Het Duitse bezuinigingsbeleid is een klimaatcatastrofe

Jacobin.nl

Duitsland blokkeerde miljarden aan groene investeringen in eigen land en de EU, omdat een ‘schuldenrem’ de bijbehorende begrotingstekorten onwettig maakt. Maar wat het land met deze ‘spaarpolitiek’ vooral bewijst, is dat fiscale discipline een klimaatramp inluidt.

(Tekst loopt door onder de foto.)

De Duitse regering tekent voor de coalitie, 2021. Van links naar rechts: Annalena Baerbock (Grünen), Saskia Eskens (SPD), Robert Habeck (Grünen), Olaf Scholtz (SPD). Bron: Wikimedia Commons.

Wijlen Tony Benn merkte ooit op dat er altijd geld lijkt te zijn voor oorlog, maar nooit genoeg om mensen in hun basisbehoeften te voorzien. ‘Als we genoeg geld kunnen vinden om mensen te doden,’ zo beargumenteerde hij, ‘dan kunnen we ook geld vinden om mensen te helpen.’ (...)

Onlangs wees de Duitse regering een verzoek af om de jaarlijkse EU-begroting te verhogen met 100 miljard euro, waarvan de helft bestemd was voor Oekraïne. De Duitse regering keurde de extra financiering voor Oekraïne goed, maar verwierp de rest.

Dit volgde op een beslissing van het Duitse constitutionele hof om 60 miljard euro aan geplande investeringen te schrappen, waaronder verschillende groene energieprojecten bedoeld om de economie CO2-neutraal te maken. Het hof bepaalde dat de extra uitgaven ongrondwettig waren, omdat de regering de grenzen van de ‘schuldenrem’ had overschreden. (...)

In Noord-Europa heeft Duitsland verschillende bondgenoten die deze rigide aanpak van de overheidsfinanciën steunen. Samen verankerde deze groep het streven naar soberheid in de Europese Unie. (...)

Maar deze aanpak wordt om een aantal redenen in twijfel getrokken. Ten eerste is investeren in het CO2-neutraal maken van de economie voor Duitsland en andere EU-landen nu een kwestie van nationale veiligheid. (...)

Ten tweede begint meer dan een decennium van lage investeringen zijn tol te eisen in de Duitse economie. (...)

Tot slot: als begrotingsbezuinigingen in Duitsland al onhoudbaar zijn, dan zijn ze voor de rest van Europa een regelrechte ramp.

Na de beslissing van het Verenigd Koninkrijk om uit de Europese Unie te stappen, hebben sommige wijzere lidstaten zich gerealiseerd dat de Unie niet kan overleven als ze enorme economische ongelijkheden tussen regio’s blijft genereren. (...)

Deze verschillen hebben, zo zagen we, zichzelf in de loop der tijd versterkt doordat investeringen naar productievere economieën vloeien, en de kosten van de schuldendienst voor minder productieve economieën stijgen. (...)

Door de veranderende politieke context in Duitsland zijn velen gaan geloven dat er een nieuwe consensus over overheidsinvesteringen in het verschiet ligt. (...)

Maar nu is er druk om terug te keren naar het ‘oude normaal’ van fiscale bezuinigingen. (...)

Dezelfde spanningen zijn zichtbaar op Europees niveau. De Europese Green New Deal uit het covidtijdperk – aangekondigd als een radicaal uitgavenpakket om CO2-uitstoot te reduceren en de ongelijkheid binnen Europa te verminderen – werd dermate uitgekleed dat hij weinig impact had. En nu Duitsland weigert om hogere uitgaven toe staan om hogere schuldaflossingen te kunnen betalen, zal het land waarschijnlijk verdere bezuinigingen afdwingen.

Met andere woorden: Duitsland snijdt zijn neus af om zijn gezicht te redden. (...)

[N]u Brexit van de politieke agenda verdwijnt, wordt steeds zichtbaarder hoe Europese leiders met hun rigide toewijding aan ‘begrotingsdiscipline’ hun eigen langetermijnbelangen schaden.

