‘Mensen blijven zeggen: ik vlieg wel de hele wereld over, maar ik heb thuis wel spaarlampen’, zegt deze hoogleraar

NRC

Marc Davidson | hoogleraar filosofie van duurzaamheid en milieu - Klimaatambities komen steeds meer onder druk te staan. Overheden wijzen naar elkaar en schuiven – veelal uit angst voor electoraal verlies – problemen voor zich uit. Zorgelijk, vindt Marc Davidson: „De enige rigoureuze oplossing is een overheid die verder kijkt dan wijzelf.”

(Tekst looptg door onder de foto.)

Badgasten in de Albanese kustplaats Sarandë en kijken uit op de brand op het Griekse eiland Corfu.

De Franse president Emmanuel Macron pleitte dit voorjaar voor „een pauze” in Europese regelgeving op het gebied van klimaat en milieu. De natuurherstelwet dreigde in het Europees Parlement te sneuvelen omdat de centrum-rechtse EVP vreesde voor de toorn van de kiezer bij de Europese verkiezingen van volgend jaar. En de Nederlandse klimaatminister Rob Jetten (D66) deed er alles aan om in het pakket aan klimaatmaatregelen dat hij in april presenteerde de burger te ontzien. (...)

„Of het nu gaat om klimaat of om biodiversiteit, de problemen worden alleen maar groter en mondialer”, zegt Marc Davidson, hoogleraar filosofie van duurzaamheid en milieu aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. „Intussen heeft iedereen de neiging om ze op elkaar af te schuiven. Daarom heb je een overheid, of laat ik zeggen coördinatie, nodig. En coördinatie vereist dat je soevereiniteit afstaat: als burger aan een nationale overheid, als nationale overheid aan Europa en als Europa aan de wereldgemeenschap. Maar helaas stagneert die bereidheid en gaat ze zelfs de andere kant op.” (...)

[D]e overheid is uitgevonden als medicijn tegen de kortzichtigheid van het individu, zegt Davidson. Aan die kortzichtigheid valt weinig te doen. „De enige rigoureuze oplossing is een overheid die verder kijkt dan wijzelf.”

Dat vergt wel vertrouwen in de instituties, aldus Davidson. In de politiek, maar bijvoorbeeld ook in de wetenschap. (...) „Natuurlijk moet je niet blind vertrouwen op overheid of wetenschap. Maar er moet wel een balans zijn. Zonder vertrouwen kan een samenleving niet functioneren.” (...)

„Landen beloven van alles, maar houden zich er niet aan. En zelfs als ze zich aan hun beloftes houden, is dat niet genoeg voor het uiteindelijke doel, hebben klimaatwetenschappers berekend. Daarvoor heb je mondiale coördinatie nodig. En de bereidheid om een deel van je soevereiniteit uit handen te geven.” (...)

Het IPCC, het wetenschappelijk klimaatpanel van de Verenigde Naties, vat heel precies samen wat er moet gebeuren: snelle, vérreikende, ongeëvenaarde verandering van alle aspecten van de samenleving. Welke politicus is bereid dat te bepleiten?
„Er zijn genoeg voorbeelden in de geschiedenis. Neem de Amerikaanse oorlogseconomie in de Tweede Wereldoorlog. In 1942 zei president Roosevelt: we worden onder de voet gelopen als we nu niet radicaal onze industrie omzetten naar de productie van wapens. Ook de Watersnoodramp van 1953 in Nederland is een goed voorbeeld. Toen hoefden politici niet huis aan huis mensen ervan te overtuigen dat er iets moest gebeuren. De overheid nam gewoon het heft in handen.” (...)

