Oorlogseconomie
De Groene Amsterdammer
Het woord oorlogseconomie valt steeds vaker. De generaals Bauer en Eichelsheim moesten eraan te pas komen om onze politici erop te attenderen dat bij een oorlog ook een oorlogseconomie hoort (waar waren de economen?). Het volstaat niet om Zelensky te knuffelen, geel-blauw te dragen en plechtig ‘as long as it takes’ te zeggen. Er moet ook geleverd worden, een miljoen granaten bijvoorbeeld. (...)
Essentiële zaken moeten dan voorrang krijgen, van bovenaf geregeld, want spontaan en van onderop gebeurt zoiets niet. (...)
(Tekst loopt door onder de illustratie.)
Maar zijn onze middelen eigenlijk wel schaars? (...)
Die schaarste zit hem niet in de middelen; die zijn misschien wel overvloedig. Kijk even mee.
Te weinig mensen in zorg, onderwijs en techniek? In de horeca werken nu 65 procent meer mensen dan in 1995, in de vastgoedhandel 34 procent meer. Maar in de bouw 18 procent, in het openbaar bestuur 17 procent en in de energievoorziening 13 procent meer mensen dan in 1995. Nogal een scheefgroei tussen essentiële sectoren en andere bezigheden. Er werken evenveel mensen, zo’n dertigduizend, in persoonlijke dienstverlening voor rijke huishoudens (koks, dienstmeisjes, butlers, tuinlieden en babysitters) als in de hele sector energievoorziening. Overvloed of schaarste?
Te weinig stikstofruimte? Er zijn in Nederland twaalf miljoen varkens, vier miljoen koeien, honderd miljoen kippen, een miljoen schapen, nog wat geiten. Te weinig geld voor woningen? Tussen 2013 en 2021 investeerden institutionele beleggers 15 miljard in onze woningmarkt, Nederlandse huishoudens staken er nog eens 100 miljard via hypotheken in. Het geld is er wel, maar hoe wordt het gebruikt? Te weinig huizen dan? Misschien voor starters, maar het aantal tweede huizen en huizen aangekocht door private equity en andere beleggers nam ongeveer even snel toe als de officiële woningschaarste. Er is dus schaarste en overvloed tegelijk. De woningen zijn er wel, maar niet in de juiste handen – althans, als we met ‘juist’ bedoelen: de juiste verdeling om de schaarste op te lossen. (...)
Het kan, want we hebben genoeg middelen: genoeg mensen, materialen, ruimte, talent, kennis, zeker genoeg geld.
Slechts op één gebied hebben we misschien echt een tekort. In staatsmanschap en wijs beleid zijn we dezer dagen niet ruim bemeten.
Tags: #nederlands #nederland #economie #oorlogseconomie #schaarste #personeel #woningbouw #woningmarkt #zorg #onderwijs #techniek #stikstof #stikstofruimte #energie #energievoorziening
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data112485690-37704c.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/03/data112485690-37704c.jpg)
:quality(70):focal(2615x1560:2625x1570)/cloudfront-eu-central-1.images.arcpublishing.com/liberation/75P6AINKYNCSTORTOBVG7KI7B4.jpg)
