De regels gelden niet voor hen

Hassnae Bouazza (NRC)

Weet u nog die D66-bijeenkomst vorige maand waar Sigrid Kaag waarschuwde voor de toenemende macht van extreemrechts? (...)

Harm Beertema van de PVV, een partij die moslims, vluchtelingen en biculturele Nederlanders uitsluit, klaagde over uitsluiting door D66 en Kaag. Beertema is tegen schelden, schreef hij. Maar niet wanneer zijn partijleider Kaag voor heks uitscheldt. (...)

Ik denk dat nog te veel mensen onderschatten hoe gevaarlijk het extreemrechtse riool is: het is een gewelddadig allegaartje dat de samenleving ondermijnt en zijn genoegdoening haalt uit de vernedering van progressieve vrouwen, vluchtelingen, biculturele Nederlanders, lhbti’ers.

Op Twitter domineren ze, en ze beheersen de tactiek van uitsluiting als geen ander. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Hassnae Bouazza

De afgelopen jaren zijn deze intimidatietechnieken door extreem-rechts en andere boze burgers goeddeels genegeerd. (...) en verspreidde zich naar andere podia en het parlement waar ze zich inmiddels vertegenwoordigd weten door partijen als de PVV, FvD, JA21 en BBB.

Verwend door dat gedoogbeleid, vinden ze nu dat de regels niet voor hen gelden. Of het nu gaat om terreurboeren die asbest dumpen, Staphorsters die anti-Zwarte Piet-demonstranten belagen, Sylvanahaters die lynchfilmpjes maken, ‘moederharten’ die schrijvers voor pedo uitmaken of fakkeldragers die in heksen geloven.

Uiteraard maken ze slechts gebruik van hun vrijheid van meningsuiting, het meest afgekloven argument van de laatste twintig jaar. En op zich zou dat prima zijn, ware het niet dat zij die ongeremd en luidruchtig gebruiken om anderen de mond te snoeren.

Zíj voelen zich miskend en dus hebben ze het recht om je verrot te schelden en te belagen. Maar jíj hebt geen recht op weerwoord, want dat is een beknotting van hun vrijheid en ‘polarisatie’. (...)

Ieders veiligheid is in het geding wanneer individuen blootgesteld worden aan de uitzinnige woede van de menigte en een politica dagelijks ontmenselijkt en bedreigd wordt.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #extreemrechts #vrijheid_van_meningsuiting #kaag #sigrid_kaag #intimidatie #seksisme #racisme #geenstijl #pvv #FvD #JA21 #BBB #schelden #polarisatie #uitsluiting #anti-Zwarte_Piet-demonstranten #terreurboeren #Sylvanahaters #moederharten

.

Tags: #nederlands #debat #polarisatie #twitter #sociale_media #toetsenbordridder #schelden #intimideren #vrijheid #vrijheid_van_meningsuiting #sigmund #cartoon #strip

Saoediërs willen gewoon álle WK’s en Spelen huisvesten

Ook de Olympische Spelen staan op de wenslijst van de Saoedische kroonprins. Sport leidt de aandacht af van de repressie, weet Carolien Roelants.

Het duurt nog even, maar 2036 moet het jaar worden van de Olympische Spelen van Saoedi-Arabië. (...) Het zou me niet verbazen als ze die krijgen ook. De kosten zijn een steeds hogere horde voor een groeiend aantal landen en de Saoediërs hebben met die hoge olieprijzen geld genoeg, plus de brandende wens van de leider om het koninkrijk goed vooraan in het zicht te parkeren. (...)

Als het maar aandacht trekt, dan gooien de Saoediërs er graag een berg miljoenen tegenaan. (...) Ik kijk natuurlijk allereerst uit naar het figuurschaatsen voor vrouwen. Die glitterpakjes! In Saoedi-Arabië! Nee, dan denk je toch helemaal niet meer aan die arme activisten en critici van de kroonprins die allemaal zijn opgesloten? (...)

