#regering

berternste2@diasp.nl

Wilders wil mensen weg hebben; ik noem dat extreemrechts

Stevo Akkerman (Trouw) (€)

Er gaat ‘heel veel veranderen in Nederland’, zei Geert Wilders, en hij was nog niet uitgesproken of zijn kompaan Martin Bosma besloot de vrijheid van Tweede Kamerleden te beperken. Laurens Dassen, fractievoorzitter van Volt, gebruikte de aanduiding ‘extreemrechts’ voor de PVV, daar was Bosma niet van gediend. “Dat is een nazi-vergelijking, ik vind niet dat we dat hier moeten doen.” (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Stevo Akkerman
Stevo Akkerman

Maar afgezien van de terminologie, het is voor iedereen duidelijk tot welke politieke familie de PVV behoort. Dat is lastig voor de drie partners – het meest voor NSC, dan VVD, dan BBB. (...)

De PVV-leider zei ‘misschien wel het hardst te hebben gevochten’ voor de intrekking van de spreidingswet. Ik denk dat zijn overwinning op dit punt om twee redenen veelzeggend is. In de eerste plaats omdat het hier gaat om tergende symboolpolitiek. (...) Maar voor Wilders zijn chaos en wantoestanden in Ter Apel alleen maar gunstig; bij een ordentelijke opvang heeft hij niets te winnen.

Dat VVD’er Eric van der Burg als staatssecretaris voor asielzaken de verliezer is van dit spel – hij huilde woensdag bij het VVD-beraad, maar stemde toch in met de moord op zijn wet – is ook veelzeggend. Het tekent de teloorgang van het humanisme binnen de VVD en het laat zien hoe ongestraft Wilders te werk kan gaan, zowel qua inhoud als qua stijl. (...)

De verscheidenheid van een open samenleving, waar de parlementaire democratie vorm aan geeft, kan hem gestolen worden – ik noem dat extreemrechts. “Nederland wordt weer van ons”, zei [Wilders] donderdag. Wie zijn die ‘ons’?

Hele artikel

Zie ook: Met de PVV in centrum van de macht wordt het abnormale ten onrechte genormaliseerd

Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur #migratie #migranten #asiezoekers #vluchtelingen

berternste2@diasp.nl

Met de PVV in centrum van de macht wordt het abnormale ten onrechte genormaliseerd

NRC

(...) In de eerste analyses over het coalitieakkoord klinkt opvallend genoeg vooral door hoe „normaal” het eigenlijk allemaal lijkt te zijn. (...)

Wie beter kijkt, ziet onder dat laagje normaal een wereldbeeld schuilgaan dat niet past bij hoe Nederland zich de afgelopen decennia nationaal én internationaal heeft geprofileerd.

(Tekst loopt door onder het logo.)

Logo van NRC

De ‘trots’ uit de titel [van het coalitieakkoord] lijkt vooral te duiden op een Nederland dat zich angstig in zichzelf keert, niet meer over de dijken heen wil kijken. Een Nederland dat vluchtelingen en internationale studenten het liefst buiten de deur houdt, en dat binnen de landsgrenzen met 130 kilometer per uur op een klimaatcrisis wil afscheuren. (...) Een land waarin de kiezer zich opgejut door de politiek vol wantrouwen (Toeslagenaffaire, Groningen) afkeert van de eigen overheid (een bezuiniging van 22 procent op het ambtelijk apparaat) en waarin blikverruimende sectoren als cultuur en toerisme gestraft worden met hogere BTW-tarieven (behalve natuurlijk kamperen, liefst bij de boer). (...)

Want de scherpste randjes van het PVV-programma mogen dan afwezig zijn in het programakkoord, de rancunepolitiek waarmee Wilders zichzelf tot grootste partij van het land heeft weten te maken sijpelt nog wel steeds door. De ‘gewone’ Nederlander wordt op alle fronten ontzien, de lasten worden gelegd bij asielzoekers, moslims, de natuur, Europa, de culturele sector. (...) Deze club van vier partijen laat een rauw rechts-conservatisme neerdalen op Nederland. Dat is wat een meerderheid van de kiezers, die op deze partijen gestemd heeft, kennelijk wil. (...)