„Als je de mogelijkheid dat iedereen plotseling het licht ziet buiten beschouwing laat – die kans lijkt me niet groot – dan zie ik twee uitwegen. De eerste is dat er een gevoel van noodzaak ontstaat door toenemende klimaatschade. Dat mensen de urgentie erkennen, beseffen dat klimaatontkenning niet langer helpt. En dan maar hopen dat het nog niet te erg is en we nog een goede slag kunnen slaan. De tweede uitweg is geo-engineering, bommenwerpers vol zwaveldioxide en fijnstof in de atmosfeer brengen om de wolken witter te maken en zo te zorgen voor afkoeling. De ecologische impact daarvan is volstrekt onduidelijk. De risico’s zijn immens.” (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #energie #energietransitie #ongelijkheid #hittegolf #extreem_weer #overstromingen #canada #vs #verenigde_staten #bosbranden #india #china #vs #verenigde_staten

Verdrogings-expert Flip Witte: 'Politici moeten lef hebben om maatregelen te nemen die pijn doen'

Follow the Money

‘Droogteprofessor’ Flip Witte luidt de noodklok. Door klimaatverandering en menselijk watergebruik hebben we het ene droge jaar na het andere. Gevolg: bomen en dieren gaan dood, huizen verzakken. Het is tijd dat de politiek ingrijpende maatregelen neemt, vindt Witte. Bijvoorbeeld een vergunningsplicht voor boeren die grondwater oppompen om hun land te beregenen. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

.

Deze zomer is hard op weg om opnieuw een heel droge te worden. Vorig jaar was het droogste jaar in een eeuw. De droogte komt deels door klimaatverandering, maar ook in belangrijke mate door menselijk watergebruik. Het gevolg is de dood van bomen en heide, vissen, padden, salamanders, libellen en andere insecten. Ook voor de mens zijn de gevolgen groot. Door inklinkende grond verzakken huizen en dat leidt tot miljardenschade. (...)

Niemand weet precies hoeveel grondwater er in Nederland wordt opgepompt – of door wie. Dat het veel is, en dat boeren er een belangrijk aandeel in hebben, daar twijfelen wetenschappers en milieuactivisten niet aan. Al in 1980 stelde de overheid vast dat de intensivering en waterhuishouding van de landbouw de natuur verdroogt. Er volgden allerlei plannen om de droogte tegen te gaan, maar in de praktijk gebeurde er weinig. (...)

‘We moeten af van politici die bang zijn dat het land wordt platgelegd door boze boeren. We hebben bestuurders nodig die het lef hebben om maatregelen te nemen die pijn doen.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #droogte #hittegolf #extreem_weer #water #grondwater #drinkwater #watervoorzieining #natuur #natuurbescherming #boeren #beregenen #irrigatie #huizen

Geen goede week voor het vertrouwen in menselijke samenwerking tegen de wereldwijde opwarming

NRC

Klimaatverandering is van iets heel abstracts veranderd in iets tastbaars. (...)

Het lijkt erop dat we tegenwoordig iedere zomer klimaatverandering in het gezicht kijken. Nederland ontspringt, op een paar stikhete dagen in juni na, tot nu toe de dans. Maar in grote delen van het noordelijk halfrond is het extreem warm. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Ook elders in de wereld is het weer extreem. In Florida schommelt de temperatuur van het zeewater rond de lichaamstemperatuur van een mens. (...)

In China, waar net als op andere plekken in Azië al sinds april hittegolven en overstromingen elkaar opvolgen, steeg de temperatuur afgelopen zondag eveneens tot boven de 50 graden. (...)

Allereerst zullen samenlevingen zich nog veel beter moeten beschermen tegen de opwarming, want die heeft „grote gevolgen voor volksgezondheid, ecosystemen, economieën, landbouw, energie en watervoorziening”. Met alleen al in Europa in de vorige zomer meer dan 60.000 hittedoden is dat geen overdreven waarschuwing.

De tweede les die de WMO [Wereld Meteorologische Organisatie] hieruit trekt is zeker zo belangrijk: „Dit onderstreept de toenemende urgentie om de uitstoot van broeikasgassen zo snel en zo diep mogelijk terug te dringen.” Zonder de oorzaak van de opwarming weg te nemen, heeft aanpassing weinig zin.

Veel reden voor optimisme was er wat dat betreft deze week niet. De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry reisde naar China om de vorig jaar gestrande klimaatdiplomatie tussen de twee economische (en klimaatvervuilende) grootmachten weer op gang te brengen. Maar in vier dagen van intensief overleg gaven beide partijen vooral elkaar de schuld. (...)

