Arme landen ontvangen hooguit een kwart van het klimaatgeld dat hun is beloofd

NRC

Klimaathulp - Al in 2009 beloofden rijke landen arme landen miljarden aan klimaatsteun te geven. Daar is nog niet veel van terechtgekomen. (...)

(Tekt loopt door onder de foto.)

Sehwan, Pakistan, tijdens de grote overstromingen van september vorig jaar. Foto Akhtar Soomro/Reuters.

Het bedrag van 100 miljard dollar voor arme landen was het enige tastbare resultaat van de mislukte klimaattop in Kopenhagen van 2009. Het geld zou vanaf 2020 beschikbaar komen om arme landen te helpen met klimaatbeleid. Arme landen hebben nauwelijks bijgedragen aan het ontstaan van klimaatverandering, maar worden harder dan de meeste rijke landen getroffen door de gevolgen.

Volgens Oxfam blijkt uit de cijfers dat de meeste landen het niet zo nauw nemen met de definitie van klimaathulp. Zo hebben ze beloofd dat het zou gaan om ‘additioneel’ geld. Maar in de praktijk blijken veel landen reguliere ontwikkelingshulp mee te rekenen als die hulp het klimaat ten goede komt. Daarnaast tellen veel landen ook leningen mee – zelfs leningen met marktconforme rentes – en investeringen door bedrijven. Terwijl het om schenkingen moest gaan. (...)

Sinds de top in Kopenhagen wordt gesteggeld over het beloofde geld. Rijke landen willen dat het zoveel mogelijk wordt gebruikt voor het terugdringen van broeikasgassen (mitigatie). Arme landen zeggen dat ze het vooral nodig hebben om hun bevolking beter te beschermen tegen zeespiegelstijging, langdurige droogte, overstromingen, bosbranden en andere gevolgen van klimaatverandering (adaptatie). (...)

Oxfam wijst erop dat de 100 miljard dollar inmiddels al lang niet meer genoeg is. Er wordt nu onderhandeld over de hoogte van het bedrag na 2025. De VN-milieu-organisatie UNEP schat dat in 2030 tussen de 160 en 340 miljard dollar per jaar nodig is voor klimaatadaptatie.

In november vorig jaar, op de klimaattop in Egypte, werd een doorbraak bereikt over ‘loss and damage’, schadevergoeding voor arme landen die worden getroffen door een klimaatramp. Over de hoogte van dat bedrag moeten de onderhandelingen nog beginnen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #extinctionrebellion #bosbranden #droogtes #overstromingen #orkanen #honger #dood #green_deal #stikstofprobleem #natuur #natuurbescherming #natuurherstel #biodiversiteit

Het klimaat trekt zich niets aan van weerstand tegen de Europese Green Deal

NRC

Gezocht: politici die bereid zijn om risico’s te nemen. Die de kiezer niet te veel naar de mond praten. Die grote stappen durven te zetten op het gebied van klimaat- en natuurbeleid. Want dat is keihard nodig. (...)

Maar hoewel ambitieus Nederlands en Europees beleid noodzakelijk is, zijn de voortekenen ongunstig: terwijl de Europese Commissie een ambitieuze Green Deal heeft opgetuigd, neemt het verzet hiertegen met rasse schreden toe. De verkiezingswinst van de BoerBurgerBeweging (BBB) is niet onopgemerkt gebleven in de rest van Europa. Europese zusterpartijen van het verschrompelde CDA zijn geschrokken van de ongekende maatschappelijke krachten die boerenorganisaties weten los te maken. Boeren die oprecht willen meedenken, en die zijn er genoeg, leggen het af tegen de boeren met de grootste financiële belangen, de grootste mond en de grootste tractoren – wie durft daar nog tegenin te gaan? (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Macron haalt er op zichzelf een sterk argument bij: als de EU een geopolitieke speler wil worden en wil blijven concurreren met de VS en China, dan is een sterke industrie nodig. Maar dit is precies het probleem. Er zijn altijd redenen te verzinnen waarom het klimaat maar even moet wachten. De ene keer zijn het boeren die tijd nodig hebben om zich aan te passen, dan wordt de oorlog in Oekraïne erbij gehaald of de (economische) krachtmeting in de wereld. En oh ja: volgend jaar zijn er Europese verkiezingen. Allemaal goed en wel, maar het klimaat trekt zich daar weinig van aan. (...)

De Green Deal is ongetwijfeld niet perfect, maar het zou wel een goed begin zijn. Behalve maatregelen om in 2050 een klimaatneutraal Europa te verwezenlijken (zoals het verbod op benzineauto’s of het beprijzen van transport) bevat het plan ook maatregelen voor natuurherstel en het behoud van biodiversiteit. De kritiek richt zich vooral daarop, en dan met name op het ‘verslechteringsverbod’: de eis dat natuurgebieden niet alleen moeten worden hersteld, maar ook niet verder mogen verslechteren. (...)

Voor wie klimaatbeleid niet omarmt uit overtuiging, geldt ook het welbegrepen eigenbelang. Wie wil dat kinderen opgroeien in een leefbare wereld, zal zich tot de toekomst moeten verhouden. Waar de kern van ieder politiek vergezicht de afgelopen decennia was gericht op economische groei en het verbeteren van ieders leefomstandigheden, begint het steeds meer te draaien om het eerlijk verdelen van de pijn. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #extinctionrebellion #activisme #activisten #bosbranden #droogtes #overstromingen #orkanen #honger #dood #green_deal #bbb #stikstofprobleem #natuur #natuurbescherming #natuurherstel #biodiversiteit #energie #energietransitie #eu #europese_unie #boeren #boerenprotest #cda

Het eerlijke verhaal: BBB wil dat Nederland het slachthuis van Europa blijft

De Correspondent

Nu de BoerBurgerBeweging zich opmaakt voor haar entree in de provinciebesturen, dringt de onvermijdelijke vraag zich op: hoe zien al die grote plannen van BBB er in de praktijk uit? Hoe ziet ons land er over dertig jaar uit, als we het aan Caroline van der Plas vragen?

(Tekst loopt door onder de tekening.)

Simon van Teutem

Tijdens het verkennen van de BBB-website springt één zin meteen in het oog: ‘Centraal in het BBB-programma staat een eerlijk verhaal over voedselproductie in Nederland.’ (...)

Als er één ding is waarmee Nederlanders opgroeien, dan is het wel een flinke portie leugens over de voedselindustrie. (...)

Tot dusver de luchtspiegelingen van de vee-industrie. Dan nu, speciaal voor Caroline van der Plas, het ‘eerlijke verhaal’. (...)

We doden 1,5 miljoen kippen, 45.000 varkens en 5.000 koeien per dag.

Boeren kweken kuikens in luttele weken tot plofkippen, branden onverdoofd de staarten van biggen af in hermetisch afgesloten stallen,

Je hoeft geen bomenknuffelaar te zijn om in te zien dat dit barbaars is.