Hele artikel

Tags: #nederlands #eu #europese_unie #duitsland #begrotingsdiscipline #ongelijkheid #infrastructuur #green_new_deal #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #energietransitie #co2

Vrijhandel in exotische planten en dieren wordt duur betaald

Patrick Jansen (Trouw)

Afgelopen week publiceerden de wetenschappers van IPBES – het Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services – een belangrijk rapport over invasieve exoten. Dat zijn planten, dieren, bacteriën en schimmels die door toedoen van de mens op plekken ver buiten hun natuurlijke verspreidingsgebied belanden en daar problemen veroorzaken. (...)

Vandaag de dag heeft het wereldwijde gesleep met van alles en nog wat een krankzinnige omvang bereikt. Invasieve exoten zijn na habitatvernietiging de belangrijkste oorzaak geworden van het snelle verlies van biodiversiteit wereldwijd. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Patrick Jansen

Bij gebrek aan natuurlijke vijanden kunnen die woekeren en inheemse planten en dieren wegconcurreren, opeten, infecteren of op een andere manier verdringen. Zo leidt de komst van nieuwe soorten per saldo tot daling van de soortenrijkdom.

Ook de financiële gevolgen zijn immens. Sommige exoten beschadigen bijvoorbeeld infrastructuur; denk aan Amerikaanse muskusratten die met tunnels oevers en dijken ondermijnen, en Aziatische waterplanten die waterwegen en gemalen blokkeren. Ook kost het kapitalen om exoten te bestrijden. (...)

Een groot probleem is dat de Nederlandse overheid veel te weinig doet om invasieve soorten vroegtijdig tegen te houden. (...)

Neem de smalle waterpest, een aquariumplant uit Amerika. Tussen het moment dat hij voor het eerst in het wild werd aangetroffen en het verbod op het kweken en verhandelen verstreek 75 jaar. Nu woekert de plant in bijna alle meren en sloten.

Ook watercrassula mag nog steeds worden gekweekt en verhandeld. De overheid kwam niet verder dan een convenant met de tuinsector waar niemand zich aan hield. (...)

Een vergelijking met de stikstofcrisis dringt zich op. Ook daar negeerde de overheid 50 jaar lang de problemen om bedrijven te ontzien, met als gevolg dat we nu een kolossaal probleem hebben en een rekening van tientallen miljarden. Onze overheid legt het bedrijfsleven pas beperkingen op als ze daartoe wordt gedwongen. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #exotische_planten #invasieve_exoten #vrijhandel #convenant #natuur #natuurbeheer #infrastructuur #exotische_dieren #ecologie #habitat

Rutte IV regeert niet meer, en dat is funest voor het vertrouwen in politiek

NRC

Zeven keer staat het woord ‘vertrouwen’ in het coalitieakkoord dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie in 2022 sloten, na bijna een jaar formeren. (...)

En de grote problemen die het gevallen kabinet-Rutte III zou moeten oplossen – compensatie van toeslagenouders, de stikstofcrisis, de vastgelopen infrastructuur en woningbouw – waren keer op keer vooruitgeschoven. (...)

Doet het kabinet wat het toen beloofde te doen? Het coalitieakkoord was ambitieus, met vooral veel extra geld voor klimaat- en stikstofbeleid. Maar in de praktijk komt er nog weinig van terecht. De stikstofcrisis verlamt niet alleen bouw- en infrastructurele projecten, maar leidt ook politiek tot stilstand. (...) Sterker nog: het is de vraag of er nog wel een kabinet ís. Na crisisberaad, vorige week vrijdag, kwam het kabinet met een verdeelde boodschap naar buiten. (...)

(Teskt loopt door onder het logo.)

Aan alle kanten zit het stikstofbeleid vast. Het probleem is duidelijk: er moet fors minder stikstof geproduceerd worden. Zolang dat niet gebeurt, loopt de natuur ernstige schade op en kunnen talloze projecten door rechterlijke uitspraken niet doorgaan. Het was verstandig dat de coalitie in 2022 afsprak de helft minder stikstof in 2030 te produceren. Maar het CDA, een partij in zwaar weer, is gaan morrelen aan die afspraak. (...)

