#populisme

berternste2@diasp.nl

Situatie op asielboten toont dubbel falen overheid bij migratie

NRC (€)

Op 32 schepen, verspreid over 23 plekken in Nederland, worden op dit moment zo’n 7.500 asielzoekers opgevangen. Het zijn noodopvanglocaties, die ingezet moeten worden omdat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) al jarenlang stelselmatig reguliere opvangplekken tekort komt. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Logo van NRC

Een deel van deze uitbaters van asielboten verdient miljoenen aan de opvangcrisis. De modus operandi is: zo minimaal mogelijke opvang, met maximale winst. Daarbij nemen ze het met de arbeidsomstandigheden voor deze arbeidsmigranten op zijn zachtst gezegd niet zo nauw. Uit onderzoek van NRC bleek dat de arbeidsmigranten die op de schepen werken worden uitgebuit. (...)

Op de asielboten komen twee migratiedossiers op een vreselijke manier samen. Aan de ene kant de door de politiek zelf gecreëerde opvangcrisis, die maakt dat reguliere opvangplekken de laatste jaren zijn afgestoten en er jaar na jaar halsoverkop gezocht moet worden naar noodopvang. Die plekken zijn duurder dan reguliere opvangplekken (...) en ze hebben een lager kwaliteits- en voorzieningenniveau, constateerde de Algemene Rekenkamer vorig jaar. (...)

En aan de andere kant staat de uitbuiting van arbeidsmigranten, een probleem dat ook al vele jaren bekend is en maar niet opgelost wordt. (...) De stapel rapporten en voornemens in Den Haag om dit probleem aan te pakken is inmiddels meters hoog, in de praktijk verandert er nauwelijks iets. De serie artikelen over arbeidsmigratie die NRC deze weken publiceert spreekt wat dat betreft boekdelen.

Wat de situatie op de asielboten extra schrijnend maakt, is dat de overheid hier dubbel in de fout is gegaan. Willens en wetens te lage aantallen asielzoekers ramen dwingt het COA tot het vinden van noodopvang. En onvoldoende strenge afspraken willen maken met louche ondernemers die de noodopvang bestieren, werkt uitbuiting van arbeidsmigranten in de hand. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Migrantenarbeiders uitbuiten is te winstgevend

> Zie ook: Ongekende tijden van massamigratie? Welnee. ‘Negen van de tien Afrikanen komen gewoon legaal naar Europa’

Tags: #nederlands #nederland #minimum_loon #lonen #werknemers #werkgevers #ondernemers #uitzendbureau #flexwerk #arbeidsmigranten #huisvesting #onstlagrecht #arbeidsinspectie #migratie #arbeidsmigratie #arbeidsmigranten #vluchtelingen #asielzoekers #media #politici #populisme #ongelijkheid #arbeidsmarkt

wazoox@diasp.eu

Éloge du populisme : entretien avec Thomas Frank | Philosophie magazine

#politique #populisme

Que signifie le terme “populisme” aujourd’hui vu des États-Unis ?

Thomas Frank : Quand les gens parlent de populisme, ils dénoncent la démagogie, le racisme et le « pouvoir de la foule ». Le populisme est censé désigner ce qui se produit lorsqu’on permet aux classes inférieures – aux « masses » – de prendre les choses en main.

Mais le mot n’a pas toujours eu ce sens ?

Le mot a été inventé par les membres d’un parti politique dans mon État d’origine, le Kansas, en 1891 : le People’s Party. Il s’agissait d’un mouvement d’agriculteurs et d’ouvriers dont les objectifs étaient tout à fait typiques d’un parti ouvrier de l’époque. Les populistes voulaient nationaliser les chemins de fer, briser les monopoles, obtenir une aide gouvernementale pour les agriculteurs, sortir les États-Unis de l’étalon-or et réformer les élections pour rendre le pays plus démocratique. Le populisme s’est éteint au bout d’une dizaine d’années. Mais le sens du mot est resté relativement stable pendant une longue période. C’est seulement dans les années 1950 qu’un groupe d’intellectuels américains a décidé d’utiliser le terme « populiste » pour décrire tout mouvement de masse, de gauche ou de droite, qui tentait de mobiliser les gens ordinaires par millions. Les mouvements de ce type étaient ainsi discrédités en tant qu’ils seraient inévitablement paranoïaques, racistes et autoritaires. Telle était la conséquence inévitable de la nature des gens de la classe ouvrière. Les intellectuels le disaient ouvertement. On le voit chez le sociologue Seymour Martin Lipset, qui dénonçait « l’autoritarisme de la classe ouvrière » et soulignait que « l’individu des classes inférieures » n’est pas capable de (se) gouverner. Il jugeait dangereuses les classes ouvrières, considérant qu’elles étaient animées par la haine des minorités et des intellectuels et qu’elles se laissaient facilement séduire par les démagogues. Lipset balayait d’un revers de main la réalité : le fait que les organisations de la classe ouvrière aient souvent défendu des positions complexes et réfléchies, aux antipodes de la xénophobie et de l’anti-intellectualisme. À ses yeux, le pouvoir politique devait être placé dans les mains d’individus dotés d’« un haut niveau de subtilité et de confiance en soi ». Les réformes politiques devaient être dirigées d’en haut, par les élites en col blanc. Elles ne pouvaient pas venir de la base, de la masse dangereuse et irrationnelle. Cette inflexion du sens du populisme date de la seconde moitié du XXe siècle. Cette interprétation du populisme par les intellectuels des années 1950 était fondée sur une description erronée du mouvement historique des agriculteurs et des travailleurs dès 1890. Elle a été très vite réfutée. La nouvelle définition du populisme, à laquelle tous les experts politiques occidentaux croient souvent dur comme fer, repose sur une erreur bien identifiée.

“Les ruraux et les ouvriers se sont organisés afin de comprendre pourquoi ils étaient poussés à la ruine, et chercher des solutions. Ces populistes n'étaient que des gens qui aimaient la liberté et l'autonomie. Et l'ennemi qui les privait de liberté était le système financier”

Comment a émergé le People’s Party ?

Les populistes étaient tout sauf aveugles. Ils voyaient bien que quelque chose n’allait pas. Ils ont pris conscience que l’exploitation qu’ils subissaient ne relevait pas d’un ordre naturel. Ils se sont donc organisés pour essayer de comprendre pourquoi ils étaient poussés à la ruine, et pour chercher collectivement des solutions. Le mouvement, né d’une organisation agricole, s’est développé en mettant l’accent sur l’éducation, en particulier l’éducation des ruraux qui n’étaient pas allés à l’université ou même au lycée. Ils envoyaient des conférenciers dans tout le Midwest, créaient des bibliothèques, publiaient des journaux dans toutes les petites villes de cette partie du pays. Dans une démocratie, pensaient-ils, ce sont les gens ordinaires qui doivent être aux commandes, et ils doivent donc comprendre les enjeux. Le mouvement a déployé des efforts gigantesques pour expliquer aux gens comment fonctionnaient les banques, comment cultiver plus efficacement, etc. Les populistes étaient des gens qui aimaient la liberté et l’autonomie. L’ennemi qui les privait de liberté était le système financier, lequel avait sa propre idée de la liberté – la liberté du capital –, qui n’était pas la leur.