Als tegenwicht geef ik u een minibloemlezing uit de repressie. U kent al het lot van de 34-jarige promovenda die tot 34 jaar cel plus 34 jaar reisverbod werd veroordeeld wegens „terroristische” tweets – bizar gevoel voor humor hebben Saoedische rechters. De imam van de Grote moskee van Mekka kreeg deze maand gewoon tien jaar cel wegens een preek waarin hij de gelovigen opriep zich uit te spreken tegen het kwaad. Ik noem ook de arts Lina al-Sharif, eveneens 34, die vrouwenrechten en vrijheid van meningsuiting bepleitte op sociale media. Wat dacht ze wel? Ze werd dan ook vorig jaar mei gearresteerd onder de antiterrorismewet en wacht op het vonnis. Ook 34 jaar?

Maar het gaat prima in Saoedi-Arabië. En als Nederland straks op die Olympische Spelen maar genoeg gouden medailles wint, vinden wij het vast ook prima.

Hele artikel

> Zie ook: Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet! (NRC)

Carolien Roelants

Tags: #nederlands #wapens #wapenhandel #wapenbeurs #saoedi-arabie #jemen #riad #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #golf #boksen #Khashoggi #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #boris_johnson #biden #joe_biden #uitbuiting #olympische_spelen

Schrijvers zijn Salman Rushdie dank verschuldigd

NRC > English version

Literatuur - Schrijvers zijn een makkelijk doelwit voor kwaadwillende machthebbers, schrijft Margaret Atwood. Dat wist Rushdie, die desondanks de artistieke uitingsvrijheid bleef verdedigen. (...)

Rushdie kwam in 1981 als een komeet de literaire wereld binnen met Middernachtskinderen, zijn tweede roman en dat jaar bekroond met de Booker-prijs. Geen wonder ook: het vernuft, de draagwijdte, het historische bereik en de verbale vaardigheid waren adembenemend, en het boek opende de deur voor volgende generaties schrijvers die voorheen misschien het gevoel hadden dat hun identiteit of thematiek hen uitsloot van de caleidoscopische Engelstalige literatuur. (...)

In elke toekomstige herdenking van vermoorde, gemartelde, gevangengezette en vervolgde schrijvers zal Rushdie een prominente plaats innemen. Op 12 augustus werd hij door een aanvaller op het podium neergestoken tijdens een literaire bijeenkomst in Chautauqua, een eerbiedwaardige Amerikaanse instelling in de staat New York. (...)

Ongetwijfeld werd deze aanslag op hem gepleegd vanwege zijn vierde roman, De duivelsverzen, een satirische fantasie die naar zijn eigen mening ging over de verwarring bij immigranten uit (bijvoorbeeld) India in Groot-Brittannië, maar die als instrument werd ingezet in een politieke machtsstrijd in een ver land.

Als je bewind onder druk staat, brengt een boekverbrandinkje wat afleiding voor het volk. (...)

In het geval van Rushdie was de macht die hem als pion gebruikte ayatollah Khomeiny van Iran. In 1989 sprak hij een fatwa uit – ruwweg het equivalent van de kerkbannen die pausen in de Middeleeuwen en de Renaissance als wapen gebruikten tegen seculiere machthebbers, maar ook tegen theologische uitdagers als Maarten Luther. (...)

Rushdie zelf zat noodgedwongen jarenlang ondergedoken. (...)

Maar hij liet nooit de kans voorbijgaan om zich uit te spreken voor de beginselen die hij zijn hele schrijversleven had belichaamd. Daarbij stond de vrijheid van meningsuiting voorop. (...) [H]et recht op vrije meningsuiting omvat niet het recht om te belasteren, om kwaadwillig en schadelijk te liegen over aantoonbare feiten, om doodsbedreigingen te uiten of voor moord te pleiten. Dit zou strafrechtelijk vervolgd moeten worden.