De uitweg is nu dat er gewacht wordt. Op het Landbouwakkoord, waarover de onderhandelingen nog bezig zijn. Op de formaties in de provincies. En op de financiële regelingen die nu al in gang zijn gezet. (...) De coalitie is diep verdeeld, met name CDA en D66, en in deze impasse gaat er helemaal niets gebeuren. (...) Die provincies zullen het beleid uiteindelijk naar eigen inzicht moeten uitvoeren. Maar wat het kabinet nu doet, is op de achterbank plaatsnemen en maar kijken wat er gebeurt. Dat is ongepast. Het kabinet dient voorop te lopen, de doelen te stellen, en duidelijk de context te bieden waarbinnen die doelen gehaald moeten worden. (...)

Stikstof was één van de grote problemen die Rutte IV moest oplossen. Het is bedroevend dat in dit dossier zo weinig gebeurt, hoe moeilijk het dossier ook is. (...) Waar is de beloofde compensatie voor de toeslagenouders? Waar is de afhandeling van het gasdossier in Groningen? Daar komt de stilstand in het stikstofdossier nu nog bij. (...) Er zal geregeerd moeten worden, lastige keuzes moeten niet steeds worden uitgesteld. (...) De vraag dringt zich steeds meer op wat schadelijker is: een missionair kabinet dat niet regeert of een kabinet dat aftreedt en nieuwe verkiezingen uitschrijft.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #democratie #regering #kabinet #rutte #toeslagenschandaal #vvd #d66 #cda #christenunie #BoerBurgerBeweging #bbb #stikstof #stikstofcrisis #infrastructuur #woningbouw #woningnood

Vervoersarmoede is nu ook in Nederland een probleem

NRC

Vervoer - Auto en vliegtuig zorgden ervoor dat de trein werd vergeten. Dat leidt nu tot pijnlijk lege plekken op de Nederlandse treinkaart, ziet Floor Milikowski. (...)

Van Wegen liet een kaart zien van het Nederlandse sporennet, van honderd jaar geleden en van nu. In het noorden is het verschil tussen de twee kaarten minimaal. (...)

Maandag 14 november maakte het kabinet bekend dat het de komende jaren 7,5 miljard euro uit het Groeifonds zal gebruiken voor de aanleg van een aantal urgente infrastructurele projecten. Ruim 4 miljard euro gaat naar de verlenging van de Noord/Zuidlijn van Amsterdam naar Schiphol, 1,5 miljard is voor een verbeterde spoorverbinding tussen Leiden en Dordrecht. Utrecht krijgt 900 miljoen voor een tramlijn naar Nieuwegein en Brainportregio Eindhoven ruim 800 miljoen voor een pakket aan OV-verbeteringen. Het zijn belangrijke projecten waar terecht geld voor wordt vrijgemaakt.

Maar geld voor de Lelylijn, de Nedersaksenlijn (tussen Enschede en Groningen) en andere verbindingen die juist voor de minder krachtige regio’s zo belangrijk zijn, ontbreekt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Station Leiden, 1952. Fotocollectie Anefo/Nationaal Archief.

Wie in een verre buitenwijk van een stad of in een dorp aan de rand van het land woont, moet het met veel minder doen. Daar ontbreekt een station en is de buslijn weg bezuinigd, is het een heel eind fietsen en te ver wandelen. Dat scholen, huisartsenposten, ziekenhuizen, sportverenigingen in steden en dorpen in de regio worden gesloten vanwege schaalvergroting en kostenbesparing, maakt de toegankelijkheid tot voorzieningen in die delen van het land nog problematischer.

De hoge prijzen voor zowel trein, tram en bus als voor benzine vergroten het verschil tussen mensen met veel en weinig mogelijkheden. (...)

‘Vervoersarmoede’ of ‘vervoersongelijkheid’, iets dat ze al in landen als Amerika en Engeland kennen, begint ook in Nederland een serieus probleem te worden. (...)

Zeker in de afgelopen twintig jaar is het openbaar vervoer volledig ondergeschikt geraakt aan de auto. Er is geen enkele visie meer op de rol die trein, bus en tram moeten innemen op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal niveau. (...)

