#nieuws

berternste2@diasp.nl

Recensie: Avoiding the News verplichte kost voor inzicht in een bewust onbereikbaar deel van ons publiek

Villaemdia

Begin dit jaar verscheen Avoiding the News: Reluctant Audiences for Journalism, over achtergronden en redenen van zogeheten nieuwsmijders. Het onderzoek onthulde nuttige inzichten, zeker voor een doelgroep die zichzelf het liefst onderdompelt in nieuws. De realiteit is hard: wereldwijd mijdt zo'n drie procent van volwassenen het nieuws, met uitschieters tot tien procent in sommige landen.

Dat percentage klinkt behapbaar, maar vertegenwoordigt dus tientallen miljoenen mensen die actief geen nieuws volgen. “Dat zijn er meer dan er wereldwijd voor nieuws betalen”, herinneren de onderzoekers. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Omslag van boek
.

Het onderzoek constateerde een opmerkelijk verschil in opmaak van nieuwsmijders in de Verenigde Staten (meestal ideologisch rechts) ten opzicht van de rest van de wereld, waar nieuwsmijders meestal links georiënteerd zijn en sterk politiek betrokken. Verder staat een groep simpelweg onverschillig tegenover politiek en daarmee ook nieuws. (...)

Hoe lossen we dat dan op? Méér nieuws is alvast niet de oplossing, aldus de onderzoekers. Ze bekennen eerlijk geen panklare oplossing te hebben. De auteurs delen - met ‘enige aarzeling’ vanwege de complexiteit van het probleem - hooguit enkele praktische suggesties en observaties. (...)

Avoiding The News is ondanks de enorme informatiedichtheid in vlot en toegankelijk Engels geschreven. Het is een aanrader voor iedereen die zich zorgen maakt over het afkalvende vertrouwen in de journalistiek en wil begrijpen wat dit bewust onbereikbare deel van het publiek drijft.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #journalistiek #journalist #media #nieuws #nieuwsmijders #fake_news #nepnieuws #desinformatie

berternste2@diasp.nl

Harde kritiek op Israël? Daar hoef je geen antisemiet voor te zijn

**Stevo Akkerman (Trouw)

(...) Maar vooruit, wat wil ik beweren? Dat een antisemiet elke kritiek op Israël kan gebruiken als dekmantel, maar dat daarom nog niet elke kritiek op Israël antisemitisch is. En dat het woord ‘apartheid’ wel degelijk van toepassing is op de bezettingspolitiek van Israël, die dateert van 1967. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Stevo Akkerman
Stevo Akkerman

“Ik sta er ook als jurist in”, zei [de 90-jarige Holocaust-overlevende Ulli d’Oliveira] in de Volkskrant. “Dan kun je niet anders dan protesteren tegen wat Israël de Palestijnen aandoet. Je moet waakzaam blijven voor nieuwe vormen van volkerenmoord, anders verzaak je.” (...)

[I]k wil slechts laten zien dat harde kritiek op Israël heel goed mogelijk is zonder antisemitisch te zijn. In Israël zelf concludeerde mensenrechtenorganisatie B’Tselem in 2021 over de ongelijkheid van de Palestijnen: “Dit is apartheid.” En B’Tselem staat daarin zeker niet alleen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #media #nieuws #desinformatie #journalist #journalistiek #antisemitisme

berternste2@diasp.nl

‘Ben ik antisemiet? Dacht van niet’

Villamedia

Ik heb aan niemand een hekel, zeker niet aan groepen of volksstammen. Bij voetbalwedstrijden kom ik nooit. Toch ben ik al bij herhaling van antisemitisme beticht’, schrijft voormalig Midden-Oosten correspondent van De Telegraaf Jos van Noord in deze opiniebijdrage. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van doden in lijkzakken, een met daarop een vest met ‘Press’
© SIPA / Ali Hamad apaimages

Ervaring leerde mij dat degene die een kritisch woord laat horen over Israël meteen emmers drek over zich uitgestort krijgt. (...)

Let wel: ik ben groot fan van Israël. Een veilige haven voor bedreigde joden. Maar wel binnen de eigen grenzen, zoals die internationaal zijn vastgesteld. Lekker bekvechten in de Knesset, maar niet donderjagen bij de buren. Zo simpel. (...)

Beetje dom en als zodanig ook doorzichtig om iedereen met terechte kritiek op Israël antisemiet te noemen. Dat CIDI-mantra, daar trapt toch niemand meer in…
Ik ken mensen die het inmiddels als een eretitel zien. Zij worden antisemiet genoemd, enkel omdat zij de vinger op zere plekken durven te leggen.

Israël raakt steeds verder van het padje. Vol haat tegen iedereen. Een wantrouwig volk dat zich ook daarom van niemand iets aantrekt.

In Gaza (waar Israël niets te zeggen heeft, maar er de bevolking al jaren in gijzeling houdt) heeft Israël een slachting aangericht die zijn weerga in de moderne geschiedenis nauwelijks kent. Tienduizenden burgerdoden, meest kinderen en hun moeders. Gaza is totaal verwoest.

Intussen plunderen die voorbeeldige Israëlische soldaten de huizen van verdreven Palestijnen en worden er door de zionistische krijgsmacht aan de lopende band gruweldaden begaan.

De media lopen Israël alleen maar voor de voeten, onthullen de dagelijkse Israëlische misdaden tegen de menselijkheid. Daarom moeten ook journalisten uit de weg geruimd worden. Bijna honderd collega’s zijn in Gaza doelgericht door Israël vermoord.

Nog zo’n leugenachtige CIDI tactiek: aldoor doen alsof het drama begon op 7 oktober. Terwijl dit nu juist de dag was dat in Gaza opgesloten Palestijnen hun jarenlange gijzeling niet langer konden verdragen, hun woede daarover ontplofte en zij zich gruwelijk te buiten gingen in een gruwelijke tegenactie. Wat had Israël verwacht, na al die jaren van tenminste even gruwelijke bezetting en onderdrukking, het voortdurende tergen van het Palestijnse volk? Champagne? (...)

