnen helpen.

‘In de financiële sector worden zowel menselijke talenten als productiemiddelen verspild’ (...)

Maar de laatste jaren begint [Wolf] steeds meer te lijken op een onvermoeibare kerkhervormer, die zijn stellingen over het ‘democratische kapitalisme’ – in contrast met het ‘autoritaire kapitalisme’ van China – column na column aan de deuren spijkert.

‘Hervorming’ is daarbij het sleutelwoord, want van revolutionairen moet Wolf niets hebben. (...)

‘Het is niet alleen onmogelijk, maar ook verkeerd om te proberen een samenleving vanaf nul opnieuw op te bouwen, alsof haar geschiedenis geen enkele waarde heeft’, schrijft Wolf over revoluties. ‘Het resultaat van dergelijke pogingen is altijd vernietiging en despotisme geweest.’

In plaats daarvan presenteert Wolf in zijn boek een litanie aan hervormingen. Roei belastingontwijking uit door bedrijven desnoods van de markt te verbannen als ze hun winsten blijven wegsluizen naar belastingparadijzen, oppert Wolf. Stel bankiers persoonlijk aansprakelijk bij fraude of ernstig falen. Stop de fiscale voordeeltjes voor schulden maken – denk aan onze eigen aftrek voor hypotheekrente of het lenen van geld om aandelen te kopen – want die maken het financiële stelsel alleen maar wankeler. En laat Facebook en andere sociale media een vergoeding betalen aan gebruikers voor de privédata die ze aan adverteerders verkopen.

Het doel van bedrijven moet weer zijn om ‘de problemen van mens en planeet op een profijtelijke manier op te lossen, in plaats van te profiteren van het veroorzaken van problemen’, schrijft Wolf. (...)

Als de economische oorlogsvoering tussen de Verenigde Staten en China escaleert, riskeren we een echte oorlog, wat een catastrofe zou zijn. Bovendien hebben we China ook gewoon nodig, bijvoorbeeld voor de levering van grondstoffen voor de energietransitie.’

‘Hoewel China een kolossaal probleem is, maak ik me nog grotere zorgen over de koers van de Verenigde Staten. Als Trump terugkeert in het Witte Huis, is het de vraag of je überhaupt nog van ‘het Westen’ kunt spreken als politiek bondgenootschap, gezien zijn opvattingen over bijvoorbeeld de Navo en de Oekraïne-oorlog.’ (...)

‘Degrowth gaat onze planetaire crisis niet oplossen, omdat grofweg 85 procent van de mensheid niet in de rijkste, geïndustrialiseerde landen leeft. Zelfs als het Westen stopt met economische groei, is ons welvaartsniveau nog steeds véél hoger dan elders in de wereld. Zelfs de Chinezen zijn per hoofd van de bevolking nog altijd drie keer zo arm als de Amerikanen.’ (...)

‘De enige manier waarop degrowth de CO2-uitstoot voldoende zou kunnen verlagen, is door terug te gaan naar het welvaartsniveau van voor de Industriële Revolutie, toen de meeste mensen in abjecte armoede leefden. Voor zo’n plan zul je in geen enkele democratie de handen op elkaar krijgen. Het is alleen af te dwingen via een soort eco-dictatuur, en dan ook nog een mondiale dictatuur. Onze enige hoop is een technologische revolutie.’ (...)

Als we de klimaatcrisis en de opkomst van China niet het hoofd weten te bieden, schrijft u, ‘zou het licht van de vrijheid weleens kunnen doven’. Het klinkt als een grafschrift.

‘Wel een beetje, inderdaad. We leven in een tijd waarin liberale democratieën onder druk staan. Ze hebben een deel van hun legitimiteit verloren, met name in de ogen van jonge mensen, die het gevoel hebben dat de politiek niet daadkrachtig genoeg optreedt in de grote vraagstukken van onze tijd, zoals het klimaat. Terwijl: als je om je heen kijkt, leven we nog altijd in ’s werelds minst beroerde samenlevingen. Niemand maakt mij wijs dat het leven in het autoritaire China of Rusland beter is. Dat we in vrijheid leven en slechte leiders eruit kunnen bonjouren – en soms zelfs goede leiders – is van onschatbare waarde. Maar we staan voor enorme uitdagingen als samenleving, en het is niet uitgesloten dat we zullen falen.’

Hele artikel

Tags: #nederland #boeken #financiele_wereld #populisme #democratie #kapitalisme #globalisering #china #vs #trump #degrowth #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #co2 #belastingontwijking #belastingparadijs #hypotheekrente #sociale_media #data #data_mining

berternste2@diasp.nl

Een goed programma, maar nu helaas grote interne strubbelingen.