Wat de mensen aangaat die over Rushdie nog altijd ‘ja, maar...’ zeggen – een variant op ‘hij had beter moeten weten’, à la ‘ja, heel erg van die verkrachting, maar waarom droeg ze dan ook zo’n kort rokje’ – kan ik alleen maar opmerken dat er geen volmaakte slachtoffers zijn. Zoals er ook geen volmaakte kunstenaars zijn en geen volmaakte kunst bestaat. (...)

Wie in een pluralistische democratie leeft, wordt omringd door een veelheid van stemmen, die soms dingen zullen zeggen die ons niet bevallen. Wie niet bereid is hun recht van spreken te handhaven, zoals Salman Rushdie zo vaak wel heeft gedaan, zal uiteindelijk in een tirannie leven.

Rushdie was er niet op uit een held van het vrije woord te worden, maar is dit nu wel. Alle schrijvers, overal – voor zover geen staatslakeien of gehersenspoelde robots – zijn hem veel dank verschuldigd.

Hele artikel

Tags: #nederlaands #boeken #literatuur #vrijheid_van_meningsuiting #belediging #leugens #waarheid #laster #nepnieuws #propaganda #rushdie #salman_rushdie #atwood #margaret_atwood

Welke lessen moeten we trekken uit het WK in Qatar? Het boek ‘Nooit meer Qatar’ zoekt naar antwoorden

Trouw

Oranje, nu weer bij elkaar in Zeist, gaat dit jaar naar het WK. Met het boek Nooit meer Qatar, een pamflet, streven tegenstanders van dat WK naar bewustwording. (...)

In een bijdrage schetst de vermaarde Belgische voetbaljournalist François Colin niet alleen de corruptie die met de toewijzing van het WK in 2010 gepaard ging. Hij belicht ook uitvoerig de rol van Nicolas Sarkozy. (...)

De gevolgen van de corruptie en het dubieuze handjeklap zijn bekend. Midden in de woestijn verrezen stadions, nieuwe wegen en hotels voor het WK. Bij de bouw kwamen duizenden arbeidsmigranten om het leven, in een land dat mensenrechten met voeten treedt. (...)

Over Qatar: “Door te zwijgen maakt de Fifa het mogelijk dat migranten worden ingezet als dwangarbeiders bij de bouw van de faciliteiten en door te zwijgen zijn er duizenden arbeiders omgekomen zodat er deze winter wordt gevoetbald op een massagraf.”

Ook maatschappelijk betrokken fans van Nederlandse clubs geven hun visie in Nooit meer Qatar. Een van hen is Mascha Prins, PSV-supporter. Zij wijst erop dat de Uefa en Fifa wel meteen Russen gingen boycotten toen Poetin Oekraïne was binnengevallen. “Dat riep bij mij de vraag op als voetbal nu ineens wél politiek is, waarom is het dat dan niet als het over Qatar gaat", schrijft Prins. (...)

Structurele samenwerking met ngo’s zou moeten voorkomen dat sportevenementen opnieuw worden ‘misbruikt voor het verbergen van politieke misdaden’.

Dat is een acute zaak. Qatar aast op de Olympische Spelen van 2036. Het besluit valt mogelijk al over drie jaar. IOC-president Thomas Bach, die dit jaar in China voor de Winterspelen van Peking nog zei dat sport en politiek gescheiden moeten zijn, voerde al gesprekken met het bewind in Qatar. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet! (NRC)

De Braziliaaanse voormalig wereldkampioen Ronaldo houdt in Davos de beker vast waar vanaf november om wordt gespeeld op het WK in Qatar. Rechts Fifa-president Gianni Infantino. Beeld ANP / EPA

Tags: #nederlands #boeken #mexico #argentinie #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #macron #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #uitbuiting #amnesty #rusland #oekraine #amnesty_international #boycot #Human_Right_Watch #qatar

Niet naar het WK in Qatar? Erger dan hypocriet!

NRC

Arabische wereld - Westerse regeringsleiders zijn afwezig bij sportwedstrijden, maar leveren intussen wel gevechtsvliegtuigen aan de Arabische wereld, ziet Carolien Roelants.