Ces premiers populistes étaient-ils dénoncés aussi férocement que ceux d’aujourd’hui ?

Les élites américaines se sont rassemblées dès les années 1890 pour s’opposer au populisme. Elles le méprisaient ouvertement. Elles y voyaient le premier coup de feu d’une guerre de classes et elles ont riposté par tous les moyens possibles. Au fur et à mesure que le populisme prenait de l’ampleur, les élites ont fait preuve d’une étonnante solidarité pour relever le défi. Elles dépeignaient le populisme comme un soulèvement des pires membres de la société, un monde à l’envers dans lequel les imbéciles, les bons à rien et les perdants pensaient avoir le droit de gouverner. Les agriculteurs étaient caricaturés en demeurés. Ces élites considéraient le populisme comme un trouble mental – une sorte d’hypnotisme de masse, très semblable à la façon dont Gustave Le Bon décrit la foule dans son célèbre traité publié à peu près à la même époque, Psychologie des foules. Ces élites étaient politiquement de droite, et surtout très conservatrices. Il s’agissait d’hommes riches, bien situés socialement. Ils défendaient Wall Street, les grands chemins de fer et l’étalon-or. Plus tard, dans les années 1950, leur critique du populisme a été reprise par des intellectuels libéraux, voire d’anciens marxistes.

Il n’y avait donc pas de procès en racisme ou en antiféminisme, à l’époque ?

C’est la grande différence entre l’antipopulisme des années 1890 et celui des années 1950 et d’aujourd’hui. Dans les années 1890, les hommes riches et de rang social élevé n’auraient jamais eu l’idée de critiquer quelqu’un d’autre pour son racisme et son antiféminisme, parce qu’ils l’étaient presque toujours eux-mêmes. Les premiers populistes n’étaient certainement pas aussi « éclairés », aussi antiracistes et féministes que les gens d’aujourd’hui. Personne ne l’était. Mais ils ont été le premier grand parti politique à réclamer le droit de vote pour les femmes en Amérique – et ils l’ont effectivement obtenu dans plusieurs États de l’Ouest. À leur apogée, les populistes comptaient plusieurs femmes parmi leurs dirigeants, en particulier dans le Kansas. C’était un fait unique dans la politique américaine de l’époque. Les populistes ont tenté de dépasser la ligne de démarcation entre les couleurs dans le Sud et de former une alliance entre les fermiers blancs et les fermiers noirs, ce qui était également inédit. Cette initiative a évidemment profondément dérangé la classe dirigeante de la région et les « Bourbons » – comme on les appelait – ont violemment répliqué aux populistes. Il y a eu des élections corrompues, de la violence. C’est d’ailleurs à cette époque que de nombreux États du Sud ont privé les électeurs noirs de leur droit de vote – une privation qui a été explicitement décidée afin d’empêcher la montée du populisme.

Pourquoi le terme a-t-il pris une connotation xénophobe de nos jours ?

Des décennies après l’extinction du mouvement populiste, l’un de ses anciens dirigeants a changé de camp et est devenu l’un des racistes les plus notoires du pays. C’est l’une des raisons pour lesquelles les gens se souviennent à tort des populistes comme des bigots intolérants.

Au fond, on accusait d’abord les populistes d’être un danger pour la démocratie. C’est un procès injuste ?

Les années 1890 ont été marquées par une corruption politique d’une ampleur inédite en Amérique, et les populistes étaient déterminés à réformer le système. Ils avaient une foi profonde dans la démocratie et la désobéissance civile. Ils défendaient le vote des femmes, l’élection directe des sénateurs américains et le vote à bulletin secret – autant de réformes qui ont d’ailleurs fini par être adoptées. Ils promouvaient les référendums d’initiative populaire, ce qu’autorisent aujourd’hui encore certains États où ils étaient forts, comme la Californie. Ils voulaient également abolir le collège électoral – une réforme qui aurait empêché Donald Trump de devenir président. Il faut également se rappeler qu’ils formaient un « troisième parti » dans un jeu politique dominé par les deux grands partis traditionnels. C’est à vrai dire le dernier troisième parti puissant que nous ayons connu en Amérique.

“Les élites dépeignaient le populisme comme un soulèvement des pires membres de la société, un monde à l'envers où les imbéciles, les bons à rien et les perdants pensaient avoir le droit de gouverner. Elles le considéraient comme un trouble mental, une sorte d'hypnotisme de masse”

Vous parlez d’une “longue tradition de méfiance à l’égard de la souveraineté populaire”. L’antidémocratisme n’est-il pas d’abord le fait d’élites politiques plutôt que des premiers populistes ? Peut-on faire remonter cette méfiance jusqu’aux pères fondateurs ?

Tout comme ils méprisaient le roi d’Angleterre, les fondateurs de l’Amérique ne faisaient pas vraiment confiance aux décisions des gens ordinaires. En fait, plusieurs d’entre eux méprisaient franchement « le peuple », le petit peuple peu éduqué, peu éclairé, gouverné davantage par ses passions égoïstes que par la raison et l’intelligence de l’intérêt général. Leur idée, au départ, était de placer le pouvoir entre les mains de ceux qui possédaient le pays. James Madison loue en ces termes la délégation du pouvoir à des représentants éduqués : « L’effet [est] d’affiner et d’élargir les opinions publiques, en les faisant passer par l’intermédiaire d’un corps choisi de citoyens, dont la sagesse peut mieux discerner le véritable intérêt de leur pays, et dont le patriotisme et l’amour de la justice seront le moins susceptibles de sacrifier à des considérations temporaires ou partielles. […] Il peut arriver que la voix publique, prononcée par les représentants du peuple, soit plus conforme au bien public que si elle était prononcée par le peuple lui-même. » Cette vision se heurtait aux instincts des Américains, qui sont en fait extrêmement égalitaires et démocratiques. La situation ne pouvait pas donc durer très longtemps sans provoquer d’importantes manifestations de défiance. Certains pères fondateurs étaient, il est vrai, plus sensibles à la démocratie. Thomas Jefferson, qui rêvait d’une « nation de petits propriétaires terriens », qui dénonçait les « croassements de la richesse contre la montée du peuple », qui jugeait les banques « plus dangereuses que les armées de métier » et qui opposait « les aristocrates et les démocrates » rencontrait un écho certains chez les premiers populistes. Beaucoup estimaient que considérer le peuple comme le problème de la démocratie, c’était rompre de manière évidente avec la tradition jeffersonienne. Les grandes idées populistes – l’égalité, l’hostilité aux privilèges, aux monopoles, à la concentration des pouvoirs et des richesses – s’inscrivent dans une tradition radicale du XIXe siècle qu’on peut faire remonter au philosophe Thomas Paine et à Thomas Jefferson. Une tradition de gauche autochtone, si j’ose dire.