Hele artikel**

**> Zie ook: Formerende partijen bieden geen enkele (haalbare) oplossing voor crisis in de landbouw

Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur #migratie #migranten #asiezoekers #vluchtelingen

berternste2@diasp.nl

Formerende partijen bieden geen enkele (haalbare) oplossing voor crisis in de landbouw

Follow the Money

Wat zijn de plannen van de beoogde coalitie voor de landbouw? Boeren krijgen op de korte termijn financiële steun in de vorm van goedkope diesel en een vergoeding voor agrarisch natuurbeheer. Maar de hete aardappel wordt wederom doorgeschoven en wordt alleen maar heter. ‘Echte maatregelen om boeren te helpen met stikstof, mest, klimaat en de dreigende watercrisis worden niet genomen.’ (...)

Hele artikel

Foto van de fractieleiders van de formerende partijen

Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur

berternste2@diasp.nl
berternste2@diasp.nl

Burgers moeten de staat weer goed kunnen controleren, in plaats van andersom

De Volkskrant

De grondwet en staatkundige ordening van Thorbecke zijn prachtig, maar het stelsel kraakt. Tijd om meer openheid en controle aan te brengen en zo de democratie te herstellen, betoogt Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt. (...)

Toen koning Willem II de omwentelingen in Europa zag, voelde hij dat hij tijdig moest bewegen. Op 17 maart 1848 benoemde hij een grondwetscommissie met Thorbecke als voorzitter. Op 3 november had Nederland een nieuwe liberale grondwet, die al 175 jaar het fundament is van onze democratie en rechtsstaat. De koning had zijn macht definitief afgestaan. (...)

De ordening van Thorbecke heeft Nederland veel gebracht. De kwaliteit van zijn voorbereidende werk heeft ervoor gezorgd dat deze nog steeds staat als een huis. Toch zijn er verschillende punten waarop het stelsel kraakt. De grondwet en de bijbehorende ordening zijn prachtig, maar ze worden ernstig uitgehold als besluiten niet meer volgens de wetten en de grondwet genomen worden.

Ik constateer vijf problemen:

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van demonstratie
Demonstratie in Rotterdam van slachtoffers van de toeslagenaffaire. Beeld Ramon van Flymen / ANP.

  1. Besluiten worden steeds vaker op oneigenlijke plekken genomen, zoals in het Catshuisoverleg, aan klimaattafels of met lobbyisten, maar niet in de Trêveszaal (waar de ministerraad vergadert, red.) en het parlement. Hiermee dreigt de parlementaire controle op de besluitvorming naar de achtergrond te verdwijnen.

Neem het Catshuisberaad: de allerbelangrijkste besluiten van de regering, zoals de lockdown, avondklok en schoolsluiting zijn de afgelopen jaren genomen in een gremium dat volgens de wet helemaal niet bestaat, laat staan gecontroleerd kan worden door het parlement. Let wel, de coronamaatregelen waren een forse inperking van grondwettelijke rechten, zoals het recht op vergadering en betoging en de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.

  1. Het budgetrecht van het parlement wordt uitgehold door van alles een ‘noodgeval’ te maken. Er is namelijk een ontsnappingsclausule voor een minister die een begroting niet aan de Tweede Kamer wil voorleggen, en die noemen we ‘rijksbelang’.

Het rare is nu dat dit uitzonderingsartikel de laatste jaren heel vaak gebruikt wordt. In 2018 en 2019 werd dit artikel in het geheel niet gebruikt. In 2020, het eerste jaar van corona, is het 40 keer gebruikt en in 2021 59 keer. Maar opvallend genoeg wordt het ook daarna nog gebruikt: 34 keer in 2022, niet alleen voor covid-19, maar ook voor asiel, Oekraïne en energie.

  1. De regering heeft de gewoonte om wetten slechts gedeeltelijk in werking te laten treden.

  2. De informatievoorziening aan de Kamer en samenleving is gebrekkig. Elke burger kan in Nederland de regering vragen om documenten openbaar te maken, op grond van de Wet Open Overheid. Maar stukken worden achtergehouden en zelden binnen de wettelijke termijn aangeleverd.