De Amerikaanse president Joe Biden heeft dit jaar, onder het mom van inflatiereductie, het grootste klimaatpakket ooit succesvol door het Congres geloodst – maar legt de fossiele industrie geen strobreed in de weg. China bouwt meer installaties voor duurzame energie dan welk ander land ook – maar ook meer kolencentrales. Om de opwarming echt een halt toe te roepen is het allemaal lang niet genoeg. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Extreem weer leidt lang niet overal tot debat over klimaatverandering

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #broeikasgassen #broeikaseffect #energie #energietransitie #ongelijkheid #spanje #italie #china #india #hittegolf #extreem_weer #overstromingen #canada #vs #verenigde_staten

Extreem weer leidt lang niet overal tot debat over klimaatverandering

NRC

Klimaat - Op plekken met extreme hitte is klimaatactie amper een urgent thema. ‘Als China niks doet, dan doe ik ook mijn auto niet weg.’

Het noordelijk halfrond zucht onder ongekend extreem weer: zeewater op badtemperatuur, dagen aaneen nieuwe hitterecords, maar ook verwoestende natuurbranden door droogte, plus overstromingen door intense regens. Waar leidt het toe, behalve tot ongemak en leed voor de kwetsbaren onder mens en dier? Wordt het verband met klimaatverandering gelegd? En zo ja, leidt dat dan tot de roep om radicale maatregelen? Een rondgang. (...)

Een huis dat bij een bosbrand is verwoest, vrijdag in de Griekse plaats Mandra, een voorstad van Athene. Foto Louiza Vradi/Reuters.

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #energie #energietransitie #ongelijkheid #spanje #italie #china #india #hittegolf #extreem_weer #overstromingen #canada #vs #verenigde_staten

Olie-, gas- en agro-lobby’s saboteren klimaatbeleid: dat maakt mij echt kwaad

Irene van Staveren (Trouw)

(...) Waar ik echt boos om word, is de enorme bedrijvenlobby tegen milieu- en klimaatbeleid. Dat gebeurt veelal achter de schermen en gaat gepaard met diverse vormen van misleiding (greenwashing), chantage (dreigen naar het buitenland te verhuizen) en omkoping (sponsoring van de jaarlijkse VN-klimaatconferenties).

De net afgesloten klimaatconferentie in Egypte heeft helemaal geen enkele stap vooruit gezet. (...) De bedrijvenlobby is erin geslaagd om heel wat zand in de raderen van het wereldwijde klimaatbeleid te strooien.

Helaas is dat hier bij ons niet anders. Tata Steel in IJmuiden heeft succesvol gelobbyd bij de provincie Noord-Holland. Hoe kan het anders dat het nieuwe stikstofplafond voor het bedrijf weliswaar 8 procent lager ligt dan het vorige, maar nog steeds zo ruim is dat het bedrijf geen enkele moeite hoeft te doen om zich eraan te houden? Dat is geen plafond, maar een open dak. (...)

Al decennia heeft [LTO, de lobbyorganisatie van agrarisch Nederland] heel effectief de omslag naar duurzame landbouw tegengehouden. Zodat we nu met een opeenstapeling van urgente problemen zitten. Stikstof, CO2, biodiversiteit en drinkwaterschaarste om er een paar te noemen. De LTO reageert verbaasd en vraagt om verder uitstel.

Die jarenlange lobby is eigenlijk helemaal niet in het belang geweest van de boeren die LTO zegt te vertegenwoordigen. Boeren gaan juist voor de lange termijn. (...) Het zou zomaar kunnen dat LTO zelf onderwerp is van de lobby door de agro-industrie, met de kortetermijnbelangen van hun slachterijketens en veevoergiganten. (...)

Hele artikel

Irene van Staveren

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #klimaatbeleid #droogte #overstromingen #amazone #regenwoud #ontbossing #bosbranden #hittegolf #energie #fossiele_brandstof #gazprom #gas #russisch_gas #energietransitie #energiecrisis #tipping_point #rusland #oekraine #duitsland #europa #europes_unie #permafrost #ijskap #zeespiegelstijging #extreem_weer #cop27 #saoedi-arabie #china #methaan #co2 #brazilie #lula #lula_da_silva #amazone #ngo #lobby #lto #landbouw #boeren #tata_steel #veeteelt #vleesindustrie #veevoer #slachthuizen

Na de top ligt de wereld nog steeds op koers naar ‘de klimaathel’

NRC

Klimaattop in Sharm-el-Sheikh - De teleurstelling overheerst na de klimaattop in Sharm-el-Sheikh. De 1,5 graad opwarming raakt verder uit zicht, onder meer doordat fossiele brandstoffen en de landbouw gespaard worden.

