#klimaat
Problemen op het spoor zijn niets minder dan nationale crisis
(...) Het is daarom des te pijnlijker dat NS en vastgoed-neef ProRail vaak tekortschieten, vooral op cruciale, drukke trajecten. Het meest in het oog springend is de hsl-verbinding Rotterdam-Amsterdam. Door constructieproblemen bij viaducten mag er op delen van dit hogesnelheidstraject geen 300 kilometer per uur worden gereden. (...)
Inmiddels is duidelijk dat de NS zich heeft vergaloppeerd bij de aankoop van de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG), een op het oog frisse trein die in de praktijk bizar veel mankementen kent. (...)
Met een goed werkend, betaalbaar treinsysteem wordt het aantrekkelijker om de auto te laten staan, maar ook om elders te gaan wonen dan in de Randstad. (...)
Volgens de afspraken met de enige aandeelhouder, de Nederlandse staat, moet de NS winst maken, en dus wordt er bezuinigd. Meer dan 500 banen bij het bedrijf worden geschrapt. Vorige week donderdag kondigde de NS ook een prijsverhoging van kaartjes met 8,7 procent aan. Duurder reizen, in (nog) viezere treinen, zonder de fundamentele problemen op het spoor snel en effectief aan te pakken: het zou alle alarmbellen in politiek Den Haag moeten laten afgaan. Dit is een nationale crisis.
Tags: #nederlands #nederland #ns #openbaar_vervoer #treinkaartje #files #koolmees #milieu #klimaat #luchtvervuiling #stikstof #uitstoot #hsl #icng
Waarom zou de trein rendabel moeten zijn? Stoepen zijn ook niet rendabel, of de duinen, of Koolmees toen hij nog minister was
Jarl van der Ploeg (De Volkskrant) (€)
(...) NS-topman Wouter Koolmees denkt meer reizigers te trekken door de treinkaartjes duurder te maken in plaats van goedkoper. (...)
Oja, vanwege een krapte op de arbeidsmarkt rijden er sowieso al veel minder treinen in Nederland. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
Jarl van der Ploeg
De NS heeft slechts één aandeelhouder, namelijk de staat, en laat die staat nu juist belast zijn met het vinden van oplossingen voor het fileprobleem, het verbeteren van ons milieu en het bieden van gelijke kansen aan iedereen. Dus ook aan dat menstype genaamd hardwerkende Nederlander zónder auto. En laat betaalbaar en beschikbaar openbaar vervoer daar nou juist de ideale oplossing voor zijn. (...)
Kamerleden van PVV, VVD en NSC (...) vonden dat de NS zelf maar eens rendabel moest worden.
De hamvraag is uiteraard: waarom moet openbaar vervoer überhaupt rendabel zijn? Stoepen zijn ook niet rendabel, net zoals de duinen niet rendabel zijn, of de lantaarnpalen. (...)
Ze weten best dat het nationale spoorbedrijf net wat meer reizigers nodig heeft om quitte te spelen, en dat dure treinkaartjes reizigers afstoten terwijl goedkope kaartjes ze juist de trein in lokken. Maar ze besluiten toch om het spoorbedrijf te laten verpieteren. Dat vind ik dus fascinerend.
Tags: #nederlands #nederland #ns #openbaar_vervoer #treinkaartje #files #koolmees #milieu #klimaat #luchtvervuiling #stikstof #uitstoot
De leugen regeert – en het laat Nederlanders koud
NRC (€)
Dingen die voor onmogelijk werden gehouden zijn nu uitgekomen, ziet Thomas von der Dunk. Het aanstaande kabinet is nu al alle schaamte voorbij. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/06/data117391021-c4677e.jpg)
Demissionair premier Mark Rutte komt aan op het Binnenhof voor zijn laatste ministerraad.
Hoe komt het dat, waar vroeger politici voor heel wat kleinere onwaarheden naar huis werden gestuurd, alle leugenachtigheid bij Faber en Klever geen consequenties heeft? Dat de fractie van NSC, maar ook van de VVD hierbij wegkijkt, en hun achterban eveneens grotendeels zwijgt? Eén factor is dat als gevolg van een ver doorgeschoten individualisering de facto geen notie van het algemeen belang op langere termijn, maar het eigenbelang op korte termijn voorop staat. Niet: ‘Nederland op 1’ maar ‘Ik op 1’. Symptomatisch daarvoor: de aanval die VVD-Kamerlid Thierry Aartsen op „activistisch beleggingsbeleid” van de pensioenfondsen heeft ingezet: „Rendement moet op plek 1, 2 en 3 staan.” Dat het klimaat of de samenleving zo naar de knoppen gaat? Nee: Ik en Nu op 1, 2 en 3.
Dat levert kleurloze carrièrepolitici op. (...)
De ultieme Nederlandse carrièrepoliticus is uiteraard Rutte, die al heel vroeg premier wilde worden, maar in al die veertien jaar nooit inhoudelijk duidelijk wist te maken waarom. (...) Nooit heeft hij zijn nek durven uitsteken om iets te bepleiten wat bij zijn achterban impopulair kon zijn. Wij zullen hem ons zo vooral herinneren als de regeringsleider die het daarom nooit aandurfde om iets tijdig door te hebben, van de klimaatverandering en het Toeslagenschandaal tot de kwaadaardigheid van Poetin. (...)