In 2019 gebeurde het 38 keer dat de overheid door de rechter een dwangsom opgelegd kreeg, omdat de termijn niet gehaald werd. In 2020 gebeurde dit maar liefst 47 keer en in 2021 97 keer. Deze cijfers zijn nog van vóór de recente WOO-verzoeken over corona bij het ministerie van VWS.

  1. Het is niet mogelijk om naar een rechter in Nederland te stappen als wetten in strijd zijn met de grondwet. Er is dus via nationaal recht geen effectieve bescherming van grondrechten.

Door dit alles kan de regering ongestraft de parlementaire controle omzeilen en besluiten elders nemen.

De essentie van een democratie is immers dat burgers en journalisten de totstandkoming van besluiten kunnen controleren, zodat ze op basis daarvan bij verkiezingen hun stem kunnen uitbrengen. Maar in de praktijk kan dat nauwelijks.

Omgekeerd kan het wel: steeds meer controleert de staat de burger. Dat leidt tot grote ongelukken, zoals bij het toeslagenschandaal. Maar het legt ook de infrastructuur klaar waarmee een regering of een staat de bevolking kan controleren, commanderen en onderdrukken.

Laten we dus deze weeffouten, die Thorbecke overigens al zag, herstellen:

  1. Besluiten worden alleen genomen daar waar het hoort, in de Trêveszaal en het parlement.

  2. We maken het onmogelijk om geld uit te geven zonder toestemming vooraf: dan vergadert de Kamer maar een keer op zaterdag.

  3. We maken het onmogelijk om delen van wetten niet in te laten gaan: dan splitst de regering de wet maar in twee stukken.

  4. We maken een wet waarin heel precies staat welke stukken de regering aan het parlement moet sturen en voor welke zeer beperkte categorie dat niet hoeft in het belang van de staat.

  5. We zorgen dat er een grondwettelijk hof komt dat grondwettelijke rechten beschermt.

Tegelijk moet de inrichting klaar zijn voor het huidige tijdsgewricht. We zullen dus veel meer rekening moeten houden met nieuwe, zeer vergaande technologie en de kansen en bedreigingen die dat met zich meebrengt. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #democratie #grondwet #grondrechten #thorbecke #regering #parlement #tweede_kamer #eerste_kamer #grondwet #omtzigt #catshuis #achterkamertjes #lobby #klimaattafels #wetten #budgetrecht #Wet_Open_Overheid #grondwettelijk_hof #constitutioneel_hof

berternste2@diasp.nl

Rutte IV regeert niet meer, en dat is funest voor het vertrouwen in politiek

NRC

Zeven keer staat het woord ‘vertrouwen’ in het coalitieakkoord dat VVD, D66, CDA en ChristenUnie in 2022 sloten, na bijna een jaar formeren. (...)

En de grote problemen die het gevallen kabinet-Rutte III zou moeten oplossen – compensatie van toeslagenouders, de stikstofcrisis, de vastgelopen infrastructuur en woningbouw – waren keer op keer vooruitgeschoven. (...)

Doet het kabinet wat het toen beloofde te doen? Het coalitieakkoord was ambitieus, met vooral veel extra geld voor klimaat- en stikstofbeleid. Maar in de praktijk komt er nog weinig van terecht. De stikstofcrisis verlamt niet alleen bouw- en infrastructurele projecten, maar leidt ook politiek tot stilstand. (...) Sterker nog: het is de vraag of er nog wel een kabinet ís. Na crisisberaad, vorige week vrijdag, kwam het kabinet met een verdeelde boodschap naar buiten. (...)

(Teskt loopt door onder het logo.)

Logo van NRC

Aan alle kanten zit het stikstofbeleid vast. Het probleem is duidelijk: er moet fors minder stikstof geproduceerd worden. Zolang dat niet gebeurt, loopt de natuur ernstige schade op en kunnen talloze projecten door rechterlijke uitspraken niet doorgaan. Het was verstandig dat de coalitie in 2022 afsprak de helft minder stikstof in 2030 te produceren. Maar het CDA, een partij in zwaar weer, is gaan morrelen aan die afspraak. (...)