„We zitten op een snelweg naar de klimaathel, met onze voet nog steeds op het gaspedaal.” (...)

Nu de top voorbij is, blijkt dat de voet in Egypte maar een klein beetje van het gaspedaal is gegaan. Met uitzondering van een akkoord over een schadefonds voor ontwikkelingslanden die worden getroffen door natuurrampen die worden versterkt door klimaatverandering, is er op geen enkel thema grote vooruitgang geboekt.

Dit zijn de uitkomsten op zeven belangrijke thema’s.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Bomen in een bos in de Taunus-regio nabij Frankfurt, dinsdag 1 november 2022. Foto Michael Probst/AP.

1. Ambitieus klimaatbeleid
Om de opwarming van de aarde tot 1,5 graden Celsius te beperken, moet de uitstoot van broeikasgassen voor 2025 pieken. Daarom pleitte de Europese Unie voor meer ambitie bij sommige landen (lees: China). Daar zijn geen afspraken over gemaakt. (...)

Meer dan 80 procent van de uitstoot van broeikasgassen is het gevolg van fossiele brandstoffen. Toch is het verminderen van olie en gas nooit expliciet als doel geformuleerd in internationale klimaatafspraken. (...)

2. Klimaatfinanciering
Rijke landen voldoen nog steeds niet aan de belofte die ze al in 2009 hebben gedaan om vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar beschikbaar te stellen voor financiering van klimaatbeleid in arme landen (niet te verwarren met het nieuwe fonds om klimaatschade te compenseren). Ook na de top in Egypte wordt aan die belofte nog niet voldaan. (...)

3. Methaanreductie
De Amerikaanse president Joe Biden kondigde in Egypte aan dat de Verenigde Staten zich inzetten voor een verdere reductie van de uitstoot van methaan, een veel sterker broeikasgas dan kooldioxide. (...)

Volgens de organisatie InfluenceMap, die bijhoudt of methaanbeloftes worden gehaald, proberen de meeste landen de landbouw, een sector die veel methaan uitstoot, te sparen. (...)

4. Herbebossing
In Egypte werd veel gesproken over het beter beschermen van bossen, die veel CO2 opnemen. (...)

Lula da Silva, de aanstaande president van Brazilië (...) beloofde zich in te zetten voor een ontwikkelingsmodel dat niet gebaseerd is op vernietiging van het Amazone-regenwoud ten gunste van de welvaart van een kleine groep.

5. Groene waterstof
Premier Mark Rutte heeft op de klimaattop in Egypte afspraken gemaakt met Oman over ‘groene’ waterstof. (...)

Groene waterstof is een belofte voor meer duurzaamheid, maar tegelijkertijd een risico, omdat de productie van waterstof veel energie vergt. Energie uit zon en wind die wordt gebruikt om waterstof te maken, kan niet worden ingezet voor bijvoorbeeld elektrische auto’s of warmtepompen.

6. Internationaal gerechtshof
Hebben rijke landen de plicht om mensen uit kwetsbare landen te beschermen tegen klimaatverandering? Die vraag wil de alliantie van kleine eilandstaten voorleggen aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. (...)

Een uitspraak van het Hof zal niet bindend zijn, maar kan volgens Vanuatu duidelijkheid verschaffen over de mogelijkheid om het internationaal recht in te zetten voor het versterken van klimaatbeleid. Ruim tachtig landen steunen het initiatief, waaronder ook rijke landen als Nieuw-Zeeland en Duitsland.

7. Biodiversiteit
In de slotverklaring van de klimaattop wordt gewezen op „het vitale belang van bescherming, behoud en herstel van natuur en ecosystemen voor effectieve en duurzame klimaatactie”. Het is een verwijzing naar de grote VN-conferentie over biodiversiteit, die over twee weken begint in Montreal. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #klimaatbeleid #droogte #overstromingen #amazone #regenwoud #ontbossing #bosbranden #hittegolf #energie #fossiele_brandstof #gazprom #gas #russisch_gas #energietransitie #energiecrisis #tipping_point #rusland #oekraine #duitsland #europa #europes_unie #permafrost #ijskap #zeespiegelstijging #extreem_weer #cop27 #saoedi-arabie #china #methaan #co2 #brazilie #lula #lula_da_silva #amazone

Weg met de klimaatklif! Het is een glijdende schaal

Peter Kuipers Munneke (NRC)

Het is nooit te laat om klimaatmaatregelen te namen, stelt Peter Kuipers Munneke.