En de Nederlandse kiezer? Geestelijk geïnfecteerd door decennia neoliberaal ik-denken, denken velen daardoor precies eender. (...)
Andere kiezers weten wel beter, maar de leugens laten hen verder koud: zolang de coalitie maar opkomt voor míjn centen. (...)
Met dat in het achterhoofd heeft de VVD in augustus de deur naar de PVV opengezet. (...) Deze partij draagt de hoofdschuld, en heeft vervolgens NSC meegesleept. (...)
Tags: #nederlands #nederland #politiek #pvv #nsc #vvd #bbb #individualisering #egoisme #rutte #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #toeslagen #nepnieuws
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/06/data117391021-c4677e.jpg)
Midas Dekkers over de klimaatcrisis: De mens staat met zijn vingers in de stoppenkast van de natuur
Trouw (€)
De mens zit met de vingers in de stoppenkast van de natuur en kan de gevolgen daarvan niet overzien, zegt bioloog Midas Dekkers. ‘Ik zie de wereld onder mijn ogen in puin zakken.’ (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
Midas Dekkers
“Ik weet niet of ik het uitsterven van de mens erger zal vinden dan dat van het zevenstippelig lieveheersbeestje”, zeg Dekkers nu. “Het lieveheersbeestje brengt de wereld niet in gevaar. Maar als de mens erop gewezen wordt dat hij niet goed bezig is, gaat hij door op de ingeslagen weg. Het lieveheersbeestje valt niets te verwijten. Ons een heleboel.
“Als bioloog zou ik in mijn vuistje kunnen lachen en zeggen, ziezo, de mensheid is opgehoepeld, nu kunnen de dieren weer hun gang gaan. Stel je voor dat de steden overwoekerd raken door planten en bomen. Oh, ik kan niet wachten meneer.”
Het verschil tussen een bioloog en een gewoon mens? “Een bioloog denkt ook aan die andere 9.999.999 levensvormen op aarde”, antwoordt Dekkers. En daardoor relativeert hij de positie van de mens. (...)
Klimaatverandering? Dekkers maakte de opkomst van de milieubeweging mee, eind jaren zestig en zeventig. Verwijzend naar eerdere problemen zoals de zwaveluitstoot en het gat in de ozonlaag noemt hij de klimaatcrisis oude wijn in nieuwe zakken. “Niemand begrijpt dat het probleem steeds hetzelfde is gebleven. Namelijk dat de natuur zoveel te lijden heeft onder alle menselijke activiteiten. (...)
De kern van het probleem is het eeuwige verlangen naar groei, gaat hij verder. (...)
De ergste vorm van groei? Dat is volgens Dekkers de groei van de wereldbevolking. Acht miljard mensen telt de aarde sinds 2022. In 1950 waren dat er 2,5 miljard. De piek zou rond 2080 op meer dan 10 miljard kunnen liggen, zeggen de Verenigde Naties. (...)
“De mens werd van oudsher opgegeten door leeuwen en tijgers, maar die hebben we bijna allemaal doodgeschoten. Nu zitten we met virussen en bacteriën en we hebben geen geweren met kogeltjes die klein genoeg zijn om die ook te grazen te nemen. Hoe groter je groeit in tal en last, hoe meer je je eigen vijanden oproept. Hoe meer voeten er zijn, hoe heerlijker het is om voetschimmel te wezen.”
De mens bedacht natuurlijk wel vaccins om de coronacrisis te bedwingen. Maar dat wil niet zeggen dat het de volgende keer opnieuw goed gaat, zegt Dekkers. “Verscholen achter de bosjes zijn virussen druk aan het muteren. Corona kun je zien als een laatste waarschuwing. Maar zie jij nog weleens een viroloog in een talkshow? Ik zie vooral generaals!”
“We zijn in sneltreinvaart op weg naar de grenzen van de groei, een fantastische term van de Club van Rome uit 1972. Ik moet zeggen, tot mijn verbazing hebben we die grenzen nog niet bereikt. Maar van een afstandje zie je een op zijn laatste benen lopende structuur die met pleisters en snelverbanden en aspirientjes bij elkaar wordt gehouden.” (...)
“Hoe mínder zielen, hoe meer vreugd, zo zou het spreekwoord moeten zijn”, zegt Dekkers. “Met elk miljard minder mensen heb je heel veel minder problemen om aan alle grondstoffen en troep te komen. Als wij besluiten dat het krimpen van de populatie goed is, en het groeien van de populatie slecht, dan hebben wij de eerste stap al genomen. Dan word je niet meer beloond als je kinderen krijgt, met kinderbijslag, kraamvisite en het hoge air dat aan moederschap kleeft. (...)
Tags: #nederlands #klimaat #klimaatcrisis #klimaatverandering #soortenverlies #natuur #natuurbescherming #ecosysteem #bevolkingsgroei #overbevolking
Een onderwerp dat scholen liever mijden: deze vader schreef een prijswinnend kinderboekje over ‘het klimaat’
NRC (€)
Voor zijn kinderboekje over klimaatverandering kreeg lector Kees Klomp de Over Hoop Prijs. „Scholen kúnnen het niet weghouden bij kinderen, het onderwerp is overal.” (...)
(Tekst loopt door onder de illustratie.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/05/22115355/data115956633-189ef5.jpg)
Een kleine vogel, Olla, waarschuwt de andere dieren in het bos voor de dreigende bosbrand en probeert ze ervan te overtuigen om die te blussen. (...)
