De omgebrachte familie van Marga Minco kon voortbestaan in haar verhalen

NRC

Marga Minco (1920-2023) - Overleven was haar lot, haar literaire opdracht werd het getuigen daarvan in een bescheiden, maar indringend oeuvre.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Marga Minco’s oeuvre was geserreerd van toon en bescheiden van omvang. Foto Vincent Mentzel.

Toen Het bittere kruid verscheen, in 1957, leek het alsof er „iets openbrak”, zei de deze week overleden schrijfster Marga Minco vier jaar geleden, in een van de laatste interviews die ze gaf. Er brak dankzij dat literaire werk iets open in Joodse kringen, zei ze erbij, háár kringen. En „hoe het daarbuiten was, weet ik niet, maar de recensies uit die tijd zijn duidelijk: ik had iets losgemaakt, ze een spiegel voorgehouden.” Haar kleine oorlogskroniek confronteerde Nederland met het lot van de Joden, dat na de Tweede Wereldoorlog veronachtzaamd werd.

Want Minco was „kwaad” toen ze haar debuut schreef, om de onverschilligheid waarmee veel Nederlanders in de jaren vijftig doorleefden. De oorlog werd bij voorkeur vergeten, uit schaamte, of juist met de blik gericht op de toekomst. (...)

Beroemd werd Minco’s verhaal ‘Het adres’, over de zogenoemde ‘bewariërs’, die de bezittingen van ondergedoken of weggevoerde Joodse buren overnamen, om die na de oorlog, Oost-Indisch doof, niet meer terug te geven. (...)

Het bittere kruid wordt inmiddels tot de klassiekers van de Europese oorlogsliteratuur gerekend, en behaalde een miljoenenpubliek. (...)

Minco gebruikt geen woord te veel, en dat gebrek aan opsmuk veroorzaakt een grote dramatische spanning. (...)

Die helderheid was welbewust, Minco wist dat ze zich „als een objectieve waarnemer moest opstellen, om erover te kunnen schrijven. Het onderwerp was al geladen genoeg”, zoals ze eens zei. Daardoor behielden haar woorden inderdaad hun zeggingskracht. Maar ook doordat de geschiedenis nu eenmaal nooit echt afgerond is, zoals duidelijk werd bij de toekenning van de P.C. Hooft-prijs in 2019. De schrijfster herkende toen tot haar schrik de naam van de bestuursvoorzitter van de prijs, Gillis Dorleijn. Hij was de kleinzoon van de mensen die zich na de oorlog de bezittingen van Minco’s vermoorde ouders hadden toegeëigend. Het beroemde verhaal ‘Het adres’ ging over de familie ‘Dorling’.

„Hij kan er niets aan doen”, reageerde Minco. Maar het was ook een voorval van absurd toeval dat pijnlijk perfect in Minco’s oeuvre paste.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #marga_minco #minco #bittere_kruid #oorlog #jodenvervolging #holocaust #bewariers

De persvrijheidslezing van Step Vaessen: ‘Not at war’

Villamedia

In Den Haag sprak Step Vaessen op het jaarlijkse EFJ-congres de persvrijheidslezing uit, met de titel 'Not at war'. Vaessen is internationaal correspondent voor Al Jazeera. Ze werkt sinds drie jaar vanuit Europa, daarvoor vanuit Rusland en Azië. Dit is de tekst van de hele toespraak van Vaessen. (...)

Van de ene dag op de andere veranderden vredelievende politici in oorlogszuchtige mensen, die in Brussel, Londen of Berlijn om het hardst ferme taal uitsloegen. Nieuwsbulletins werden plotseling gedomineerd door militaire experts die propageerden dat we allen samen Oekraïne moeten steunen en wapens moeten sturen.

Zij die dit verhaal openlijk in twijfel trokken, of zich afvroegen wat de gevolgen zouden kunnen zijn, werden vaak afgeschilderd als pro-Russisch of beticht van het leveren aan de vijand van nuttige propaganda over een verdeeld westen of een zwakke NAVO.

Ik wil deze gelegenheid gebruiken om te betogen dat niet alleen politici of burgers in Europa de gelederen hebben gesloten - een natuurlijke reactie in tijden van crisis - maar ook sommige media. En ik wil nadenken over hoe deze vorm van zelfcensuur onze persvrijheid ondermijnt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Step Vaessen

Dit is volgens mij precies het tegenovergestelde van wat journalisten zouden moeten doen. Onze rol is niet om de eenheid te bewaken, maar om meerdere gezichtspunten te laten zien. Vooral in tijden van oorlog en conflict is het cruciaal dat het publiek kan vertrouwen op professionals als het gaat om onafhankelijke, feitelijke en evenwichtige informatie. (...)