‘Tuurlijk sta ik achter Israël!’ schoot de correspondent boos terug. ‘Want als ik voor ze ga staan, kan ik niet zien wat ze achter mijn rug uitspoken!’

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #bezette_gebieden #gaza #media #nieuws #desinformatie #journalist #journalistiek #antisemitisme

berternste2@diasp.nl

De mogelijke uitlevering van Julian Assange aan de VS, vormt ook een bedreiging voor de journalistiek

De Volkskrant

De meer dan honderd jaar oude wet waarmee de omstreden klokkenluider Julian Assange aan de Verenigde Staten kan worden uitgeleverd, kan volgens critici een gevaarlijk precedent scheppen. ‘Dit zal haast zeker de doodsteek zijn voor onderzoeksjournalistiek gebaseerd op geheime informatie.’ (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Julian Assange achter ruit
Julian Assange komt op 11 april 2019 aan in de rechtbank in Londen. Beeld Getty Images.

Vanaf 2006 begint WikiLeaks via een eigen website met het publiceren van vertrouwelijke documenten die regeringen – vooral de Amerikaanse – in verlegenheid brengen. Journalistiek relevante onthullingen, bijvoorbeeld over Amerikaanse voorschriften om sommige gedetineerden in Guantánamo Bay doktersbezoek te onthouden. Of interne stukken die laten zien dat velen er destijds onterecht en zonder aanklacht worden vastgehouden. Een Arabische journalist die toen al acht jaar gevangen zat, zodat de Amerikanen meer over de nieuwsorganisatie waar hij werkt, Al-Jazeera, te weten kunnen komen.

Later volgen vele honderdduizenden interne documenten over de oorlogen in Afghanistan en Irak, die aantonen dat de strijd veel minder voorspoedig verloopt dan de internationale coalitie publiekelijk verkondigt. Met bovendien veel meer onschuldige burgerslachtoffers. (...) Getuigenissen over oorlogsmisdaden. In Irak waren er Amerikaanse militairen die vanuit helikopters lachend burgers – waaronder twee journalisten van Reuters – doodschoten. Er was sprake van martelingen en executies van gevangenen. Het private Amerikaanse bedrijf Blackwater schoot op willekeurige burgers en bijna zevenhonderd Irakese personen werden vermoord omdat ze te dichtbij checkpoints kwamen – onder wie zwangere vrouwen.

Daarna verschenen honderdduizenden diplomatieke stukken die onder meer aantonen dat Shell diep geïnfiltreerd was in de Nigeriaanse politiek. Eerder werd al bekend dat het Nederlandse bedrijf Trafigura de giftige lading van een schip in de Ivoriaanse hoofdstad Abidjan dumpte, met gigantische gezondheidsschade bij de meeste arme bevolkingsgroepen tot gevolg.

Het waren, kortom, journalistiek relevante onthullingen – veelal gebracht in samenwerking met internationale media als The New York Times, The Guardian en Der Spiegel. (...)

Voor de uiteindelijke aanklacht grijpen de Verenigde Staten terug op de meer dan honderd jaar oude Espionage Act. Opgesteld tijdens de Eerste Wereldoorlog om ondermijning tegen het Amerikaanse leger te voorkomen, maar nog nooit eerder gebruikt om een mediaorganisatie te vervolgen. Aangeklaagden hebben minder rechten: ze kunnen zich er niet op beroepen dat publicatie in het maatschappelijk belang was. (...)

De Verenigde Staten noemen het contact tussen de Australiër en de bron – Chelsea Manning – die hem de stukken gaf, ‘samenzwering’ tegen de staat. ‘Met die redenering kan iedereen in de wereld die informatie publiceert die de VS geheim achten, vervolgd worden voor spionage’, legde Joel Simon, toenmalig directeur van persvrijheidsorganisatie CPJ uit. ‘Lekken is geen spionage’, schreef NRC eerder in een commentaar. (...)

‘Als de aanklager slaagt’, verklaarde James Goodale, die de The New York Times bijstond bij de publicatie van de geheime Pentagon Pagers over de verschrikkingen van de Vietnam Oorlog, ‘zal dat haast zeker de doodsteek zijn voor onderzoeksjournalistiek gebaseerd op geheime informatie.’ (...)

Dat internationale media desondanks relatief stil zijn over zijn mogelijke uitlevering en de consequenties, valt ook Alan Rusbridger, oud-hoofdredacteur van de Britse krant The Guardian op. Hij kende, net als velen, een ingewikkelde samenwerking met de koppige en eigenzinnige Assange. Ze waren, kortgezegd, bepaald geen vrienden. Toch is hij tot op de dag van vandaag één van zijn felste verdedigers. Zijn zaak is een ‘wake-up call’ voor media wereldwijd. ‘Je vindt Assange misschien niet leuk’, waarschuwt hij journalisten, ‘maar jij kunt de volgende zijn.’

Hele artikel

> Zie ook: Don’t Extradite Assange

Tags: #nederlands #pers #persvrijheid #media #nieuws #journalist #journalistiek #censuur #assange #julian_assange #wiki_leaks #FreeAssange #JournalistsSpeakUpForAssange

berternste2@diasp.nl

Consumenten verenigt u!

De Groene Amsterdammer

Met mensenrechten heeft een begrip als internationale solidariteit al lang niets meer te maken. Het gaat nu om handelsbelangen.

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

Illustratie: figuur (piloot?) met helm en uniform vol reclame
.