“À la fin des années 1970, il n'y avait que deux milliardaires dans toute l'Amérique ; aujourd'hui, il y en a 58 rien qu'à Palm Beach, où vit Trump. Et ils justifient souvent leur fortune indécente par une rhétorique méritocratique. La vérité c'est que nous avons rendu la corruption légale en Amérique, ce qui permet à ces personnes d'obtenir ce qu'elles veulent sur le plan politique”

La division entre le peuple et les élites s’est-elle encore aggravée depuis le diagnostic d’une “révolte des élites” posé par Christopher Lasch en 1994 ?

La démocratie américaine est en train de s’effondrer, principalement en raison de l’incroyable inégalité économique engendrée par la révolution conservatrice des années 1970 et 1980. À la fin des années 1970, il n’y avait que deux milliardaires dans toute l’Amérique ; aujourd’hui, il y a 58 milliardaires rien que dans la ville de Palm Beach, en Floride, où vit Trump. Nous avons rendu, de fait, la corruption légale en Amérique, ce qui permet à ces personnes d’obtenir ce qu’elles veulent sur le plan politique. Beaucoup sont des héritiers. D’autres sont des professionnels hautement qualifiés qui dirigent toutes les industries que nous associons à la prospérité moderne – la Silicon Valley, Wall Street, les produits pharmaceutiques, le divertissement... –, et qui s’en sortent également très bien. Ils justifient souvent leur fortune indécente par une rhétorique méritocratique : ils l’ont mérité par leur travail, leur vertu personnelle, leur intelligence, leur assiduité, les « bonnes écoles » où ils ont étudié et les diplômes qu’ils ont obtenus. De l’autre côté, les descendants des populistes vivent dans des régions où la civilisation s’effondre, où les gens meurent d’overdose d’opioïdes et d’alcoolisme. Beaucoup de petites villes autour de Kansas City sont dans un état de délabrement incroyable, et personne dans le paysage politique américain n’a l’intention de faire quoi que ce soit pour y remédier. L’élite en col blanc, y compris de nombreux politiciens démocrates, considère la déchéance de ces personnes comme inévitable, dans la mesure où elles n’ont pas fait les bons choix, n’ont pas fait les bonnes écoles, etc. Il faut les réprimander, pas les aider. La seule expression politique qui reste, pour ces personnes, est le ressentiment. Raison pour laquelle elles s’inscrivent de plus en plus au parti républicain, qui est pourtant l’ancien parti des patrons.

Alors qu’il était plutôt mobilisé par les démocrates, le populisme semble passé chez les républicains. Comment l’expliquer ?

C’est la question de notre époque, et elle n’est pourtant pas très compliquée : les démocrates, qui avaient adopté certaines vues populistes dans les années 1930 avec le New Deal de Roosevelt, sont tombés amoureux de l’élite dans les années 1970 et 1980 ; ils sont devenus le parti de la technocratie. Au même moment, les républicains découvraient le pouvoir de la rhétorique ouvriériste dans un contexte de guerres culturelles. Aujourd’hui, les démocrates de Franklin Roosevelt gagnent régulièrement les régions les plus riches et les mieux éduquées du pays, tandis que les républicains de Ronald Reagan gagnent lentement mais sûrement les électeurs blancs de la classe ouvrière.

Êtes-vous optimistes pour l’avenir de l’Amérique ?

Pas vraiment. Seuls quelques démocrates comprennent le message des classes populaires, et l’un d’entre eux se trouve être le président des États-Unis. Mais les choses ne s’annoncent pas bien pour lui en ce moment. Tous ses successeurs potentiels adoptent la posture élitiste devenue si caractéristique du Parti démocrate, qui attire d’ailleurs aujourd’hui de nombreux anciens républicains, d’anciens conseillers de George W. Bush par exemple, qui rejettent Trump. Le parti accorde beaucoup plus d’attention à ces anciens républicains qu’à ceux qui les interpellent depuis le désert populiste.

https://www.philomag.com/articles/eloge-du-populisme-entretien-avec-thomas-frank

wazoox@diasp.eu

«La croyance de luxe, ou la nouvelle stratégie de distinction de nos élites»

#politique #société #racisme #lutteDesClasses #populisme #CommonDecency

Le summum du prestige, c'est de professer des idées dont seul un statut social élevé permet d'éviter les conséquences. Ainsi, en professant publiquement certaines croyances, on signale indirectement notre appartenance à une élite et on renforce la hiérarchie sociale
[...]
Les membres de cette élite, via leurs relais médiatiques, sont les premiers à remettre en question la famille traditionnelle, l'intérêt du mariage, à encourager la permissivité dans l'école publique, à l'accueil d'une immigration massive, au désarmement de la police, à l'écologie punitive, etc. Ils sont également les premiers à moins divorcer, à mettre leurs enfants dans le privé, à habiter loin des zones défavorisées dans des lieux préservés et à voyager régulièrement en avion. Ce n'est pas uniquement une affaire d'hypocrisie. Le prestige est la monnaie la plus importante de l'économie de cette élite. Dans une société de l'abondance matérielle généralisée, il ne suffit plus d'avoir le chauffage, l'électricité, des vêtements de qualité ou une Rolex, il faut trouver un autre moyen de se démarquer des autres classes et de ses concurrents au sein de la même classe. Et cette solution, c'est ce que Rob Henderson, essayiste et docteur en psychologie de l'Université de Cambridge, nomme une «croyance de luxe».

https://www.lefigaro.fr/vox/societe/la-croyance-de-luxe-ou-la-nouvelle-strategie-de-distinction-de-nos-elites-20231030

frenchhope@diaspora-fr.org

Dans quelle société désirons-nous vivre ? ⬅️ URL principale utilisée pour la prévisualisation Diaspora* et avec plus de garantie de disponibilité.

Archivez vous même la page s'il n'existe pas encore d'archive et évitez ainsi les pisteurs, puis ulilisez µBlockOrigin pour supprimer d'éventuelles bannières qui subsisteraient sur la page sauvegardée.

💾 archive.org

#politique #société #nativisme #populisme #acquissociaux #immigration #autochtonie #cosmopolitisme #illibéralisme #fondamentalismeidentitaire #identitarisme

‼️ Clause de non-responsabilité v1.0

frenchhope@diaspora-fr.org
berternste2@diasp.nl

‘Als de politiek de aanval op ons opent moet je niet schrikken, maar je zelfvertrouwen behouden’

Villamedia

In Brussel voor de Nederlandse boeren met de vuist op tafel slaan. Het huizentekort oplossen door grenzen te sluiten. Duidelijke ideeën, voor complexe problemen. Tom-Jan Meeus schreef er op verzoek van de Maand van de Filosofie het essay ‘Duidelijkheid’ over. Volgens de NRC-journalist lokken politici hun kiezers met ‘aandachtspolitiek’ en ‘spektakelleegte’ naar een mediawerkelijkheid die steeds verder wegdrijft van de politiek-bestuurlijke werkelijkheid. (...)