De schijn van een beschaafde veehouderij is de grootste leugen van onze tijd. Zes op de tien Nederlanders zouden willen dat intensieve veehouderij verboden wordt.

En Nederland is, gemeten per vierkante kilometer, het grootste slachthuis van Europa. (...)

We hebben dat titanische leger aan vee niet nodig om onszelf mee te voeden – twee van de drie geslachte varkens eindigen in het buitenland. Geen land in de Europese Unie exporteert meer rund- en kalfsvlees dan Nederland. En ook de rest van de wereld zal niet verhongeren als we hiermee stoppen, want de dieren verbruiken nog meer voedsel dan ze opleveren.

Maar: dat is niet het ‘eerlijke verhaal’ waar BBB op doelt.

Volgens haar verkiezingsprogramma is de partij het ‘geheel oneens’ met de stelling dat de overheid moet streven naar een kleinere veestapel. (...)

Maar wat wil ze hiermee bereiken? Binnen enkele decennia zal het merendeel van ons vlees afkomstig zijn van plantaardige bronnen of laboratoria. (...)

Het is onmogelijk om, tegen de stroom van technologische vooruitgang in, krampachtig aan een grote veestapel vast te houden. Momenteel slurpen landbouwsubsidies 31 procent van het totale EU-budget op. (...)

Die grote zakken geld kunnen boeren ook helpen hun nieuwe weg te vinden terwijl we de veestapel verminderen, zoals de Partij voor de Dieren voorstelt. (...)

Hoewel de partij verstandige ideeën heeft over het behoud van publieke voorzieningen op het platteland (die vaak te gemakkelijk verdwijnen) en de onevenredige verdeling van cultuursubsidies (waarbij bijna 80 procent naar de Randstad gaat),
is haar visie op de relatie tussen mens en dier niet alleen wreed, maar ook hopeloos achterhaald. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #platteland #stikstof #stikstofprobleem #bbb #veehouderij #veeteelt #veestapel #uitstoot #natuur #natuurbescherming #voorzieningen #randstad-platteland #kloof_randstad-platteland #plattelandsgemeenten #lobby #boerenlobby #woningnood #intensieve_veeteelt #bio-industrie

Nu moeten wíj ons huiswerk een keer doen

Caroline de Gruyter (NRC)

De heisa over de brief van eurocommissaris Sinkevicius aan minister Van der Wal, vorige week, toont weer eens wat een liefdeloze verhouding wij eigenlijk met Europa hebben. Liefdeloos en, erger, gespeend van inzicht en verantwoordelijkheidsgevoel.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Caroline de Gruyter

[Sinkevicius] (...) herinnerde haar er ook aan dat de enorme zak geld waarmee Nederland een aantal boeren wil uitkopen, 24,3 miljard euro, een vorm van staatssteun is. Wat als die boeren met dat geld opnieuw beginnen in een ander land, en daar stikstof uitstoten? Daarom moeten die uitkoopplannen eerst aan Europese staatssteunregels getoetst worden – een procedure waar Nederland in Europa meestal erg tuk op is als het, bijvoorbeeld, om Frans geld voor Franse bedrijven gaat. (...)

Al in de jaren vijftig hebben de lidstaten, waaronder Nederland, besloten dat zij zélf de belangrijke besluiten nemen in Europa, maar dat een onafhankelijk orgaan – de Europese Commissie – die afspraken moet bewaken. (...) Veel Nederlanders vinden het goed dat de Commissie Griekenland tot economische hervormingen dwong toen het de Europese begrotingsregels had geschonden, of dat het subsidies voor Hongarije inhoudt als straf omdat het Europese rechtsstaatregels schendt. Nu diezelfde Commissie óns er voorzichtig aan herinnert dat ook wij ons huiswerk moeten doen, beginnen ze te piepen.

En guess what: zelfs dat huiswerk is geen dictaat van Brussel. We hebben het onszelf, in veel etappes, opgelegd.

Het waren allereerst Nederlandse ambtenaren die, met collega’s uit andere lidstaten, begin jaren negentig enthousiast met rolkoffertjes op en neer treinden naar Brussel om te onderhandelen over – onder meer – de Habitat-richtlijn. (...)

Behalve de lidstaten besliste het Europees parlement, met diverse Nederlanders erin, mee over de richtlijn.

Het waren, ten slotte, Nederlandse politici en ambtenaren die zorgden dat die richtlijn in een Nederlandse wet gegoten werd. (...)

„Brussel, dat zijn wij zelf”, zeggen ze wel eens. Dat klopt, en de stikstofsaga is daar een mooi voorbeeld van. Je zou willen dat Nederlandse politici, met zo’n grote verantwoordelijkheid voor wat er in Europa gebeurt, daar eens wat duidelijker over zijn. Helaas, als dingen fout lopen is het makkelijker om ervoor weg te duiken en mensen op Brussel te laten schieten.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #eu #europese_unie #europese_commissie #stikstof #stikstofuitstoot #veehouderij #veeteelt #boeren #Habitat-richtlijn #stikstofprobleem #natuur #natuurbescherming

De zaadjes voor de BBB-revolte zijn lang geleden geplant

Vrij Nederland

Nu het kabinet steeds verder wegzakt in het stikstofmoeras, rijst de vraag hoe het in godsnaam zo ver kon komen. Sleutelmomenten zijn te vinden in Rutte-II, toen het CDA een SER-rapport over de duurzame veehouderij blokkeerde en Stef Blok het platteland in de kou liet staan. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Stef Blok

Maar een van de sleutelmomenten is al veel eerder te vinden. In 2016. (...) Het rapport [over de duurzame veehouderij] kwam er, onder de vlag van de SER, compleet met praktische aanbevelingen. (...) Maar in 2017 liep Rutte-II op zijn einde, en mede door ijverig duw- en trekwerk van CDA-Kamerlid Jaco Geurts, tevens varkensboer, werd de uitwerking van het rapport controversieel verklaard. Zo werd de hete aardappel weer vooruitgeschoven.

In hetzelfde jaar vond er nog een voorval plaats dat inmiddels in de nevelen van de tijd is verdwenen. (...)

[H]et platteland heeft ten opzichte van de Randstad stelselmatig aan het kortste eind getrokken. Dat was ook in 2016 al bekend, tijdens hetzelfde tweede kabinet-Rutte. Zoals Pieter Omtzigt laatst fijntjes opmerkte via Twitter was het VVD’er Stef Blok, toenmalig vervanger van Ronald Plasterk als minister van Binnenlandse Zaken, die in dat jaar het platteland nul op het rekest gaf, toen de kleinere plattelandsgemeenten dringend verzochten om herverdeling van het Gemeentefonds nadat uit een aantal onderzoeken was gebleken dat ze door het Rijk systematisch onderbedeeld waren. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #platteland #stikstof #stikstofprobleem #bbb #veehouderij #veeteelt #uitstoot #natuur #natuurbescherming #voorzieningen #randstad-platteland #kloof_randstad-platteland #plattelandsgemeenten #lobby #boerenlobby #woningnood

Tegen Extinction Rebellion wordt zelfs als de actie niet is doorgegaan veel harder opgtreden dan tegen de boerenprotesten, die wel doorgingen.