Maar we hadden onze ogen niet altijd open en soms hielden we onze mond als er belangrijke vragen gesteld moesten worden. Wat is het einddoel van deze oorlog?

Wat gebeurt er met alle wapens nadat er een vredesakkoord is getekend? Wat zijn de risico’s als ze in gevaarlijke handen vallen? Waarom reageert het Westen anders toen Rusland Oekraïne binnenviel dan toen de VS Irak binnenvielen? Waarom worden de smeekbedes van landen die economisch lijden onder deze oorlog genegeerd? Waar blijft de westerse hulp voor Soedan? Wie blies de Nord Stream-pijpleidingen op en waarom duurt het zo lang voordat we meer details krijgen? (...)

Toen ik later voor mijn werk buiten Europa reisde, werd het me nog duidelijker dat sommige westerse media zijn meegezogen in dit ene verhaal en als gevolg daarvan hun onafhankelijkheid hebben opgeofferd terwijl die zo hard nodig is. (...)

France 24 werd onlangs overgehaald om een reportage te verwijderen over de training van Russische soldaten voor de frontlinie in Oekraïne. (...)

Russische soldaten zie of hoor je sporadisch op westerse zenders en hoewel je kunt twisten over de kwaliteit van de reportage kun je je afvragen wat de rechtvaardiging is om deze te verbieden? (...)

Vorig jaar verbood de Europese Raad de door het Kremlin gesteunde media Russia Today en Sputnik als instrumenten van de desinformatiecampagne van Rusland. Beide kanalen verspreiden duidelijk propaganda en kunnen daarom worden beschouwd als potentieel gevaarlijk voor de veiligheid.

Maar ook een Europese instelling die een mediaverbod oplegt, kan een gevaarlijk precedent scheppen en de persvrijheid op een hellend vlak brengen. De NVJ heeft formeel een klacht ingediend. (...)

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn er volgens het Committee to Protect Journalists minstens 14 journalisten tijdens hun werk omgekomen. (...)

De Oekraïense geheime dienst hield ons nauwlettend in de gaten en we moesten voortdurend verslag uitbrengen aan de commandanten over onze verblijfplaats en plannen.

Het tonen van de naweeën van zinloze bombardementen op woonwijken, scholen, ziekenhuizen was geen probleem, het interviewen van slachtoffers of overlevenden die een emotioneel pleidooi hielden voor een no-fly-zone was gemakkelijk. Al het andere: zeer moeilijk of onmogelijk.

Als journalist weet je dat je onderdeel bent van de oorlogspropaganda. De strenge controle van Oekraïne op zowel de nationale als de internationale media wordt beschouwd als een zaak van nationale veiligheid en journalisten stellen nauwelijks vragen. We beseffen allen dat elk stukje informatie dat we uitzenden mogelijk mensenlevens in gevaar brengt. Maar de omvang van deze controle zou een punt van discussie moeten zijn. (...)

Rusland is een van de ergste landen ter wereld als het gaat om persvrijheid. Het simpelweg melden van feiten kan je in de gevangenis doen belanden. (...)

We moeten blijven strijden voor gerechtigheid voor journalisten die ten onrechte worden vastgehouden, zoals Evan Gershkovich, die voor de Wall Street Journal in Moskou werkt, en Han Thar, een journalist met wie ik in Myanmar heb samengewerkt en die op grond van dezelfde valse beschuldigingen tot zeven jaar gevangenisstraf en dwangarbeid is veroordeeld. Dit zijn slechts twee namen. (...)

Zoals ik al eerder zei zijn wij niet in oorlog met iemand en onze grootste nederlaag zou zijn dat we zoveel vertrouwen van het publiek verliezen dat we er niet meer toe doen. Dat zou niet alleen een nederlaag zijn voor de pers en de persvrijheid, maar vooral voor onze democratische systemen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #journalist #journalistiek #nieuws #media #nieuwsmedia #oekraine #rusland #oorlog #wapenleveranties #navo #nato #covid-19 #pandemie #censuur #russia_today #sputnik #nvj #Shireen_Abu_Akleh #Committee_to_Protect_Journalists #han_thar #Evan_Gershkovich #Gershkovich

Bevrijdingsdag: Truus van Lier

Utrecht 2022

Dit is een standbeeld van verzetsstrijder Truus van Lier. Het heeft lang geduurd, voordat ze een standbeeld kreeg, maar nu staat het er. Tot een tijdje terug moest ze het doen met een bloemenhulde (foto onderaan).