(...) Kroonprins Mohammed bin Salman, die sterke man en inspirator is van dit swingende Saoedi-Arabië, heeft de inkomsten van buitenlandse toeristen en buitenlandse investeerders nodig voor zijn grootse vernieuwings- en diversificeringsplannen, weg van de olie. Daarom zijn steile geestelijken en hun intolerante, puriteinse voorschriften die er decennialang zijn ingehamerd, zonder meer terzijde geschoven.

Met de oliemiljarden zijn in plaats daarvan hoogste kaliber internationale voetbal-, golf- en spectaculaire bokswedstrijden binnengehaald. (...)

Sportswashing natuurlijk, en arts- en watalnietwashing. Om westerse leiders te verleiden en te laten vergeten dat Saoedi-Arabië aan de ene kant weliswaar aanzienlijk lolliger is dan in 2013, maar aan de zelfkant een stuk repressiever. (...)

Ik twijfel er niet aan dat heel veel Saoediërs blij zijn met het nieuwe regime. Maar het is óók zo dat iedereen die een kik van kritiek geeft, de cel ingaat. Denk ook even aan de liquidatie van de kritische – niet eens dissidente! – Saoedische commentator Khashoggi in oktober 2018 in een Saoedisch consulaat in Istanbul.

Vorige maand werden op één dag 81 mannen terechtgesteld, de helft waren leden van de gediscrimineerde sjiitische minderheid, wegens een tamelijk vaag omschreven verscheidenheid aan geweldsmisdrijven. (...)

Qatar heeft de hoofdprijs: het WK voetbal. Allemaal hebben ze olie- en gasmiljarden. En allemaal leiden ze zeer repressieve regeringen die weinig tot niets willen weten van vrijheid van meningsuiting en andere burgerlijke vrijheden, die met hun geld elke democratische opflakkering in andere landen uitdoven en die de miljoenen gastarbeiders uitknijpen die hun nieuwe steden, stadions, infrastructuur en paleizen bouwen. (...)

Democratie, of ten minste iets meer vrijheid, en mensenrechten wijken steeds verder voor autocratie en onvrijheid. Belangen gaan voor alles. (...)

Belangrijker voor de westerse leiders is dat de Golfleiders bij machte zijn de olie- en gaskranen verder open te zetten en de hoge gas- en benzineprijzen weer omlaag te duwen. (...)

Ik schreef westerse leiders, ik noem namen. De Franse president Macron, die in december 2020 feitelijk de tegenwoordige westerse opstelling vertolkte op een persconferentie in Parijs, naast de bezoekende Egyptische president Sisi, cipier van 60.000 politieke gevangenen. (...)

Vorige maand volgde de Britse premier Boris Johnson in zijn voetsporen, om met de kroonprins over uitbreiding van de olieproductie en dus lagere olieprijzen te praten. Hij kreeg geen toezeggingen. (...)

Ook de Amerikaanse president Biden, die van Saoedi-Arabië een paria ging maken wegens Khashoggi en de oorlog in Jemen, is bijgedraaid. Hij levert sinds kort zogenaamde defensieve wapens aan Saoedi-Arabië, en wil nu wél met de kroonprins praten, want Oekraïne en die olieprijzen. (...)

Ik wed dat geen van deze regeringsleiders straks naar het WK in Qatar gaat, netzomin als de meeste westerse regeringsleiders zich in februari lieten zien op de Winterspelen in China. Een loos gebaar, want in autoritaire kringen weten ze heel goed wat ze aan de zogenaamde voorvechters van de vrije wereld hebben. Hypocriet? Erger dan dat, uiteindelijk ondermijnen ze de eigen democratie.

Hele artikel

Tags: #nederlands #wapens #wapenhandel #wapenbeurs #saoedi-arabie #jemen #riad #mensenrechten #wk #wk_voetbal #gastarbeiders #stadions #sportswashing #sport #democratie #voetbal #golf #boksen #Khashoggi #Abu_Dhabi #Verenigde_Arabische_Emiraten #vae #f1 #formule_1 #bahrein #qatar #wielrennen #macron #egypte #sisi #vrijheid_van_meningsuiting #onderdrukking #midden-oosten #boris_johnson #biden #joe_biden #uitbuiting

“Het belangrijkste taboe van na 1945, dat bevolkingsgroepen (lees: minderheden) niet deel mogen uitmaken van een politiek steekspel noch collectief in staat van beschuldiging moeten worden gesteld, brokkelde vooral in West-Europa snel af.”