We hebben nog twintig jaar om het klimaat te redden. Of misschien maar acht. Het is nu echt vijf voor twaalf voor het klimaat. In aanloop naar de volgende klimaattop, die zondag begint in Sharm el-Sheikh, zie je dit beeld van een steeds sneller naderende deadline op veel plaatsen opduiken. Maar dit is onjuist en contraproductief. (...) We hebben nog twintig jaar om het klimaat te redden. Of misschien maar acht. Het is nu echt vijf voor twaalf voor het klimaat. In aanloop naar de volgende klimaattop, die zondag begint in Sharm el-Sheikh, zie je dit beeld van een steeds sneller naderende deadline op veel plaatsen opduiken. Maar dit is onjuist en contraproductief. (...)

(Tekst loopt door onder de foto)

Peter Kuipers Munneke

Kantelpunten in het klimaat lijken wél een abrupte grens waarboven een proces onherroepelijk op hol slaat. (...) Maar dan nog is er geen reden om de handdoek maar in de ring te gooien als je het kantelpunt voorbij bent. Bij een kantelpunt hoort namelijk altijd een tijdschaal. Als je een kantelpunt maar een heel klein beetje overschrijdt, duurt het kantelen voor bijvoorbeeld het smelten van West-Antarctica of het dooien van de permafrost nog eeuwen. Maar als je een kantelpunt heel fors overschrijdt, kan het veel sneller gaan. (...)

Volgens de klimaatwetenschap rennen we van een berg af, eerst over een flauwe helling maar later steeds steiler. Hoe steiler we naar beneden rennen, hoe groter de kans op een struikelpartij met steeds grotere gevolgen. Maar zo lang je nog rent is het nooit te laat om af te remmen en te stoppen.

De helling is beter dan de klif. Maar nog steeds niet perfect. Het blijft een negatief beeld, dat uitgaat van het probleem dat moet worden voorkomen. In plaats daarvan zouden wij veel vaker het hoopvolle alternatief moeten presenteren. Niet alleen wij wetenschappers, maar ook wij nieuwsorganisaties. Vergelijk het persbericht of de nieuwskop Als we de uitstoot snel terugbrengen, blijft zeker de helft van het gletsjerijs in de Alpen behouden versus Als we de uitstoot niet snel terugbrengen, verdwijnt 90 procent van al het gletsjerijs in de Alpen. (...) Laten we vaker proberen zo levendig mogelijk te verbeelden hoe de wereld eruit gaat zien als we de opwarming stoppen en onze verhouding tot de aarde duurzaam maken.

Het mooiste voorbeeld dat ik de afgelopen jaren ben tegengekomen is Een natuurlijkere toekomst voor Nederland in 2120, een toekomstvisie van een groep onderzoekers aan de Wageningen Universiteit. (...)

Niet de klif, niet de helling, maar het weidse uitzicht.

Hele artikel

> Zie ook: VN: Huidige klimaatmaatregelen ontoereikend, grootschalige transformatie noodzakelijk (NRC)

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #klimaatbeleid #droogte #overstromingen #amazone #regenwoud #ontbossing #bosbranden #hittegolf #energie #fossiele_brandstof #gazprom #gas #russisch_gas #energietransitie #energiecrisis #tipping_point #rusland #oekraine #duitsland #europa #europes_unie #permafrost #ijskap #zeespiegelstijging

VN: Huidige klimaatmaatregelen ontoereikend, grootschalige transformatie noodzakelijk

NRC

Unep - Met de huidige maatregelen komt de wereld aan het eind van deze eeuw uit op een gemiddelde opwarming van zo’n 2,8 graden. Unep pleit voor een grootschalige transformatie van economieën en samenlevingen.