Truus van Lier, geboren in 1921, kwam uit een rijke familie. Het gezin woonde naast het Rietveld Schröderhuis. In 1940 ging Van Lier studeren aan de Universiteit Utrecht. Ze werd lid van het studentencorps UVSV en een studentenverzetsgroep.

In 1943 infiltreerde ze in de NSB en Wehrmacht als 22-jarige en werden haar kleine verzetsdaden steeds groter. Op 3 september 1943 schoot ze de Utrechtse NSB-hoofdcommissaris van politie Gerard Kerlen dood bij zijn huis aan het Willemsplantsoen in Utrecht. Ze had hem in de periode daarvoor lange tijd geschaduwd.

Enkele weken later werd Van Lier opgepakt. In concentratiekamp Sachsenhausen werd ze op 27 oktober 1943 gefusilleerd.

> Bovenstaand citaat komt uit het artikel over het boek Truus van Lier, Het leven van een verzetsvrouw van RTV Utrecht.<br clear="all"></br>

Utrecht (foto van de website voor Truus van Lier)

#bevrijding #bevrijdingsdag #bezetting #dodenherdenking #duitse-bezetting #foto #fotografie #kunst #netherlands #oorlog #photo #photography #utrecht #verzet #war-memorial #wereldoorlog

Originally posted at: https://blog.ernste.net/2023/05/05/bevrijdingsdag-truus-van-lier/

Een Duitse ambassadeur in Moskou laat zien wat Poetin werkelijk van plan is

Michel Krielaars (NRC)

(...) Ik lees erover in Zeitenwende. Putins Krieg und die Folgen van Rüdiger von Fritsch, die van 2014 tot en met 2019 ambassadeur van Duitsland in Moskou was. (...) Zijn boek is daarom van grote waarde, vooral voor pacifisten en andere wensdenkers, die menen dat het Westen geen wapens meer aan Oekraïne moet leveren om op die manier een einde aan de oorlog te kunnen maken.

Als Von Fritsch iets laat zien is het dat alle argumenten van Poetin om Oekraïne binnen te vallen nergens op gestoeld zijn. Sterker nog, ze spreken elkaar voortdurend tegen. (...)

(tekst loopt door onder de foto.)

Michel Krielaars

Von Fritsch typeert Rusland met een uitspraak van Sergej Karaganov, een van Poetins ideologen, die Rusland weliswaar een land met een Europese cultuur noemt, maar ook zegt dat het in sociaal en politiek opzicht een erfgenaam is van het rijk van Dzjengis Khan. Ook ontkracht de oud-ambassadeur Poetins bewering dat Gorbatsjov in 1990, tijdens zijn onderhandelingen met de VS en West-Duitsland over de Duitse hereniging, zou hebben afgesproken om de NAVO niet uit te breiden. (...)

Gorbatsjov (...) heeft tegen hem gezegd: ‘Het is een mythe dat er toen zulke afspraken zijn gemaakt. Het Warschaupact bestond toen immers nog.’

Door zulke uitspraken leest Zeitenwende als een verademing in het Duitse debat over wapenleveranties aan Oekraïne. Von Fritsch stelt zich daarin op tegen ‘Friedensidioten’ (...). Als zij hun zin krijgen, zal Vladimir Poetin zijn Dzjengis Khan-oorlog winnen en wordt Oekraïne van de landkaart geveegd.

Hele artikel

Tags: #nederlands #oekraine #rusland #onderhandelingen #invasie #poetin #friedensidioten #soevereiniteit #souvereiniteit #oorlog #agressie

Overschakelen naar oorlogseconomie is nodig om Rusland te verslaan

NRC

Oorlog in Oekraïne - Rusland kan de oorlog verliezen. Maar dan moet nu wel snel de wapenproductie omhoog, betoogt Thomas von der Dunk.

Een beetje oorlog voeren gaat niet. Dat betekent dat als het Westen – terecht – meent dat Poetins agressieoorlog zich impliciet tegen de naoorlogse Europese orde richt, dat consequenties moet hebben die verder reiken dan de maatregelen die tot dusver genomen zijn. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

President Vladimir Poetin sprak eind februari in zijn jaarlijkse toespraak de Russische bevolking toe. Foto EPA.

