‘Zeg dan: de relatie met Israël gaat boven mensenrechten’

NRC

Conflict Israël-Palestina - Gedesillusioneerd verliet ambtenaar Berber van der Woude het ministerie van Buitenlandse Zaken. Nederland sluit de ogen voor mensenrechtenschendingen in Israël en Palestina, zegt zij. Ook Erwin van Veen van Instituut Clingendael is kritisch. (...)

Van der Woude doelt op een van ’s werelds neteligste conflicten – dat tussen Israël en Palestina, maar vooral ook op de Nederlandse houding. Die komt wat haar betreft neer op het sluiten van de ogen voor Israëlische mensenrechtenschendingen en tegelijkertijd, met een keur aan hulpgeld, de Palestijnse hoop op een oplossing levend houden. (...)

Formeel gelooft Nederland in de tweestatenoplossing: het idee dat Israël en Palestina als twee onafhankelijke staten naast elkaar kunnen bestaan. (...) Iedereen op het ministerie van Buitenlandse Zaken weet volgens Van der Woude dat die oplossing er nooit kan komen, zolang de stelselmatige schending van de rechten van Palestijnen en het koloniseren van Palestijns grondgebied niet stopt.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Berber van der Woude

Erwin van Veen van Instituut Clingendael deelt deze inschatting. „Men gaat al uit van de oplossing, maar er is een fundamenteel probleem”, zegt hij. „Het conflict verslechtert door dagelijkse grootschalige mensenrechtenschendingen, met name door Israël.”

Het alleen benoemen van een eindresultaat is „een excuus” geworden om die schendingen te negeren, zegt hij.

Voor wie begaan is met het Palestijnse recht op zelfbeschikking, ziet hij, wringt het dat landen als Nederland sinds de Russische inval in Oekraïne zwaaien met het internationaal recht, terwijl dat recht in het conflict tussen Israël en Palestina van secundair belang lijkt.

„Israël bezet toch ook land en breidt de bezetting uit middels nederzettingenpolitiek, waarbij kolonisten geweld tegen Palestijnen niet schuwen? Het land lapt VN-resoluties aan de laars, zonder noemenswaardige consequenties. En voor Palestijnen onder Israëlisch bewind gelden andere rechten en plichten dan voor Israëliërs”, aldus Van Veen. Palestijnen worden beperkt in hun bewegingsvrijheid en onderworpen aan gedwongen huisuitzettingen. (...)

De Tweede Kamer, zegt Malcontent, heeft altijd een pro-Israëlische meerderheid gehad, op dit moment aangevoerd door partijen als VVD, PVV, ChristenUnie en de SGP, waarbij de veiligheid van Israël boven de schending van Palestijnse rechten wordt geplaatst. (...)

[P]olitici, vertegenwoordigers en diplomaten van landen die Israël steunen, aldus Van Veen, zijn „medeplichtig aan de bezetting” van Palestijnse gebieden. Nederland is een van die landen. (...)

In april 2021, Van der Woude zit dan nog in Ramallah, publiceert Human Rights Watch een rapport waarin wordt gesteld dat Israël op de bezette Westelijke Jordaanoever een apartheidsregime voert tegenover de Palestijnse bevolking. Enkele maanden daarvoor concludeerden de Israëlische mensenrechtenorganisaties B’Tselem en Yesh Din Israël hetzelfde. (...)

In de politiek, diplomatie en media bestaat de reflex op het Israël-Palestina-dossier ‘gebalanceerd’ te communiceren. „Als je iets berispends zegt over de ene kant, dan moet je ook iets berispends zeggen over de andere kant”, vat Van der Woude samen. Maar dat is „balans in heel enge zin”. Ze hoorde iemand eens zeggen „We don’t want balance, we want fair.” (...)

In juni stelde hij voor de internationale mensenrechten veel sterker als uitgangspunt te nemen voor concrete acties. Dit betekent dat mensenrechtenschenders ter verantwoording geroepen kunnen worden, met bijvoorbeeld sancties. (...)

Nederland kan het Europese debat beïnvloeden door een harder standpunt in te nemen, net als Zweden en Ierland. Zweden heeft als enige in de EU Palestina formeel als staat erkend en de Ieren „weten hoe het voelt om bezet te zijn”. (...)

Mocht daar geen politieke ruimte voor zijn, dan kan de Nederlandse regering „de echte intentie” uitspreken. Van der Woude: „Kijk dit moeilijke punt in de ogen en zeg ‘in dit geval gaat onze relatie met Israël boven de mensenrechten’. Het is niet leuk om te zeggen, maar het is wel wat we in de praktijk doen.”

Hele artikel

> Meer over de vreselijke schandvlek Palestina

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #westbank #kolonisten #leger #onderdrukking #mensenrechten #midden-oosten #illegale_nederzettingen #discriminatie #apartheid #amnesty #amnesty_international #human_rights_watch #Yesh_Din_Israël #vn #vn-resoluties #sancties #media #nieuws #nieuwsselectie #journalist #journalistiek #vs #verenigde_staten #biden #eu #europese_unie #oost-jeruzalem #westelijke_jordaanoever #bezette_gebieden #nederzettingen #kolonisten #BTselem #OCHA_oPt #vn #verenigde_naties #tweestatenoplossing #gaza