Natuurherstelwet teruggedraaid, Green Deal verwaterd, onvoldoende steun aan Oekraïne. We zitten midden in het terugdraaien van plannen en beloftes van nog maar enkele jaren geleden, toen vaak gepresenteerd met grote woorden. De steun aan Oekraïne gaat om ‘alles waar we al zeventig jaar voor staan’, speechte EU-voorzitter Ursula von der Leyen nog in februari. Bij de presentatie van de Green Deal in 2019 zei ze: ‘We verdedigen wat we onze kinderen verschuldigd zijn, want we bezitten deze planeet niet.’ Woorden die ver terug en vooruit kijken, die de geschiedenis erbij halen en geschiedenis willen maken.
Welke historische analogie past er dan bij het grote terugdraaien – bij een oude orde van angst, behoudzucht en inertie die zichzelf laat gelden? Misschien valt te denken aan het herstel, na de Eerste Wereldoorlog, van de vooroorlogse orde. Duitsland moest herstelbetalingen doen, Engeland weer groots worden, de goudstandaard terug. In 1919 was men in Versailles blind voor de politieke logica dat zo’n programma van verpaupering zou leiden tot een vlucht in ‘illusie en wraak’. Zo beschreef Keynes woedend de gevolgen in The Economic Consequences of the Peace (1919). Die politieke logica werd vervolgens in Duitsland toch leidend, en daarna was het te laat om de economische verhoudingen te herijken. (...)
Von der Leyen en klimaatcommissaris Wopke Hoekstra betonen zich slechte economen, althans in de betekenis van oikonomia, huishoudkunde, het bouwen en bewaren van het huis waarin we wonen, diezelfde planeet waar Von der Leyen in 2019 in warme bewoordingen over sprak.(...) Veel is onzeker, maar sommige dingen kun je op je vingers natellen. Veel politieke risico’s die Von der Leyen en anderen zien opdoemen bij vasthouden aan natuurherstel en Green Deal worden misschien geen werkelijkheid, maar klimaatverandering is dat wel. (...)
Hele artikel (€)
Tags: #nederlands #eu #europese_unie #natuur #natuurherstelwet #green_deal #oekraine #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #hoekstra #von_der_leyen #boeren #protest #boerenprotesten