Het opvallende is dat al die angsten van rechtse complotdenkers, of afgehaakten, of autonomen, of hoe je ze ook noemen wil, bezorgde burgers wellicht, zoveel lijken op gebeurtenissen die echt hebben plaatsgevonden. Alleen werd het toen anderen aangedaan. The great replacement bijvoorbeeld, de overtuiging dat de witte bevolking vervangen wordt door mensen van kleur: voor de inheemse bevolking van Amerika, Australië of Palestina is zo’n vervanging maar al te reëel geweest. Het geïnstitutionaliseerde kindermisbruik waar elites tegenwoordig van worden beschuldigd, was vroeger vooral op scholen voor inheemse kinderen praktijk (zie bijvoorbeeld Canada). En al was het geen plandemie, bijna de gehele Zuid-Amerikaanse bevolking is ooit weggevaagd door ‘westerse’ virussen.

Hoe kan het toch dat witte mensen statistisch het veiligst zijn op deze wereld, maar ze desondanks ook het angstigst zijn? (...)

Zou het kunnen, vraagt [Naomi Klein] zich af, dat wat complotdenkers vrezen ‘een dramatische omkering van rollen is waarbij de slachtoffers daders worden?’.

In dat licht valt de symboliek van de aanklacht tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof nauwelijks te missen. Het moest haast wel Zuid-Afrika zijn die in het land van zijn voormalig kolonisator het imperiale geweld tegen de Palestijnen probeert te stoppen. Toen Duitsland dreigde zich in de rechtszaak te mengen, was het de president van Namibië die fijntjes herinnerde aan de Duitse genocide, ‘de eerste van de twintigste eeuw’, die tienduizenden Namibiërs het leven kostte. (...)

Internationale solidariteit maakte plaats voor globalisering, voor handelsverdragen, outsourcing, goedkope arbeid, goedkope producten, culturen die steeds meer op elkaar lijken. (...)

De westerse burger is vooral nog consument. Vandaar ook dat de VS en Engeland, met ondersteuning van Nederland, Jemen bombarderen. De Houthi’s houden Israëlische vrachtschepen tegen waardoor westerse kopers langer op hun Amazon- en Shein-shit moeten wachten. ‘Zelfverdediging’ noemt het Westen de bombardementen. Vergeet die mensenrechten, handelsbelangen gaan boven alles.

Ik had hier nog veel meer willen schrijven. Dat westerse media de Zuid-Afrikaanse aanklacht tegen Israël bijvoorbeeld zo veel mogelijk negeerden (de rechtszaak tussen Johnny Depp en Amber Heard kreeg vorig jaar meer aandacht). (...)

De afgelopen tijd is al veel gepraat over de linkse identiteitscrisis en hoe nu verder, maar daarbij ontbrak het internationale element. Zolang politici echter het geweld blijven faciliteren dat de privileges van westerse consumenten moet beschermen, van het geweld in de mijnbouw, in sweatshops of van de wapenindustrie, tot aan het uitmoorden van gewone burgers in Palestina, Congo of de Amazone, weet de gewone burger hier, bewust of onbewust, dat diezelfde politici het ook niet zullen opnemen voor hem. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #gaza #houthi #kapitalisme #internationale_solidariteit #populisme #consumentisme #handelsbelangen #zuid-afrika #namibie #congo #media #nieuws #journalistiek #journalist #beroemdheden #inheemse_bevolking #amazone #sweatshops #links #wapenindustrie

berternste2@diasp.nl

25 jaar geleden slaagde Europa er niet in de macht van mediamagnaten te doorbreken. Dat achtervolgt ons nu.

Follow the Money

In een aantal EU-landen zijn grote delen van de pers in handen van magnaten met nauwe banden met de regering. Al tientallen jaren worstelt de Europese Unie met maatregelen die de macht van mediaconglomeraten moet indammen. Follow the Money legde de hand op documenten die onthullen hoe Europa's machtigste politici een kwart eeuw geleden een initiatief torpedeerden dat pluralisme in de media in heel Europa had kunnen waarborgen.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Illustratie: collage met protret van Helmut Kohl
.

Dit stuk in 1 minuut

Waar gaat dit artikel over?

  • De Europese Media Freedom Act moet de pluriformiteit van de media garanderen. Maar volgens mediawetenschappers is de wet te zwak. In bijvoorbeeld Hongarije heeft premier Viktor Orbán de media te stevig in zijn greep om verandering te kunnen brengen.
  • Ook in de jaren ’90 waren er al zorgen de invloed van mediamagnaten op het publieke debat. Eurocommissaris Mario Monti werkte destijds tevergeefs aan een plan om een te grote concentratie van mediamacht tegengaan.
  • Uit documenten in handen van Follow the Money, blijkt dat de Duitse bondskanselier Helmut Kohl zich persoonlijk heeft ingezet om Monti’s plannen te dwarsbomen; met succes.

Waarom is dit belangrijk?

  • Verschillende EU-lidstaten zagen de afgelopen jaren een inperking van de persvrijheid en het pluralisme van de media.
  • Zonder een mediawet die onafhankelijke media beschermt, staat kwaadwillende regeringen of individuen weinig in de weg om hun invloed op de media uit te breiden.

Hele artikel

Tags: #nederlands #europa #europese_unie #media #pers #persvrijheid #journalist #journalistiek #nieuws #democratie #mediawet #Europese_Media_Freedom_Act #mediamagnaten #mediaconcentraties

berternste2@diasp.nl

Militair expert Frans Osinga: ‘Rusland voert een genocidale oorlog’

Follow the Money

Rusland voert momenteel de grootste luchtaanvallen uit op Oekraïne sinds de start van de oorlog. Tegelijkertijd ontstaan er barsten in de westerse steun voor Oekraïne. Het baart hoogleraar Oorlogsstudies Frans Osinga grote zorgen. ‘Deze oorlog gaat om de toekomst van Europa,’ zegt hij in de podcast Follow the Money interviewt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Poetin
Vladimir Poetin. president van Rusland

De hoogleraar is geschokt dat de media langzaam de aandacht lijken te verliezen voor die allergrootste oorlog op het Europese continent sinds 1945. ‘Deze oorlog gaat om de toekomst van Europa.’ De opkomst van ‘pro-Russische en antidemocratische bewegingen’ in Europa noemt hij daarom 'uiterst zorgwekkend’. Daarbij verwijst hij naar Slowakije en Hongarije, maar ook naar Nederland, na de verkiezingswinst van de PVV. ‘Het idee dat er sprake is van oorlogsmoeheid wordt aangewakkerd door extreem-rechts en Rusland.’ (...)

