Vervoersarmoede is nu ook in Nederland een probleem

NRC

Vervoer - Auto en vliegtuig zorgden ervoor dat de trein werd vergeten. Dat leidt nu tot pijnlijk lege plekken op de Nederlandse treinkaart, ziet Floor Milikowski. (...)

Van Wegen liet een kaart zien van het Nederlandse sporennet, van honderd jaar geleden en van nu. In het noorden is het verschil tussen de twee kaarten minimaal. (...)

Maandag 14 november maakte het kabinet bekend dat het de komende jaren 7,5 miljard euro uit het Groeifonds zal gebruiken voor de aanleg van een aantal urgente infrastructurele projecten. Ruim 4 miljard euro gaat naar de verlenging van de Noord/Zuidlijn van Amsterdam naar Schiphol, 1,5 miljard is voor een verbeterde spoorverbinding tussen Leiden en Dordrecht. Utrecht krijgt 900 miljoen voor een tramlijn naar Nieuwegein en Brainportregio Eindhoven ruim 800 miljoen voor een pakket aan OV-verbeteringen. Het zijn belangrijke projecten waar terecht geld voor wordt vrijgemaakt.

Maar geld voor de Lelylijn, de Nedersaksenlijn (tussen Enschede en Groningen) en andere verbindingen die juist voor de minder krachtige regio’s zo belangrijk zijn, ontbreekt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Station Leiden, 1952. Fotocollectie Anefo/Nationaal Archief.

Wie in een verre buitenwijk van een stad of in een dorp aan de rand van het land woont, moet het met veel minder doen. Daar ontbreekt een station en is de buslijn weg bezuinigd, is het een heel eind fietsen en te ver wandelen. Dat scholen, huisartsenposten, ziekenhuizen, sportverenigingen in steden en dorpen in de regio worden gesloten vanwege schaalvergroting en kostenbesparing, maakt de toegankelijkheid tot voorzieningen in die delen van het land nog problematischer.

De hoge prijzen voor zowel trein, tram en bus als voor benzine vergroten het verschil tussen mensen met veel en weinig mogelijkheden. (...)

‘Vervoersarmoede’ of ‘vervoersongelijkheid’, iets dat ze al in landen als Amerika en Engeland kennen, begint ook in Nederland een serieus probleem te worden. (...)

Zeker in de afgelopen twintig jaar is het openbaar vervoer volledig ondergeschikt geraakt aan de auto. Er is geen enkele visie meer op de rol die trein, bus en tram moeten innemen op lokaal, regionaal, nationaal en internationaal niveau. (...)

In de praktijk worden besluiten over grote infrastructurele projecten genomen aan de hand van een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse. (...)

Factoren als gezondheid, gelijkheid en rechtvaardigheid, het gevoel je te kunnen ontwikkelen en ontplooien, je dromen na te jagen en volwaardig deel uit te maken van de samenleving, spelen in die berekeningen geen rol. (...)

Hetzelfde geldt voor de lokale en regionale trein- en busverbindingen die steeds minder vaak rijden of zelfs helemaal worden weg bezuinigd. Doordat goed openbaar vervoer niet meer wordt gezien als een fundamenteel onderdeel van een vitale, eerlijke en toekomstbestendige samenleving maar enkel als een verhandelbaar product, is een rekensom van eenduidige kosten en baten het enige afwegingskader. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #vervoersarmoede #spoorwegen #openbaar_vervoer #ov #bus #buslijn #lelylijn #groningen #leeuwarden #friesland #flevoland #Zuiderzeeverbinding #noorden #randstad #emmen #nedersaksenlijn #enschede #groeifonds #infrastructuur #nood-zuidlijn #amsterdam #schiphol #luchtvaart #leiden #dordrecht #utrecht #tramlijn #tram #nieuwegein #brainportregio #eindhoven #Vervoersarmoede #arnhem #aken #HSL_Oost #keueln #frankfurt #zeeuws-vlaanderen #Maatschappelijke_Kosten_Baten_Analyse

Er is genoeg geld in Nederland, zegt econoom Dirk Bezemer. ‘Het is jarenlang de verkeerde kant op gerold’

Trouw

(...) ‘Dit rijke land moet zich schamen voor de werkende armen.’ (...)