Wie capitulatie onacceptabel acht, moet beter op escalatie anticiperen. Dat betekent: van het huidige just-in-time-beleid inzake militaire steun afstappen, omdat dit Poetin in de verwachting sterkt uiteindelijk te kunnen winnen. Hij gokt op een uitputtingsslag, waarbij hij dan de wapenstilstandsvoorwaarden kan dicteren, en bouwt daartoe de Russische samenleving om tot een oorlogseconomie.

Rusland is niet onverslaanbaar. Dat is de eerste mythe die de wereld uit moet. Het heeft in het verleden menige oorlog verloren. (...) Evenmin als de Amerikanen in Vietnam iets aan kernwapens hadden, helpen die de Russen nu. Poetins geblaas valt amper serieus te nemen, omdat dat Russische zelfmoord betekenen zou.

Daarnaast heeft Peking, ongelukkig met Poetins opereren, maar tegelijk bang een bondgenoot en nuttige satellietstaat in de toekomst te verliezen, duidelijk aangegeven waar hier de grens ligt. (...)

Rusland kan dus ook deze oorlog uiteindelijk verliezen. (...)

Om druk op die ketel te zetten is het belangrijk dat het Westen de wapenproductie in snel tempo opvoert, om Moskou de illusie te ontnemen dat het door pure massa – aan munitie en mankracht – kan winnen. Dat betekent ook voor ons de omschakeling naar een soort oorlogseconomie. Het is verbijsterend dat dat niet allang is gebeurd, zodra de eigen voorraadmagazijnen leeg begonnen te raken. Dat impliceert dat ook bij ons sommige fabrieken van civiele op militaire productie moeten overgaan, desnoods onder dwang van de staat, net als in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk na 1939. (...)

Daarnaast dient veel harder opgetreden te worden tegen bedrijven die via slinkse wegen sancties pogen te ontduiken. (...) Wie de Zeitenwende van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz serieus neemt, kan dus evenmin gewoon met Beijing elke handel blijven drijven.

Want het Stalinistisch tirannieke Rusland is de storm, het Orwelliaans totalitaire China de dreigende klimaatverandering.

Hele artikel

Tags: #nederlands #oorlog #rusland #oekraine #wapens #wapenleveranties #wapenproductie #oorlogseconomie #china #kernwapens #sancties

Oorlogsbeelden: compassie kwijnt al te gemakkelijk weg

NRC

Beelden - Is het geoorloofd om naar oorlog te kijken van een comfortabele afstand? Compassie voelen met degene die lijdt is niet moeilijk, aldus [Susan] Sontag. Wat wel moeilijk is, is om met dat mededogen iets constructiefs te doen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Oekraïense soldaten buigen zich over slachtoffers van een Russische mortier-aanval in Irpin, bij Kyiv, 6 maart 2022. Foto Lynsey Addario / Getty Images

‘We kunnen deze foto niet publiceren. We moeten deze foto publiceren.’

Die gedachte geeft het grote dilemma van de oorlogsfotografie weer: mogen wij kijken naar het leed van de ander? De in 2004 overleden Amerikaanse schrijfster Susan Sontag kaartte deze kwestie al aan in het nog altijd uiterst actuele Regarding the Pain of Others (2003). (...)

Volgens Sontag is het normaal dat mensen de ellende van anderen afweren. Het is niet zozeer een gebrek aan empathie met slachtoffers, maar angst, en een gevoel van hulpeloosheid waardoor mensen zich afkeren. Compassie voelen met degene die lijdt is niet moeilijk, aldus Sontag. Wat echter wel moeilijk is, is om met het gevoel van mededogen iets constructiefs te doen. ‘Compassie is een onstabiele emotie’, schrijft ze in haar essay. ‘Het moet worden omgezet in actie, anders kwijnt het weg.’ (...)

Oorlog en geweld horen bij het leven, stelt Sontag. Niemand heeft na een bepaalde leeftijd volgens haar het recht dat te ontkennen. ‘Degene die telkens weer verbazing toont dat verdorvenheid bestaat […] heeft de morele en psychologische volwassenheid niet bereikt.’ Oorlogsbeelden tonen waartoe mensen in staat zijn en zorgen ervoor dat we dit vooral niet vergeten. (...)