In de praktijk worden besluiten over grote infrastructurele projecten genomen aan de hand van een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse. (...)

Factoren als gezondheid, gelijkheid en rechtvaardigheid, het gevoel je te kunnen ontwikkelen en ontplooien, je dromen na te jagen en volwaardig deel uit te maken van de samenleving, spelen in die berekeningen geen rol. (...)

Hetzelfde geldt voor de lokale en regionale trein- en busverbindingen die steeds minder vaak rijden of zelfs helemaal worden weg bezuinigd. Doordat goed openbaar vervoer niet meer wordt gezien als een fundamenteel onderdeel van een vitale, eerlijke en toekomstbestendige samenleving maar enkel als een verhandelbaar product, is een rekensom van eenduidige kosten en baten het enige afwegingskader. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #vervoersarmoede #spoorwegen #openbaar_vervoer #ov #bus #buslijn #lelylijn #groningen #leeuwarden #friesland #flevoland #Zuiderzeeverbinding #noorden #randstad #emmen #nedersaksenlijn #enschede #groeifonds #infrastructuur #nood-zuidlijn #amsterdam #schiphol #luchtvaart #leiden #dordrecht #utrecht #tramlijn #tram #nieuwegein #brainportregio #eindhoven #Vervoersarmoede #arnhem #aken #HSL_Oost #keueln #frankfurt #zeeuws-vlaanderen #Maatschappelijke_Kosten_Baten_Analyse

Spoorweg-activist Jon Worth: ‘In Brussel lobbyt niemand voor de Europese treinreiziger’

Follow the Money

Het Europese spoorwegnet is een ratjetoe aan nationale maatschappijen die moeizaam internationaal samenwerken, stelt politiek-blogger en spoorweg-activist Jon Worth. Terwijl Brussel korte vluchten wil verbieden, laat het alternatief – de trein – nog veel te wensen over. Afgelopen zomer reisde Worth per trein door Europa op zoek naar een functionerende internationale infrastructuur: ‘Als je wilt dat mensen internationaal reizen per trein moet dat net zo gemakkelijk zijn als per vliegtuig.’ (...)

Worth: ‘Er zijn vier soorten landsgrenzen die ik wilde onderzoeken. De eerste soort waren grenzen waar vroeger een spoorlijn was, maar die in verval is geraakt. Het tweede type is: grenzen waar wel een functionerende spoorlijn overheen loop[t], maar geen treinen rijden. Daarvan zijn er veel in heel Europa die echt gemakkelijk weer in gebruik zijn te nemen. Het derde probleem is de dienstregeling, waarbij de dienstregelingen voor de treinen aan weerszijden van een grens niet op elkaar zijn afgestemd. Het vierde probleem is informatie, waarbij zelfs het uitzoeken welke treinen er aan de andere kant van de grens rijden, of het verkrijgen van kaartjes voor die treinen, ingewikkeld is.’ (...)

Dat de Europese Commissie op één of andere manier een regisserende rol moet spelen staat voor Worth buiten kijf: 'Veel van de grensproblemen die ik noemde zijn relatief eenvoudig op te lossen.’ (...)

‘Maar over het spoor en de rol van de regio in het internationale verkeer hoor je ze zelden, terwijl dat fundamentele Europese onderwerpen zijn. (...)

Als het aankomt op macht en lobbyen in Brussel en de Europese Unie als geheel, zijn de grote organisaties goed vertegenwoordigd. Je hebt de spoorwegmaatschappijen en de brancheorganisaties die fabrikanten van rollend materieel vertegenwoordigen, zoals Siemens of Alstom. Maar wat echt ontbreekt, is iemand die internationale reizigers vertegenwoordigt.’ (...)

Hele artikel

Jon Worth

Tags: #nederlands #europa #eu #europese_unie #trein #spoorwegen #openbaar_vervoer #grenzen #infrastructuur #boekingssysteem #spoorweginfrastructuur #reizen #internationaal_reizen #milieu #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #co2 #luchtvaart #vliegtuig