“De overheid heeft veel invloed op de lonen, vergis je niet. Er ís geen vrije markt waar de overheid niets kan doen, al is dat lange tijd het verhaal geweest.” (...)

“Een voorbeeld daarvan is flexibilisering. Zo’n dertig jaar geleden is de overheid de arbeidsmarkt gaan flexibiliseren en opeenvolgende kabinetten hebben dat actief gepromoot. Van de 9 miljoen werkende Nederlanders zijn er 2,5 à 3 miljoen flexwerker of zzp’er. Deels zijn dat mensen die goed voor zichzelf kunnen zorgen, zeker, maar een groot deel heeft een te laag en onzeker inkomen.” (...)

“Noem het verblinding, overtuiging, of noem het ideologie, maar in Nederland heerst het idee dat de Amsterdamse Zuidas, met zijn banken, accountants en vermogensbeheerders, het vlaggenschip van de Nederlandse economie is. De financiële sector krijgt in dit land enorme subsidies.

“Neem de hypotheekrenteaftrek. Die geeft de overheid aan huizenkopers, zodat ze lagere maandlasten hebben. Maar in wezen is het een subsidie aan de bank, want die zegt: als jij lagere lasten hebt, dan kun je best meer lenen. En wie meer leent, betaalt meer rente. Voor banken, voor makelaars, voor dat hele financiële complex is die aftrek fantastisch.” (...)

“Alle ongeveer drie miljoen gepensioneerden in Nederland ontvangen AOW. De overheid registreert wie wat krijgt en voert de regeling uit en dat kost ongeveer 100 miljoen euro per jaar.

“Daarnaast heb je de pensioenfondsen, waarin werkgevers en werknemers premies inleggen die worden belegd. Dat kost zo’n 9 miljard per jaar. Dat is negentig keer zoveel, terwijl er hetzelfde aantal gepensioneerden mee wordt bediend. Waar gaat al dat geld naartoe? Dat kun je je afvragen.” (...)

“Die vermogensbeheerders, de money managers, romen stevig af op de inleg van pensioenspaarders. Het is een wereld van exorbitante winsten en weinig toegevoegde waarde.” (...)

“De eerste stap is dat er een consensus ontstaat: dit kan beter. Maar ons enorme pensioenstelsel met zijn vele partijen en ingewikkelde regels is heel lastig te veranderen. En voor ons belastingstelsel geldt dat niet anders.” (...)

“Zo liet Keynes zien dat de financiële structuur van een land bepaalt wat het kan doen. Voor ons land geldt: pakken we ons pensioen- en belastingstelsel niet aan, dan blijven de kwetsbaarheden, flexwerk en de werkende armen. Dan sukkelen we door. Dat hoeft niet in een rijk land als het onze.” (...)

“De geschiedenis van het kapitalisme laat zien dat groei en verdeling van welvaart op hun best zijn wanneer de markt en de overheid de economie samen vormgeven en de dynamiek sturen.” (...)

“De overheid heeft een mening en stuurt daarop. En dat is niet het idee dat daarna postvatte: dat van de bv Nederland. Ofwel: alles wat goed is voor bedrijven is goed voor Nederland. Maar aanpak van stikstof en ­natuurbescherming zijn niet het eerste belang van ­bedrijven, maar wel van groot belang voor het land.

“Nu zie je dat de overheid probeert om de problemen af te kopen met een fondsje hier en een fondsje daar. Er is een stikstoffonds, een groeifonds, maar ideeën zitten er niet achter. Dat past bij een premier die visie een vies woord vindt. Economen zeggen: als je geld uitgeeft, moet je over het doel nagedacht hebben.” (...)

“Geld is geen beperking. Wel als je een arm land bent. Maar Nederland is rijk.”

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #economie #armoede #energieprijzen #inflatie #flexwerk #zzp #pensioen #pensioenfonds #vermogenbeheer #aow #lonen #werkende_armen #hypotheek #hypotheekrente #hypotheekrenteaftrek #flexibilisering #arbeidsmarkt #zuidas #banken #accountants #makelaars #huizenmarkt #belasting #keynes #bv_nederland #stikstoffonds #groeifonds #bedrijfsleven #stikstof #natuurbescherming #luchtvervuiling #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikasgas #uitstoot #markt #marktfundamentalisme #kapitalisme #bedrijfsleven