De uitweg is nu dat er gewacht wordt. Op het Landbouwakkoord, waarover de onderhandelingen nog bezig zijn. Op de formaties in de provincies. En op de financiële regelingen die nu al in gang zijn gezet. (...) De coalitie is diep verdeeld, met name CDA en D66, en in deze impasse gaat er helemaal niets gebeuren. (...) Die provincies zullen het beleid uiteindelijk naar eigen inzicht moeten uitvoeren. Maar wat het kabinet nu doet, is op de achterbank plaatsnemen en maar kijken wat er gebeurt. Dat is ongepast. Het kabinet dient voorop te lopen, de doelen te stellen, en duidelijk de context te bieden waarbinnen die doelen gehaald moeten worden. (...)

Stikstof was één van de grote problemen die Rutte IV moest oplossen. Het is bedroevend dat in dit dossier zo weinig gebeurt, hoe moeilijk het dossier ook is. (...) Waar is de beloofde compensatie voor de toeslagenouders? Waar is de afhandeling van het gasdossier in Groningen? Daar komt de stilstand in het stikstofdossier nu nog bij. (...) Er zal geregeerd moeten worden, lastige keuzes moeten niet steeds worden uitgesteld. (...) De vraag dringt zich steeds meer op wat schadelijker is: een missionair kabinet dat niet regeert of een kabinet dat aftreedt en nieuwe verkiezingen uitschrijft.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #democratie #regering #kabinet #rutte #toeslagenschandaal #vvd #d66 #cda #christenunie #BoerBurgerBeweging #bbb #stikstof #stikstofcrisis #infrastructuur #woningbouw #woningnood

berternste2@diasp.nl

Het bewust wegkijken van de problemen in Groningen is symbolisch voor het tijdperk-Rutte

NRC

Gasenquête - Groningers zijn door opeenvolgende kabinetten in een „rampzalige situatie” terechtgekomen die tot vandaag voortduurt, concludeert de parlementaire enquêtecommissie Gaswinning Groningen.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van publiek bij presentatie rapport
Bewoners van het aardbevingsgebied kijken in de Petrus en Pauluskerk in Loppersum naar de presentatie van het eindrapport van de parlementaire enquêtecommissie. Foto Jilmer Postma/ANP.

Bij het Toeslagenschandaal dat duizenden ouders trof, kon je nog ‘verzachtende’ omstandigheden bedenken. Het schandaal had zich over een beperkt aantal jaren afgespeeld, buiten de openbaarheid, en was niet op het hoogste politieke niveau goedgekeurd. Toch trad het kabinet-Rutte III erom af.

Zulke verzachtende omstandigheden zijn er niet voor de „rampzalige” situatie die opeenvolgende kabinetten creëerden voor zo’n tweehonderdduizend Groningers in het aardbevingsgebied. Dit was geen ongeluk in een obscuur uithoekje van het openbaar bestuur. Het voltrok zich in het volle zicht, ging jarenlang door, als gevolg van doelbewuste besluiten van hoge ambtenaren, ministers en soms een voltallig kabinet. En het duurt voort tot op de dag van vandaag.

De belangrijkste conclusie die zich opdringt na een eerste lezing van het lijvige rapport van de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning in Groningen: het bijna totale onvermogen, soms grenzend aan onwil, van de Nederlandse overheid om zichzelf te corrigeren.

De commissie beschrijft een openbaar bestuur dat volstrekt naar binnen gekeerd is, overtuigd van het eigen gelijk, doof voor signalen van buiten en voor waarschuwingen van de eigen toezichthouder. De overheid is verantwoordelijk voor een „ongekend systeemfalen” – samen met de gas- en oliebedrijven NAM, Shell en Exxon. Het optreden van de bedrijven is volgens de commissie ook regelmatig „stuitend”, „schandalig” of „bijzonder kwalijk”. Maar het is uiteindelijk de overheid die heeft nagelaten voor het algemeen belang op te komen. (...)