Toen Kees Klomp (55) het verhaal van Olla vertelde in de klas van zijn destijds negenjarige zoon Finn, stak na drie zinnen een meisje haar hand op: „Papa van Finn, u heeft het over klimaatverandering, hè?” De juf keek verbijsterd, zegt Klomp, maar híj kreeg bevestigd wat hij al vermoedde: kinderen weten heel goed wat er aan de hand is. (...)
[De juf] bevestigde dat de school het onderwerp vermijdt omdat het zo ingewikkeld is. „Ze zei: als wij de klimaatverandering bespreekbaar maken in de klas, gaan kinderen verdiepende vragen stellen. En wij kunnen die vragen alleen maar beantwoorden op een manier die meer onrust, verdriet en angst teweegbrengt. En vervolgens krijgen we boze ouders op bezoek die ons dat verwijten.”
Klomp kende die discussie al van zijn werk op de hogeschool. Ook daar werd gesproken over de vraag of studenten aan een businessschool, die opgeleid worden tot bedrijfskundigen, accountants en commercieel managers, moesten leren over klimaatverandering. „Er waren collega’s die vonden: wij moeten opleiden, niet opvoeden. Dat is aan de ouders.” Maar anderen, onder wie Klomp zelf, bepleitten: als wij tegenover onze studenten net doen alsof klimaatverandering niet bestaat, en als wij net doen alsof bedrijven, de markt en de economie niet zullen veranderen, dan zijn wij slechte opleiders. Dan leiden wij onze studenten op in een leugen. „Wij vonden: het móét centraal staan, want dit gaat hun leven bepalen.” (...)
Kees Klomp werkte het verhaal over de vogel Olla uit op papier en noemde het De Regenmaker. (...)
Terwijl alle dieren in het bos vluchten voor de vuurzee, haalt het vogeltje Olla steeds één druppeltje water uit een meer – meer past er niet in haar snavel – en gooit dat op het vuur. Zinloos, roepen de dieren naar Olla, alleen een regenbui kan dit vuur doven. „Een regenbui is niks anders dan een heleboel druppels”, zegt Olla. „Jullie kunnen me beter gaan helpen.”
We hebben als maatschappij een beeld geschapen, zegt Klomp, dat er een probleem aankomt dat we nog kunnen voorkomen. „Maar het ís er al. En pas op het moment dat wij dat beginnen te beseffen, kunnen we ons anders gaan gedragen en onderdeel proberen te zijn van een oplossing.” We kunnen wel naar de overheid en naar het bedrijfsleven blijven kijken, zegt hij, maar „we rijden met 200 kilometer per uur af op een enorme kloof, iedereen ziet het en toch blijft iedereen met zijn armen over elkaar zitten”. (...)
Tags: #nederlands #boeken #basisschool #hogeschool #onderwijs #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #bosbranden #overstromingen #extreem_weer #zeespiegelstijging
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/05/22115355/data115956633-189ef5.jpg)
Wilders wil mensen weg hebben; ik noem dat extreemrechts
Stevo Akkerman (Trouw) (€)
Er gaat ‘heel veel veranderen in Nederland’, zei Geert Wilders, en hij was nog niet uitgesproken of zijn kompaan Martin Bosma besloot de vrijheid van Tweede Kamerleden te beperken. Laurens Dassen, fractievoorzitter van Volt, gebruikte de aanduiding ‘extreemrechts’ voor de PVV, daar was Bosma niet van gediend. “Dat is een nazi-vergelijking, ik vind niet dat we dat hier moeten doen.” (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
Stevo Akkerman
Maar afgezien van de terminologie, het is voor iedereen duidelijk tot welke politieke familie de PVV behoort. Dat is lastig voor de drie partners – het meest voor NSC, dan VVD, dan BBB. (...)
De PVV-leider zei ‘misschien wel het hardst te hebben gevochten’ voor de intrekking van de spreidingswet. Ik denk dat zijn overwinning op dit punt om twee redenen veelzeggend is. In de eerste plaats omdat het hier gaat om tergende symboolpolitiek. (...) Maar voor Wilders zijn chaos en wantoestanden in Ter Apel alleen maar gunstig; bij een ordentelijke opvang heeft hij niets te winnen.
Dat VVD’er Eric van der Burg als staatssecretaris voor asielzaken de verliezer is van dit spel – hij huilde woensdag bij het VVD-beraad, maar stemde toch in met de moord op zijn wet – is ook veelzeggend. Het tekent de teloorgang van het humanisme binnen de VVD en het laat zien hoe ongestraft Wilders te werk kan gaan, zowel qua inhoud als qua stijl. (...)
De verscheidenheid van een open samenleving, waar de parlementaire democratie vorm aan geeft, kan hem gestolen worden – ik noem dat extreemrechts. “Nederland wordt weer van ons”, zei [Wilders] donderdag. Wie zijn die ‘ons’?
Zie ook: Met de PVV in centrum van de macht wordt het abnormale ten onrechte genormaliseerd
Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur #migratie #migranten #asiezoekers #vluchtelingen
Met de PVV in centrum van de macht wordt het abnormale ten onrechte genormaliseerd
NRC
(...) In de eerste analyses over het coalitieakkoord klinkt opvallend genoeg vooral door hoe „normaal” het eigenlijk allemaal lijkt te zijn. (...)