Sinds de klimaattop COP26 van vorig jaar in Glasgow hebben regeringen wereldwijd veel te weinig vooruitgang geboekt in het nemen van maatregelen om klimaatverandering te beperken. Dat stelt het milieubureau van de Verenigde Naties, Unep, donderdag in diens jaarlijkse Emissions Gap-rapport. Het rapport stelt dat de in Glasgow genomen maatregelen samen leiden tot minder dan 1 procent extra vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Met de huidige maatregelen komt de wereld aan het eind van deze eeuw uit op een gemiddelde opwarming van zo’n 2,8 graden.

De doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 om de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden, of beter nog 1,5 graad, raken uit zicht. (...)

Hele artikel

Een hydroelektrische centrale in het noorden van Canada. Foto Andy Clark/Reuters.

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #klimaatbeleid #droogte #overstromingen #amazone #regenwoud #ontbossing #bosbranden #hittegolf #energie #fossiele_brandstof #gazprom #gas #russisch_gas #energietransitie #energiecrisis #tipping_point #rusland #oekraine #duitsland #europa #europes_unie #permafrost #ijskap #zeespiegelstijging

Klimaatequivalent van een oorlogsmisdaad

Marijn Kruk (NRC)

Tipping points noemen klimaatwetenschapper ze. Het zijn de kritieke momenten waarop iets onomkeerbaar wordt. Een angstaanjagend, maar ook fascinerend concept. Ineens, haast onopgemerkt, ben je een grens over en blijkt er geen weg meer terug.

Een bekend voorbeeld is het Amazoneregenwoud. (...)

Een ander – nog veel vreeswekkender – voorbeeld is de permafrost. (...)

Ook de West-Antarctische en de Groenlandse ijskappen hebben tipping points, net als koraalriffen en bepaalde zeestromen. (...)

Kent het menselijke bewustzijn ook tipping points, vroeg ik me af, bijvoorbeeld in het denken over klimaatverandering, en de ernst daarvan? Over klimaatverandering wordt vaak gezegd: het gaat zo geleidelijk, het is niet waarneembaar, en voor mensen bestaat het dan niet, want die moeten iets ervaren eer ze het geloven.

Deze zomer had je het dan: een afbrekende gletsjer in Italië, bosbranden van ongekende omvang in Frankrijk, droogvallende rivieren in Duitsland, recordtemperaturen in Engeland. En dat was alleen Europa nog maar. China kende een hittegolf van zeventig dagen achtereen, de langste én heetste ooit gemeten. (...)

Eerder deze zomer bracht de krant een uitvoerige reconstructie van decennia Duits gasbeleid ten opzichte van Rusland. Diep vanbinnen wisten de verantwoordelijke Duitse politici natuurlijk heus wel dat het niet verstandig, ja zelfs risicovol was om zich op die manier van een tiranniek – en naar ten slotte bleek, oorlogszuchtig – regime afhankelijk te maken. Maar de Duitse economie draaide er zo lekker op. (...)

Bij klimaatverandering speelt iets vergelijkbaars. We weten al decennia wat daar de risico’s van onze fossiele levensstijl zijn. Maar wegkijken bleek aldoor aantrekkelijker dan onze levensstijl aanpassen, dat wil zeggen: de prijs betalen. Het wachten was op het klimaatequivalent van een Russische oorlogsmisdaad om het maar even luguber te zeggen. Zullen dat de hitterecords van afgelopen zomer zijn? Of is er meer voor nodig, en zo ja, hoeveel dan? Zelf vrees ik dat ons tipping point voorlopig nog niet in zicht is.

Hele artikel

Marijn Kruk

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatakkoord #klimaatbeleid #droogte #overstromingen #amazone #regenwoud #ontbossing #bosbranden #hittegolf #energie #fossiele_brandstof #gazprom #gas #russisch_gas #energietransitie #energiecrisis #tipping_point #rusland #oekraine #duitsland #europa #europes_unie #permafrost #ijskap #zeespiegelstijging

Zomers als deze zullen de regel worden, we kunnen alleen proberen om nog erger te voorkomen

De Volkskrant

De extreme hitte is het directe resultaat van ons eigen klimaatbeleid, en dit is nog maar het begin.

Bosbranden, droogte en extreme hitte teisteren al weken het zuiden van Europa – dinsdag piekt de warmte ook in Nederland en de ons omringende landen, met records in het Verenigd Koninkrijk (in Londen wordt het 40 graden, en ’s nachts niet koeler dan 26 graden). Het nieuwe klimaat laat zich gelden.