[W]aarom slaagt Europa er maar niet in om de productiecapaciteit van haar wapenindustrie snel op te schroeven? ‘Dit is een industriële oorlog, die uiteindelijk ook wordt bepaald door de vraag wie op de langere termijn de meeste wapens kan produceren. (...)

Hele artikel

https://www.ftm.nl/uploads/audio/12788046-041b-4bbc-9a4d-b4db3253665d_full.mp3

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #oorlog #europa #media #nieuws #journalistiek #journalist #media-aandacht #podcast #wapens #wapenproductie

berternste2@diasp.nl

De oorlog in Oekraïne raakt uit beeld - en dat is verontrustend

NRC

Waar is Oekraïne gebleven? De snelheid waarmee de ene oorlog de andere verdrijft in de publieke belangstelling is schrikbarend. Sinds de terreuraanvallen van Hamas op 7 oktober en de harde Israëlische reactie daarop zijn alle Europese ogen begrijpelijk op dat deel van de wereld gericht. Intussen worden de problemen er in Oekraïne niet kleiner op: nog dagelijks vallen er doden en gewonden door Russische bombardementen en wordt er aan het front in het zuiden en oosten van Oekraïne keiharde strijd geleverd. Sterker nog: de problemen lijken zich op te stapelen voor het land, en dus ook voor de Europese Unie en de VS, de belangrijkste wapenleveranciers. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Logo van NRC

Volgens de generaal zijn Rusland en Oekraïne militair-technologisch in evenwicht. Dankzij de westerse steun heeft Oekraïne weliswaar beter en modern wapentuig, maar het beschikt weer niet over de gevechtsvliegtuigen die nodig zijn om de troepen op de grond van de nodige bescherming te voorzien. (...)

Ook aan het diplomatieke front zijn de voortekenen niet gunstig. Sinds de Russische invasie begin 2022 werken westerse diplomaten zich een slag in de rondte om het wantrouwen in het mondiale zuiden te overwinnen, de Russische invloedssfeer daar terug te dringen en de internationale positie van Oekraïne te versterken. De sterk pro-Israëlische opstelling van het Westen in de Gaza-oorlog heeft veel van dat werk tenietgedaan. Het Westen is hypocriet, klinkt het. (...)

Het Westen heeft, goed beschouwd, geen keuze. Het zal zich volop achter Oekraïne moeten blijven scharen, wil het voorkomen dat het land alsnog onder de voet wordt gelopen. Juist nu is het voor de Europese bondgenoten zaak ervoor te zorgen dat Oekraïne de militaire steun krijgt die nodig is om overeind te blijven. Hier staat meer op het spel dan de soevereiniteit van een potentiële EU- en NAVO-partner. Het gaat om de toekomst en de veiligheid van heel Europa.

Hele artikel

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #vs #israel #gaza #palestina #palestijnen #wapens #eu #eueropese_unie #diplomatie #nieuws #media #journalistiek #journalist

berternste2@diasp.nl

Kennen we de naam van elk Palestijns slachtoffer?

NRC

Israël-Gaza Israëlische slachtoffers krijgen van de media ieder een naam en een verhaal. Terecht, schrijft Ramsey Nasr. Maar waarom krijgt niet iedere Palestijn dat? „Zij zijn slechts nummers.”

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van zakken met lijken
Lijkenzakken met lichamen van Palestijnen die omgekomen zijn bij de explosie in het het Ahli Arab-ziekenhuis in Gaza-Stad op 17 oktober, geborgen in het Al-Shifa-ziekenhuis.

Elf dagen na de eerste aanslagen. Alle gegijzelden, alle doden, Israëlisch en Europees, hebben inmiddels hun namen gekregen. Hun familie en vrienden zijn gehoord op tv, in de krant. Hun levens, dromen, idealen zijn ons bekend, voor altijd. Ik vind dat terecht.

Wel heb ik een vraag. Hebben Palestijnse levens eenzelfde waarde voor ons, in een gruwel die voor hen al 75 jaar voortduurt? (...)

Palestijnse levens worden doorgaans per aantal genoemd: 2.600 doden, 900.000 ontheemden, 2,2 miljoen inwoners. Geen namen maar nummers.

Dit is een indicatie van hoe wij ons mededogen verdelen. Want ja, ook Palestijnen worden levend verbrand, ook Palestijnse dorpen kennen pogroms, uitgevoerd door kolonisten. En ook Palestijnse kinderen **worden gemarteld en zitten soms*8 jaren gevangen zonder aanklacht of hulp.

Dit gebeurt generatie op generatie. En misschien zijn we daardoor immuun geworden. Het zijn voor ons geen mensen, het is verzameld leed: ‘Houdt het dan nooit op?’ (...)

Premier Rutte illustreerde zijn vooringenomenheid toen hij direct na de aanslagen op tv zei: „We hebben niet zo heel vaak meegemaakt dat dit conflict zich richt op gewone mensen.” Kennelijk ziet hij Palestijnen niet als gewone mensen. Met onze steun en ons stilzwijgen. Alleen al in de afgelopen maanden (vóór de aanslag van 7 oktober) werden er in Palestina honderden burgers vermoord door Israël. (...)