‘Het is logisch dat uitgevers betaalmuren inzetten want het is vermoedelijk de enige manier om schrijvende journalistiek overeind te houden. Maar het is niet te verdedigen dat de inhoudelijk meest interessante stukken achter betaal­muren zitten en dat oppervlakkige kletskoek vrij toegankelijk is.’ (...)

Hele artikel

Tekening met Tom-Jan Meeuw die zijn boek vasthoudt
© Maaike Putman

Tags: #nederlands #boeken #politiek #media #journalistiek #journalist #nieuws #betaalmuur #politici #populisme

berternste2@diasp.nl

Formerende partijen kijken weg als het om Wilders gaat, en normaliseren zo zijn ideeën

NRC (€)

Een opmerkelijke stilte daalde neer over Den Haag, nadat PVV-leider Geert Wilders vorige week vrijdag in Boedapest had gesproken op CPAC Hungary. (...)

(Tekst loopt door onder het logo.)

Logo van NRC

De stilte zette door ná zijn toespraak, en dat is nog ernstiger. Hij sprak in Boedapest een klassiek Wilders-verhaal uit, zonder direct hard nieuws, maar het was een opeenstapeling van apocalyptische denkbeelden. Hij had het over „bedreigingen van binnenuit en van buitenaf”, „no go-zones waar onze vrouwen en dochters niet langer veilig zijn”, en schilderde immigratie af als een project van duistere elites, die ook nog eens, onder meer, „het onderwijs aan kinderen perverteerden”. (...)

De andere drie partijen [in de regeringsformatie] reageerden niet, in de vermoedelijke hoop dat alles weer voorbij zou gaan – op naar de volgende toespraak, tweet of uitspraak. Wilders weet wat hij al vermoedde: zijn speelruimte is immens. Een duidelijk signaal aan Wilders – afkeuring, een correctie, een waarschuwing – was het allerminste dat ze hadden kunnen geven. Maar zelfs dat kwam niet. (...)

De PVV staat niet buiten de orde, maar ís de orde. Andere partijen kijken weg als Wilders extreme uitspraken doet, of imiteren hem zelfs. Dat was overigens al een tijd gaande, onder meer bij de VVD. Maar sinds november vorig jaar is dit proces versterkt. De drie formerende partijen, die over ruim een week verder gaan onderhandelen met de PVV, behandelen Wilders’ standpunten als volstrekt redelijk. (...)

Normalisering is niet alleen zwijgen op momenten dat dat beter uitkomt, maar ook het overnemen van Wilders’ ideeën, en zijn harde, op de persoon gerichte politieke stijl. Dat proces is het gevolg van een tragisch gebrek aan tegenspraak.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #politiek #formatie #pvv #wilders #nsc #bbb #vvd #populisme #extreemrechts

kcemorg@diaspora-fr.org

Contrairement aux autres especes, chez nous ce sont toujours les cons qui gagnent

La reculade sur le climat, un signe de la pression du populisme

Au lieu de tracer le chemin de la transition écologique et d’agir en conséquence, le gouvernement français justifie son inaction, voire ses régressions, par la montée de l’extrême droite dans les sondages à l’approche des élections européennes de juin.

#humanité #populisme #fascisme #fnsea

berternste2@diasp.nl

Duitsland demonstreert, Nederland praat over een kabinet met radicaal-rechts

Toine Heijmans (De Volkskrant)

Achternagezeten door echo’s uit de Tweede Kamer rij ik naar Duitsland, waar ze wel betogen tegen de opmars van radicaal-rechts, met miljoenen mensen, al wekenlang. Het is een druilerige, doordeweekse dag in Emden en toch staan onder het stadhuis driehonderd demonstranten, en als ik me bekendmaak als Nederlander zeggen ze: dat hadden we niet van de Nederlanders verwacht. Dat ze het zo laten gebeuren.

Daniël Zempel, een van de organisatoren, zo netjes mogelijk: ‘We zijn wel wat verwonderd. Voor veel Duitsers zijn jullie het lichtende voorbeeld van een liberaal land.’ (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van demonstratie
Demonstratie voor de democratie op woensdag in de noordelijke havenstad Emden, Duitsland. Beeld Toine Heijmans.

Geert Wilders wordt in Duitsland gezien als ‘prototype voor andere populisten’, zegt Daniël Zempel. Dat niemand tegen hem demonstreert valt op. (...)

‘De partij van Wilders lijkt ons nog wat extremer dan de AfD,’ zegt Wolfgang Henkelmann, ‘hier durft niemand te zeggen: moskeeën moeten dicht.’ Radicaal-rechtse politici versterken het ‘Alltagsrassismus’, zegt hij ook: ze maken het abnormale normaal.

En: ‘Hebben jullie in Nederland geen verzetscultuur?’ (...)

In Duitsland noemen ze ons ‘Gutmenschen’, zegt Daniël, ‘dat is wat radicaal-rechts altijd doet: een etiket plakken. Het is een effectieve manier om een groep het zwijgen op te leggen.’ De Afd eigent zich ‘het volk’ toe, zegt hij ook, ‘alsof ze de enige vertegenwoordiger zijn. Maar dat zijn ze niet.’

En daarom staan ze vanavond hier, en zijn er dit weekend in Duitsland opnieuw grote demonstraties. ‘Het helpt, je ziet de toon in de maatschappij veranderen. We verliezen iets van waarde, dan is het belangrijk sterk te blijven.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #duitsland #pvv #wilders #afd #extreemrechts #demonstratie #populisme #politiek #discriminatie #racisme

magdoz@diaspora.psyco.fr

Alors... Petit site au nom anglais #TheConversation... pour bien planter le décor.
Et donc, après 3-4 minutes de lecture : 30 traqueurs déjà, sur la page, du gogole à mort.
Un site bien vérolé.

Avec une orientation #politique très nette : le #néo-libéralisme !
Car on voit un encadré vidéo d'une émission d'Arte, la chaîne pro-UE, une chaîne que je regarde souvent, mais dont je sais très bien ce qu'il en est...
Et donc, tout naturellement, après avoir bien démonté qlq détours sur le mot " #Populisme", pour se la jouer fiable aux yeux du lecteur, à la fin, là où donc on place le message important :

En particulier, dans le contexte européen contemporain, où la crise de la #démocratie représentative se marque dans le déclin des corps intermédiaires (partis et syndicats) qui assuraient le lien continu entre les groupes sociaux et l’État, la difficulté des mouvements populistes à reconstruire ces canaux de médiation de façon durable constitue un écueil fondamental du point de vue démocratique.