De economie is geen natuurverschijnsel, mensen zitten aan de knoppen

Esther Bijlo (Trouw)

(...) De afserverende term [ecosocialisme] gaat nu richting de Partij voor de Dieren, die net haar concept-verkiezingsprogramma heeft gepubliceerd. Daarin waagt de partij de heilige economische groei ter discussie te stellen. (...) Het is een economie van verspilling geworden. (...)

De partij stelt een hele reeks maatregelen voor om de economie te vergroenen, met als rode draad een hoog prijskaartje aan vervuiling en strengere milieuregels. (...)

Dit soort daadkrachtige plannen werken voor sommigen als een rode lap. (...)

(Tekst loopt door na de foto.)

Foto van Esther Bijlo
Esther Bijlo

De Onderzoeksraad voor Veiligheid deed eerder dit jaar uit de doeken dat de gezondheid van burgers onvoldoende beschermd is tegen vervuiling door industriële bedrijven als Tata en Chemours. Het systeem werkt niet. De overheid weet te weinig, heeft niet genoeg mensen om overtredingen aan te pakken, voelt de urgentie niet en komt bedrijven te veel tegemoet in hun te slappe aanpak. Die bedrijven zijn op hun beurt weinig transparant en schuiven hun verantwoordelijkheid weg, zo is de conclusie van de raad. (...)

Die economie is geen natuurverschijnsel, maar een middel om in welvaart te voorzien. Brede welvaart, als het goed is, die verder gaat dan de euro’s in de portemonnee. Die ook stuurt op gezondheid, gelijke kansen, een leefbare omgeving, de toekomst. Of economische groei daar per definitie voor nodig is, en welk soort groei dan, is onderwerp van een interessant debat. Daar valt simpelweg ‘ecosocialisme’ roepen niet onder.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #partij_voor_de_dieren #pvdd #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #economie #groei #economische_groei #verspilling #vervuiling #milieuvervuiling #gezondheid #tata #chemours #ongelijkheid #welzijn #leefbaarheid #hoogduin #degrowth

diane_a@diasp.org

If you'd like to learn more about #degrowth, especially the theoretical underpinnings of the idea and its relation to #anarchism, I recommend reading the in-depth blog article linked below.

Here is a brief bit from the beginning...


The concept of degrowth is really quite simple. It is, at its core, just the reduction of society’s overall metabolism to a level consistent with biospheric boundaries through pathways that prioritize societal well-being. That’s really it.

It is not austerity, recession, or eco-fascist population reduction. In fact, it’s a shift away from the current orthodox socio-economic worldview to one where those descriptors don’t even really make sense because the evaluation of societal well-being has fundamentally changed.


FULL ARTICLE -- https://nishikantsheorey.substack.com/p/prefiguring-degrowth

#Capitalism #climatechange

sfb@nerdpol.ch

Marxist*innen sollen also von der Wachstumskritik lernen. Aber sie allein reicht nicht aus, lautet dein Argument. Wir bräuchten Marx. Warum?

Kohei Saito

Seine Kapitalismuskritik liefert uns nicht nur eine solide Grundlage dafür, warum der Kapitalismus schlecht ist, warum er nicht grün sein kann, sondern Marx zeigt auch, welche Art von Gesellschaft wir anstreben sollten. Der gegenseitige Dialog und Lernprozess von Degrowth und Marxismus kann also sehr fruchtbar und produktiv sein.

https://www.akweb.de/bewegung/kohei-saito-interview-degrowth-oekomarxismus-kommunismus/

#kapitalismus #ökologie #marx #degrowth

berternste2@diasp.nl

De rijken hebben het gedaan

De Groene Amsterdammer

De millennials in de oude industriesteden, die elkaar de maat nemen over vlieggedrag en eetpatroon, zijn blind voor de omstandigheden waaronder hun voedsel, kleding en smartphone worden geproduceerd. Volgens de Amerikaanse geograaf Matt Huber moet de klimaatbeweging de klassenstrijd herontdekken.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van golfbaan naast droge woestijn
Foto: Golfbaan en huizen naast de onontwikkelde woestijn op 7 december 2022 bij Palm Desert, Californië. Volgens de U.S. Seasonal Drought Outlook is een vierde opeenvolgend jaar van droogte waarschijnlijk in Californië, ondanks twee recente stormen die in een groot deel van de staat voor neerslag hebben gezorgd © Mario Tama / Getty Images.