9/11 en Afghanistan: we wilden het niet weten

NRC

Terrorisme - De aanslagen van 9/11 waren gruwelijk, de reactie van het Westen daarop was mogelijk nog destructiever, schrijft Arnon Grunberg. Die heeft niet alleen geleid tot burgeroorlogen in Afghanistan en Irak, maar heeft ook de sociale vrede in het Westen ondermijnd. (...)

De schok in het Westen dat men niet immuun was voor aanslagen was immens. Lang hadden de meeste westerlingen geloofd dat sneuvelen bij aanslagen iets was voor inwoners van Sri Lanka, Peru, Israël of Pakistan, heel misschien voor een Europeaan die zo dom was in Belfast te wonen of in het Baskenland, maar niet voor de waarlijk verlichte Europeaan of Amerikaan in New York, Berlijn en Parijs. (...)

Het is goed te onthouden dat van mensenrechten, scholen voor meisjes en ‘nation building’ op dat moment geen sprake was. Al die nobele doelen en vrome wensen kwamen er pas bij toen Amerika, George W. Bush en zijn neocons, hun interesse in Afghanistan hadden verloren en zich obsessief bezig waren gaan houden met Irak, maar een ruime Amerikaanse troepenmacht in Afghanistan wensten te behouden om strategische redenen, die vooral met Iran en Rusland te maken hadden. (...)

Het belangrijkste taboe van na 1945, dat bevolkingsgroepen (lees: minderheden) niet deel mogen uitmaken van een politiek steekspel noch collectief in staat van beschuldiging moeten worden gesteld, brokkelde vooral in West-Europa snel af. De moslim moest bewijzen dat hij geen moslim was om een goede burger te zijn, maar als hij er werkelijk in slaagde zo goed als onzichtbaar te zijn kreeg hij het verwijt een ‘sleeper’ te zijn; uiteindelijk lag zijn loyaliteit niet bij het land waar hij woonde. Om niet helemaal als een ouderwetse kruisridder over te komen spraken zij die zich bekommerden om hun reputatie liever over de politieke islam om ten minste de theoretische mogelijkheid open te laten dat men moslim én fatsoenlijk kon zijn. Bush had weliswaar gezegd dat Amerika niet in oorlog was met de islam, maar zeker in Europa zagen velen dat anders. (...)

De gevolgen van de strijd tegen de ‘as van het kwaad’, althans sommige leden ervan, werden zichtbaar met de opkomst van Islamitische Staat. Mede dankzij de desastreuze beslissing om na de Amerikaanse inval in Irak in 2003 het leger van Saddam te ontmantelen kon IS ontstaan. Onder Saddam was de soennitische minderheid bevoordeeld; nogal wat officieren uit Saddams leger zagen hun privileges verdampen en besloten hun heil bij IS te zoeken. (...)

Net zo’n grote fout als de ontmanteling van Saddams leger was de beslissing om tijdens de Bonn-conferentie, eind 2001, waar het Westen Karzai in het zadel hielp, de Taliban geen zetel te geven. De les van Versailles, die in 1945 nog in het geheugen stond gegrift, was vergeten. (...)

Dat de vijanden van de Taliban, bijvoorbeeld de Noordelijke Alliantie die in 2001 samen met de VS streed en bestond uit Tadzjieken, Oezbeken en de Hazara-minderheid, wezenlijk andere ideeën erop nahouden over vrouwen en mensenrechten dan de Taliban is overigens kortzichtig.

Toen Trump in 2020 in Doha een ‘vredesakkoord’ met de Taliban tekende, was alle deemoed uit de Taliban verdwenen, het was Amerika dat in het zand moest bijten. (...)