Susan Sontag: Regarding the Pain of Others. Penguin Books, 115 blz. € 12,99

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #fotografie #oorlogsfotografie #susan_sontag #oekraine #rusland #oorlog #burgerslachtoffers #geweld #oorlogsgeweld

Hét boek over het wezen van oorlog en dictatuur blijft Vasili Grossmans ‘Leven en lot’

NRC

Vasili Grossman - In zijn magnum opus Leven en lot komt alles samen wat met oorlog, dictatuur, repressie, genocide en volgzaamheid te maken heeft.

(Tekst loopt door onder de foto.)

De Slag om Stalingrad. Foto Fine Art Images/Heritage Images/Getty Images.

Als één roman uit de wereldliteratuur iets zegt over oorlog, onderdrukking en het dagelijkse leven in een totalitaire staat, dan is het Leven en lot van de Russische schrijver Vasili Grossman (1905-1964). Behalve een aangrijpend relaas over de Sovjet-Unie tijdens de Tweede Wereldoorlog, met als hoogtepunt de Slag om Stalingrad, is het ook een filosofisch traktaat over goed en kwaad, over de angsten van de mens in tijden van crisis, over de overeenkomsten tussen totalitaire ideologieën van links en rechts, over verraad in alle soorten en maten. Daarbij spelen ook moed en fatsoen, eigenschappen die voor maar weinigen zijn weggelegd, een grote rol. (...)

Dat Grossman met zijn roman het wezen van de communistische dictatuur had geraakt, bleek toen hij zijn manuscript ter publicatie inleverde en het meteen door de KGB in beslag werd genomen. Zelfs zijn aantekeningen en het lint van zijn typemachine werden in beslag genomen. Want als dit boek in de Sovjet-Unie zou verschijnen, zou het volgens Stalins ideoloog Soeslov een atoombom onder het regime leggen. Grossman kwijnde nadien weg van teleurstelling. Gelukkig had hij nog een kopie van zijn manuscript bij een vriend in bewaring gegeven. Met hulp van de dissidente natuurkundige Andrej Sacharov en de schrijver Vladimir Vojnovitsj werd het in de jaren zeventig naar het Westen gesmokkeld, waar het in 1974 verscheen. Als Grossman toen nog had geleefd, zou hij er vrijwel zeker de Nobelprijs voor hebben gekregen.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #oorlog #rode_leger #dictatuur #repressie #genocide #meelopers #Vasili_Grossman #Grossman #leven_en_lot #sovjet-unie #tweede_wereldoorlog #stalin #leningrad

Stefan Zweig en Michel de Montaigne zochten in afzondering naar individuele vrijheid in beestachtige tijden

Michel Krielaars (NRC)

Op 22 februari 1942 maakten de 60-jarige Oostenrijks-Joodse schrijver Stefan Zweig en zijn veel jongere, tweede vrouw Charlotte Altmann een einde aan hun leven. (...)

[I]n de nieuwe wereld kon Zweig niet wennen. Hij hoorde thuis in het oude Europa, dat, zoals hij beschrijft in zijn postuum verschenen autobiografie Die Welt von Gestern (1942), in de Eerste Wereldoorlog ten onder was gegaan en nu opnieuw in bestialiteit werd gedrenkt.

Opmerkelijk is dat Zweig in Zuid-Amerika zijn beste boeken heeft geschreven. (...) En nu is er ineens een ander werk uit die tijd in vertaling verschenen: Montaigne. (...)

Tekst loopt door onder de foto.)

Michel Krielaars

In Montaigne (1533-1592) had Zweig een zielsverwant gevonden. Zo zocht de Franse filosoof in zijn essays net als hij individuele vrijheid. (...)

Waar Zweig op de vlucht was voor Hitler en zijn oorlog, wendde Montaigne zich op zijn 38ste af van de bloedige godsdienststrijd tussen katholieken en hugenoten, die Zweig ‘het pandemonium van woede en haat dat de mensheid onteert en vernietigt’ noemt. De ‘terugval van het humanisme in beestachtigheid’ was hun beider tragedie. Dat gold ook voor hun afkeer van, zoals Zweig schrijft, ‘het fanatisme van de dictators van de geest, die met onbeschaamde arrogantie de wereld hun nouveautés als enige en onomstotelijke waarheid willen opdringen en die niet geven om het bloed van honderdduizenden, zolang ze maar gelijk krijgen.’ (...)

