#boeken

berternste@pod.orkz.net

Geen excuses aan Indonesië, terwijl ook daar grootschalige slavenhandel plaatsvond

Trouw

Nederland maakt geen excuses aan Indonesië voor het slavernijverleden. Terwijl de slavenhandel daar omvangrijker was dan in de Atlantische koloniën, en even bruut. (...)

“Het is vergelijkbaar met de Atlantische route naar Suriname en de Caribische eilanden”, zegt Matthias van Rossum, onderzoeker van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, die zich met de slavernij in de Indonesische archipel bezighoudt. Hij schat dat er door de eeuwen heen tussen de 660.000 en 1,1 miljoen slaven zijn gemaakt in Nederlands-Indië, een aantal dat een stuk hoger ligt dan het aantal slaafgemaakten in de voormalige koloniën in het westen.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van
Koelies werkten op suikerplantages in Indonesië als de moderne slaven

De VOC haalde slaven uit India, en het koninkrijk Arakan, het huidige Myanmar, later kwamen slaafgemaakten ook uit Taiwan, Madagaskar en Mozambique. In Indonesië werden onder meer op Bali en Sulawesi mensen gevangengenomen en als slaaf tewerkgesteld op suikerplantages rond Batavia en in goud- en zilvermijnen in Noord-Sumatra. (...)

Pas in 1860 werd de slavernij in Indonesië formeel afgeschaft. Maar voor die tijd werd heel ingenieus het cultuurstelsel geïntroduceerd, waarbij Indonesiërs die onder meer peper, suiker of tabak produceerden verplicht waren die tegen een vaste prijs te verkopen aan de Nederlandse staat.

In combinatie met het cultuurstelsel ontstond er een contractstelsel. Zo werden vele Chinese arbeiders geronseld. Zij tekenden als analfabeet een arbeidsovereenkomst. De omstandigheden waaronder zij moesten werken vertoonden veel gelijkenis met slavernij. De koelies werden de moderne slaven van de negentiende en begin twintigste eeuw. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Ons slavernijverleden is niet alleen trans-Atlantisch. Maar van slavernij in de Oost hebben we geen idee (NRC)

> Zie ook: Nederlandse slavernijexcuses moeten ook gaan over genocide op indianen (De Volkskrant)

Tags: #nederlands #nederland #boeken #nederlands_indie #indie #indonesie #de_oost #slavernij #slaven #slaafgemaakten #suriname #antillen #transatlantische-slavernij #plantages #dwangarbeid

berternste@pod.orkz.net

Nederlandse slavernijexcuses moeten ook gaan over genocide op indianen

De Volkskrant

De transatlantische slavernij begon van west naar oost, maar dat deel wordt vaak vergeten. De rol van Nederland bij de kolonisatie en genocide op indianen moeten we daarom ook ruiterlijk erkennen, betoogt Serv Wiemers. (...)

[W]einigen zijn zich ervan bewust dat de eerste transatlantische slavenhandel niet van oost naar west (van Afrika naar Amerika), maar van west naar oost (van Amerika naar Europa) plaatsvond.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Afbeelding van schilderij
Schilderij van Jean Leon Gerome Ferris (1863-1930): De ondergang van Nieuw-Amsterdam. De prent toont Peter Stuyvesant, in 1664, staande aan de wal tussen de inwoners van Nieuw-Amsterdam. Beeld Jean Leon Gerome Ferris / US Library of Congress.

In de huidige rapporten over slavernij is vreemd genoeg weinig te vinden over de oorspronkelijke bewoners van Amerika. De Europese ‘ontdekking’ van hun wereld vormde het begin van de slavenhandel. Velen zien Christoffel Columbus, die in 1492 contact maakte met het Westelijk halfrond, als een held of in ieder geval een ontdekkingsreiziger. Indianen (de term waar ze zelf over het algemeen de voorkeur aan geven) kennen Columbus helemaal niet als held, maar als veroveraar, verkrachter, moordenaar, en, jawel, als slavenhandelaar. (...)

Columbus en zijn mannen begonnen al snel een handel in indiaanse meisjes als seksslaven. Volwassenen en kinderen werden voor de kolonisten aan het werk gezet of aan hun honden gevoerd. En Columbus bracht op zijn reizen honderden slaven mee uit Amerika naar Europa: transatlantische slavernij.

De onmetelijke grofheid van Columbus en de zijnen – binnen twee jaar vonden naar schatting 250.000 indianen op Hispanolia (het huidige Haïti en de Dominicaanse Republiek) de dood – maakte hem rijk, maar keerde zich ook tegen hem. Er was snel weinig slavenkracht meer over. En ook toen al kreeg Columbus kritiek op zijn barbaarsheid.