Het kan niet genoeg worden benadrukt dat er nooit oorlog is gevoerd voor mensenrechten, scholen voor meisjes en dergelijke. Zelfs de Tweede Wereldoorlog is niet gevoerd omdat het Derde Rijk zich schuldig maakte aan massamoord; was dat wel zo geweest dan had het Westen wel strijd gevoerd tegen Stalin. (...)

Vergeleken met de Vietnamoorlog lijkt de twintigjarige oorlog in Afghanistan minder bloederig, maar een uitstekend stuk van Anand Gopal in The New Yorker stelt dat in de provincie Helmand vrijwel elke familie tien tot twaalf burgerdoden te betreuren had. De Amerikanen en hun westerse bondgenoten werkten samen met voormalige vijanden van de Taliban die vaak nog gewelddadiger en extremer waren dan de Taliban zelf en wier voornaamste interesse het veilig stellen van winstgevende projecten was, tolheffing en beveiliging. (...)

Biden zal Obama’s strategie in de eeuwige strijd tegen terrorisme volgen: drones. Met programma’s als Pegasus, van het Israëlische bedrijf NSO Group, die de smartphone van een individu doorlicht en daarmee dieper in zijn wereld en die van zijn omgeving binnendringt dan welke psycholoog ook zou kunnen, kom je een eind. (...)

Tot slot: natuurlijk heeft het Westen verplichtingen ten aanzien van Afghanen die voor westerse organisaties hebben gewerkt, maar toen op Twitter een journalist schreef dat ‘zijn’ tolk was gered moest ik denken aan een opmerking van Hannah Arendt in Eichmann in Jeruzalem. Himmler schijnt te hebben gezegd dat iedere Duitser wel één goede Jood kende, de rest waren natuurlijk varkens. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Overwinning noch vrede

De Amerikaanse president George W. Bush spreekt reddingswerkers en andere hulpverleners toe op Ground Zero in New York, 14 september 2001. Foto Eric Draper / White House / Getty Images.

Tags: #nederlands #guantanamo #war_on_terror #rechtsstaat #rechtsorde #martelingen #eerlijk_proces #mensenrechten #terrorisme #terrorismebestdrijding #privacy #vrijheid_van_meningsuiting #radicalisering #burgerslachtoffers #droneaanval #dronebombardement #vs #verenigde_staten #europa #eu #europese_unie #obama #bush #9-11 #trump #boeken #populisme #fortuyn #wilders #pvv #fvd #baudet

Twintig jaar na 9/11: Amerika en de wereld

Overwinning noch vrede

De Groene Amsterdammer

Na 9/11 begon de jacht op de buitenlandse vijanden van Amerika. Maar ook vermeende interne vijanden hielden het land in de greep. Uiteindelijk vrat dat vijanddenken het land van binnen op.

Op donderdag 13 september 2001, kort nadat met twee gekaapte vliegtuigen de torens van het World Trade Center in New York waren verwoest, kwam in Washington het Congres bijeen om te stemmen over een wetsvoorstel dat het fundament zou leggen onder een nieuw tijdperk. (...)

[President George W. Bush:] ‘Deze aanvallen moeten beantwoord worden en de wereld moet bevrijd worden van het kwaad.’ Het wetsvoorstel waarmee dit messianistische doel gediend werd, was in elkaar gezet met dezelfde haast waarmee Amerika na 9/11 haar conclusies trok.

De ‘Authorization for the use of Military Force’ noemde geen specifieke doelwitten en schreef geen specifieke maatregelen voor. Hij gaf het Witte Huis toestemming om naar eigen inzicht geweld toe te passen tegen ‘landen, individuen en organisaties’ om zo ‘toekomstige terroristische aanvallen op de VS te voorkomen’. Deze autorisatie was niet aan tijd gebonden. (...)

Toen de steun van het Congres binnen was, verruimde de regering-Bush de interpretatie van haar bevoegdheden nog verder. Het ministerie van Justitie oordeelde dat de wet ook preventief kon worden toegepast, ongeacht of de doelwitten ‘direct verbonden kunnen worden aan de terroristische incidenten van 11 september’. (...)