Extinction Rebellion-leden krijgen taakstraf vanwege plannen A12-blokkade

NOS Nieuws

Vier klimaatactivisten van Extinction Rebellion zijn door de rechtbank in Den Haag veroordeeld tot een taakstraf van 45 uur vanwege het voorbereiden van een protest op de A12. Het viertal zou op 13 oktober onder meer de Utrechtsebaan in Den Haag zijn opgereden met als doel om die te bezetten, wat die dag uiteindelijk niet gebeurde. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatprotest #exctinction_rebellion #taakstraf #protest #a12 #utrechtsebaan #den_haag #boeren #boerenprotest #stikstofprobleem #farmers_defence_force #justitie #om #rechter

Elke omgekeerde vlag is een uiting van gebrek aan boerenverstand

De Groene Amsterdammer

De industriële machine die bekend staat als ‘intensieve landbouw’ heeft het land uitgewoond. De permanente overbelasting van grond en water heeft het leven gedecimeerd dat de boer economisch niet kan exploiteren: vogels, insecten, kruiden, planten. Het Nederlandse platteland is ‘bioarm, biosaai, bioschraal’. (...)

Ook economisch bevindt deze sector zich op een doodlopende weg: met het uitwonen van het land put de bio-industrie haar eigen productiemiddelen uit, tot er niets meer uit te peuren valt.

Deze industrietak vormt bovendien een bedreiging voor de volksgezondheid. Onder de fijnstofdeken die de varkenshouderij over Brabant legt komt bij kinderen opvallend vaak astma voor, stoflongen zijn een aandoening die je in de nabijheid van de intensieve veeteeltbedrijven in verhoogde mate bij mensen kunt aantreffen, in de bollenteelt is parkinson een officieuze beroepsziekte, na de Q-koorts, de vogelgriep en Covid-19 is het wachten op de volgende zoönose die toeslaat en een pandemie van nu nog onvermoede ziektes veroorzaakt. (...)

Zonder de erkenning van de samenhang tussen het ecologische drama van de bio-industrie, de economische kortzichtigheid en de bedreiging voor de volksgezondheid zal iedere opvolger van de afgetreden Henk Staghouwer mislukken als minister van Landbouw. (...)

Verwonderlijk is dat niet zolang noch bij de boeren zelf, noch in de politiek, bij de banken en andere financieel belanghebbenden voldoende draagvlak is voor een perspectief dat werkelijk een belofte voor de toekomst inhoudt: een bevrijding van de boeren uit een landbouwsysteem waarin de dwang tot groei is ingebouwd, gericht op grootschalig, intensief gebruik van het land en een zo groot mogelijke opbrengst van bulkproducten.

Zo bezien is elke omgekeerde vlag een uiting van gebrek aan boerenverstand. (...)

Een symptoom van dat hardnekkige oogkleppengedrag is de destructieve actie van regeringspartij cda, dat onder leiding van windvaan Wopke Hoekstra onverhoeds terugkwam op afspraken met de coalitiegenoten om de stikstofvervuiling te beteugelen. Tekenend voorbeeld van de hardleersheid van de belangenorganisaties is de aangekondigde campagne Nederland Vleesland, waarmee de vleesindustrie doet alsof de schade die zij aanricht aan het milieu en de gezondheid niet bestaat. In de Groene Amsterdammer wordt de rol van de Rabobank belicht in het ontstaan van de noodsituatie op het platteland. Een ontluisterend verhaal over de dubbele moraal die de bank erop nahoudt. (...)

En zo vermijdt het bio-industriële complex nog altijd de conclusie die niettemin onontkoombaar zal zijn: de landbouw zal van groei naar krimp moeten om te voorkomen dat het land nog verder uitgewoond raakt.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm #gezondheid #volksgezondheid #zoonose #q-koorts

Wetenschappers reageren op stikstofdiscussie: uitstel kan niet

NRC

Stikstof - In een opiniebijdrage in Trouw schrijven 36 wetenschappers dat het kabinet door moet pakken bij de stikstofaanpak. Ze reageren op de discussie, waarin boerenbelangenbehartigers en politici de stikstofdoelen van het kabinet in twijfel trekken.

Er bestaat „meer dan genoeg wetenschappelijke consensus” die de noodzaak van de stikstofaanpak van het kabinet onderschrijft. Dat schrijven 36 wetenschappers van acht Nederlandse universiteiten maandag in Trouw in een opiniestuk getiteld ‘Ga niet wéér twijfel zaaien: aan die stikstofdoelen valt echt niet te ontkomen’. De wetenschappers reageren daarmee op de stikstofdiscussie, waarin steeds vaker wordt gesuggereerd dat technologische innovaties ook tot de benodigde stikstofreductie kunnen leiden.

De wetenschappers noemen de huidige situatie een gelegenheid om verschillende problemen, zoals droogte, klimaat en natuurherstel, tegelijkertijd aan te pakken. (...)

Aanleiding voor de oproep vormt een plan van wetenschapper Han Lindeboom, die eerder deze maand in De Telegraaf opperde dat krimp van de veestapel niet nodig is als het kabinet investeert in een aantal technologische innovaties. Ook CDA-leider en vicepremier Wopke Hoekstra zaaide twijfel bij de stikstofaanpak van het kabinet, toen hij afgelopen vrijdag in een interview met het AD zei dat de in het regeerakkoord voorgenomen halvering van de stikstofuitstoot „niet ter discussie staat”, maar dat het doel van 2030 voor het CDA „niet heilig” is.

Hele artikel

Nieuwsgierige koeien in een weiland nabij natuurpark de Groote Peel. Foto Rob Engelaar/ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm

Quote 500-families zijn de drijvende kracht achter het boerenprotest

Marcia Luyten (De Volkskrant)

(...) … ‘Weet je wat dat is, verantwoordelijkheid…?’

Misschien is dat ongeveer wat de Amerikaanse kleuterjuf Mrs. Frazzled zou zeggen tegen De Heus, Royal A-Ware, Vion, FrieslandCampina, Agrifirm en de andere grote bedrijven die donderdag niet naar Johan Remkes gaan. (...)

Als donderdag stikstofbemiddelaar Johan Remkes praat met de grote commerciële partijen die aan de boeren miljarden verdienen, dan ontbreken uit de agro-industrie de belangrijkste bedrijven. Ook brancheorganisatie van veevoerfabrikanten Nevedi kondigde aan thuis te blijven, net als de koepelorganisatie van supermarkten CBL.