Zelfs toen de kabinetten Rutte II en III langzaam hun koers wijzigden, was dat niet uit eigen beweging. Ze werden ertoe gedwongen, heftig tegenstribbelend. (...)

In die zin is wat er in Groningen gebeurde symbolisch voor de politiek-bestuurlijke cultuur van het tijdperk-Rutte: ook bij het klimaatbeleid, stikstofdossier, bij de opvang van asielzoekers en het natuurbeleid, heeft de regering dwang van de rechter nodig om zich aan haar eigen wetten en beloften te houden. (...)

De constante factor in al deze jaren was minister-president Mark Rutte. Over hem is de commissie kort, maar messcherp: hij heeft werkbezoeken afgelegd, besluitvorming over de problemen in Groningen naar de ministerraad overgeheveld en vaak sorry gezegd. Zo heeft Rutte „verwachtingen gewekt”. Maar „tot een wezenlijke verandering waar Groningers iets aan hebben gehad” heeft dat niet geleid. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #overheid #regering #kabinet #rutte #Toeslagenschandaal #gasenquete #gaswinning #aardbevingen #bevingsschade #schadeafwikkeling #groningen #parlementaire_enquêtecommissie #parlementaire_enquête #enquêtecommissie #parlement #tweede_kamer #nam #shell #exxon #Nederlandse_Aardolie_Maatschappij

berternste@pod.orkz.net

Rutte zwijgt terwijl Europa wegzakt in de energiecrisis

NRC

Energiecrisis - Terwijl de andere EU-landen zich voorbereiden op maatregelen tegen de energiecrisis houdt premier Rutte zich ten onrechte stil, schrijft Christopher Christiaanse.

Europa zakt weg in een ongekende energiecrisis. De gasprijs is afgelopen maand verdubbeld en staat nu tien keer hoger dan een jaar geleden. Zolang het mooi weer is zijn de gevolgen beperkt voelbaar. Maar zodra het stookseizoen begint zullen de economische klappen steeds harder worden. Dat vraagt om leiderschap en een duidelijk plan. Helaas blijkt het kabinet niet voorbereid en in tegenstelling tot andere regeringsleiders zwijgt Rutte in alle toonaarden. Dat versterkt de positie van Poetin om Europa uit elkaar te spelen. (...)

De energieprijzen zijn zo hoog omdat Rusland nog maar een fractie van het gecontracteerde gas levert. (...) In werkelijkheid is het gastekort een politieke strategie om Europese eensgezindheid over de sancties op te breken.

De gevolgen van de hoge energieprijzen rollen nu al als een sneeuwbal door de samenleving. (...)

De voorspelbaarheid van deze crisis geeft regeringen tijd om hun bevolking voor te bereiden: de Belgische premier De Croo en Franse president Macron waarschuwen hun landgenoten voor „vijf tot tien moeilijke winters”, waarin offers gebracht moeten worden. De Duitse vicepremier Habeck waarschuwt zelfs voor het stilleggen van de industrie, met ongekende economische schade tot gevolg. In vrijwel alle lidstaten zijn regelmatig persconferenties met de laatste ontwikkelingen en maatregelen. Waar blijft de persconferentie van Rutte? (...)

De invasie en het barbaarse optreden van de Russische krijgsmacht hebben geleid tot ongekende sancties vanuit de EU. De roep om sancties is vaak publiek, maar de uitwerking en het bepalen van uitzonderingen gebeurt achter gesloten deuren. (...) Als EU-leiders niet openlijk eensgezind blijven en voorbereidingen treffen zal Poetin deze winter meer landen kunnen verleiden met zijn aardgas.

Daarom moet Rutte zich snel en duidelijk uitspreken: het tijdperk van goedkoop aardgas is voorgoed ten einde en er moeten met spoed pijnlijke beslissingen genomen worden. Voor de korte termijn hebben experts al talloze maatregelen voorgesteld, bijvoorbeeld een spoedwet energiebesparing en de versnelde uitvoering van het nationaal isolatieprogramma. Het belangrijkste is echter dat Rutte laat zien dat er tijdens deze crisis een kabinet staat dat de leiding durft te nemen. Zo wordt ook duidelijk dat hij samen met de andere EU-landen een vuist maakt tegen de afhankelijkheid van Rusland.