Wie beter kijkt, ziet onder dat laagje normaal een wereldbeeld schuilgaan dat niet past bij hoe Nederland zich de afgelopen decennia nationaal én internationaal heeft geprofileerd.
(Tekst loopt door onder het logo.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/taxonomy/bf9b707-commentaar-itemafbeelding-2024.png)
De ‘trots’ uit de titel [van het coalitieakkoord] lijkt vooral te duiden op een Nederland dat zich angstig in zichzelf keert, niet meer over de dijken heen wil kijken. Een Nederland dat vluchtelingen en internationale studenten het liefst buiten de deur houdt, en dat binnen de landsgrenzen met 130 kilometer per uur op een klimaatcrisis wil afscheuren. (...) Een land waarin de kiezer zich opgejut door de politiek vol wantrouwen (Toeslagenaffaire, Groningen) afkeert van de eigen overheid (een bezuiniging van 22 procent op het ambtelijk apparaat) en waarin blikverruimende sectoren als cultuur en toerisme gestraft worden met hogere BTW-tarieven (behalve natuurlijk kamperen, liefst bij de boer). (...)
Want de scherpste randjes van het PVV-programma mogen dan afwezig zijn in het programakkoord, de rancunepolitiek waarmee Wilders zichzelf tot grootste partij van het land heeft weten te maken sijpelt nog wel steeds door. De ‘gewone’ Nederlander wordt op alle fronten ontzien, de lasten worden gelegd bij asielzoekers, moslims, de natuur, Europa, de culturele sector. (...) Deze club van vier partijen laat een rauw rechts-conservatisme neerdalen op Nederland. Dat is wat een meerderheid van de kiezers, die op deze partijen gestemd heeft, kennelijk wil. (...)
**> Zie ook: Formerende partijen bieden geen enkele (haalbare) oplossing voor crisis in de landbouw
Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur #migratie #migranten #asiezoekers #vluchtelingen
Formerende partijen bieden geen enkele (haalbare) oplossing voor crisis in de landbouw
Follow the Money
Wat zijn de plannen van de beoogde coalitie voor de landbouw? Boeren krijgen op de korte termijn financiële steun in de vorm van goedkope diesel en een vergoeding voor agrarisch natuurbeheer. Maar de hete aardappel wordt wederom doorgeschoven en wordt alleen maar heter. ‘Echte maatregelen om boeren te helpen met stikstof, mest, klimaat en de dreigende watercrisis worden niet genomen.’ (...)
Tags: #nederlands #nederland #regering #verkiezingen #coalitie #pvv #nsc #bbb #vvd #landbouw #landbouwbeleid #stikstof #mest #klimaat #watercrisis #natuur
Kabinet moet stoppen Schiphol buiten de wet te plaatsen
NRC (€)
(...) Des te teleurstellender was het om vorige week te lezen dat diezelfde Van der Wal achter het besluit staat om met een rammelende juridische constructie luchthaven Schiphol te helpen de milieuregels nog een jaartje langer te omzeilen. Want daar komt het gerommel met natuurvergunningen gebaseerd op stikstofrechten van opgekochte boerderijen de facto op neer. (...)
(Tekst loopt door onder het logo.)
Milieuorganisaties als Greenpeace en Milieudefensie hebben de vergunning inmiddels aangevochten. Maar voordat een rechter zich hierover heeft uitgesproken, zijn we maanden zo niet jaren verder. En dat is precies onderdeel van de tactiek van de overheid als het gaat over Schiphol: tijd rekken, om maar geen vluchten te hoeven schrappen.
Het is van een ongekend cynisme om als Rijksoverheid een besluit te nemen waarvan ze wéét dat het bij de rechter onderuit gehaald zal worden. (...) Wie legt het de boer uit die zijn bedrijf wél moet verkopen vanwege de stikstofregels? Wie vertelt het andere bedrijven die niet op deze manier aan een natuurvergunning kunnen komen en dus noodgedwongen moeten stoppen? (...)
Bedrijven als Schiphol komen– zelfs met actieve hulp van de staat – overal mee weg. Gewone ondernemers krijgen te maken met een steeds strengere overheid die klimaatmaatregelen uitrolt en afdwingt. (...)
Het laat zien dat Nederland helemaal niet hoeft te wachten op de PVV als het gaat om de uitholling van de rechtsstaat. Het gebeurt nu al, zonder Wilders.
Terecht heeft de Kamer ernstige bezwaren tegen de hele gang van zaken. (...)
Tags: #nederlands #nederland #schiphol #klm #luchtvaart #hubfunctie #stop4deroute #overlast #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #uitstoot #luchtvervuiling #geluidshinder #lobby #schiphollen
IPCC-voorman Bart van den Hurk: ‘Als we niets doen, dringt het klimaat zich aan ons op. The hard way’.
Vrij Nederland (alleen vandaag gratis)
Bart van den Hurk is de voorman van het klimaatpanel van de Verenigde Naties. ‘Linksom of rechtsom, klimaat-verandering is een onderwerp waar de wereld iets mee moet, hoeveel controverses er ook aan vast zitten.’
(Tekst loopt door onder de foto.)
Bart van den Hurk
(...) Het klimaat gaat niet op ons zitten wachten. Extreme weersituaties in alle landen ter wereld, beperking van productieve grond, vernietiging van productiekapitaal – het is allemaal onvermijdelijk. Zeespiegelstijging: onvermijdelijk. Dus als we niets doen, de stip op de horizon negeren en elke dag een korte-termijnbesluit nemen, dan zal het klimaat zich aan ons opdringen. The hard way. En die is hard. (...)