Hoe Amerika een land werd waar iedere tegenstelling wordt uitvergroot tot een conflict tussen vriend en vijand is een geschiedenis die wordt verteld in Reign of Terror: How the 9/11 Era Destabilized America and Led to Donald Trump. In dat boek laat journalist Spencer Ackerman zien hoe de strijd tegen een vaag gedefinieerd doel – ‘terreur’ – destructieve impulsen in Amerika zelf naar boven haalde. De niet-witte buitenwereld werd een gebied van vijandige primitieve beschavingen die, zoals Bush het formuleerde en menige conservatief het herhaalde, ‘onze vrijheden haten’. Wie binnen Amerika vanwege achternaam of aangezicht met die buitenwereld in verband kon worden gebracht, was bij voorbaat verdacht en liep het risico te worden opgeslokt door Amerika’s uitdijende veiligheids- en surveillance-apparaat. (...)

Obama’s grote doel was de strijd meer ‘humaan’ maken, zo laat historicus en rechtswetenschapper Samuel Moyn zien in Humane: How the United States Abandoned Peace and Reinvented War. Dat kwam neer op het verplaatsen van het zwaartepunt van ‘boots on the ground’ naar aanvallen die op afstand werden uitgevoerd met vliegtuigen en drones. De wens was de oorlog preciezer en daarmee op een of andere manier netter te maken, voor partijen aan beide kanten van het vizier.

Moyn, een bekend scepticus over de nobele doelen waarmee het Westen zijn buitenlandse interventies omkleedde, komt tot de conclusie dat Obama de oorlog tegen Amerika’s vijanden juist nog een niet weg te denken onderdeel van de samenleving maakte. (...)

Trump breidde het strijdtoneel ook uit. Op voorspraak van hoge militairen die hij had benoemd – overwegend veteranen uit de beginfase van de war on terror – wees hij Jemen en Somalië aan als gebieden van ‘actieve vijandige dreiging’. (...)

Op het gebied van de buitenlandse oorlogen verschilde Trump kortom niet veel van zijn voorgangers. De grote politieke innovatie van het trumpisme was het uitbuiten van de angst dat Amerika’s vijanden zich binnen de landsgrenzen bevonden. (...)

Toen hij eenmaal president was, bleek dat het aanwakkeren van het vijandbeeld een uitgekiende strategie was om kiezers bij de les te houden. Vier jaar lang presenteerde Trump zichzelf als een leider die Amerika niet alleen behoedde voor buitenlands gevaar maar die ook vocht tegen een ‘deep state’ die hem het werk onmogelijk probeerde te maken. (...)

Oppositie, maatschappelijke tegenbewegingen en Republikeinen die onvoldoende klapten voor Trumps maga-retoriek werden ook direct als vijand aangemerkt. De Black Lives Matter-beweging was volgens de Trump-coterie een ‘terroristische organisatie’. (...)

Oppositie, maatschappelijke tegenbewegingen en Republikeinen die onvoldoende klapten voor Trumps maga-retoriek werden ook direct als vijand aangemerkt. De Black Lives Matter-beweging was volgens de Trump-coterie een ‘terroristische organisatie’. (...)

De volgende generatie uiterst rechts klom naar boven op basis van dezelfde agenda: het Westen wordt bedreigd, door buitenlanders van kleur, en van binnen door elites die de grenzen te weinig gesloten houden. (...)

Het vernuft en tegelijk de tragiek van het vijanddenken waaraan Amerika, en in haar kielzog andere democratieën, zich na 11 september 2001 overgaf is dat er geen definitief einde bestaat. De vijand is ‘terreur’, een amorf verschijnsel waarvan overal nieuwe kiemen kunnen worden ontwaard en dat permanente waakzaamheid vereist. (...)

Wie strijdt tegen een eeuwige vijand kan nooit winnen. (...)