Hele artikel

Foto van olietankers
Olietankers in de buurt van de Russische Nachodka Baai. Foto Tatiana Meel/Reuters.

Tags: #nederlands #nederland #rutte #kabinet #regering #energie #energieprijzen #energiecrisis #energietransitie #rusland #oekraine #sancties

berternste@pod.orkz.net

Verloren decennium

De Groene Amsterdammer

Had ik maar een paar jaar extra gehad om Nederland voor te bereiden op deze gascrisis, zal Mark Rutte deze zomer denken. Dan waren de grote bergingen in Norg, Grijpskerk en Bergermeer nu voor de volle honderd procent gevuld, tegen een fractie van de huidige prijs. Geen angst voor Poetins chantage. (...)

Hadden we maar iets meer speelruimte gehad om de boeren perspectief te bieden, schiet het door het hoofd van stikstofminister Christianne van der Wal, terwijl boze veehouders wegen blokkeren ter verdediging van hun vermeende recht op intensieve dierhouderij. Eerlijk is eerlijk: voor de grootste stikstofuitstoters is hoe dan ook geen plaats in Nederland. (...) Maar wie weet had Van der Wal met wat extra tijd de angel uit de protesten kunnen halen. Op zachte doch besliste toon had zij de boeren voorbereid op een nieuw, houdbaarder verdienmodel.

Hadden we de arbeiders maar om onze fraaie plannen uit te voeren, verzucht de ministerraad in koor. Met stip boven aan het wensenlijstje: de klimaatmaatregelen. Zonder personeelsschaarste was het isoleren van tochtige woningen (zie opnieuw de gascrisis) een fluitje van een cent. (...)

Was geld maar gratis, droomt Sigrid Kaag van Financiën ’s nachts. De hoogste inflatie sinds een halve eeuw brengt 1,2 miljoen huishoudens in de financiële problemen, berekende het Centraal Planbureau. Het Nibud waarschuwt dat behalve de lagere inkomens ook de middenklasse moeite heeft de dure boodschappen en torenhoge energierekening te betalen. (...)

Natuurlijk: met weemoedig terugblikken lossen de steeds talrijkere crises zich niet op. Maar dit is anders. Die wat-als-wereld bestond namelijk. We hebben er allemaal in geleefd. Tien jaar geleden geleden, in 2012, telde Nederland ruim een half miljoen werklozen. Mensen die met alle plezier – en tegen een aanzienlijk lagere vergoeding dan nu – hadden willen meewerken aan de energietransitie. Het melkquotum was nog niet afgeschaft. In de jaren daarop was gas ruim tien keer zo goedkoop als nu. En het allerbelangrijkste: de rente daalde tot onder het nulpunt. De Nederlandse overheid kreeg, met andere woorden, miljoenen euro’s cadeau als zij geld leende.

Het liep anders. Den Haag verzuimde het lot uit de loterij te verzilveren.De historisch unieke mogelijkheid om Nederland voor een zacht prijsje de fossielvrije, stikstofarme en sociaal rechtvaardige toekomst in te loodsen, onafhankelijk van Poetin, bleef onbenut. Beter gezegd: de regerende partijen zagen de kans niet eens. (...)

Hele artikel

Illustratie

Tags: #nederlands #nederland #kabinet #regering #rutte #vvd #energie #energiecrisis #gascrisis #rusland #oekraine #putin #gasvoorraad #boeren #boerenprotest #stikstof #stikstofcrisis #veeteelt #intensieve_veeteelt #intensieve_dierhouderij #melkquotum #arbeidsmarkt #personeelsgebrek #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #klimaatmaatregelen #energietransitie #inflatie #armoede #ongelijkheid #toeslagenschandaal #energierekening #nibud #bezuinigingen #begrotngsdiscipline

berternste@pod.orkz.net

Onze leiders moeten stoppen grote bedrijven uit de wind te houden en doen wat ze dertig jaar geleden al beloofden

Asha ten Broeke (De Volkskrant)

‘Samenkomen om de aarde te redden’. Dat stond er 30 jaar geleden op de cover van het Amerikaanse tijdschrift Time. Op dat moment kwamen leiders uit de hele wereld samen in Rio de Janeiro voor de Earth Summit: een grootse conferentie die het begin van een nieuw tijdperk moest inluiden. Een einde zou er komen aan wat toen nog het broeikaseffect heette, aan het uitsterven van diersoorten, aan ontbossing. (...)