[D]e urgentie van het klimaatdebat moet niet gaan over hoe snel het klimaat verandert, maar over hoe langzaam de mensen mee veranderen. Dat is waar het probleem ligt. Gebruik de stip als houvast én als middel om de weg ernaartoe te beschrijven: wat zijn op dit moment de prikkels waardoor individuen, bedrijven en overheden een bepaalde kant op bewegen, of juist niet?’ (...)
Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof
Zijn Nederlanders niet bereid hun gedrag aan te passen? Dan controversiële maatregelen nodig om klimaatneutraal te worden
NRC (€)
Haalbaarheid klimaatdoelen - Om de klimaatdoelen te bereiken, moet een zwaar pakket maatregelen worden ingezet. De enige andere optie is gedragsverandering, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving.
(Tekst loopt door onder de foto.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data114695808-7a2380.jpg)
Een bus op waterstof in Groningen. De beschikbaarheid van waterstof is een belangrijke voorwaarde voor Nederland om klimaatneutraal te worden. Foto Venema Media/ANP.
Als Nederlanders niet bereid zijn minder vlees te eten, minder te vliegen en te consumeren, dan kan Nederland het zich niet veroorloven controversiële maatregelen uit te sluiten om klimaatneutraal te worden in 2050. Dat concludeert onderzoeksinstituut het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een studie die deze woensdag is gepubliceerd. PBL stelt dat de politiek zich blindstaart op de doelen voor 2030, wat Nederland in de jaren daarna serieus in de weg kan zitten. (...)
Een te grote focus op 2030 (wanneer Nederland tenminste 55 procent minder CO2 moet uitstoten) kan volgens PBL leiden tot „blinde vlekken” over wat moet gebeuren ná 2030. Om klimaatneutraal te worden, moet het kabinet nu snel regelen dat de productie van waterstof, het recyclen van plastic en het importeren van biogrondstoffen van de grond komt. (...)
Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect #klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing #veeteelt #vleesindustrie #waterstof
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data114695808-7a2380.jpg)
Erger voorkomen (€)
Natuurherstelwet teruggedraaid, Green Deal verwaterd, onvoldoende steun aan Oekraïne. We zitten midden in het terugdraaien van plannen en beloftes van nog maar enkele jaren geleden, toen vaak gepresenteerd met grote woorden. De steun aan Oekraïne gaat om ‘alles waar we al zeventig jaar voor staan’, speechte EU-voorzitter Ursula von der Leyen nog in februari. Bij de presentatie van de Green Deal in 2019 zei ze: ‘We verdedigen wat we onze kinderen verschuldigd zijn, want we bezitten deze planeet niet.’ Woorden die ver terug en vooruit kijken, die de geschiedenis erbij halen en geschiedenis willen maken.
Welke historische analogie past er dan bij het grote terugdraaien – bij een oude orde van angst, behoudzucht en inertie die zichzelf laat gelden? Misschien valt te denken aan het herstel, na de Eerste Wereldoorlog, van de vooroorlogse orde. Duitsland moest herstelbetalingen doen, Engeland weer groots worden, de goudstandaard terug. In 1919 was men in Versailles blind voor de politieke logica dat zo’n programma van verpaupering zou leiden tot een vlucht in ‘illusie en wraak’. Zo beschreef Keynes woedend de gevolgen in The Economic Consequences of the Peace (1919). Die politieke logica werd vervolgens in Duitsland toch leidend, en daarna was het te laat om de economische verhoudingen te herijken. (...)
Von der Leyen en klimaatcommissaris Wopke Hoekstra betonen zich slechte economen, althans in de betekenis van oikonomia, huishoudkunde, het bouwen en bewaren van het huis waarin we wonen, diezelfde planeet waar Von der Leyen in 2019 in warme bewoordingen over sprak.(...) Veel is onzeker, maar sommige dingen kun je op je vingers natellen. Veel politieke risico’s die Von der Leyen en anderen zien opdoemen bij vasthouden aan natuurherstel en Green Deal worden misschien geen werkelijkheid, maar klimaatverandering is dat wel. (...)
Hele artikel (€)
Tags: #nederlands #eu #europese_unie #natuur #natuurherstelwet #green_deal #oekraine #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #hoekstra #von_der_leyen #boeren #protest #boerenprotesten
‘Zo hypocriet dat olie- en gasbedrijven meer tijd willen voor een transitie die ze zelf doelbewust frustreren’
Follow the Money
De pr-machinerie van de fossielindustrie hanteert beproefde tactieken om klimaatactie te vertragen. De wetenschapshistoricus Naomi Oreskes – bekend omdat ze aantoonde dat klimaatontkenning een door de olie- en gassector georkestreerd fenomeen is – weet welke tactieken je daar tegenover stelt: leg de machtsnetwerken en de leugens bloot. ‘Laat zien dat ze hun verdienmodel zo lang mogelijk in stand willen houden.’ (...)