1871 was een keerpunt in de geschiedenis van het economisch denken. In dat jaar publiceerden de Oostenrijker Carl Menger, de Fransman Léon Walras en de Brit Stanley Jevons teksten waarin zij de markt in het centrum plaatsten van de wetenschappelijke aandacht. (...)

Oftewel: economie gaat uitsluitend over marktgedrag. (...)

Het zijn de kosten van arbeid, kapitaal en grondstoffen die bepalen hoeveel de consument moet betalen, niet de schaarsteverhoudingen op markten. En zeker bij Marx moet dit worden begrepen als een fenomeen dat mede bestaat bij de gratie van ecologische en sociale processen die zelf pre- of buiten-kapitalistisch van aard zijn. (...)

Menselijke activiteiten zijn ook ondenkbaar zonder een continu stofuitwisselingsproces met de natuur. In Das Kapital weidt Marx uitvoerig uit over hoe kapitalistische winst niet alleen de uitkomst is van het afromen door de kapitalist van de relatieve meerwaarde die de arbeider produceert, maar ook afhankelijk is van de toe-eigening van schaarse grondstoffen en de mogelijkheid om afval, uitstoot en deposities kosteloos over de schutting van de buren te kieperen. In het derde deel van Das Kapital voegt bezorger Friedrich Engels aan een passage van Marx over de chemische transformatie van kool in gas een zinsnede toe waarin hij er fijntjes op wijst dat dit leidt tot de uitstoot van CO2: in 1894! (...)

[D]e jonge Marx was eigenlijk een ecoloog avant la lettre met een opmerkelijke gevoeligheid voor de biologisch-ecologische fundamenten van het menselijk bestaan. (...)

De Amerikaanse geograaf Matt Huber uit het voormalige industriestadje Syracuse in de staat New York is een van de loten aan deze stam. Zijn vorig jaar verschenen Climate Change as Class War: Building Socialism on a Warming Planet is een fantastisch uithangbord voor de conceptuele rijkdom, analytische precisie en thematische diepte die een marxistisch perspectief op de huidige klimaatcrisis te bieden heeft. (...)

Climate Change as Class War maakt, zoals de titel al aangeeft, overtuigend duidelijk dat de strijd tegen klimaatverandering alleen gewonnen kan worden als de klimaatbeweging het belang van klassenstrijd herontdekt en zich niet laat afleiden door de erkenningsstrijd van identitaire bewegingen. (...)

71 procent van alle CO2-emissies die sinds 1988 in de atmosfeer terecht zijn gekomen, schrijft Huber, is afkomstig van een ampele honderd bedrijven, waaronder de grootste olie-ondernemingen, staalfabrieken en chemische concerns, en de grootste voedselproducenten. (...)

Het is om die reden dat Matt Huber en zijn ideologische geestverwanten het woord ‘Antropoceen’ ter aanduiding van het tijdvak waarin de mens de belangrijkste determinant van de klimatologische condities op aarde is geworden, radicaal afwijzen en vervangen door het neologisme Kapitaloceen: het zijn de rijken die verantwoordelijk zijn voor het leeuwendeel van de ecologische destructie. Of nog preciezer: het is de klasse van eigenaren van de productiemiddelen (kortweg kapitalisten geheten) die verantwoordelijk is en dus politiek ter verantwoording moet worden geroepen. Dat is de klassenstrijd waar Huber toe oproept. (...)

Progressieve bewegingen worden gekenmerkt door een bijna neurotische obsessie met de marge en vergeten dat de sleutel voor maatschappelijke verandering niet daar ligt maar bij de grote meerderheid die tot de werkende klasse kan worden gerekend. (...)

[W]ie grote groepen mensen wil mobiliseren moet zich richten op de gedeelde belangen van die mensen; en die gedeelde belangen zijn klassenbelangen: meer bestaanszekerheid bij een rechtvaardige verdeling van de vergroeningsopdracht om klimaatopwarming tegen te gaan. (...)

Huber heeft dan ook weinig op met het degrowth-denken van de romantische tak van de klimaatbeweging. Net zoals Marx en Engels zich in het Communistisch manifest afzetten tegen de idealen van kleinschaligheid en ambachtelijkheid van het utopisch socialisme, en benadrukten dat het communistische eindstation wat hen betrof niet een breuk met de geïndustrialiseerde moderniteit van het kapitalisme was, maar juist een verdere radicalisering ervan, zij het onder meer eigendomsverhoudingen. (...)