Neem Gaza. Het is een van de dichtst bevolkte plekken ter wereld, afgesloten van de rest van die wereld: 2,2 miljoen inwoners. Bijna de helft van hen is nog een kind. Van alle kinderen in Gaza is 80 procent gediagnosticeerd als depressief. Vragen wij ons ooit af wat zij dromen?

Palestijnen in Gaza kunnen nergens naartoe. Sinds enkele dagen kan ook niets naar hen: geen water, geen brandstof, geen elektriciteit, geen hulpgoederen, geen medicijnen. (...)

Voor Israëliërs gelden kennelijk andere wetten. Israëliërs kennen we bij naam. Daarom mogen ze met Palestijnen doen wat ze willen. En omdat niemand Israël tot de orde roept, wil Israël steeds meer. (...)

Voor ontmenselijking moet je werkelijk moeite doen. Je moet het willen, het is iets van lange adem. Legerleiders en politici, in Israël en daarbuiten, hebben decennialang Palestijnse burgers vergeleken met – en ik citeer – ‘ongedierte’, kakkerlakken, ‘beesten op twee benen’, ja zelfs met kanker waarop chemotherapie moet worden toegepast. Vergeleken daarbij is een leven als getal nog een geste. (...)

Ik heb een vuistregel voor humaan gedrag: waar hele woonwijken worden weggevaagd en dit ‘het maaien van het gras’ wordt genoemd, waar duizenden vrouwen en kinderen worden gedood én terroristen genoemd worden, daar is iets mis met de menselijkheid. Die van onszelf en van eenieder die niet ingrijpt. Dus grijp in. Nu. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #gaza #gaza_strook #bezette_gebieden #sociale_media #media #nieuws #nieuwsmedia #journalist #journalistiek #mensenrechten #menselijkheid #demonisering

berternste2@diasp.nl

Goed nieuws: ook asielzoekers zijn gewone mensen

NRC
Toch gek dat Beau van Erven Dorens als producent zo kritisch werd ondervraagd over de documentaireserie Bij ons op het AZC.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van vluchtelingen
De Syrische vluchtelingen Zain en Christian in Bij ons op het AZC. Beeld Human.

Eigenlijk is er niets bijzonders te zien in het asielzoekerscentrum van Zutphen. De documentaireserie Bij ons op het AZC (NPO 2) toont doodgewone mensen die voetballen, een muur witten, hun kinderen knuffelen. We zien een gezin dat herenigd wordt. Een Syrische verpleegkundige die een blinde man helpt. (...)

Bijzonder is dat een flink deel van de Nederlanders deze vluchtelingen het liefst het land uit wil zetten omdat ze bang zijn dat het criminelen zijn die hun banen en huizen inpikken. Dat er racistische rellen uitbreken wanneer ergens een azc wordt geopend. Dat politici pogen om vluchtelingen het leven zuur te maken en tegen te werken.

Kenmerkend voor deze vijandige, harteloze houding is de kritische manier waarop producent Beau van Erven Dorens donderdag in Khalid & Sophie (NPO 1) werd ondervraagd over de documentaire. Hij wilde het goede doen: het leven van kansarme mensen laten zien in de hoop dat kijkers hun vooroordeel aanpassen. Maar hij werd door Sophie Hilbrand ondervraagd alsof hij iets schandelijks had gedaan. Ze speelde de hypocrisie-kaart: zou Van Erven Dorens een azc in zijn rijke villadorp Bloemendaal tolereren? Zelfs nadat de producent dat idee voluit omarmde, bleef ze hem hierover jennen.

Maar eigenlijk is het dus goed nieuws: in azc’s blijken doodgewone mensen te wonen. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Extra grenscontroles helpen vooral mensensmokkelaars

Tags: #nederlands #nederland #migratie #migranten #vluchtelingen #asielzoekers #politici #populisme #grenscontrole #azc #asielzoekerscentrum #media #journalist #journalistiek #nieuws #goed_nieuws #racisme #discriminatie

berternste2@diasp.nl

De persvrijheidslezing van Step Vaessen: ‘Not at war’

Villamedia

In Den Haag sprak Step Vaessen op het jaarlijkse EFJ-congres de persvrijheidslezing uit, met de titel 'Not at war'. Vaessen is internationaal correspondent voor Al Jazeera. Ze werkt sinds drie jaar vanuit Europa, daarvoor vanuit Rusland en Azië. Dit is de tekst van de hele toespraak van Vaessen. (...)

Van de ene dag op de andere veranderden vredelievende politici in oorlogszuchtige mensen, die in Brussel, Londen of Berlijn om het hardst ferme taal uitsloegen. Nieuwsbulletins werden plotseling gedomineerd door militaire experts die propageerden dat we allen samen Oekraïne moeten steunen en wapens moeten sturen.

Zij die dit verhaal openlijk in twijfel trokken, of zich afvroegen wat de gevolgen zouden kunnen zijn, werden vaak afgeschilderd als pro-Russisch of beticht van het leveren aan de vijand van nuttige propaganda over een verdeeld westen of een zwakke NAVO.

Ik wil deze gelegenheid gebruiken om te betogen dat niet alleen politici of burgers in Europa de gelederen hebben gesloten - een natuurlijke reactie in tijden van crisis - maar ook sommige media. En ik wil nadenken over hoe deze vorm van zelfcensuur onze persvrijheid ondermijnt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Step Vaessen
Step Vaessen

Dit is volgens mij precies het tegenovergestelde van wat journalisten zouden moeten doen. Onze rol is niet om de eenheid te bewaken, maar om meerdere gezichtspunten te laten zien. Vooral in tijden van oorlog en conflict is het cruciaal dat het publiek kan vertrouwen op professionals als het gaat om onafhankelijke, feitelijke en evenwichtige informatie. (...)