In de stikstofcrisis zijn de boeren de vooruitgeschoven post. De boer als symbool waar de natie zich graag omheen vouwt. (...)

Volgens CBS-cijfers was in 2017 van de Nederlandse melkveehouders 63 procent miljonair (een vijfde van alle Nederlandse miljonairs). Sindsdien is de melkproductie flink gestegen, hun kapitaal waarschijnlijk navenant. (...)

In NRC Handelsblad ging Tom-Jan Meeus na wat zij doen om het stikstofdebat te beïnvloeden en ontdekte: alles om grootschalige, industriële landbouw intact te laten. Ze hebben directe lijntjes met Den Haag. Ze sponsoren tv-programma’s die het imago van de boer opkrikken. Ze betalen de stichting Agri Facts die met alternatieve feiten twijfelt zaait over het stikstofbeleid. Ze steunen Agractie dat boerenprotesten organiseert.

De grote commerciële bedrijven zijn daarmee de drijvende kracht achter het boerenprotest. (...)

Het is een pijnlijk geval van privatising gains, socializing losses. De winst is privé, de kosten zijn voor de samenleving. Niemand zet miljoenen reclamegeld in voor de oude eiken op de Veluwe die omvallen. Geen bedrijf betaalt actiegroepen om de rechten van kinderen te beschermen tegen de vernietiging van hun leefomgeving. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Ongestoord kunnen boeren de rechtsorde ondermijnen (NRC)

Marcia Luyten

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit #vion #frieslandcampina #agrifirm

Ongestoord kunnen boeren de rechtsorde ondermijnen

Hubert Smeets (NRC)

De stoottroepen van het agro-industrieel complex zijn deze week weer een Rubicon overgestoken. Vorige maand intimideerden ze met hun trekkers een provinciebestuur, minister en parlementariër. Woensdag dumpten ze boomstronken, mest en hooibalen langs snelwegen rond de Veluwe en staken die soms in de fik. De activisten poetsten snel de plaat.

Die heimelijke aftocht bleek onnodig. De politie kwam niet. Het is nu eenmaal „lastig” om de aanstichters te vinden, liet het korps Midden-Nederland woensdagmorgen weten. (...)

Net als de boerenblokkades van afgelopen tijd had ook deze demonstratie kwantitatief weinig om het lijf: een paar duizend mensen. De betogingen tegen de Sovjetinvasie in Tsjechoslowakije (1968) of de militaire staatsgreep in Chili (1973) waren massaler. Maar dat zegt anno 2022 niet veel. De informele falanxen van Agractie en Farmers Defence Force – informeel, omdat de voorlieden Bart Kemp en vooral Mark van den Oever listig stommetje spelen als acties de grenzen van burgerlijke ongehoorzaamheid overschrijden – beschikken over wapens. Tegen stenen kan de ME zich beschermen met schilden en helmen; tegen trekkers van drieduizend kilo of meer helpen alleen Spaanse ruiters of kraaienpoten.

Het boerenkamp ontplooit meer macht dan het volgens het principe one man, one vote zou kunnen hebben. (...)

Geen misverstand. De regering treft blaam. Jarenlang heeft ze het boerenvraagstuk vooruit geschoven of technocratisch verpakt. Depolitiseren is, zoals bekend, een kerncompetentie van premier Rutte. (...)

De krakersleuze ‘jullie rechtsorde is onze rechtsorde niet’ is werkelijkheid geworden. Talrijke burgemeesters durven het bijvoorbeeld niet aan om de publieke ruimte te vrijwaren van omgekeerde driekleuren. (...)

Het illustreert hoe defaitistisch de overheid is geworden als de rechtsorde willens en weten wordt ondermijnd.

Hele artikel

> Zie ook: Wat het effect is als de boerenlobby dit wint (NRC)

Hubert Smeets

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit

Dankzij de scheldboeren is voor mij nepvlees het nieuwe normaal

Harriët Duurvoort (De Volkskrant)

Brandende hooibalen, gedumpte mest, trekkertirades op sociale media. De bepaald onsympathieke manier waarop de boeren actievoeren heeft als onbedoeld positief effect dat het veganisme de wind in de zeilen krijgt. Met redelijke boeren wil ik best in gesprek. Maar hoe meer je op sociale media de huid wordt volgescholden, hoe meer zin je hebt eindelijk serieus op zoek te gaan naar een alternatieve leefstijl waarbij je als consument bijdraagt aan een beter milieu en je handen voorgoed aftrekt van structurele dierenmishandeling. Weg met de megastallen, weg met de intensieve veehouderij. En stiekem weg met de intimiderende steeds extreemrechtsere scheldboeren.

Een scheldkanonnade, nadat ik iets had gezegd over het onwelvoeglijk gebruik van de term holocaust in verband met het lot van de boeren op Twitter, was voor mij vorig jaar het laatste zetje om veganisme een kans te geven. (...)

De opmars van nepvlees is gelukkig niet meer te stuiten sinds de smaak is geperfectioneerd. Vleesvervangers zijn daarbij inmiddels, ondanks de asociale winst die er op de producten wordt gemaakt (tussen de 35 en 50 procent tegenover 8 procent op vlees), door de inflatie voordeliger dan vlees. (...)

De Oostenrijkse Burger King vraagt haar gasten inmiddels: ‘Der Whopper Normal oder mit Fleisch?’ (...)

Als nieuwbakken veganist kan ik mij goed heugen hoe ik mijn eerste plantaardige Whopper uitprobeerde. Ik zette mijn tanden in het vlees en dacht: Ja, dit heb ik lang gemist. Maar och dat arme dier, want ze moeten een foutje hebben gemaakt. Schuldbewust liep terug ik naar de kassa. Jullie hebben mij een echte Whopper gegeven, zei ik. ‘Nee hoor, mevrouw. Dit was een vegan.’ (...)

Dan is het maar soja met een miljoenmiljard e- nummers, het smaakt en er is tenminste geen met hormonen en antibiotica volgespoten verdrietig rund voor geslacht. (...)

Als we alleen nog plantaardig eten, hebben we 75 procent minder landbouwgrond nodig. (...)

Ik kan als betaalbaar en gezond plantaardig proteïne-alternatief voor vlees of vleesvervangers aanbevelen: een potje kikkererwten van 0,89 euro afspoelen in een zeef; olijfolie, knoflook, gember, hete paprikapoeder en ras el hanout erop strooien, 10 minuten in de oven, klaar. Heerlijk.