In het Congres in Washington geeft Barbara Lee, twintig jaar geleden de enige die voorzag dat de war on terror eindeloos zou duren, momenteel leiding aan een moeizame poging de geweldsautorisaties die het Witte Huis de afgelopen decennia verworven heeft weer in te trekken. De kans op een politieke meerderheid hiervoor is klein. De missie in Afghanistan mag dan zijn opgedoekt, de airstrikes gaan door, afgelopen zomer tegen militanten van Al-Shabaab in Somalië, na de aanslag op het vliegveld in Kabul tegen isis-k in Afghanistan. Bidens regering is gevuld met veel van dezelfde adviseurs die Obama dienden. ‘We moeten onze focus op counterterrorisme behouden’, schreef Biden in een artikel in het tijdschrift Foreign Affairs, waarin hij zijn kijk op de internationale politiek uit de doeken deed.

Nog veel lastiger is een ontsnapping aan het interne vijanddenken dat de VS in de greep houdt. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Reactie op 9/11 bracht geen veiligheid maar angst (NRC)

> Zie ook: Guantanamo Bay: twintig jaar buiten de rechtsorde (NRC)

Op de ferry tussen Staten Island en Manhattan, 18 september 2001 © Mario Tama / Getty Images

Tags: #nederlands #guantanamo #war_on_terror #rechtsstaat #rechtsorde #martelingen #eerlijk_proces #mensenrechten #terrorisme #terrorismebestdrijding #privacy #vrijheid_van_meningsuiting #radicalisering #burgerslachtoffers #droneaanval #dronebombardement #vs #verenigde_staten #europa #eu #europese_unie #obama #bush #9-11 #trump #boeken #populisme #fortuyn #wilders #pvv #fvd #baudet

‘Uit eigen ervaring weet ik nu dat wanneer je de VS tegen je hebt, je de hele wereld tegen je hebt’

NRC

‘The Mauritanian’ Mohamedou Ould Slahi zat veertien jaar in Guantánamo Bay. Het boek dat hij daarover schreef is verfilmd. Hij is nooit aangeklaagd of berecht. „Mijn ondervragers volgden de wetten van de rechtsstaat niet meer.” (...)

Waarom denkt u dat de VS de gedetineerden zijn gaan martelen, terwijl het onbetrouwbare verklaringen oplevert en het bewijs ontoelaatbaar is in de rechtszaal? Dat wisten de Amerikanen toen ook. Was het wraak?

„Ik herinner me dat George W. Bush zei dat Al-Qaida met de aanslagen op het World Trade Center de Amerikaanse leefstijl heeft aangevallen. Een leefstijl die Amerika nooit zal opgeven. En dat is best ironisch, want het eerste wat Amerika deed na 11 september, was de regels van de rechtsstaat negeren. De president van Amerika opende Guantánamo Bay én alle Arabieren en moslims werden buiten de rechtsstaat geplaatst. Beangstigend. De VS veranderden van een vrij, democratisch land in een fascistisch regime. Amerika werd extreem nationalistisch.” (...)

“Hiermee wakkerden ze het extremisme in mijn deel van de wereld alleen maar aan. Die fundamentalisten konden zeggen: we zeiden toch al dat die VS de vijand zijn. Door niet te zeggen dat de VS in een extreem bewind veranderden, verraadden Europeanen uiteindelijk ook de Amerikaanse bevolking. Terwijl de VS de Europeanen wel van de nazi’s redden.” (...)

Hele artikel

> Zie ook: Reactie op 9/11 bracht geen veiligheid maar angst (NRC)

> Zie ook: Guantanamo Bay: twintig jaar buiten de rechtsorde (NRC)

Tags: #nederlands #guantanamo #war_on_terror #rechtsstaat #rechtsorde #martelingen #eerlijk_proces #mensenrechten #terrorisme #terrorismebestdrijding #privacy #vrijheid_van_meningsuiting #radicalisering #burgerslachtoffers #droneaanval #dronebombardement #vs #verenigde_staten #europa #eu #europese_unie