Maar we hadden onze ogen niet altijd open en soms hielden we onze mond als er belangrijke vragen gesteld moesten worden. Wat is het einddoel van deze oorlog?

Wat gebeurt er met alle wapens nadat er een vredesakkoord is getekend? Wat zijn de risico’s als ze in gevaarlijke handen vallen? Waarom reageert het Westen anders toen Rusland Oekraïne binnenviel dan toen de VS Irak binnenvielen? Waarom worden de smeekbedes van landen die economisch lijden onder deze oorlog genegeerd? Waar blijft de westerse hulp voor Soedan? Wie blies de Nord Stream-pijpleidingen op en waarom duurt het zo lang voordat we meer details krijgen? (...)

Toen ik later voor mijn werk buiten Europa reisde, werd het me nog duidelijker dat sommige westerse media zijn meegezogen in dit ene verhaal en als gevolg daarvan hun onafhankelijkheid hebben opgeofferd terwijl die zo hard nodig is. (...)

France 24 werd onlangs overgehaald om een reportage te verwijderen over de training van Russische soldaten voor de frontlinie in Oekraïne. (...)

Russische soldaten zie of hoor je sporadisch op westerse zenders en hoewel je kunt twisten over de kwaliteit van de reportage kun je je afvragen wat de rechtvaardiging is om deze te verbieden? (...)

Vorig jaar verbood de Europese Raad de door het Kremlin gesteunde media Russia Today en Sputnik als instrumenten van de desinformatiecampagne van Rusland. Beide kanalen verspreiden duidelijk propaganda en kunnen daarom worden beschouwd als potentieel gevaarlijk voor de veiligheid.

Maar ook een Europese instelling die een mediaverbod oplegt, kan een gevaarlijk precedent scheppen en de persvrijheid op een hellend vlak brengen. De NVJ heeft formeel een klacht ingediend. (...)

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn er volgens het Committee to Protect Journalists minstens 14 journalisten tijdens hun werk omgekomen. (...)

De Oekraïense geheime dienst hield ons nauwlettend in de gaten en we moesten voortdurend verslag uitbrengen aan de commandanten over onze verblijfplaats en plannen.

Het tonen van de naweeën van zinloze bombardementen op woonwijken, scholen, ziekenhuizen was geen probleem, het interviewen van slachtoffers of overlevenden die een emotioneel pleidooi hielden voor een no-fly-zone was gemakkelijk. Al het andere: zeer moeilijk of onmogelijk.

Als journalist weet je dat je onderdeel bent van de oorlogspropaganda. De strenge controle van Oekraïne op zowel de nationale als de internationale media wordt beschouwd als een zaak van nationale veiligheid en journalisten stellen nauwelijks vragen. We beseffen allen dat elk stukje informatie dat we uitzenden mogelijk mensenlevens in gevaar brengt. Maar de omvang van deze controle zou een punt van discussie moeten zijn. (...)

Rusland is een van de ergste landen ter wereld als het gaat om persvrijheid. Het simpelweg melden van feiten kan je in de gevangenis doen belanden. (...)

We moeten blijven strijden voor gerechtigheid voor journalisten die ten onrechte worden vastgehouden, zoals Evan Gershkovich, die voor de Wall Street Journal in Moskou werkt, en Han Thar, een journalist met wie ik in Myanmar heb samengewerkt en die op grond van dezelfde valse beschuldigingen tot zeven jaar gevangenisstraf en dwangarbeid is veroordeeld. Dit zijn slechts twee namen. (...)

Zoals ik al eerder zei zijn wij niet in oorlog met iemand en onze grootste nederlaag zou zijn dat we zoveel vertrouwen van het publiek verliezen dat we er niet meer toe doen. Dat zou niet alleen een nederlaag zijn voor de pers en de persvrijheid, maar vooral voor onze democratische systemen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #journalist #journalistiek #nieuws #media #nieuwsmedia #oekraine #rusland #oorlog #wapenleveranties #navo #nato #covid-19 #pandemie #censuur #russia_today #sputnik #nvj #Shireen_Abu_Akleh #Committee_to_Protect_Journalists #han_thar #Evan_Gershkovich #Gershkovich

berternste2@diasp.nl

Nederlandse journalisten zouden zeker ook het grotendeels vergeten conflict tussen de papuabevolking van voormalig Nederlands Nieuw-Guinea en het Indonesische bewind beter moeten volgen.

We breken een lans voor vergeten conflicten en catastrofes

Trouw

(...) Maar door de oorlog in Oekraïne en de coronapandemie raakten wel heel veel andere conflicten uit beeld en dat is geen goede ontwikkeling.

Een van de ergste conflicten teistert al tijden Zuid-Soedan. (...)

Afrika kent meer conflicten die de laatste tijd meer in de vergeethoek belandden: Somalië, Eritrea, Congo, Centraal-Afrikaanse Republiek, Soedan. De lijst is nog veel langer. (...) De Rohingya uit Myanmar, de dramatische situatie op Haïti of in Venezuela, een paar jaar lang kwamen er beduidend minder reportages over deze conflicten of crises.

De oorlog aan de rand van Europa met Rusland als de nieuwe pariastaat slokte het afgelopen jaar alle aandacht op. (...) Door de focus op Oekraïne kunnen er belangrijke trends aan de aandacht ontsnappen.

Zo verslechterde de toestand van de democratie in Afrika het afgelopen decennium. (...)

China’s macht in de wereld groeit mogelijk nog harder, ook in Afrikaanse en andere Aziatische landen. (...)

We kunnen het ons eigenlijk niet permitteren conflicten te ‘vergeten’.