Natuurlijk zijn er nog steeds hardnekkige sceptici die elk geval van extreem weer afdoen als een geïsoleerd incident, maar de statistiek is meedogenloos. Gemiddelde temperaturen stijgen, extreem hoge temperaturen komen vaker voor, stormen en regenbuien worden heviger. Ja, in 1976 was het óók warm, maar dat was een uitzondering; nu is het bijna elk jaar prijs. (...)

Natuurlijk zijn er sinds de jaren negentig pogingen tot klimaatbeleid gedaan. Maar in de internationale praktijk is daar weinig tot niets van te zien. De CO2-concentratrie loopt sinds halverwege vorige eeuw, onverstoorbaar lineair omhoog, naar de hoogste broeikasconcentratie in de afgelopen 3,6 miljoen jaar nu. (...)

Dit hebben we aan onszelf te wijten.

En ‘we’, dat is ook het overgrote merendeel van de ontwikkelde wereld. (...)

Zomers als deze zullen eerder regel dan uitzondering worden. Wel is het nog altijd mogelijk om nog erger te voorkomen – door de uitstoot van CO2 drastisch te verlagen en naar bijna nul af te bouwen in 2050. Of dat gaat lukken is de vraag, zeker nu in de VS, de belangrijkste broeikasgasuitstoter ter wereld, één fossiele senator het klimaatbeleid blijkt te kunnen dwarsbomen. Maar dat het de hoogste tijd is, is nu wel duidelijk.

Hele artikel

> Zie ook: KNMI-klimaatonderzoeker Peter Siegmund: ‘Illustreer een hittegolf ook eens met beelden van een ziekenhuis’

De Franse brandweer probeert het vuur te bedwingen in Landiras. Ook in Spanje woeden hevige bosbranden. Beeld AP.

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatcrisis #klimaatverandering #extreem_weer #hittegolf #bosbrand #media #nieuws #pers #tv #beeldvorming #journalist #journalistiek

KNMI-klimaatonderzoeker Peter Siegmund: ‘Illustreer een hittegolf ook eens met beelden van een ziekenhuis’

Villamedia (18 juli 2022) ([proef]abonnement nodig)

Bij een hittegolf rukken de media en masse uit om beelden te maken van waterpret, zonaanbidders en kinderen die ijsjes eten. Maar een hittegolf betekent ook dat veel mensen sterven. Die kant van het verhaal mag beter worden belicht, vindt KNMI-klimaatonderzoeker Peter Siegmund. (...)

Hele artikel

---

Hittegolven in de media: Impuls voor meer aandacht voor klimaatverandering en -wetenschap?

Klimaatveranda (17 februari 2022)

(...) Klimaatwetenschappers hebben de afgelopen twintig jaar steeds meer en duidelijker kunnen aantonen dat dit soort hittegolven en ook andere weerextremen toenemen ten gevolge van de mondiale opwarming. Echter is het publieke beeld nogal verdeeld of en in hoeverre deze trend te maken heeft met klimaatverandering. Zo heeft eerder onderzoek over mediaberichtgeving over hittegolven of andere extreme weersomstandigheden laten zien dat de journalistieke berichtgeving deze link vaak niet benoemt en wetenschappelijke inzichten door journalisten vaak niet accuraat worden weergegeven. Terwijl er in verhouding minder aandacht werd geven aan de hevigheid en negatieve gevolgen van hittegolven, werden juist positieve aspecten benadrukt, bijvoorbeeld door vrolijke zomerse afbeeldingen. Opvallend aan de berichtgeving in Nederland is daarnaast dat journalisten van de stijgende temperaturen een wedstrijd lijken te maken over welke gemeente het volgende hitterecord gaat breken.(...)

Hele artikel

> Zie ook: Why There Is No Public Sense Of A Climate Crisis (Media Lens)

Illustratie van een aankomende hittegolf op telegraaf.nl, 22 juni 2019 (Bron: Telegraaf 2019).

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatcrisis #klimaatverandering #extreem_weer #hittegolf #bosbrand #media #nieuws #pers #tv #beeldvorming #journalist #journalistiek