Faudrait surtout pas rappeler que ce sont les institutions européennes, qui sont à la manœuvre, pour DÉTRUIRE le fonctionnement des syndicats ! Faut-il rappeler que tous ces syndicats ont été obligés de faire allégeance à la CES (Confédération Européenne des Syndicats) pour obtenir du pognon ? Traduction = véhicule la bonne parole néolibérale européenne, et on te subventionnera !
Voilà la vraie raison de l'écroulement des syndics, de la perte de confiance et d'adhérents : les syndics sont beaucoup trop devenus une courroie d'entraînement de la politique néolibérale !

Attention, cela ne nie pas que des gens dans les syndics, soient vraiment dans la #lutte, évidemment, et d'ailleurs, au sein même des syndics, il y a justement des conflits quant à cette affiliation à la CES !

Le temps d'écrire ce commentaire ? 50 traqueurs environ, en augmentation ! Site pourri, à ne pas partager !
Et en augmentation constante, comme le montre la capture d'écran.

Et certains n'ont toujours pas conscience, que la montée de l'extrême-droite en #France, n'a pas pu se faire sans l'aide des petits #bourgeois !

#Néolibéralisme #Fascisme #UE #EU #Travailleurs #Syndicats #CES

berternste2@diasp.nl

Antonio Scurati onderzocht fascisme en populisme: ‘Ik maak me oprecht zorgen over Nederland’

De Volkskrant

Antonio Scurati schreef een gevierde romanreeks over Mussolini. Over het heden wil hij niet schrijven, maar lezers bleven hem wijzen op parallellen. Zo ontstond Fascisme en populisme, dat onlangs werd vertaald. ‘Het geloof dat democratie de beste regeringsvorm is, verliest snel terrein.’ (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Scurati bij boekenkast
Antonio Scurati

In dat boek, Fascisme en populisme, dat vorige maand in Nederlandse vertaling verscheen bij uitgeverij Podium, stelt Scurati dat Mussolini niet alleen de aartsvader was van het fascisme, maar ook van het populisme. Het populisme gebruikte hij om Italië te verleiden, het fascisme om het te verkrachten. (...)

‘Die kleine groepjes extremisten zijn niet mijn grootste zorg. Ik maak me meer zorgen over de populisten die de paleizen van de macht via de voordeur binnenwandelen na een goede verkiezingsuitslag. (...) Kijk naar Nederland. De kans dat een gewelddadige groep extremisten jullie overheidsgebouwen bezet, lijkt me kleiner dan dat iemand met veel anti-rechtsstatelijke standpunten – ik noem een Geert Wilders – gewoon legitiem aan de macht komt.’

Op het moment dat u de toespraak in Genève hield, was de bezorgdheid over de verkiezingswinst van Giorgia Meloni in Italië groot. Een jaar later klinkt er vooral opluchting, omdat het minder erg is dan werd gevreesd. Is dat een terechte reactie?
‘Nee, absoluut niet. Die opluchting komt doordat de geschiedenis zich niet letterlijk herhaalt. (...) Maar dat het zich nu anders ontwikkelt, betekent niet dat het ongevaarlijk is. In Italië is gewoon een partij aan de macht die aan elkaar hangt van autoritaire, anti-liberale impulsen. Het alarm van een jaar geleden was misschien misleidend, maar de geruststelling van nu is dat ook.’ (...)

‘Antiparlementarisme is een van de fundamentele kenmerken van het populisme. Dat gold honderd jaar geleden voor Mussolini en het geldt nu voor de populisten van zowel rechts als links. Een van de belangrijkste kenmerken van het populisme is dat de leider zegt: ik vertegenwoordig het volk en het volk, dat ben ik. Die identificatie met de gewone burger vertaalt zich in een ingebakken minachting voor ieder pluriform parlement. Daar zitten namelijk partijen in die het oneens zijn met de leider en dus met de burger.’ (...)

‘Populisten zien één volk, dat één wil heeft. Diversiteit van het electoraat wordt niet geaccepteerd.’ (...)

‘Zodra de liberalen met Wilders in zee gaan, begint een proces van normalisatie. Dat heb ik zien gebeuren in Italië: iets wat tot een dag voor de winst van Meloni ondenkbaar was, was een dag later opeens zo normaal dat zelfs serieuze kranten als de Corriere della Sera stukken plaatsten waaruit begrip voor de winst sprak.’ (...)

‘Een liberaal die samenwerkt met een antirechtsstatelijke partij die de vrijheid juist wil inperken, verraadt zijn eigen identiteit.’ (...)

‘Het is inderdaad niet democratisch om die 25 procent [PVV-kiezers] te negeren. Alleen zegt toch niemand dat je die 25 procent moet negeren? (...) Vooralsnog is er bij jullie een situatie waarbij 75 procent van de Nederlanders niet op Wilders heeft gestemd. Dat is de echte meerderheid en die meerderheid wil waarschijnlijk geen regering met daarin sterke antirechtsstatelijke elementen.’ (...)

‘Als Trump herkozen wordt en de Verenigde Staten besluiten hun troepen terug te trekken uit Europa, kunnen er daarom twee dingen gebeuren. Of Europa wordt een nog hechtere gemeenschap en het proces van eenwording versnelt, inclusief een gemeenschappelijk leger. Of het vervalt weer in een staat van versnippering, waarbij veel kleine staten verzwakt raken en bedreigd worden door een externe agressor die niets wil hebben van onze vrijheden, onze autonomie en onze democratie.’

‘Omdat ik vrees voor het tweede scenario, maak ik mij grote zorgen wanneer ik lees over de sterke anti-Europese bewegingen in landen als Nederland, een land dat ik enorm bewonder. Dankzij jullie sterke democratische en libertaire tradities vertegenwoordigen jullie de top van de Europese beschaving. Dus dat er juist uit Nederland nu een walm opstijgt van isolationisme en anti-Europees sentiment, maakt mij oprecht verdrietig.’ (...)

‘Vooral het geloof dat democratie de beste regeringsvorm is, verliest snel terrein. En als ik het over democratie heb, bedoel ik trouwens een liberale democratie. Een autoritaire democratie is een contradictio in terminis, die bestaat niet. Toch zijn er steeds meer burgers in vrije landen die worden verleid door juist dat soort autoritaire en populistische ideeën. Ze denken dat het goed is een aantal vrijheden op te geven in ruil voor de belofte van bescherming en meer veiligheid.’ (...)

‘Mijn generatie groeide op met de blik naar de Verenigde Staten. Amerika was de leider van de vrije wereld en een tijdlang is dat ook zo geweest. Maar die tijd is voorbij. Nu zijn wij, West-Europeanen, de hoeders van de liberale democratie. En dat geldt dus ook, of misschien wel vooral, voor vrije en vooruitstrevende landen als Nederland.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #boeken #scurati #fascisme #democratie #populisme #wilders #pvv #meloni #autocratie #liberalen #liberale_democratie #europa #poetin #rusland

berternste2@diasp.nl

Consumenten verenigt u!

De Groene Amsterdammer

Met mensenrechten heeft een begrip als internationale solidariteit al lang niets meer te maken. Het gaat nu om handelsbelangen.