Dat is, zegt Huber, de politieke strijd die gestreden moet worden: hoe verdelen we de beschikbare ecologische ruimte op een manier die de mondiale armen noodzakelijke welvaartsgroei toestaat. Niet: hoe stoppen we de mondiale grondstof-intensieve economische groei om snel binnen de beschikbare ecologische bandbreedte te komen. (...)

oortkomend uit de golf van sociale bewegingen in het mondiale noorden van de jaren zestig en zeventig is de klimaatbeweging primair buitenparlementair, beschikt ze over een beperkt actierepertoire (demonstraties, blokkades, ludieke acties) en vertrouwt ze op de veranderingsmacht van de kleine voorhoede voor systeembrede transities. (...)

Volgens Matt Huber is de strijd voor een duurzame toekomst vergeefs als werknemers en burgers geen controle weten te verkrijgen over de productiemiddelen. En dat is een strijd die je niet wint met kleine, leninistische voorhoedes, maar alleen door te bouwen aan grote politieke meerderheden. (...)

Wie door zijn oogharen naar het milieudebat kijkt, ziet inderdaad een opmerkelijke versmalling van het probleem en een al even opmerkelijke technocratisering van de oplossingen opdoemen. Het probleem zou te veel koolstof zijn en de oplossing het beprijzen van dat surplus en het vervolgens construeren van markten waarop die beprijsde koolstof verhandeld kan worden. (...)

De hoogopgeleide professionals die tegenwoordig de industriesteden van weleer bevolken en hun brood verdienen met het analyseren en bewerken van (digitale) ideeën wentelen zich in zalige onwetendheid over de omstandigheden waaronder hun voedsel, hun kleding, hun smartphone en hun schoeisel worden geproduceerd.

Volgens Huber heeft de groeiende afstand tussen de plek van consumptie en de plek van productie ertoe geleid dat het merendeel van de hoogopgeleide stadsbewoners die gaan over politiek, beleid en debat zelf zijn gaan geloven in de schone, groene en vreedzame idylle van het gedeïndustrialiseerde kapitalisme, die hen in een dagelijkse omgeving constant aanstaart. (...)

Fabrieken, werkplaatsen en andere fysieke manifestaties van de bewerking van grondstoffen door arbeid en kapitaal die we productie noemen, zijn simpelweg buiten het blikveld van de meeste burgers beland. (...)

Ten tweede komt het door het breed gedeelde narratief – van academia tot media – dat in het postindustriële kapitalisme van vandaag klasse er niet langer toe doet. Opleiding is belangrijker dan financieel kapitaal. En dus is discriminatie op basis van etniciteit en gender belangrijker geworden dan klasse. (...)

Het gevolg zie je in de klimaatbeweging: een desastreuze combinatie van technocratische marktoplossingen aan de ene kant en een loos appèl op individueel consumptiegedrag aan de andere. En het grootkapitaal is de lachende derde: geen pijnlijke inperkingen van het eigendomsrecht, veel gloednieuwe markten voor groene technologieën, en ondertussen mooie sier makend met een moraliserende agenda van inclusiviteit, diversiteit en duurzaamheid.’ (...)

Huber is erg positief over de oorspronkelijke Green New Deal zoals in 2018 gepresenteerd door Ocasio-Cortez en Markey. Dat is nu ruim vier jaar geleden. Hoe kijkt u daar nu naar?

‘Ik was en ben erg gecharmeerd van de veranderingstheorie die aan het plan ten grondslag ligt. Namelijk dat verduurzaming alleen mogelijk is als je het vooral ten goede laat komen aan de werkenden. (...)

De vraag is alleen of het voldoende is om het diepgewortelde politieke cynisme bij de niet-stemmers te doorbreken. (...) Ik kreeg steeds opnieuw te horen dat het weliswaar mooi klonk, maar dat het toch nooit zou gebeuren. Veertig jaar neoliberalisme heeft kiezers murw gemaakt. (...)

En dat betekent dat het anders moet: niet mobiliseren door verhalen te vertellen en plannen te maken, maar door effectief iets te doen, materieel, aan de leefomstandigheden van de afgehaakten, om op die manier hun vertrouwen terug te winnen.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #marx #engels #economie #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeweging #ecologie #natuur #grondstoffen #arbeiders #kapitaal #klassenstrijd #klimaatbeweging #consumentisme #markt #marktdenken #marktfundamentalisme #antropoceen #kapitaloceen #identitaire_bewegingen #degrowth #vergroening #duurzame_energie #green_new_deal #verduurzaming