Naomi Oreskes
Tags: #nederlands #boeken #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #broeikaseffect klimaatontkennig #fossiele_brandstof #co2 #fossiele_bedrijven #shell #energietransitie #energie #desinformatie #greenwashing
Sporen moet goedkoop worden, vliegen schreeuwend duur
(...) Zolang vliegmaatschappijen en luchthavens met overheidssteun in de lucht gehouden worden, en vliegtuigen belastingvrij tanken, blijft vliegen veel goedkoper dan treinen, en proppen de menigten zich in vliegmachines, hoe hoog de snelheid op het spoor ook wordt opgevoerd. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
Beeld Koos Dijksterhuis
Sporen moet goedkoop worden, vliegen schreeuwend duur. Dan kunnen alleen rijken het zich permitteren. Verschil in rijkdom is een drogreden voor goedkope vliegreizen. Ik hoor nooit iemand zeggen dat dure treinreizen oneerlijk zijn, omdat alleen rijken ze zich kunnen permitteren.
Ook over Ferrari’s, villa’s, raspaarden en champagne hoor ik dat bezwaar nooit. Alleen als het over het beperken van vliegen gaat, ontpoppen veelvliegers zich ineens als gestaalde communisten. Wilt u een eerlijke wereld? Pleit (en stem) dan niet voor lage prijzen, maar voor inkomensnivellering. (...)
Een overheid die het klimaatprobleem aan zegt te willen pakken, maar die vliegreizen goedkoop en treinreizen duur houdt, zo’n overheid spoort niet.
Tags: #nederlands #nederland #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #luchtvaart #spoorwegen #trein #vliegtuig #vliegreis #treinreis #ongelijkheid #inkomen
Een optimistisch klimaatverhaal kunnen we goed gebruiken, maar het moet wel kloppen
NRC
Klimaatverandering - We zijn goed bezig met het aanpakken van de klimaatcrisis: dat geluid horen Fabian Dablander en Guus Dix regelmatig. De optimisten onderbouwen hun verhaal echter zwak. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data112485690-37704c.jpg)
Foto Imago stock/ ANP
Graven we wat dieper, dan combineert klimaatoptimisme eenzijdige datawetenschap met geloof in groen kapitalisme, soms aangevuld met steun voor (en van) filantropie van de allerrijksten. Zo wordt Our World In Data, de non-profit organisatie waar Ritchie plaatsvervangend redacteur is, in de lucht gehouden door donaties van techmiljardairs als Bill Gates en Elon Musk, aangevuld met een klein toefje crowdfunding. (...)
Allereerst is hun gebruik van data eenzijdig. Zo vestigen klimaatoptimisten de aandacht op de snelle prijsdaling van zonnepanelen. Die daling is goed nieuws. Maar door onze snel stijgende energievraag blijven we elk jaar óók meer olie, gas en kolen gebruiken. (...)
Ook het vertrouwen in groen kapitalisme is slecht onderbouwd. Klimaatoptimisten wijzen graag naar landen waarin de economie als geheel is gegroeid terwijl de uitstoot daalde. En ja: er is een select clubje rijke landen waarvoor dat geldt. (...) En kijk je op mondiaal niveau, dan gaat economische groei nog altijd gelijk op met meer uitstoot. Het is misleidend om een optimistisch verhaal op te hangen aan een paar voorbeelden die je punt ondersteunen.
Ten derde shoppen klimaatoptimisten selectief in de wetenschap. Zo vieren ze dat we van een pre-Parijs-pad van 5°C opwarming tegen het einde van de eeuw naar een 3°C-scenario zijn gegaan. Terwijl wetenschappelijk onderzoek laat zien dat 3°C eigenlijk het nieuwe 5°C is: ernstige klimaateffecten treden eerder op en zijn erger dan eerder werd aangenomen. (...)
Als laatste doen klimaatoptimisten alsof hun geloof in markt en innovatie iets neutraals is. Alternatieve verduurzamingsstrategieën, zoals gedragsverandering en degrowth, hoeven ze dan ook niet serieus te nemen. Dat laatste wordt door Ritchie als ‘mondiale krimp’ zelfs volstrekt foutief weergegeven. (...)
We kunnen een optimistisch verhaal goed gebruiken. En goedkope zonnepanelen zijn daar een belangrijk onderdeel van. Maar volgens het IPCC hebben we bovenal „fundamentele veranderingen” nodig „in de manier waarop de samenleving functioneert, waaronder veranderingen in onderliggende waarden, wereldbeelden, ideologieën, sociale structuren, politieke en economische systemen en machtsverhoudingen”. (...)
> Zie ook: Liever keutelen we het ravijn in, dan dat we ons een mooiere wereld voorstellen
Tags: #nederlands #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #klimaatbeleid #co2 #fossiele_brandstof #energie #energietransitie #extreem_weer #hittegolven #droogte #ontbossing #bosbranden #eu #green_deal #europese_unie #klimaatmaatregelen #cop28 #klimaattop #unep #broeikaseffect #broeikasgas
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2024/03/data112485690-37704c.jpg)
Onderzoek: stikstofplannen overheid onvoldoende om doelen 2030 of 2035 te halen
NRC
Stikstofbeleid - Na het bestuderen van de plannen die de provincies hebben ingediend bij het Rijk concluderen het PBL en het RIVM dat het halen van de stikstofdoelen binnen de gestelde termijnen „niet plausibel” is. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/02/anp-491239937.jpg)
Demissionair minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof (VVD). Foto Robin Utrecht / ANP.
Om de gestelde doelen wel te halen zou de veestapel nog verder moeten inkrimpen, zouden natuurgebieden moeten worden uitgebreid en moet de wijze waarop landbouwgrond wordt gebruikt veranderen. Maar volgens de kennisinstellingen is het „niet plausibel” dat dit allemaal binnen tien jaar gaat lukken „gezien de omvang van de opgave”. (...)