Hele artikel

Illustratie

Tags: #nederlands #nederland #media #journalist #journalistiek #nieuws #vergeten_nieuws #conflicten #vergeten_conflicten #krant #tv #radio #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #papua #papoea #west_papua #west_papoea #geopolitiek #soedan #somalie #eritrea #congo #car #centraal-afrikaanse_republiek #myanmar #Rohingya #haiti #venezuela #rusland #oekraine #china #midden-oosten

berternste2@diasp.nl

Ik ben helemaal voor een betere relatie tussen boeren en burgers. Maar wel graag op basis van echte feiten.

De Volkskrant

Het interview met partijleider Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging liet heel wat onjuistheden over de landbouw onbesproken, betoogt docent-onderzoeker duurzame ontwikkeling Bauke de Vries.

Caroline van der Plas kreeg in de Volkskrant van afgelopen zaterdag maar liefst vier pagina’s om haar halve waarheden over de betekenis van de landbouw uit te dragen en de ernst van de biodiversiteits- en klimaatcrisis te bagatelliseren (Zaterdag en Opinie, 21/1) De interviewster Yvonne Hofs deed haar best om mijn plaatsgenoot uit Deventer tegen te spreken, maar liet nog heel wat onjuistheden onbesproken. Ik wil graag enkele daarvan alsnog rechtzetten.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van geiten
Geiten op een met Q-koorts besmette boerderij in 2009.Beeld Marcel van den Bergh/ de Volkskrant.

Van der Plas stelt dat de Nederlandse landbouw ‘zelfvoorzienend’ is. (...) Dat is natuurlijk allerminst waar. De Nederlandse veehouderij is zeer afhankelijk van voer uit Brazilië, de Verenigde Staten, Thailand en tot voorheen Oekraïne. (...)

Vervolgens stelt Van der Plas dat Nederland zoveel voedsel kan produceren omdat we zo veel vruchtbare landbouwgrond hebben. (...) De intensieve veehouderij, die de meeste schade aanricht aan natuur, lucht en grondwater, zit juist op van oudsher arme zandgronden in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel. Niet de vruchtbare grond bepaalde de locatie van die bedrijven, maar de makkelijke aanvoerlijnen van veevoer over het water en de weg, vanuit de haven van Rotterdam. (...)

Een derde uitglijder betreft het bagatelliseren van de negatieve effecten van de intensieve veehouderij. (...)

Jaren geleden werden duizenden mensen ziek door Q-koorts, velen van hen hebben chronische klachten gekregen, een kleine honderd zijn overleden. De oorzaak: intensieve geitenhouderij. (...)

Een gezonde landbouwsector kan bijdragen aan diverse ecosysteemdiensten, zoals een mooier landschap, het binden van koolstof, het bieden van ruimte voor waterberging, enzovoort. (...)

De huidige doorgeslagen intensieve veehouderij schaadt juist al deze ecosysteemdiensten en zet ons land op slot voor allerlei andere noodzakelijke ontwikkelingen. Daar moeten we echt een punt achter zetten.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #boeren #burgers #feiten #nepnieuws #fake_news #bbb #BoerBurgerBeweging #Caroline_van_der_Plas #media #nieuws #journalistiek #journalist #landbouw #veeteelt #mest #mestoverschot #mestfraude #q-koorts #intensieve_geitenhouderij #stankoverlast #varkens #pluimvee #kippen #dierziekten #zoonosen #vogelgriep

berternste@pod.orkz.net

Cartoon

Anton Dingeman, ambtenaar met ‘lokbuikje’, neemt afscheid als Nederlands meest relativerende stripheld

NRC

Pieter Geenen Striptekenaar Na twintig jaar dagelijkse strips over Anton Dingeman neemt tekenaar Pieter Geenen afscheid met een overzichtsbundel. „Ik hou van het simpele tekenen.” (...)

Cartoon

Hele artikel

Pieter Geenen – Anton Dingeman was hier. De Harmonie. 64 pagina’s hardcover. € 20,00.

Tags: #nederlands #nederland #boeken #cartoon #Anton_Dingeman #pieter_geenen #strip #stripheld #media #nieuws #werkelijkheid #slecht_nieuws #journalist #journalistiek

berternste@pod.orkz.net

Oproep NYT, Guardian, Le Monde, Der Spiegel, El Pais: stop vervolging Assange

De Wereld Morgen

Vijf internationale media verzoeken de VS-regering de vervolging van Julian Assange, oprichter van WikiLeaks, stop te zetten. Na hem jarenlang mee verdacht te maken komen ze nu tot het inzicht dat zijn vervolging een gevaar is voor de persvrijheid. Hun oproep is halfslachtig en neemt het gevaar voor Assange nauwelijks weg.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Banner campagne Free Assange

In een Open Brief van 28 november 2022, exact twaalf jaar nadat ze een hele reeks revelaties van WikiLeaks op hun eigen pagina’s hadden gepubliceerd, richten The New York Times, de Guardian, Le Monde, El Pais en Der Spiegel een oproep aan de regering van de VS om de vervolging van Julian Assange stop te zetten. (...)

Zij blijven echter bij hun stelling dat ze zich volgens henzelf terecht van Julian Assange hebben gedistantieerd in 2011, omdat hij toen een groot aantal niet redactioneel goedgekeurde documenten zou hebben vrijgegeven en maken zich ‘ongerust’ dat Assange zou hebben geholpen bij hacking van computers voor toegang tot geclassificeerde gegevens.

Beide beweringen zijn echter op drijfzand gebouwd. (...)

Eerder dan mea culpa te slaan over hun 11 jaar lange medewerking aan de moddercampagne tegen Assange kiezen ze er voor te doen alsof ze niets verkeerds hebben gedaan. (...)

Door echter te volharden in de twee valse beschuldigingen – vrijgeven van niet-redactioneel geverifieerde data en hacking – aan het adres van Julian Assange, geven zij echter munitie aan de VS-regering om toch met de vervolging door te gaan. (...)

Een echte oproep zou erkennen dat uit het proces in Londen is gebleken dat Julian Assange niet schuldig is aan hacking en dat de massale publicatie van documenten in 2011 het gevolg was van een fout bij de redactie van de Guardian.