(Tekst loopt door onder de illustratie.)

Illustratie: figuur (piloot?) met helm en uniform vol reclame
.

Het opvallende is dat al die angsten van rechtse complotdenkers, of afgehaakten, of autonomen, of hoe je ze ook noemen wil, bezorgde burgers wellicht, zoveel lijken op gebeurtenissen die echt hebben plaatsgevonden. Alleen werd het toen anderen aangedaan. The great replacement bijvoorbeeld, de overtuiging dat de witte bevolking vervangen wordt door mensen van kleur: voor de inheemse bevolking van Amerika, Australië of Palestina is zo’n vervanging maar al te reëel geweest. Het geïnstitutionaliseerde kindermisbruik waar elites tegenwoordig van worden beschuldigd, was vroeger vooral op scholen voor inheemse kinderen praktijk (zie bijvoorbeeld Canada). En al was het geen plandemie, bijna de gehele Zuid-Amerikaanse bevolking is ooit weggevaagd door ‘westerse’ virussen.

Hoe kan het toch dat witte mensen statistisch het veiligst zijn op deze wereld, maar ze desondanks ook het angstigst zijn? (...)

Zou het kunnen, vraagt [Naomi Klein] zich af, dat wat complotdenkers vrezen ‘een dramatische omkering van rollen is waarbij de slachtoffers daders worden?’.

In dat licht valt de symboliek van de aanklacht tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof nauwelijks te missen. Het moest haast wel Zuid-Afrika zijn die in het land van zijn voormalig kolonisator het imperiale geweld tegen de Palestijnen probeert te stoppen. Toen Duitsland dreigde zich in de rechtszaak te mengen, was het de president van Namibië die fijntjes herinnerde aan de Duitse genocide, ‘de eerste van de twintigste eeuw’, die tienduizenden Namibiërs het leven kostte. (...)

Internationale solidariteit maakte plaats voor globalisering, voor handelsverdragen, outsourcing, goedkope arbeid, goedkope producten, culturen die steeds meer op elkaar lijken. (...)

De westerse burger is vooral nog consument. Vandaar ook dat de VS en Engeland, met ondersteuning van Nederland, Jemen bombarderen. De Houthi’s houden Israëlische vrachtschepen tegen waardoor westerse kopers langer op hun Amazon- en Shein-shit moeten wachten. ‘Zelfverdediging’ noemt het Westen de bombardementen. Vergeet die mensenrechten, handelsbelangen gaan boven alles.

Ik had hier nog veel meer willen schrijven. Dat westerse media de Zuid-Afrikaanse aanklacht tegen Israël bijvoorbeeld zo veel mogelijk negeerden (de rechtszaak tussen Johnny Depp en Amber Heard kreeg vorig jaar meer aandacht). (...)

De afgelopen tijd is al veel gepraat over de linkse identiteitscrisis en hoe nu verder, maar daarbij ontbrak het internationale element. Zolang politici echter het geweld blijven faciliteren dat de privileges van westerse consumenten moet beschermen, van het geweld in de mijnbouw, in sweatshops of van de wapenindustrie, tot aan het uitmoorden van gewone burgers in Palestina, Congo of de Amazone, weet de gewone burger hier, bewust of onbewust, dat diezelfde politici het ook niet zullen opnemen voor hem. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #israel #palestina #palestijnen #gaza #houthi #kapitalisme #internationale_solidariteit #populisme #consumentisme #handelsbelangen #zuid-afrika #namibie #congo #media #nieuws #journalistiek #journalist #beroemdheden #inheemse_bevolking #amazone #sweatshops #links #wapenindustrie

berternste2@diasp.nl

Martin Wolf noemt de financiële wereld ‘sociaal nutteloos’ en bepleit ingrijpen

De Volkskrant

Martin Wolf, boegbeeld van het deftige zakenblad Financial Times, ­trekt harde conclusies over de financiële wereld, die hij op zijn best ‘sociaal nutteloos’ noemt. Hij bepleit fors ingrijpen in de markt ten gunste van mens en planeet. (...)

‘De homo sapiens is vatbaar voor orgieën van domheid, wreedheid en vernietiging. Ik heb vrede, stabiliteit of vrijheid nooit voor lief genomen, en zie mensen die dat wel doen als dwazen.’ (...)

(Text continues underneath the photo.)

Foto van Martin Wolf in tuin
Martin Wolf

Het welvaartsverlies door de bankencrisis van 2008 effende het pad voor ‘pluto-populisten’ zoals Trump, schrijft Wolf. Met pluto-populisten doelt hij op rechtse, plutocratische politici, die hun rijkdom proberen te beschermen tegen de vette vingers van de fiscus door het electoraat op te hitsen tegen zondebokken, zoals de Republikeinse partij doet in de Verenigde Staten.

‘Stel: je bent een centrum-rechtse partij en je wilt de belastingen voor de allerrijksten laag houden. In een democratie is dat nogal lastig, want de allerrijksten vormen per definitie een minieme minderheid van de bevolking. Dus hoe krijg je dan toch grote delen van de kiezers achter je, ook al is het niet in hun economische belang om op je te stemmen?

‘De truc: zet mensen tegen elkaar op langs nationalistische, culturele en raciale lijnen. Met deze plutocratische variant op identiteitspolitiek hebben de rijken een coalitie weten te smeden met Amerikanen uit de midden- en arbeidersklasse, die het helemaal gehad hebben met centrum-linkse politici.’ (...)

Wolf windt er in zijn boek geen doekjes om: dezelfde financiële wereld die het pad effende voor de opkomst van Trump, is op zijn best ‘sociaal nutteloos’. Op zoek naar makkelijke rendementen staken banken en andere investeerders de voorbije decennia vooral geld in kantoren, luxe woningen en ander vastgoed. Dit maakte de economie niet alleen kwetsbaarder voor zeepbellen, maar trok ook geld en arbeidskrachten weg uit sectoren die de productiviteit – een van de belangrijkste factoren achter onze welvaart – wél vooruit hadden kunnen helpen.

‘In de financiële sector worden zowel menselijke talenten als productiemiddelen verspild’ (...)

Maar de laatste jaren begint [Wolf] steeds meer te lijken op een onvermoeibare kerkhervormer, die zijn stellingen over het ‘democratische kapitalisme’ – in contrast met het ‘autoritaire kapitalisme’ van China – column na column aan de deuren spijkert.

‘Hervorming’ is daarbij het sleutelwoord, want van revolutionairen moet Wolf niets hebben. (...)

‘Het is niet alleen onmogelijk, maar ook verkeerd om te proberen een samenleving vanaf nul opnieuw op te bouwen, alsof haar geschiedenis geen enkele waarde heeft’, schrijft Wolf over revoluties. ‘Het resultaat van dergelijke pogingen is altijd vernietiging en despotisme geweest.’