Sommigen in Nederland zullen zich afvragen wat wij te maken hebben met de Spaanse grofheden. Maar er is ook direct of indirect onder Nederlands gezag genocide gepleegd op inheemse Amerikanen. Nederland was een van de koloniale mogendheden. Onder leiding van Willem Kieft, gouverneur van Nieuw Nederland (het gebied rond het huidige New York), vielen onze troepen in de 17de eeuw willekeurige dorpen aan en vermoordden honderden mannen, vrouwen en kinderen.

Die kolonie groeide uit tot de Verenigde Staten; het Nederlandse stempel bleef. Twee Amerikaanse presidenten van Nederlandse komaf spanden de kroon wat betreft de indiaanse genocide. Martin van Buren (1837-1841) liet indianen deporteren via de beruchte Trail of Tears; zeker tienduizend kwamen daarbij om het leven. Theodoor Roosevelt (1901-1909) stelde dat de enige goede indiaan een dode indiaan is. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Onderzoekers verbaasd dat kabinet omvangrijke slavernij in de Oost negeert (NOS Nieuws)

Tags: #nederlands #nederland #boeken #nederlands_indie #indie #indonesie #de_oost #slavernij #slaven #slaafgemaakten #suriname #antillen #transatlantische-slavernij #plantages #dwangarbeid #transatlantische_slavenhandel #afrika #amerika #latijns_amerika #indianen #columbus

berternste@pod.orkz.net

August Willemsen, de man die in Brazilië liefde zocht en woorden vond

NRC

August Willemsen - Vijftien jaar geleden overleed de schrijver en vertaler August Willemsen. Uit zijn Braziliaanse Brieven en een documentaire komt het beeld naar voren van een briljant vertaler en een workaholic die zich nergens thuis voelde. (...)

„Niet alleen zijn taal raakte me, ook de manier waarop hij allerlei ogenschijnlijk onoverbrugbare tegenstellingen beschrijft”, vertelt Jochems. Ze doelt op een passage aan het begin van Braziliaanse Brieven waarin Willemsen zijn eerste indrukken van São Paulo beschrijft, nadat hij daar als student met een armzalige studiebeurs begin 1967 met Marie (Mieke in het boek) is aangekomen. Als onwennige intellectueel uit Amsterdam-Zuid worstelt hij met de chaos, de corruptie en de hardheid van deze ‘stad zonder façade’. „Er is veel aardigheid, en er is veel narigheid, en het is er tegelijk”, concludeert hij na vier maanden.

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van August Willemsen
August Willemsen op het balkon van zijn woning in de Amsterdam-Zuidoost, 2002. Foto Jos Lammers/Hollandse Hoogte.

Hij beschrijft de stad als een oord „waar rijk en arm, oud en nieuw, mooi en lelijk naast elkaar gekwakt wordt”. Een architectonische lelijkheid waar hij, gek genoeg, ook waardering voor krijgt. Weg uit het geordende Amsterdam begrijpt hij dan ook „dat de vrijheid waarmee ik hier over straat loop, een vrijheid groter dan in Amsterdam, niet alleen het gevolg is van het feit dat dit een échte wereldstad is, waar het, bij zoveel verscheidenheid aan rassen en soorten mensen, gewoon te vermoeiend zou zijn nog iets of iemand ‘gek’ te vinden, maar ook dat die vrijheid de keerzijde is van dat gebrek aan contact en van dat leuke, losse onverschillige, dat het mogelijk maakt dat mensen op straat creperen.”(...)

„Die tegenstrijdigheden gaan bij uitstek op voor een land als Brazilië, maar ik zag het ook terug in de persoon van Willemsen zelf. Hij was een taalvirtuoos die tegelijkertijd stotterde. Een man die van hoge cultuur hield, zoals klassieke muziek, maar tegelijkertijd ook de waarheid terugvond in de goot.” (...)

August Willemsen, de bladzij en de werkelijkheid. Speeldata op franjo.nl. August Willemsen: Braziliaanse Brieven, De Arbeiderspers, 286 blz. € 22,50. In Brazilië is een Portugese vertaling verschenen van ‘Braziliaanse Brieven’ bij uitgeverij Arte e Letra: Cartas Brasileiras.