Ook vinden ze dat de voorgestelde stikstofaanpak van de provincies te veel stoelt op „onrealistische theoretische aannames”, omdat veel technische maatregelen zich nog in de experimentele fase bevinden en nog maar moet blijken of die in de praktijk werken. (...)
En het is sowieso nog maar de vraag hoeveel er over blijft van alle plannen van Van der Wal, omdat verkiezingswinnaars PVV, NSC en BBB weinig zien in haar stikstofbeleid.
> Zie ook: Een natuurminister die tegen natuurbescherming lobbyt, in Nederland kan het
Tags: #nederlands #nederland #natuur #natuurbescherming #milieubescherming #leefomgeving #vergunningen #Europese_natuurherstelwet #natuurherstel #stikstof #stikstofbeleid #klimaat #klimaatcrisis #lobby #van_der_wal #landbouw #veeteelt
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2024/02/anp-491239937.jpg)
Martin Wolf noemt de financiële wereld ‘sociaal nutteloos’ en bepleit ingrijpen
De Volkskrant
Martin Wolf, boegbeeld van het deftige zakenblad Financial Times, trekt harde conclusies over de financiële wereld, die hij op zijn best ‘sociaal nutteloos’ noemt. Hij bepleit fors ingrijpen in de markt ten gunste van mens en planeet. (...)
‘De homo sapiens is vatbaar voor orgieën van domheid, wreedheid en vernietiging. Ik heb vrede, stabiliteit of vrijheid nooit voor lief genomen, en zie mensen die dat wel doen als dwazen.’ (...)
(Text continues underneath the photo.)
Martin Wolf
Het welvaartsverlies door de bankencrisis van 2008 effende het pad voor ‘pluto-populisten’ zoals Trump, schrijft Wolf. Met pluto-populisten doelt hij op rechtse, plutocratische politici, die hun rijkdom proberen te beschermen tegen de vette vingers van de fiscus door het electoraat op te hitsen tegen zondebokken, zoals de Republikeinse partij doet in de Verenigde Staten.
‘Stel: je bent een centrum-rechtse partij en je wilt de belastingen voor de allerrijksten laag houden. In een democratie is dat nogal lastig, want de allerrijksten vormen per definitie een minieme minderheid van de bevolking. Dus hoe krijg je dan toch grote delen van de kiezers achter je, ook al is het niet in hun economische belang om op je te stemmen?
‘De truc: zet mensen tegen elkaar op langs nationalistische, culturele en raciale lijnen. Met deze plutocratische variant op identiteitspolitiek hebben de rijken een coalitie weten te smeden met Amerikanen uit de midden- en arbeidersklasse, die het helemaal gehad hebben met centrum-linkse politici.’ (...)
Wolf windt er in zijn boek geen doekjes om: dezelfde financiële wereld die het pad effende voor de opkomst van Trump, is op zijn best ‘sociaal nutteloos’. Op zoek naar makkelijke rendementen staken banken en andere investeerders de voorbije decennia vooral geld in kantoren, luxe woningen en ander vastgoed. Dit maakte de economie niet alleen kwetsbaarder voor zeepbellen, maar trok ook geld en arbeidskrachten weg uit sectoren die de productiviteit – een van de belangrijkste factoren achter onze welvaart – wél vooruit hadden kunnen helpen.
‘In de financiële sector worden zowel menselijke talenten als productiemiddelen verspild’ (...)
Maar de laatste jaren begint [Wolf] steeds meer te lijken op een onvermoeibare kerkhervormer, die zijn stellingen over het ‘democratische kapitalisme’ – in contrast met het ‘autoritaire kapitalisme’ van China – column na column aan de deuren spijkert.
‘Hervorming’ is daarbij het sleutelwoord, want van revolutionairen moet Wolf niets hebben. (...)
‘Het is niet alleen onmogelijk, maar ook verkeerd om te proberen een samenleving vanaf nul opnieuw op te bouwen, alsof haar geschiedenis geen enkele waarde heeft’, schrijft Wolf over revoluties. ‘Het resultaat van dergelijke pogingen is altijd vernietiging en despotisme geweest.’
In plaats daarvan presenteert Wolf in zijn boek een litanie aan hervormingen. Roei belastingontwijking uit door bedrijven desnoods van de markt te verbannen als ze hun winsten blijven wegsluizen naar belastingparadijzen, oppert Wolf. Stel bankiers persoonlijk aansprakelijk bij fraude of ernstig falen. Stop de fiscale voordeeltjes voor schulden maken – denk aan onze eigen aftrek voor hypotheekrente of het lenen van geld om aandelen te kopen – want die maken het financiële stelsel alleen maar wankeler. En laat Facebook en andere sociale media een vergoeding betalen aan gebruikers voor de privédata die ze aan adverteerders verkopen.
Het doel van bedrijven moet weer zijn om ‘de problemen van mens en planeet op een profijtelijke manier op te lossen, in plaats van te profiteren van het veroorzaken van problemen’, schrijft Wolf. (...)
Als de economische oorlogsvoering tussen de Verenigde Staten en China escaleert, riskeren we een echte oorlog, wat een catastrofe zou zijn. Bovendien hebben we China ook gewoon nodig, bijvoorbeeld voor de levering van grondstoffen voor de energietransitie.’