In plaats daarvan presenteert Wolf in zijn boek een litanie aan hervormingen. Roei belastingontwijking uit door bedrijven desnoods van de markt te verbannen als ze hun winsten blijven wegsluizen naar belastingparadijzen, oppert Wolf. Stel bankiers persoonlijk aansprakelijk bij fraude of ernstig falen. Stop de fiscale voordeeltjes voor schulden maken – denk aan onze eigen aftrek voor hypotheekrente of het lenen van geld om aandelen te kopen – want die maken het financiële stelsel alleen maar wankeler. En laat Facebook en andere sociale media een vergoeding betalen aan gebruikers voor de privédata die ze aan adverteerders verkopen.

Het doel van bedrijven moet weer zijn om ‘de problemen van mens en planeet op een profijtelijke manier op te lossen, in plaats van te profiteren van het veroorzaken van problemen’, schrijft Wolf. (...)

Als de economische oorlogsvoering tussen de Verenigde Staten en China escaleert, riskeren we een echte oorlog, wat een catastrofe zou zijn. Bovendien hebben we China ook gewoon nodig, bijvoorbeeld voor de levering van grondstoffen voor de energietransitie.’

‘Hoewel China een kolossaal probleem is, maak ik me nog grotere zorgen over de koers van de Verenigde Staten. Als Trump terugkeert in het Witte Huis, is het de vraag of je überhaupt nog van ‘het Westen’ kunt spreken als politiek bondgenootschap, gezien zijn opvattingen over bijvoorbeeld de Navo en de Oekraïne-oorlog.’ (...)

‘Degrowth gaat onze planetaire crisis niet oplossen, omdat grofweg 85 procent van de mensheid niet in de rijkste, geïndustrialiseerde landen leeft. Zelfs als het Westen stopt met economische groei, is ons welvaartsniveau nog steeds véél hoger dan elders in de wereld. Zelfs de Chinezen zijn per hoofd van de bevolking nog altijd drie keer zo arm als de Amerikanen.’ (...)

‘De enige manier waarop degrowth de CO2-uitstoot voldoende zou kunnen verlagen, is door terug te gaan naar het welvaartsniveau van voor de Industriële Revolutie, toen de meeste mensen in abjecte armoede leefden. Voor zo’n plan zul je in geen enkele democratie de handen op elkaar krijgen. Het is alleen af te dwingen via een soort eco-dictatuur, en dan ook nog een mondiale dictatuur. Onze enige hoop is een technologische revolutie.’ (...)

Als we de klimaatcrisis en de opkomst van China niet het hoofd weten te bieden, schrijft u, ‘zou het licht van de vrijheid weleens kunnen doven’. Het klinkt als een grafschrift.

‘Wel een beetje, inderdaad. We leven in een tijd waarin liberale democratieën onder druk staan. Ze hebben een deel van hun legitimiteit verloren, met name in de ogen van jonge mensen, die het gevoel hebben dat de politiek niet daadkrachtig genoeg optreedt in de grote vraagstukken van onze tijd, zoals het klimaat. Terwijl: als je om je heen kijkt, leven we nog altijd in ’s werelds minst beroerde samenlevingen. Niemand maakt mij wijs dat het leven in het autoritaire China of Rusland beter is. Dat we in vrijheid leven en slechte leiders eruit kunnen bonjouren – en soms zelfs goede leiders – is van onschatbare waarde. Maar we staan voor enorme uitdagingen als samenleving, en het is niet uitgesloten dat we zullen falen.’

Hele artikel

Tags: #nederland #boeken #financiele_wereld #populisme #democratie #kapitalisme #globalisering #china #vs #trump #degrowth #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #co2 #belastingontwijking #belastingparadijs #hypotheekrente #sociale_media #data #data_mining

salinger3@diaspora-fr.org

Maurice Barrès, Charles Maurras, Léon Daudet… , qui aujourd’hui fascinent et inspirent les “penseurs” d’extrême droite dans leurs idées de préférence nationale et de loi du sang, diabolisaient l’ étranger ; ils ne visaient à leur époque ni l’Algérien ni le Marocain, ce n’était pas la mode ; non, ils vomissaient l’ennemi de toujours, celui de l’intérieur : le juif ; et puis aussi le Belge… l’Italien… l’Espagnol…

https://section-ldh-toulon.net/il-y-a-un-siecle-les-Ritals.html

#RN #FN #extremedroite #racisme #xenophobe #etranger #juif #antisemite #haine #nationalisme #nationaliste #populiste #populisme #antifa

berternste2@diasp.nl

Economisch commentator Martin Wolf: ‘Willen we de democratie redden, dan moeten we het kapitalisme repareren’

Follow the Money

Martin Wolf, de economisch commentator van de Financial Times, waarschuwt voor de teloorgang van onze democratische samenleving. Het huwelijk tussen kapitalisme en democratie staat op springen, en de populariteit van nationalisten en autocraten groeit overal ter wereld. Politiek links kijkt intussen meer naar identiteitspolitiek dan naar de economische oorzaken van de opkomst van radicaal rechts. Als we niet snel ingrijpen, belanden we in een kapitalistisch systeem ‘waarin je de baas moet paaien om dingen voor elkaar te krijgen’. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Foto van
Omslag boek

Wolf ontwikkelde zich na de financiële crisis van 2008 tot een stevig criticus van ons bancaire systeem. Hij hekelt dat private banken aan het beheer van de maatschappelijke betaal- en spaarfunctie verdienen: ‘Bankiers zijn gewoon de best betaalde ambtenaren die we hebben; dat is belachelijk,’ zei hij in 2015.

Toen in maart 2023 de Amerikaanse en Zwitserse overheid opnieuw moesten ingrijpen om grote systeembanken (SVB, First Republic en Credit Suisse) te redden, beschreef hij ons bancaire systeem in de FT opnieuw als ‘een systeem dat essentieel is om de markteconomie te laten functioneren, terwijl het zelf niet volgens die regels werkt’. (...)

Hij is hier voor een publiek debat op het Brainwash Festival, naar aanleiding van zijn laatste boek: The Crisis of Democratic Capitalism. Het is zijn eerste boek dat in het Nederlands is verschenen. (...)

Wolf wil ons eraan herinneren dat de ‘representatieve democratie’ met ‘algemeen kiesrecht’ geen vanzelfsprekendheid is. Als we niet opletten wordt onze samenleving ‘minder vrij, minder welvarend en minder plezierig om in te leven’. (...)

De groeiende populariteit van nationalisten en ‘would-be autocraten’ verontrust hem: van Jair Bolsonaro in Brazilië tot Boris Johnson in het VK, van Viktor Orbán in Hongarije tot Narendra Modi in India [en Trump in de VS]. (...)

De opkomst van autocraten is volgens Wolf onlosmakelijk verbonden met economische onzekerheid, financiële crises en de stagnatie van onze economie. ‘Mensen verwachten dat de economie ze een redelijk niveau van welvaart en kansen zal bieden. Gebeurt dat niet, of minder dan verwacht, dan raken ze gefrustreerd en rancuneus.’ (...)