Hele artikel

> Zie ook: Wat het effect is als de boerenlobby dit wint (NRC)

> Zie ook: De bedrijven van Quote 500-families die het boerenprotest aanwakkeren (NRC)

Harriët Duurvoort

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit" #burger_king #kentucky_fried_chicken #veganisme #veggie_burger

Wat het effect is als de boerenlobby dit wint

Tom-Jan Meeus (NRC)

Boeren blokkeren. Het is nieuws, maar ook weer niet: bij het mest- en stikstofbeleid doen ze het al een jaar of vijftig.

De partijen op de rechterflank – PVV, FVD, BVNL, JA21, SGP – steunen hun compromisloosheid. Daarom is het wel bijzonder dat mensen in VVD, CDA en CU nu denken dat ze moeten ‘luisteren naar boeren’ (in de praktijk vaak agrolobbyisten), waarbij ze ook hun eigen politieke leiders bekritiseren. Maar hun partijen hebben deze slag allang verloren. (...)

Hoofdredacteur Esther de Snoo van Nieuwe Oogst schetste vorige week dat de uitzonderingsbepaling (‘derogatie’) waardoor de landbouw niet hoeft te voldoen aan Europese normen voor waterkwaliteit, binnenkort dreigt te vervallen. Alleen „harde garanties”, lees: krimp van de veestapel, kunnen dit voorkomen.

De ophef over stikstof in Den Haag draait om natuurbeleid, aangezwengeld door een uitspraak van de Raad van State in 2019. Maar je hebt ook nog klimaatbeleid. De veehouderij stoot naast stikstof óók relatief veel kooldioxide uit, schadelijk voor het klimaat. (...)

Maar de afstand die vooral coalitiepartijen CDA en CU nu van het stikstofbeleid suggereren, stimuleert deze lobby alleen maar. Elke aarzeling van een politicus leert boeren en agrogrootbedrijven: blokkeren loont. (...)

Maar zwichten voor een veehouderij die na decennia blokkeren een drievoudig probleem veroorzaakt – klimaat, natuur, water – zou voor de politiek niet zomaar een nederlaag zijn. Dan doet deze generatie politici afstand van de politiek: afstand van het idee dat politici het land besturen. (...)

Hele artikel

Tom-Jan Meeus

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #pvv #fvd #bvnl #ja21 #sgp #vvd #cda #cu #bbb #co2 #water #waterkwaliteit"

Terwijl wij in Nederland zitten te navelstaren op stikstof, speelt op de achtergrond een veel groter probleem

De Volkskrant

Een minister van Natuur die boeren harde stikstofdoelstellingen oplegt en een minister van Landbouw die boeren geen enkel perspectief biedt op hoe ze dan wel verder moeten: is het gek dat boeren massaal in opstand komen tegen wat zij – terecht – zien als een aanslag op hun bestaan? Dit is een probleem dat niet alleen boeren aangaat: de hervorming van de landbouw is een maatschappelijke opgave. Boeren zijn als ondernemers verantwoordelijk voor hun eigen keuzes. Maar ze zijn jarenlang om de tuin geleid door politici die om de hete brij heen draaiden. Daarin geruggesteund door de agro-industrie die het meest te verliezen heeft bij een hervorming van het huidige systeem. (...)

Nergens is de uitstoot zo hoog als in Nederland, en dit loopt een op een met de kaart van de veedichtheid. (...)

In de discussie over stikstof in Nederland wordt steeds gefocust op de schade voor de natuur. Die is ontegenzeggelijk groot. Maar wat vergeten wordt is dat stikstof nog meer kapot maakt wat ons lief is. Stikstof levert een forse bijdrage aan de vorming van fijnstof in de lucht, wat leidt tot gezondheidsschade: sterfte onder pasgeboren baby’s, luchtwegziektes zoals astma en longkanker. (...)

Daarnaast bedreigt stikstof de veiligheid van ons drinkwater door de uitspoeling van nitraat naar het grondwater. Stikstof is een lokaal probleem: het vernielt ónze natuur, schaadt ónze gezondheid en bedreigt óns drinkwater. Het moet daarom ook lokaal worden opgelost. (...)

Ons voedselsysteem is verantwoordelijk voor eenderde van de uitstoot van broeikasgassen in de wereld; het merendeel daarvan is afkomstig van de vee- en vleesindustrie.

Dan helpt het inderdaad niet als onze koeien, varkens en kippen worden verplaatst naar andere landen. Daartegen helpt maar één ding: dat we minder dierlijke eiwitten zoals vlees en zuivel gaan consumeren.

Bij stikstof en broeikasgassen is sprake van marktfalen: de maatschappelijke schade staat niet in verhouding tot de winst die individuele partijen daaruit halen. Waar de markt faalt, moet de overheid ingrijpen. (...)

[B]elast gedrag en producten die ongezond en niet duurzaam zijn. Zoals vliegen, vlees eten, (benzine-)autorijden. Gebruik de opbrengst daarvan om gezond en duurzaam gedrag te stimuleren: maak groenten, fruit en vleesvervangers goedkoper, subsidieer het gebruik van het openbaar vervoer. Help boeren over te schakelen naar plantaardige productie. (...)

Dat vraagt wel om een kabinet met visie en ministers met ballen. Opmerkelijk in dat verband is dat de enige minister die tot nu toe ballen heeft getoond een vrouw is.

Hele artikel

Dronefoto van koeien in de Gelderse Vallei, een van de gebieden waar de stikstofuitstoot drastisch naar beneden moet. Beeld Sem van der Wal / ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerindustrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts #fijnstof #astma #longkanker #gezondheid #gezondheidsschade

De ambtenaar die 40 jaar terug al de locaties met stikstofoverlast aanwees

NRC

Deze week: Lies Rookhuizen, de ambtenaar die veertig jaar terug al stikstofoverschotten in gemeenten vaststelde.
Ofwel: verdeeldheid over stikstof en het belang van waarheid en verzoening.

Het was de week waarin je zag dat de oorlog in Oekraïne is gedegradeerd tot Haags B-thema. Logisch leek het niet – maar het was niet te missen. (...)

Politici van alle gezindten toonden begrip voor boeren die geen afscheid willen nemen van het familiebedrijf dat hun ouders of grootouders vaak al runden.

Het klonk logisch, menselijk, maar het liet ook zien hoe gevoelig politici voor protest zijn. Want in debatten over andere mensen bepleit dezelfde Kamer al jaren dat burgers na baanverlies van beroep wisselen (‘van werk naar werk’) en zich daarvoor tot op late leeftijd bijscholen (‘een leven lang leren’). (...)

Het nam niet weg dat alle recente ophef over stikstofbeleid vooral politiek toneel was, of anders ondermaatse politiek. Want wie in Den Haag ‘overvallen’ werd, had zijn werk niet gedaan. (...)

Er verschenen [vorig jaar] twee studies geleid door oud-directeur-generaal Peter Heij van Landbouw. In het stuk uit mei stond dat landelijk stikstofbeleid „moet worden ondersteund met het gebiedsgericht terugdringen van relatief grote overschrijdingen”. In het stuk uit oktober werd deze aanpak verbreed naar „(Europese) normen en opgaven voor waterkwaliteit, bodem, klimaat en biodiversiteit”. (...)