Hele artikel

Tags: #nederlands #boeken #brazilie #documentaire #film #video #august_willemsen #sao_paulo

berternste@pod.orkz.net

Onderzoekers verbaasd dat kabinet omvangrijke slavernij in de Oost negeert

NOS Nieuws

De slavernij en slavenhandel waren in de Nederlandse gebieden in voormalig Oost-Indië groter van omvang dan in de Nederlandse koloniën in de West, zeggen historici en onderzoekers. Toch zijn de geplande erkenning en excuses vooral gericht op het slavernijverleden in Suriname en het Caribisch gebied.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Omslag boek ‘Daar werd wat gruwelijks verricht’

"Dat de Surinaamse en de Caribische-Nederlandse gemeenschap meer uitgesproken is, betekent niet dat de omvang van slavernij in de Oost verbloemd moet worden", zegt Reggie Baay, een schrijver en onderzoeker van Indische afkomst, die veel heeft geschreven over het voormalige Nederlands-Indië. (...)

Hele artikel

> Zie ook: Ons slavernijverleden is niet alleen trans-Atlantisch. Maar van slavernij in de Oost hebben we geen idee (NRC)

Foto van detail van standbeeld geketende voet

Tags: #nederlands #nederland #boeken #nederlands_indie #indie #indonesie #de_oost #slavernij #slaven #slaafgemaakten #suriname #antillen #transatlantische-slavernij #plantages #dwangarbeid

berternste@pod.orkz.net

Cartoon

Anton Dingeman, ambtenaar met ‘lokbuikje’, neemt afscheid als Nederlands meest relativerende stripheld

NRC

Pieter Geenen Striptekenaar Na twintig jaar dagelijkse strips over Anton Dingeman neemt tekenaar Pieter Geenen afscheid met een overzichtsbundel. „Ik hou van het simpele tekenen.” (...)

Cartoon

Hele artikel

Pieter Geenen – Anton Dingeman was hier. De Harmonie. 64 pagina’s hardcover. € 20,00.

Tags: #nederlands #nederland #boeken #cartoon #Anton_Dingeman #pieter_geenen #strip #stripheld #media #nieuws #werkelijkheid #slecht_nieuws #journalist #journalistiek

berternste@pod.orkz.net

In Papoea vechten de vrouwen voor het bos, de mannen verkopen het liever

De Volkskrant

Afgelopen jaren werd er ongeveer 1 miljoen hectare oerwoud omgehakt in Papoea, en bedrijven maken van de lokale cocktail van corruptie, conflict en militarisatie gebruik om nog veel meer te kappen. ‘Ze doen alsof Papoea een leeg land is waar niemand woont.’ (...)

In Papoea is de afgelopen jaren ongeveer 1 miljoen hectare oerwoud omgehakt voor plantages, en volgens ngo’s zijn er plannen voor vele miljoenen hectares meer. Het voormalige Nederlands Nieuw Guinea bestaat voor 83 procent – 33,8 miljoen hectare – uit ontoegankelijke jungle. Het is daarmee, na het Amazonegebied en Congo, het derde regenwoud van de wereld. (...)

Samen komen [Feronika Manimbu en Rosita Tecuari] in Europa steun zoeken voor hun ongelijke gevecht – tegen palmoliereuzen, houtdieven, immigranten, militairen en politiechefs. Soms zelfs tegen hun eigen mannen.

Hoe dat in zijn werk gaat is vastgelegd in een rapport met de titel: Er zijn geen vogels meer (Burung Tidak Ada Lagi), van de Indonesische ngo AJAR. (...)

(De tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Papoea-vrouwen Rosita (links) en Veronika in het Haagse bos
Papoea-vrouwen Rosita (links) en Veronika in het Haagse bos in de stromende regen. Beeld Daniël Rosenthal / de Volkskrant.

Papoea is een gebied dat sinds de jaren ’60 geldt als ‘roerig’. Nederland had het achtergelaten met de belofte van onafhankelijkheid, en om die onafhankelijkheidsdrang te smoren, heeft Indonesië het gebied tot op de dag van vandaag zwaar gemilitariseerd.

Een cocktail van corruptie, conflict en ongebreideld militair gezag heeft geleid tot een officieuze noodtoestand waarin buitenlandse journalisten en ngo’s niet welkom zijn. (...)

Bedrijven maken van de situatie gebruik door in Papoea de spelletjes te spelen waarmee ze elders niet meer wegkomen; geknoei met vergunningen, intimidatie van de lokale bevolking, of omkoperij. (...)