‘Hoewel China een kolossaal probleem is, maak ik me nog grotere zorgen over de koers van de Verenigde Staten. Als Trump terugkeert in het Witte Huis, is het de vraag of je überhaupt nog van ‘het Westen’ kunt spreken als politiek bondgenootschap, gezien zijn opvattingen over bijvoorbeeld de Navo en de Oekraïne-oorlog.’ (...)
‘Degrowth gaat onze planetaire crisis niet oplossen, omdat grofweg 85 procent van de mensheid niet in de rijkste, geïndustrialiseerde landen leeft. Zelfs als het Westen stopt met economische groei, is ons welvaartsniveau nog steeds véél hoger dan elders in de wereld. Zelfs de Chinezen zijn per hoofd van de bevolking nog altijd drie keer zo arm als de Amerikanen.’ (...)
‘De enige manier waarop degrowth de CO2-uitstoot voldoende zou kunnen verlagen, is door terug te gaan naar het welvaartsniveau van voor de Industriële Revolutie, toen de meeste mensen in abjecte armoede leefden. Voor zo’n plan zul je in geen enkele democratie de handen op elkaar krijgen. Het is alleen af te dwingen via een soort eco-dictatuur, en dan ook nog een mondiale dictatuur. Onze enige hoop is een technologische revolutie.’ (...)
Als we de klimaatcrisis en de opkomst van China niet het hoofd weten te bieden, schrijft u, ‘zou het licht van de vrijheid weleens kunnen doven’. Het klinkt als een grafschrift.
‘Wel een beetje, inderdaad. We leven in een tijd waarin liberale democratieën onder druk staan. Ze hebben een deel van hun legitimiteit verloren, met name in de ogen van jonge mensen, die het gevoel hebben dat de politiek niet daadkrachtig genoeg optreedt in de grote vraagstukken van onze tijd, zoals het klimaat. Terwijl: als je om je heen kijkt, leven we nog altijd in ’s werelds minst beroerde samenlevingen. Niemand maakt mij wijs dat het leven in het autoritaire China of Rusland beter is. Dat we in vrijheid leven en slechte leiders eruit kunnen bonjouren – en soms zelfs goede leiders – is van onschatbare waarde. Maar we staan voor enorme uitdagingen als samenleving, en het is niet uitgesloten dat we zullen falen.’
Tags: #nederland #boeken #financiele_wereld #populisme #democratie #kapitalisme #globalisering #china #vs #trump #degrowth #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #co2 #belastingontwijking #belastingparadijs #hypotheekrente #sociale_media #data #data_mining
Liever keutelen we het ravijn in, dan dat we ons een mooiere wereld voorstellen
Asha ten Broeke (De Volkskrant)
(...) In The Future [boek van Naomi Alderman] schetst een klein groepje mensen een prachtige toekomst, ‘waarin we niet meer alle soorten vernietigen en onze steden schoon zijn en mooi en vol met wilde vogels, en onze auto’s allemaal elektrisch zijn en gedeeld en de straten veilig zijn voor spelende kinderen, en we tv kunnen behouden en het internet en concerten en sportwedstrijden en alle goede dingen, en oké, we eten vooral vegan maar het is lekker, en als we maar gewoon zo snel mogelijk door de pijngrens heen kunnen komen, zijn we er.’
Het is een visie waarvoor men in het boek de handen van de meeste mensen niet zomaar op elkaar krijgt. (...)
(Tekst loopt door onder de foto.)
Asha ten Broeke
Wanneer iemand dat kapitalisme bekritiseert, zien deze mensen geen wilde vogels en spelende kinderen voor zich, maar een verschrikkelijke dictatuur – alsof de mensheid in al haar vernuft geen alternatief zou kunnen vinden voor een totalitair, bloedig staatscommunisme à la Stalin & co aan de ene kant en roofzuchtig, koloniaal kapitalisme dat de planeet zoals wij die kennen langzaam vernietigt, aan de andere kant.
Wat rest is de onuitgesproken gedachte: beter blijven we gewoon min of meer doen wat we nu doen. Hooguit een beetje bijsturen. Beter de vrijwel zekere afgrond dan de onzekerheid van een betere toekomst die we ons niet kunnen voorstellen. (...)
‘Wanneer mensen in een wreed en inhalig politiek systeem leven, hebben ze de neiging om dit te normaliseren en internaliseren’, aldus de Britse columnist en schrijver George Monbiot. (...)
Maar kapitalisme was natuurlijk nooit alleen een economisch systeem, maar altijd ook een ideologie. (...)
Hoewel we eigenlijk ten diepste sociale, samenwerkende wezens zijn, slaagt het kapitalisme erin om onze verbeelding zodanig te beïnvloeden dat we waarde niet meer zien in menselijke termen, maar in termen van geld en prijs. (...)
Dit is hoe we als mensheid langzaam maar zeker het ravijn inkeutelen: te velen van ons zijn vergeten hoe je je een mooiere wereld kunt voorstellen. Maar zonder wilde, onzekere, antikapitalistische dromen zijn we reddeloos verloren. Weinig is waardevoller dan verbeeldingskracht.
Tags: #nederlands #boeken #toekomst #toekomstvisie #kapitalisme #uitbuiting #roofbouw #klimaat #klimaatverandering #klimaatcrisis #fossiele_brandstof #ideologie #verbeelding