En wat ook opviel: het verlangen bij landbouwvriendelijke Kamerleden om het stikstofvraagstuk te relativeren en de beleidsgeschiedenis te negeren. (...)

En zoals Kamerleden nu hopen op innovatie als uitweg voor hard ingrijpen, zo stuurden ze daar ook destijds op aan. Elke veehouder een mestboekhouding – het bleek „niet uitvoerbaar”. Een Landelijke Mestbank waarin mest werd verwerkt tot korrels. Ook mislukt. „Water uit mest halen is héél duur.”

Intussen werden de stikstofnormen opgerekt, met instemming van Brussel. (...)

„De sector vond altijd een nieuw geitenpaadje”, vertelde Henri Kruithof, in de periode 1993-2001 directeur voorlichting van Landbouw, later VVD-spindokter.

Politici van alle partijen deden eraan mee. (...)

Tegenstanders van ingrijpen vinden elkaar sindsdien in halve feiten. Ze zeggen: we hebben al zoveel stikstofuitstoot verminderd – en verzwijgen dat Nederland als Europees koploper nog ver boven de norm zit. Ze zeggen: het rekenmodel deugt niet – en verzwijgen dat het model veelvuldig met metingen is gevalideerd. Ze zeggen: boeren moeten weg voor woningen van migranten – en verzwijgen dat de bouw van een miljoen nieuwe woningen maximaal 1 procent van de bestaande landbouwgrond vergt, aldus Kamerlid Pieter Grinwis (CU) donderdag tegen zijn collega Van der Plas (BBB). (...)

Lies Rookhuizen zei: maar hou oog voor de boer. De innovaties die de politiek zo vaak als uitweg omarmde, zei ze, verrijkten de Rabobank en verarmde veehouders: meer schuld, hogere productiedruk, lagere prijzen.

En als we willen dat deze groep toch meewerkt aan de transitie „zou het goed zijn als mensen op hoog politiek en ambtelijk niveau openlijk erkennen wat er fout is gegaan”. (...)

Dit drama heeft mensen nodig die hun keuzes uitleggen, niet voor een heksenjacht of politiek gewin, maar als verklaring voor boeren, als markering van een nieuw begin. Om mythes te ontkrachten en een gezicht aan een ongemakkelijk verleden te geven.

Hele artikel

> Zie ook: Wat verdedigen de boeren van de Farmers Defence Force nu eigenlijk? (De Volkskrant)

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts

Wat verdedigen de boeren van de Farmers Defence Force nu eigenlijk?

Asha ten Broeke (De Volkskrant)

(...) Deze boeren voelen zich gediscrimineerd door de aangekondigde stikstofmaatregelen, maak ik op uit een interview met Mark van den Oever, leider van de Farmers Defence Force. Hun standpunt: we zijn in de steek gelaten, we zijn vastberaden en we gaan niet meegeven. Maar, vraag ik me af, wat verdedigen de vooral-veehouders van deze Defence Force eigenlijk? (...)

Te bos en hei kunnen onderzoekers, en eigenlijk iedereen met werkende oogbollen, gewoon zien hoe de natuur lijdt. (...)

Het AD schetst op basis van gesprekken met wetenschappers een apocalyptisch toekomstbeeld. (...)

Verdedigen ze onze voedselvoorziening? Het is natuurlijk waar: boeren zorgen voor ons eten. Maar de manier waarop ze dat nu doen, is onhoudbaar. Om iets te noemen: in ons kleine landje, waar natuur en landbouw noodgedwongen bij elkaar op de lip zitten, produceren boeren voor zo’n 80 procent voor de export. Zo zijn we de grootste vleesexporteur van de EU. De veehouderij importeert het voer, exporteert de karbonaadjes, en de mest, plas en milieuschade – à 5,5 miljard euro per jaar – blijven hier. (...)

Journalist George Monbiot beschrijft hoe de internationale voedselmarkt in handen is van enkele grote, machtige spelers. (...)

Boeren worden ‘in de bankschroef gehouden’, vertelt boer Poppe Braam. ‘Producenten van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en veevoeders houden een systeem in stand waarin boeren zoveel mogelijk voedsel voor weinig geld maken.’ Supermarkten idem. (...)

Terwijl zeker de kleinere boeren worstelen, zetten zuivel- en veevoergiganten als Royal A-ware en Royal de Heus miljarden om, lees ik in de NRC. (...)

Hoewel verder uitstel van stikstofmaatregelen eigenlijk niet in het belang is van de boer – het probleem verdwijnt niet, dus moet er dan later alleen maar drastischer worden ingegrepen – feliciteert ook Van den Oever zijn Farmers Defence Force met de ‘tijdswinst die we geboekt hebben’.

Wat deze boeren verdedigen? De status quo. Maar die is onverdedigbaar.

Hele artikel

Asha ten Broeke

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts

Toen het eerder deze maand over FDF ging

Tom-Jan Meeus (NRC)

(...) [D]rie weken terug, 2 juni, hadden deze twee een heel ander debat over FDF [Farmers Defence Force]. In de Kamer wees Van der Plas op een schikking die Justitie met FDF had gesloten. In een NCTV-dreigingsbeeld van mei 2020 was FDF genoemd („excessen boerenprotest voeden polarisatie”) en de boerenclub voelde zich onterecht als „extremistisch” neergezet. Na een terechtzitting kwamen partijen tot een schikking: volgens de NCTV is FDF niet extremistisch maar „activistisch”. In de Kamer waren Yesilgöz en Van der Plas het er volledig mee eens.

Pardon? Het jaar voorafgaande aan dat dreigingsbeeld deed FDF nogal van zich spreken. Na een compromis over stikstof in Brabant schreef de FDF-voorman najaar 2019: „Moeten we CDA-Statenleden in Brabant persoonlijk aanpakken na het verraad van 25 oktober?” December 2019 vergeleek hij de behandeling van boeren met de holocaust. Februari 2020 schortten premier Rutte en minister Schouten overleg met de landbouwsector op na een bedreigend bericht: „FDF zal niet toestaan dat we (-) door onze eigen mensen verraden worden.” (...)

Niet voor het eerst bleken politici blind voor de ware aard van FDF. Dus je wist eigenlijk al dat de minister en het Kamerlid na hun debat vanzelf te maken zouden krijgen met FDF-gedrag dat ze sinds 2019 konden kennen. Regeren is vooruitzien. Maar terugkijken wil ook wel eens helpen.