Voor de vrouwen is het bos ‘het hart en de stem’ van hun cultuur. Het bos is hun hartslag. Daarom staan de vrouwen nu vooraan bij demonstraties, zij dienen petities in, vechten vergunningen aan, dwingen bedrijven te stoppen met het kappen van bomen – en worden daarvoor bedreigd door het aparat, zoals leger en politie in Indonesië in één woord worden samengevat.

Hele artikel

> Meer West_Papua

Tags: #nederlands #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #west_papua #west_papoea #papoea #papua #kolonie #zelfbeschikking #recht_op_zelfbeschikking #act_of_free_choice #daad_van_vrije_keuze #dekolonisatie #mensenrechten #transmigratie #racisme #discriminatie #autonomie #Verenigde_Bevrijdingsbeweging_voor_West-Papua #ULMWP #politieke_gevangenen #referendum #volksstemming #National_Commission_on_Human_Rights #Komnas_HAM #Humanitarian_Team_for_Intan_Jaya #boeken #opm #Organisasi_Papua_Merdeka #Organisatie_Vrij_Papoea #biak #melanesie #mijnbouw #g20 #energie #energietransitie #biodiversiteit #ajar

berternste@pod.orkz.net

De G20 in Indonesië: kolonialisme in een groen jasje

NRC

Door de groeiende vraag naar elektrische auto’s wordt kolonialisme in een groen jasje gehuld, want de mijnbouw die hiervoor nodig is, gebeurt ook in het door Indonesië bezette gebied West-Papoea, schrijven Raki Ap, Julia Jouwe en Anne-Linn Machielsen. (...)

Maar voor de transitie naar elektrische auto’s zijn er vele mineralen en metalen nodig. En dit leidt tot bizarre cijfers. Volgens schatting van het Internationaal Energie-Agentschap (IEA) stijgt bijvoorbeeld de vraag naar koper de komende twintig jaar met 28 keer en de vraag naar nikkel met maar liefst 41 keer.

De Indonesische overheid speelt op deze groeiende vraag in en streeft ernaar om een belangrijke speler te worden in de markt van elektrische auto’s en batterijen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van graafmachines
Foto Dimas Ardian / Bloomberg.

De op de G20 aanwezige politieke wereldleiders lieten echter het conflict in West-Papoea buiten beschouwing. Door censuur en doordat de regio verboden gebied is voor buitenlandse journalisten, is het conflict in West-Papoea één van de meest ondergerapporteerde conflicten in de wereld. Ondertussen vindt daar al zestig jaar een genocide plaats op de Papoea-bevolking. (...)

Als gevolg van de mijnbouw die nodig is voor de productie van groene energietechnologieën worden niet alleen mensenrechten maar ook de biodiversiteit bedreigd. (...)

In West-Papoea ligt in het meest biodiverse koraalrifgebied ter wereld, in het Raja Ampat, vele nikkel – en kobalt reserves. Ook bevindt zich in West-Papoea, samen met Papoea-Nieuw-Guinea, het derde grootste regenwoud ter wereld. Nieuw-Guinea is het meest biodiverse tropische eiland ter wereld, waar ook de tweede grootste kopermijn ter wereld ligt. (...)

Nu er ook een groeiende vraag is naar mineralen en metalen voor de energietransitie én Indonesië als een belangrijke speler wordt gezien, wordt kolonialisme in een groen jasje verhuld. Al deze bedrijfsactiviteiten houden kolonialisme in stand en laten een spoor na van genocide, ecocide en vele mensenrechtenschendingen.

Dit maakt de elektrische auto’s een bedreiging voor de belangrijkste beschermers van de biodiversiteit in West-Papoea: inheemse Papoea’s. (...)

a, we moeten naar een energietransitie, maar wel een rechtvaardige energietransitie.

Hele artikel

> Meer West_Papua

Tags: #nederlands #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #west_papua #west_papoea #papoea #papua #kolonie #zelfbeschikking #recht_op_zelfbeschikking #act_of_free_choice #daad_van_vrije_keuze #dekolonisatie #mensenrechten #transmigratie #racisme #discriminatie #autonomie #Verenigde_Bevrijdingsbeweging_voor_West-Papua #ULMWP #politieke_gevangenen #referendum #volksstemming #National_Commission_on_Human_Rights #Komnas_HAM #Humanitarian_Team_for_Intan_Jaya #boeken #opm #Organisasi_Papua_Merdeka #Organisatie_Vrij_Papoea #biak #melanesie #mijnbouw #g20 #energie #energietransitie #biodiversiteit

berternste@pod.orkz.net

Gaat Habermas ons helpen bij ons sociale mediagebruik?