Het liep anders. Nog voordat de wereldleiders bijeenkwamen, ging de Earth Charter van tafel en werd het vervangen door, aldus Time, ‘een houterig geschreven verklaring vol met het soort vrome beloften die wereldleiders vaak maken maar nooit nakomen’, aangevuld met slappe compromissen en vooral geen bindende afspraken, bijvoorbeeld over het terugdringen van de CO2-uitstoot.

Wat was er veranderd? De politieke daadkracht in Stockholm over de ozonlaag had de industrie overrompeld, stelt journalist Amy Westervelt. (...) [I]n 1992 had de industrie inmiddels een dikke lobbyvinger in de milieupap gestoken.

Voorafgaand aan de Earth Summit kwamen het fossiele-energie-minnend grootkapitaal alvast met een eigen handvest. (...) [D]oor het alvast naar voren te schuiven, verhinderden de bedrijven dat er strenge wetten kwamen die hun winsten in gevaar zouden brengen.

En dat was precies de bedoeling. In 1989 hadden auto- en oliebedrijven, waaronder Shell en Exxonmobil, de Global Climate Coalition opgericht. (...) En ze zaaide twijfel over klimaatwetenschap, hoewel een Exxon-memo in 1981 al repte over de ‘catastrofale effecten’ van de langetermijnplannen van het bedrijf, en een intern Shell-rapport in 1986 besprak hoe de opwarming van de aarde tot ‘verwoestende overstromingen’ en onbewoonbare landen zou leiden.

De coalitie bestaat niet meer, maar grote fossiele bedrijven hebben nog steeds veel invloed. (...)

Dertig jaar na Rio is dit de tussenstand: de fossiele industrie maakt gigawinsten, ze blijven nieuwe olie- en gasvelden aanboren en de CO2-uitstoot stijgt nog steeds. Elke maand is er weer slecht klimaatnieuws, waren de oceanen nog warmer, smolten de ijskappen nog verder, steeg de zeespiegel nog sneller. Het is echt de hoogste tijd dat onze leiders stoppen met bedrijven uit de wind houden en gaan doen wat ze in 1992 al beloofden: samenkomen om de aarde te redden.

Hele artikel

Foto van Asha ten Broeke
Asha ten Broeke

Tags: #nederlands #nederland #grootbedrijf #bedrijfsleven #regering #kabinet #earth_summit #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #cop26 #broeikaseffect #earth_charter #shell #exxonmobil #oliebedrijven #global_climate_coalition #exxonmobile #lobby #chevron #saudi_aramco #zeespiegelstijging #droogte #ontbossing #co2 #uitstoot #broeikasgas #fossiele_brandstof

berternste@pod.orkz.net

Onze overheid is zo bang dat ze niet durft op te roepen minder vlees te eten

Teun van de Keuken (De Volkskrant)

Het is geen fraai gezicht als de overheid bang is voor haar burgers. Nu weer die campagne ‘Iedereen doet wat’. (...) Gek genoeg komt één van de belangrijkste en eenvoudigste gedragsveranderingen niet in de campagne voor: minder vlees eten.

Terwijl het inmiddels wel vaststaat dat de enorme hoeveelheden karbonades, kipfilet en boterhammenworst die we naar binnenwerken niet gezond zijn voor onszelf en zeker niet voor onze planeet. (...) Het Voedingscentrum heeft minder vlees eten daarom bovenaan de lijst van maatregelen staan om het eetpatroon te verduurzamen. Het stelde voor om dit ook op te nemen in ‘Iedereen doet wat.’ Toch gebeurde dit niet, omdat, zo stond afgelopen week in deze krant te lezen, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) er niet aan wilde. Het zou ‘te politiek gevoelig zijn’ en ‘een maatregel die controverse oproept.’ (...)