Op zoek naar persoonlijke vrijheid maakten beiden zich tot op zekere hoogte los van de ellende om hen heen. In feite kozen ze voor de Innere Emigration. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #montaigne #zweig #stefan_zweig #oorlog #godsdienststrijd #hitler #dictator #waarheid #propaganda #vrijheid #individuele_vrijheid

Een culturele boycot van Russen is idioot

Michel krielaars (NRC)

In Oekraïne zijn sinds eind 2022 11 miljoen Russischtalige boeken uit de bibliotheken verwijderd. Ook worden er geen boeken meer uitgegeven van schrijvers met een Russische nationaliteit en is de import van boeken uit Rusland, Belarus en de door Rusland geannexeerde Oekraïense gebieden verboden. (...) Jammer dus voor Maxim Osipov, Michaïl Sjisjkin, Ljoedmila Oelitskaja, Goezel Jachina, Boris Akoenin en Svetlana Alexijevitsj, die Poetins oorlog in Oekraïne afkeuren en in hun boeken juist laten zien waar diens wreedheid vandaan komt. (...)

Oekraïne, waar overigens 30 procent van de bevolking alleen Russisch spreekt (...)

Ook buiten Oekraïne voert de Oekraïense regering campagne om de Russische cultuur te cancelen. (...) Nu begrijp ik die woede ergens wel, maar vind het toch te ver gaan. Zeker als ik aan Thomas Mann denk, die na het aan de macht komen van Hitler in 1933 zijn geliefde Duitsland tegen zijn zin verliet en in 1938 naar Amerika vluchtte. Daar zei hij tijdens een persconferentie: ‘Where I am, there is Germany. I carry my German culture in me.’ (...)

Zo’n gedwongen afscheid van Duitsland ervoer ik ook in Konrad Merz’ onlangs in vertaling heruitgegeven Exil-roman Ein Mensch fällt aus Deutschland (1936). (...) Maar toch mist hij zijn vaderland intens. Dat merk je als hij aan het einde van het boek naar de Duitse grens reist en met zijn zakdoek naar de overkant zwaait. Wranger kan een afscheid niet zijn. (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #cultuur #boeken #theater #muziek #thomas_mann #konrad_merz #ballingschap #oorlog #poetin #rusland #oekraine #boycot #culturele_boycot

De brave soldaat Švejk laat na honderd jaar nog altijd zien dat oorlog iets absurds is

NRC

Anti-oorlogsliteratuur Honderd jaar geleden overleed de Tsjechische schrijver Jaroslav Hašek (1883-1923). Zijn onvoltooide en nog altijd actuele anti-oorlogssatire over de geniaal naïeve soldaat Švejk laat zien dat oorlog totaal absurd is. (...)

Jaroslav Hašek: De lotgevallen van de brave soldaat Švejk. Illustraties van Josef Lada. Vert. Roel Pieters. Nawoord Kees Mercks. Pegasus, 876 blz. € 29,90.

Hele artikel

Praag (Tsjechië) 2016 (Foto Bert Ernste)

Tags: #nederlands #boeken #oorlog #oologsroman #anti-oorlogsroman #Jaroslav_Hašek #soldaat_Švejk #svejk #hasek #anti-oorlogssatire #habsburg #religie #oorlogsretoriek #kanonnenvoer

Niet activistisch zijn is een privilege

Kiza Magendane NRC

(...) Maar de laatste tijd woedt er een hevige strijd in mij. Mijn vurige deel is van mening dat mijn bedachtzame deel een toontje lager mag zingen. Want er gebeurt nogal wat in de wereld. Meer dan 820 miljoen mensen die dagelijks met honger naar bed gaan, een agressor uit Moskou die zonder consequenties het Oekraïense volk blijft bestoken, vluchtelingen die in Nederland niet op fatsoenlijk onderdak kunnen rekenen, leden van de lhbtqi-gemeenschap die voor hun veiligheid en hun leven vrezen. Het vurige deel in mij is het zat dat deze en andere vormen van onrechtvaardigheid genormaliseerd lijken.

Het vurige deel in mij opent daarom langzamerhand de deur richting activisme. (...)

Zo moet dat deel in mij nog steeds een kater verwerken voor het feit dat de klimaattop door een autoritair regime werd gehost en door Coca-Cola gesponsord. Het vurige deel vindt het onbegrijpelijk dat Nederlandse klimaatonderhandelaars met het bedrijfsleven hebben samengewerkt om klimaatfinanciering voor arme landen te ondermijnen, zoals onderzoeksbureau SOMO recent onthulde. En hoewel al het denkbare inmiddels is gezegd over mensenrechten en het WK voetbal; mijn vurige deel vraagt zich af wat er zou gebeuren als de KNVB samen met andere Europese bonden niet zou zwichten voor de FIFA-repressie. Niet afzien van de OneLove-band, maar juist dreigen met niet spelen.