Zoveel journalistieke eerlijkheid is blijkbaar nog iets te veel gevraagd van deze vijf grote media.

Deze oproep is een stap in de goede richting, maar verre van voldoende.

Hele artikel

Zie ook: Uitlevering Assange is een dreigement aan alle journalisten (NRC)

Tags: #nederlands #media #nieuws #censuur #journalist #journalistiek #assange #wikileaks #manning #julian_assange #chelsea_manning #pers #journalist #persvrijheid #the_guardian #bbc #dissidenten #heksenjacht #JournalistsSpeakUpForAssange #Nils_Melzer #Melzer #chelsea_manning #klokkenluider

berternste@pod.orkz.net

Hans Goslinga over nepnieuws en beeldvorming: ‘Vertel de waarheid en maak de duivel te schande’

Villamedia

Trouw-commentator Hans Goslinga waarschuwt in dit essay voor stichting KIM, het forum voor reflectie en journalistiek, dat nepnieuws en beeldvorming de democratische rechtsstaat uithollen. ‘De beeld- en emotiecultuur zet de journalistiek die naar objectiviteit streeft onder druk.’

De Amerikaanse journalist Walter Lippman vond dat er geen hogere wet in ons vak kon zijn: ‘Vertel de waarheid en maak de duivel te schande’. (...)

In zijn boek Liberty and the news (1920) omschreef Lippmann de krant als ‘de bijbel van de democratie’. Op grond van de feiten die de krant aanleverde, konden mensen zich een oordeel vormen en hun gedrag bepalen. (...) In de periode tijdens en na de Eerste Wereldoorlog ontdekte Lippmann dat dit beeld veel te rooskleurig was. De publieke opinie kon worden gekneed en de krant kon worden gebruikt voor andere belangen dan die van de democratie, de staatsvorm die valt of staat met de vrijheid de waarheid te zoeken en op grond van de feiten rechtvaardige besluiten te nemen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van man met pet met naam van Trump

Daarmee is de bestaansreden van de journalistiek, ook in een democratie, afdoende weergegeven.

Tegelijk is duidelijk dat haar belagers niet alleen degenen zijn die naar de waarheid een lange neus trekken, maar ook moeten worden gezocht onder de meest rechtschapen figuren die een machtspositie hebben. Misschien wel juist, omdat eenmaal aan de macht alle mechanismen in werking treden om de macht te behouden.

Dat levert in politiek Den Haag een dynamiek op die draait om de bijna grenzeloze zucht de dingen te beheersen, verrassingen zoveel mogelijk uit te sluiten en onwelgevallige zaken onder het tapijt te vegen. (...)

De journalisten Pieter Klein en Jan Kleinnijenhuis, die het toeslagenschandaal blootlegden, werden vanuit de overheid niet alleen tegengewerkt, maar zelfs verdacht gemaakt bij collega’s als jongens die spoken zagen. Deze chicanes lieten zien hoezeer Den Haag in de greep is geraakt van controlezucht en beeldvorming. (...)

Zowel de afdelingen communicatie als de ambtelijke toppen zijn gepolitiseerd, in die zin dat het haast een heilige, maar nogal on-Nederlandse missie is geworden de minister ‘uit de wind te houden’. (...)

Toen Lippmann zijn boek over de vrijheid en het nieuws schreef, was Amerika in de greep van een bijna hysterische communistenangst. (...)

Lippmann zag met lede ogen aan dat de kranten in deze hysterie meegingen of onvoldoende weerwerk boden. Met de opkomst van het Trumpisme is er dus wezenlijk niets nieuws onder de zon, zij het dat Donald Trump de gemeenschappelijke vloer onder de democratie finaal heeft weggetrokken met zijn ‘alternatieve waarheden’. (...)

De vlucht in beeldvorming is in mijn ogen begonnen na de Fortuyn-revolte in 2002, die een harde breuk liet zien tussen Den Haag en een deel van de bevolking. Voor die tijd lag het accent in de politieke cultuur sterk op het woord, nadien regeerden het beeld en de emotie. (...)

Iedereen bekijkt de dingen van de dag vanuit een bepaald mens- en wereldbeeld, maar dat hoeft objectieve, waarheidsgetrouwe verslaggeving niet in de weg te zitten. (...)

Juist in een krachtenveld waarin nepnieuws en alternatieve feiten woekeren, blijft het streven naar objectiviteit een hoeksteen van betrouwbare journalistiek en, ruimer gezien, de uitdrukking van een democratische deugd, de liefde voor de waarheid en hart voor de publieke zaak. (...)

De Franse denker Tocqueville drukte het belang van de pers als tegenmacht in een democratie zo uit: ‘Ik heb haar lief vanwege het kwaad dat zij voorkomt, niet zozeer vanwege het goede dat zij voortbrengt’. Nou ja, het is al heel wat dat de pers de heersende machten tot publieke verantwoording kan dwingen.

Dat is de essentie van ons bestel, waarmee gezagsdragers, van welke signatuur ook, nog altijd de grootste moeite hebben. (...)

‘Macht moet van repliek worden gediend, naar redenen worden gevraagden gedwongen tot antwoorden. Je mag er niet van uitgaan dat macht zich uit zichzelf aan de regels houdt.’ (...)

Stendhal schreef in zijn politieke schelmenroman La Chartreuse de Parme over een minister van buitenlandse zaken: ‘De graaf was een fatsoenlijk mens, zolang het niet om politiek ging’.

Hele artikel

Tags: #nederlands #media #nieuws #journalistiek #journalist #nepnieuws #fake_nieuws #feiten #waarheid #beeldvorming #den_haag #politiek #spindoctor #woordvoerder #pr #voorlichter #trump #fortuyn #krant #tv #radio #propaganda