[H]et is intens treurig dat een overheid zo bang is voor controverse, dat ze de belangrijkste aanbeveling voor gedragsverandering uit haar publieke voorlichting schrapt. (...)

Dit is ook de reden voor de eerder genoemde kriebels. ‘Iedereen doet wat’ klinkt gezellig. Allemaal een schoudertje eronder, iedereen een klein stapje en het komt goed. Wij (eenvoudige burgers en consumenten) moeten het zelf oplossen. Dat is de neoliberale truc die inmiddels op alle (ethische) thema’s wordt toegepast: doe het lekker zelf! (...) Dat is makkelijk voor bedrijven en overheden en bezorgt ons een permanent schuldgevoel, want helemaal goed doen we het natuurlijk nooit. Maar vooral is het niet effectief. (...)

[A]ls een oproep om minder vlees te eten al te controversieel wordt gevonden, dan is werkelijk beleid, zoals een vleestaks, nog heel ver weg.

Hele artikel

Foto van Teun van de Keuken
Teun van de Keuken

Tags: #nederlands #nederland #regering #kabinet #vlees #vlees_eten #vegetarisme #vegetarier #veeteelt #voedingsindustrie #landbouw #zuivel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #uitstoot #co2 #methaan #luchtvervuiling #ontbossing #veevoer #vleestaks #voedingscentrum

berternste@pod.orkz.net

Er is maar één conclusie mogelijk: een klimaatkabinet zonder de VVD

Esther Bijlo (Trouw)

De overstromingen in Limburg deze zomer: schade 400 miljoen euro. De wateroverlast in Duitsland: kostenpost van 26 miljard euro. (...)

Dit is slechts één natuurfenomeen, in één van de rijkste gebieden in de wereld. Er is inmiddels een lange lijst te maken van bosbranden, orkanen, overstromingen en droogtes die door de opwarming van de atmosfeer vaker voorkomen en heftiger zijn dan tientallen jaren geleden, veel leed veroorzaken en, inderdaad, doden. Het merendeel daarvan vindt plaats in minder fortuinlijke delen van de wereld. (...)

De woorden ‘haalbaar en betaalbaar’, die de VVD tot vervelens toe in één adem noemt met het klimaat, steken wat bleekjes af tegen dit apocalyptische plaatje. (...)

Nee, dan het CDA. Onder de titel Ambitieus christendemocratisch klimaatbeleid publiceerde de partij woensdag een visie op het probleem. (...) Het optimisme spat ervan af. Voor de zo gevreesde ‘betaalbaarheid’ blijken oplossingen te zijn. Het Rijk kan bijvoorbeeld een deel van de kosten van het verduurzamen van huizen op zich nemen. (...)

Het CDA pleit voor ‘groene industriepolitiek’. Nederland kent relatief veel zware, energie-intensieve productie. Help die te vergroenen, stelt de partij. (...)

Het sluit bovendien aan bij de kijk van GroenLinks dat in april een rapport publiceerde onder de titel, jawel, Groene Industriepolitiek. Hoewel GroenLinks iets explicieter is – hogere energiebelasting, bindende afspraken – zijn de overeenkomsten talrijker. De woorden subsidies, innovatie, infrastructuur en waterstof vallen, net als nieuwe, schone werkgelegenheid. (...)

Fractievoorzitter Sigrid Kaag hield maandag in de Schoo-lezing een pleidooi voor ambitieuzer klimaatbeleid. (...) “Haalbaar en betaalbaar is het nieuwe argument om niets te doen”, wees Kaag naar Ruttes mantra. (...)

Zo is er maar één conclusie mogelijk: een kabinet zonder de VVD.

Hele artikel

Foto van Esther Bijlo
Esther Bijlo

Tags: #nederlands #nederland #kabinet #regering #formatie #politiek #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #co2 #stikstof #uitstoot #overstromingen #limburg #wateroverlast #bosbranden #orkanen #droogtes #vvd #cda #groenlinks #industriepolitiek #energie #energietransitie #waterstof #energiebelasting #d66