Waar het op neer komt is dat mijn vurige deel aan de winnende hand is. Wij kunnen het ons niet permitteren om niet activistisch te zijn in tijden waarin extremen genormaliseerd worden en instituties gecorrumpeerd worden door kortetermijnbelangen. (...)

Hele artikel

Kiza Magendane

Tags: #nederlands #activist #activisme #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #uitstoot #co2 #wk #wk_voetbal #qatar #mensenrechten #gastarbeid #uitbuiting #corruptie #lobby #coca_cola #cop27 #klimaatfonds #klimaatfinanciering #lhbtqi #oekraine #rusland #oorlog

Chaos is de normale toestand van de wereld

Michel Krielaars (NRC)

(...) „We weten niets van de wereld om ons heen”, zei hij vaak. En dan citeerde hij een dichtregel van P.A. de Genestet:

‘In raadselen wandelt de mensch op aard.’

Chaos was volgens [historicus Wim] Roobol dan ook de normale toestand van de wereld. De mens kon er hoogstens met veel moeite enige orde in aanbrengen. ‘Wat wij in de geschiedwetenschap (en de andere wetenschappen) bestuderen zijn de gedaantewisselingen van de chaos’, schreef hij in 1981 in het door hem opgerichte tijdschrift Theoretische geschiedenis. (...)

In zijn colleges spoorde Roobol je aan om behalve geschiedenisboeken ook romans te lezen. In zijn college ‘Internationale betrekkingen in het interbellum’ kwamen bijvoorbeeld Tsjechov, W. Somerset Maugham, Virginia Woolf, Thomas Mann, George Orwell, Evelyn Waugh en Kurt Tucholsky voorbij. (...)

Na de bekendmaking van de zoveelste literaire canon besefte ik dan ook des te meer dat het niet gaat om een verplichte leeslijst, maar om bevlogen docenten als Wim Roobol, die hun leeservaringen met je delen. Alleen zo kun je misschien nog enig vat krijgen op de chaos in de wereld.

Hele artikelen

Michel Krielaars

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #geschiedenis #roobol #de_genestet #poezie #Tsjechov #Somerset_Maugham #Virginia_Woolf #Thomas_Mann #George_Orwell #orwell #Evelyn_Waugh #waugh #Kurt_Tucholsky #tucholsky #proust #marcel_proust #Jacques_Presser #presser #Bezemer #Karel_van_het_Reve #poetin #rusland #oekraine #oorlog #chaos #geschiedwetenschap

Kritiek op Amnesty is onterecht, ook onwelgevallige feiten moeten boven tafel

De Volkskrant

Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’. Daarom moet Amnesty evengoed mogelijke oorlogsmisdrijven door Oekraïners aan de kaak stellen, betoogt Volkskrant-correspondent Rob Vreeken.

Dat was even schrikken. Met een stevig rapport over Oekraïne ‘speelt Amnesty International Rusland in de kaart’, aldus de kop boven het hoofdredactioneel commentaar dinsdag in de Volkskrant. (...)

In [de jaren zeventig] kon in (te) linkse kringen nogal eens worden vernomen dat het maar beter was sommige onprettige zaken te verdoezelen, dit ‘om de tegenstander niet in de kaart te spelen’. Dat was een gevleugelde uitdrukking. (...)

‘De waarheid is altijd revolutionair’, zoals Antonio Gramsci zei. Het verzwijgen van onwelgevallige feiten dient nooit ‘de goede zaak’, wat dat ook moge zijn, en keert zich uiteindelijk tegen de pleitbezorger van de goede zaak zelf. (...)

Van het beginsel ‘de tegenstander niet in de kaart spelen’ heb ik daarom sinds de jaren zeventig mijn bekomst, zeker als waarheidslievende journalist. Ik neem feiten waar en rapporteer daar rücksichtslos over, ook als dat niet in mijn straatje te pas komt - mocht ik al een straatje hebben.

Daarom schrok ik van de kop boven dat commentaar. Wat betekent dit voor onze verslaggevers in Oekraïne? Kunnen die geen melding meer maken van misdragingen door Oekraïense militairen, indien ze daar getuige van zijn? Wat betekent het voor mij als correspondent in Istanbul? Mag ik niet langer feiten melden die Erdogan in de kaart kunnen spelen? (...)