Dat bancaire winsten worden verdeeld onder bankiers en hun aandeelhouders, terwijl bankreddingen, steunprogramma’s en garanties met publiek geld worden betaald, is tekenend voor een bredere trend. Onze economie is veranderd van een ‘productieve economie’ die welvaart voor velen oplevert in een ‘rentenierseconomie’ die alleen voor the happy few werkt. (...)

Zo legt hij stap voor stap uit hoe de samenleving binnen onze rentenierseconomie lijdt onder winstbejag, verkeerde toewijzing van middelen, monopolistische markten, zwakke concurrentie en belastingontwijking. (...)

De kracht van het democratisch kapitalisme is volgens Wolf dat daarbinnen de economische en politieke macht (relatief) goed van elkaar zijn gescheiden. De competitieve markt speelt er een cruciale rol in; die geeft mensen zonder politieke macht de vrijheid om zich economisch te ontplooien. Het democratische element zorgt ervoor dat rijkdom geen voorwaarde is om politieke invloed te kunnen uitoefenen. (...)

Dit delicate evenwicht kan volgens Wolf op twee manieren worden verstoord. ‘In het verleden kwam het gevaar van links. Ik was hartstochtelijk anticommunistisch.’ ‘Volledig socialisme’ is volgens hem ‘inherent antidemocratisch en tegen concurrentie’, aangezien binnen dat systeem ‘politieke macht en controle over waardevolle hulpbronnen versmolten zijn’.

‘Maar het autoritair socialisme is vrijwel verdwenen,’ zegt Wolf. ‘En voor het eerst in mijn leven denk ik dat het grootste gevaar nu van rechts komt.’ Het gevaar zit ’m in ‘de overname van de staat door degenen die de economie controleren’. ‘Would-be autocraten’ als Trump en Johnson zijn lid van de groep insiders met goede connecties, afkomstig uit de zakelijke elite die ze pretenderen te bestrijden. (...)

Wolf ziet verontrustende parallellen met het interbellum: ‘Het is geen geheim dat de Duitse zakenelite Hitler steunde.’ (...)

‘Democratisch kapitalisme beschouw ik als een huwelijk tussen democratie en kapitalisme,’ legt Wolf uit. ‘Het lijkt erop dat de democratie als eerste zal breken, maar we moeten naar het kapitalisme kijken om de belangrijkste reden voor dat falende huwelijk te vinden: de economie ondermijnt momenteel de democratie.’

Om het huwelijk te redden, moeten we de economie hervormen. Wolf haalt inspiratie uit de New Deal, het omvangrijke sociaal-economische hervormingsprogramma waarmee de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt in de jaren 1930 de economie uit het slop wist te halen. Wolf stelt een nieuwe New Deal voor die, net als Roosevelts plan, moet zorgen voor ‘duurzame economische groei die iedereen ten goede komt, goed en lonend werk, kansengelijkheid, en bestaanszekerheid voor wie dat nodig heeft’. (...)

De hervormingsmaatregelen die Wolf voorstelt, hebben we stuk voor stuk eerder gezien: uitbreiding van de welvaartsstaat, zwaardere belasting op vermogens, internationale afspraken om belastingontwijking tegen te gaan. En handhaving van antitrust-wetgeving om monopolies op te breken en de corporate invloed op politici te beperken. Tot slot wil hij speculatie met een financiële transactiebelasting ontmoedigen – want financiering moet weer naar de productieve economie. (...)

Radicalere ideeën – zoals een universeel basisinkomen, of degrowth (een politieke stroming die een economische paradigmaverschuiving voorstaat, weg van economische groei en consumentisme) – wijst hij af als utopisch. Hij zet liever in op de verduurzaming van onze energiebronnen dan op het minderen van consumptie. ‘Ik weet niet of dat volstaat om een klimaatcatastrofe te voorkomen, maar ik zie het andere gewoon niet gebeuren.’

Dat heeft alles te maken met politieke haalbaarheid. (...)

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Foto van Martin Wolf
Martin Wolf

Het meest radicale voorstel in Wolfs nieuwe New Deal is de hervorming van de bancaire sector. Hij is voor de invoering van ‘een digitale munt, uitgegeven door de centrale bank, die bankdeposito’s kan vervangen’ oftewel Central Bank Digital Currency (CBDC). ‘In plaats van zoals nu te profiteren van het door de overheid verleende recht om geld te scheppen door leningen te verstrekken, zouden banken dan slechts tussenpersoon zijn.’ (...)

Of deze fundamentele hervorming van de bancaire sector wordt doorgevoerd, is zeer de vraag. Wolfs voorstel gaat veel verder dan dat van de Europese Commissie of de plannen van de Europese Centrale Bank, waarbij iedereen slechts 3000 euro op zijn rekening mag hebben. ‘Politici zijn doodsbang om die weg in te slaan, omdat het in wezen betekent dat ze slaags zullen raken met de machtigste belangen in onze maatschappij: de banksector.’ (...)

Zijn voorstellen zijn enerzijds weinig revolutionair; het is onzeker of ze ver genoeg gaan om de groeiende ongelijkheid en de gevolgen van klimaatverandering tijdig een halt toe te roepen. Dat zegt hij zelf ook. Anderzijds zijn vergelijkbare ideeën om belastingontwijking en financiële speculatie aan banden te leggen al vaak geopperd, maar zelfs zulke voor de hand liggende ingrepen zijn moeilijk te realiseren. (...)

Wolf ziet zijn werkgever, de Financial Times, nog steeds als ‘het politieke midden’. (...) De ideologie van de vrije markt, het klassieke liberalisme, is vrijwel verdwenen.’

Maar ook op links is er volgens Wolf veel veranderd. ‘Vroeger had links het altijd over gelijkwaardigheid, sociale zekerheid en de welvaartsstaat. Er was een levendig debat hoe radicaal de herverdeling moest zijn, hoe hoog de belastingen moesten zijn, enzovoorts.’ Maar die economische thema’s zijn verdrongen door ‘identiteitskwesties’. Hij acht dat een grote fout. ‘Een strijd om identiteitspolitiek zal rechts altijd winnen.’ (...)

‘Dat iemand als ik bij de Financial Times – de krant van de zakenelite – kan schrijven over doorgeschoten liberalisering, over beteugeling van winstzucht en herstel van het machtsevenwicht ten gunste van de arbeidersklasse, en dan mijn baan gewoon houd, laat zien hoe extreem de situatie is.’ Het is een uitnodiging: ‘Ik hoop dat dit de deur opent voor jongere mensen die revolutionairder zijn dan ik, en die betere ideeën hebben om het democratisch kapitalisme te redden.’

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #economie #democratie #populisme #martin_wolf #kapitalisme #socialisme #identiteitspolitiek #autocraten #arbeiders #ongelijkheid #rentenierseconomie #marktfundamentalisme #liberalisering #neoliberalisme #banken #digitale_munt #CBDC