Hele artikel

> Zie ook: De bedrijven van Quote 500-families die het boerenprotest aanwakkeren (NRC)

Tom-Jan Meeus

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #fdf #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts

De bedrijven van Quote 500-families die het boerenprotest aanwakkeren

NRC

Haagse Invloeden - Deze week: agrobedrijven van vermogende families die meedelen in rijkssubsidies en het boerenprotest voeden. Ofwel: politieke moed versus minipolitiek, particulier eigenbelang versus nationaal natuurbelang. (...)

Het maakt het stikstofdossier een bepalend vraagstuk van deze tijd: politieke hoogspanning, nieuwe ordening van de openbare ruimte, en – het wordt vaak vergeten – een confrontatie tussen particulier grootkapitaal en de overheid.

Want hier spelen niet alleen belangen van boeren en hun trekkers, maar ook van relatief onbekende Quote 500-bedrijven die bereid zijn, gesteund door sommige Kamerleden, het gevecht tegen dreigend omzetverlies aan te gaan.

En er overigens nooit moeite mee hadden bij diezelfde overheid subsidie op te halen. (...)

Met twee andere landbouwreuzen annex familiebedrijven is [Royal] A-ware ook actief in het stikstofdebat: zacht op de Haagse relaties, hard op de inhoud. Het zijn de veevoedergigant Royal De Heus (omzet in 2020: 3,2 miljard, winst 125 miljoen), waarvan de eigenaar, de familie De Heus, volgens Quote de vijfde rijkste familie van het land is, met een eigen vermogen van 1,4 miljard euro. En de VanDrie Group (2020: omzet 2,3 miljard; winst 75 miljoen), een wereldspeler in mestkalveren. Het eigen vermogen van de familie Van Drie wordt geschat op 1,2 miljard euro.

Voor deze agrogiganten betekent een kleinere veestapel vrijwel zeker krimp van de omzet. (...)

Ook willen de drie het imago van de boer verzachten. Dit voorjaar zond RTL4 de reeks Wie de boer niet kent uit, waarin BN’ers „ontdekken” dat „boeren, dieren en duurzaamheid” samengaan. De reeks werd gesponsord door A-ware, De Heus en VanDrie. Actiegroep Agractie, die het boerenprotest van volgende week organiseert, reageerde enthousiast.

Maar eerder lanceerden de drie ook een andere ambitie: kort nadat het coalitieakkoord met de stikstofplannen uitkwam, werd bekend dat ze de Stichting Agri Facts financieel gaan steunen.

Agri Facts wordt door Haagse opponenten wel deel van ‘De Twijfelbrigade’ genoemd. (...)

A-ware, De Heus en VanDrie keerden zich deze week met eigen verklaringen frontaal tegen de stikstofplannen. (...)

En de vraag is nu: moet de politiek zich laten leiden door dit complex van megabedrijven en landbouwvriendelijke politici?

Voor iedereen, zeker coalitiepartijen, zou het een bijzondere uitkomst van de nieuwe bestuurscultuur zijn. Dan vertonen coalitiepartijen exact het onberekenbare gedrag waardoor eerder gelaakte gewoontes als strakke regeerakkoorden, coalitieoverleg en sensibilisering van Kamerleden ontstonden. (...)

Zo plaatst het stikstofbeleid Den Haag voor elementaire keuzes. Tussen algemeen belang en dat van megavermogens. Tussen moed en minipolitiek. Tussen regeerbaarheid en iets dat gevaarlijk veel op de grote kladderadatsch begint te lijken.

Hele artikel

> Zie ook: In Nederland zijn boeren een beetje heilig (Trouw)

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt #zuivel #zuivelindustrie #agroindustrie #agractie #stichting_agri_facts
#Royal_A-ware #Royal_De_Heus #VanDrie_Group

De protesterende boeren leven in een bubbel van onredelijkheid, daar moeten we niet aan toegeven

De Volkskrant

Door de overheid gepropageerde schaalvergroting speelt boeren parten in de stikstofcrisis, maar de actievoerders hanteren de bekende methode van de omkering om zich als slachtoffers te presenteren, meent Jan Douwe van der Ploeg. (...)

Hoewel er geen scherpe grenzen zijn, is de harde kern van de huidige protestbeweging wel degelijk te duiden. Het zijn, ironisch genoeg, de agrarische ondernemers die het meest zijn meegegaan in het landbouwpolitieke vertoog van de afgelopen decennia. Ze hebben hun bedrijven, meer dan anderen, gemodelleerd naar het beeld dat het ministerie van landbouw, de universiteit van Wageningen, de agrarische industrie en de Rabobank als ideaal naar voren brachten.

Dat is terug te zien in hun bedrijven: het gaat om grootschalige, sterk gespecialiseerde en hoogproductieve bedrijven, die voortdurend expanderen en forse schulden meetorsen. Deze bedrijven onderscheiden zich ook door een hoog gebruik van fossiele energie en industriële hulpmiddelen (als kunstmest, krachtvoer, medicijnen) en daarmee ook door een relatief hoge milieudruk. (...)

Bij een deel van deze boeren heeft dit geleid tot een verharding: tot een halsstarrige verdediging van de gekozen route en de daarmee samenhangende deelbelangen. (...)

De harde kern is sterk geradicaliseerd toen dierenactivisten stallen gingen bezetten. Toen ontstonden de eerste ‘netwerken voor zelfverdediging’. Ook het huidige overheidsbeleid heeft bijgedragen aan de radicalisering. De actievoerders hebben geleerd dat het opzoeken en overschrijden van grenzen loont. (...) Wat daarbij zeker ook helpt is de steun van de veevoerindustrie, de populistische partijen en het gezwalk van VVD en CDA.

Zoals Zuid-Afrikaanse boeren eertijds hun ossenwagens in een cirkel plaatsten en vandaar uit vuurden op alles wat een bedreiging leek, zo hebben de radicale boeren van nu een eigen bubbel waarin enkel nog het eigen gelijk geldt. De mening en het spreekrecht van anderen, resultaten van wetenschappelijk onderzoek, het wordt allemaal genegeerd. (...)

De geschetste miskenning, frustratie, woede en zelfgecreëerde schijnwereld vormen een extreem gevaarlijke mix. (...)

De strijdwijze van de Farmers Defence Force is mede gestoeld op de vroegere beweging van boze varkenshouders. (...)

Het consequent opteren voor een doorgaande schaalvergroting in de landbouw (en het gelijktijdig negeren van mogelijke alternatieven) heeft een protestbeweging gecreëerd waarin de redelijkheid zoek is – een beweging waarin men meent anderen te mogen dwingen tot acceptatie van het eigen deelbelang. (...)

Gelukkig laat zich in de Nederlandse landbouw wel degelijk een tegenpool onderscheiden: een breed scala van boerenbedrijven die opereren in harmonie met natuur en samenleving. Het probleem is dat deze tegenpool geen stem heeft en evenmin wordt vertegenwoordigd. (...)

Tegelijkertijd mag en kan van toegeven aan de redeloosheid geen sprake zijn.