De waarheid boven alles, is mijn professionele motto. Of ‘de tegenstander’ daar dan misbruik van maakt, dat is aan hem – ik kan er geen rekening mee houden. (...)

Regeringen kunnen het zich veroorloven soepel om te gaan met rechtsbeginselen, soms worden ze daar zelfs toe gedwongen, zoals Arie Elshout maandag in zijn column betoogde. Maar als er één organisatie is die niet mag schipperen met het internationaal humanitair recht, dan toch wel Amnesty International. (...)

Het gekke van oorlogsrecht is: het geldt ook in tijden van oorlog en het geldt voor beide partijen. (...)

Jawel, veruit de meeste oorlogsmisdrijven in Oekraïne worden gepleegd door Rusland. Die ‘context’ ontbrak volgens de critici in het Amnesty-rapport, maar ook dat is onjuist. Het wordt wel degelijk benadrukt. Bovendien heeft Amnesty de afgelopen maanden meer dan voldoende duidelijk gemaakt hoe het de Russische acties beoordeelt, ook dat is context.

Onterecht is ook het verwijt dat de bewijsvoering te dun is. Amnesty heeft niet anders geopereerd dan gebruikelijk. (...)

Hele artikel

Kinderen spelen in Irpin bij door Russische militairen kapotgeschoten auto’s. Beeld Sergei Supinsky / AFP.

Tags: #nederlands #amnesty #mensenrechten #oorlogsrecht #internationaal_recht #oorlog #oekraine #rusland #oorlogsmisdrijven #gramsci #internationaal_strafhof #waarheid #propaganda #onwelgevallige_feiten

Dodenherdenking

Gent (België) 2018

Dit gedenkteken is gewijd aan de eerste wereldoorlog (waarin Nederland neutraal bleef) met daaraan toegevoegd twee plaquettes over oorlog 1940-’45.

> De Eerste Wereldoorlog snel verteld

#belgie #belgium #eerste-wereldoorlog #first-world-war #foto #fotografie #gand #gent #great-war #monument #oorlog #photo #photography #war #woi #wwi

Originally posted at: https://blog.ernste.net/2022/05/04/dodenherdenking-5/

[via-via] LEES en deel:
Dit wordt rondgestuurd in 'n app-groepje met soenitisch orthodox gelovige #moslims uit #Nederland + #Vlaanderen ... (zie de 3 screenshots)

#Brussel #België

#HandinHand

#Bruxelles
#Belgie
#Belgium
#Belgique
#Zavetem
#terrorist
#terrorisme
#terroristen
#terreur
#moslim
#moslims
#jihadisme
#jihadist
#nieuws
#televisie
#VRT
#Journaal
#RTL
#angst
#vrede
#oorlog
#religie
#geloof
#geloven
#deislam
#islamiet
#islamieten
#mohammedaan
#mohammedanen
#soeniet
#soenieten
#soenisme
#sjietisme
#moskee
#kerk
#tempel
#synagoge
#christen
#christendom
#christenen
#humanisme
#atheïsme
#joden
#jodendom
#joods
#Nederland
#Holland
#NL
#be
#vlaams
#vlaanderen
#nederlands
#nederlandstalig
#bang
#burgeroorlog
#belgisch
#verzoening
#vergiffenis
#vergeven
#islamofobie
#moslimhaat
#moslima
#moslimas
#haat
#liefde
#God
#Jezus
#Mohammed
#profeet
#Allah
#amen
#amien

"Verdeeldheid zaaien: = medeplichtigheid aan terroristen"

#HandinHand

#Brussel #België

https://mobile.twitter.com/ZeMoo/status/712306727883055105

https://flickr.com/photos/zemoo/25358513384

https://facebook.com/ZeMoo.i/photos/a.971533509569100.1073741827.128380693884390/993961420659642

#Belgie
#Belgium
#Belgique
#Zavetem
#terrorist
#terrorisme
#terroristen
#terreur
#moslim
#moslims
#jihadisme
#jihadist
#nieuws
#televisie
#VRT
#Journaal
#RTL
#angst
#vrede
#oorlog
#religie
#geloof
#deislam
#christen
#christendom
#christenen
#humanisme
#atheïsme
#joden
#jodendom
#joods
#Nederland
#Holland
#NL
#be
#vlaams
#vlaanderen
#nederlands
#nederlandstalig
#bang