Hele artikel

> Zie ook: De stikstofstrijd (De Groene Amsterdammer)

Achterhoekse boeren hebben het treinverkeer stilgelegd op de spoorlijn tussen Winterswijk en Zutphen. Beeld Vincent Jannink / ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby #protest #farmers_defence_force #rabobank #landbouwuniversiteit #ministerie_van_landbouw #veevoerinsutrie #cda #vvd #populisme #schaalvergroting #intensieve_landbouw #intensieve_veeteelt

De stikstofstrijd

Varens overwoekeren de kleine veenbes

De plannen van het kabinet om de stikstofcrisis op te lossen stuitten vorige week op grote weerstand van de agrarische lobby. Dat boeren boos zijn, is goed voorstelbaar. Maar er zit niets anders op dan het inkrimpen van de veestapel. (...)

Op 25 april 2019 haalde de werkgroep de grootste overwinning in haar bestaan. In een beroep bij de Raad van State werd het verlenen van Pas-vergunningen naar de prullenbak verwezen omdat ze niet voldeden aan de Europese Habitatrichtlijn. Deze vergunningen maakten het onder meer mogelijk om zelfs in gebieden waar alle stikstofnormen werden overschreden toch nog nieuwe megastallen te bouwen omdat natuurbeschermende maatregelen – zoals het afsteken van de verzuurde bovenlaag – in het vooruitzicht werden gesteld. De rechter oordeelde dat dit alleen mocht als het effect van die maatregelen al vaststaat en ze daadwerkelijk tot vermindering van uitstoot leiden. (...)

Maar ruim drie jaar later is er dan eindelijk de Startnotitie Nationaal Programma Landelijk Gebied die invulling geeft aan ‘nationaal wettelijk verplichte doelstellingen op het gebied van stikstof, klimaat en water’.

Landelijk moet er in 2030 veertig procent minder NH3 (39.023 ton) uitgestoten worden en de notitie rekent dat toe aan de verschillende provincies. De grootste opdrachten liggen er voor Limburg (3039 ton), Overijssel (5738), Noord-Brabant (6967) en Gelderland (7511). (...)

[D]e provincies krijgen een jaar lang de tijd om samen met alle belanghebbenden ‘brede gebiedsprogramma’s’ te ontwikkelen die aan de opgelegde doelen voldoen. Dus het bestuursorgaan waar de macht van boeren en hun door radicale actiegroepen gegijzelde belangenorganisaties het grootst is, moet met uitgewerkte plannen komen die voor een groot deel van de veehouders het einde van de huidige bedrijfsvoering zal betekenen. (...)

Dat boeren boos zijn, is heel goed voor te stellen. De impact van de maatregelen moet niet worden onderschat. (...)

Eén advies slaat [het kabinet] echter in de wind. Het [Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)] raadt ten zeerste aan om ook de stringente klimaatdoelen in het stikstofbeleid te integreren. Zo moet de Nederlandse methaanuitstoot voor 2030 met dertig procent verminderd zijn. In De Groene berekenden we dat dit tot een vermindering van de veestapel zal leiden van minstens dertig procent. Nu loopt de veeteelt de kans in korte tijd twéé saneringsoperaties voor de kiezen te krijgen. (...)

De veeboeren komen nu in verzet en dat recht hebben ze, als ze zich aan de geldende normen en wetten houden. Teleurstellend is alleen dat het verweer van hun belangenorganisaties klinkt als een doorgedraaide plaat met een groot aantal krassen erop. Het is steeds hetzelfde verhaal, met steeds dezelfde foute aannames.

Zo stellen de veeboeren dat ze het slachtoffer zijn van wispelturig overheidsbeleid. Dat is hooguit gedeeltelijk waar. Gestimuleerd door overheid en Rabobank hebben ze ingezet op enorme schaalvergroting, waarbij ze waarschuwingen in de wind sloegen. (...)

Dat er al snel fosfaat-, methaan- en stikstofgrenzen zouden opdoemen bij al die expansie werd door alle partijen moedwillig genegeerd.

Ze voelen zich overvallen door de opgelegde doelen, zei onlangs boerenleider Sjaak van der Tak. Hij kan dat niet serieus bedoeld hebben. Al in juni 2020 presenteerde de commissie-Remkes haar eindrapport met daarin de conclusie dat de veestapel rond natuurgebieden sterk ingekrompen moet worden. (...)

‘We hebben al heel veel aan stikstofreductie gedaan’, zeggen de boeren ook regelmatig, en dat is tot 2010 zeker waar. Daarna groeit de uitstoot door de veeteelt echter weer. (...)

Een ander argument, dat ook terugkomt in de aangenomen motie op het vvd-congres van afgelopen zaterdag, is dat de voorgestelde reducties zijn gebaseerd op berekeningen en niet op metingen. Het gebruikte Aerius-model is echter steeds meer onderbouwd met daadwerkelijke metingen, en daar waar gemeten wordt, zijn de waarden vaak hóger dan de berekeningen. (...)

[A]lle innovaties in de veeteelt hebben de afgelopen jaren nooit de beloofde uitstootvermindering gehaald. Dat geldt bijvoorbeeld voor de luchtwassers, ontdekte de universiteit van Wageningen onlangs. Die voldeden sowieso niet, of de boeren zetten ze uit omdat ze de stroomkosten te hoog vonden. Ook de hypermoderne stallen halen bij lange na niet de beoogde resultaten. (...)

De conclusie is dan ook onvermijdelijk:de veestapel moet voor een groot deel ingekrompen worden, waarbij het een goed idee is om snel te beginnen met de piekbelasters: grote veebedrijven binnen een kilometer van een Natura 2000-gebied. (...)

Eigenlijk heeft minister Van der Wal een halve notitie geschreven. De doelen zijn duidelijk, de financiële middelen ook. De concrete invulling dreigt echter op een heftige strijd uit te lopen. Dan is het wel goed om te weten dat de overheid nog één troefkaart in de achterzak heeft. De Raad van State oordeelde in januari 2021 dat de overheid de verplichting heeft om vergunningen in te trekken in het geval dat bedrijven een aanzienlijke stikstofdepositie veroorzaken op sterk overbelaste Natura 2000-gebieden. De wortel is er in de vorm van miljardensubsidies, de stok uiteindelijk ook.

Hele artikel

Voor een groot deel van de veehouders betekenen de plannen het einde van de bedrijfsvoering © Marcel van den Bergh / ANP.

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby

[]

> Zie ook: RIVM: Duurzame innovaties ter vermindering van stikstof uit veestallen werken veel slechter dan aangenomen (De Volkskrant)

Tags: #nederlands #nederland #stikstof #stikstofprobleem #uitstoot #landbouw #boeren #veeteelt #veestapel #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #natuur #natuurgebied #natuurbehoud #natuurbescherming #rivm #lto #lobby