NRC

Filosofie - Sociale media beloven een vrije uitwisseling van gedachten onder burgers, maar volgen louter de logica van de markt en de privé-sfeer. Jürgen Habermas, nestor van de democatie-filosofie, zoekt een uitweg. (...)

Minder goed nieuws is de boodschap die Habermas in zijn essay brengt: onze publieke sfeer is er niet best aan toe.

De problemen zijn als volgt samen te vatten: sociale media zijn in handen van multinationals met een verdienmodel dat draait op de ruil van gebruikersdata voor gratis toegang tot de dienstverlening van hun sociale platformen. Dat platformkarakter van sociale media maakt dat iedere gebruiker tevens auteur is van ongeredigeerde, publiek toegankelijke uitingen. De algoritmes waarop het verdienmodel van de mediabedrijven is gebaseerd, benaderen gebruikers echter niet als burgers die argumenten uitwisselen over het algemeen belang, maar als consumenten met persoonlijke voorkeuren. Dat leidt ertoe dat gebruikers zichzelf ook zo gaan zien en het platform vooral gebruiken als een publicatiekanaal van persoonlijke leefstijlkeuzes en meningen. Ze spreken zichzelf en elkaar niet langer aan als burgers die standpunten onderbouwen met het oog op het algemeen belang.

(Tekst loopt door onder de afbeelding.)

Omslag boek

Dit maakt de openbaarheid van sociale media een vreemd gedrocht. Het is een sfeer die vrije uitwisseling belooft, maar de logica en taal van de private sfeer volgt. (...)

Sterker nog, wie sociale media werkelijk als democratische publieke sfeer probeert te gebruiken, wordt genadeloos gestraft. Wie iets probeert te zeggen over het algemeen belang wordt hypocrisie verweten; wie van standpunt verandert na overtuigd te zijn door een beter inzicht is zwak of onbetrouwbaar. Resultaat: gebruikers beroepen zich op niets anders dan hun eigen ervaringen, belangen en perspectieven en zetten daarbij hun hakken in het zand, want hun identiteit staat op het spel.

Een uitstekende voedingsbodem voor nepnieuws, aldus Habermas. (...)

In de logica van de deal waarop sociale media is gebaseerd – gratis, ongereguleerde toegang tot publiciteit in ruil voor gebruikersdata – is de bijdrage van een wetenschapper of journalist evenveel waard als die van iedere andere consument van sociale media. Dit is de logica van de kapitalistische vrije markt, waarin vrijheid gelijk staat aan ongereguleerdheid, de vrijheid te zeggen en doen wat je kunt en wilt, zonder dat iemand je aan regels houdt die voorbij de regels van de ruilhandel gaan.

De democratische publieke sfeer volgt een heel andere logica. Vrijheid betekent daar niet vrij te zijn van regels en normen – een goed functionerende publieke sfeer staat juist bol van de regels en normen – maar vrij te zijn van manipulatie in het belang van iets anders dan het algemeen belang en vrij te zijn om je ideeën te laten meewegen in politieke besluitvorming die jou aangaat, zonder angst voor onderdrukking of uitsluiting. (...)

Biedt Habermas een uitweg? Jazeker: bedrijven moeten, net als uitgevers van kranten, verantwoordelijk gehouden worden voor wat er op hun platforms gebeurt. Het is volgens Habermas begrijpelijk dat de Eurocommissaris van mededinging de markt voor sociale media wil reguleren, maar het mededingingsrecht is volgens Habermas niet het juiste instrument.

Het juiste instrument is de grondwet, want die beschermt onze democratische rechten: ‘Het is een grondwettelijke plicht een mediastructuur overeind te houden, die het inclusieve karakter van het publieke domein en het deliberatieve karakter van de openbare menings- en wilsvorming mogelijk maakt.’ (...)

Hele artikel

Tags: #nederlands #filosofie #sociale_media #social_media #democratie #grondwet #publieke_ruimte #debat #boeken #politiek #media #regulering #facebook #meta #twitter #mastodon #tiktok #youtube #google #alphabet #meningen #feiten #nepnieuws #fake_news

berternste@pod.orkz.net

Nederland als bakermat van het huidige kapitalisme

Follow the money

Nederland heeft een rijke financiële traditie, die behalve van successen ook bol staat van speculaties en schurken. Roel Janssen tekende die op in een schitterend boek, dat vorige maand bij Follow the Money verscheen. Per hoofdstuk staat iemand centraal die iets nieuws deed – soms iets goeds, maar vaker iets dat fout uitpakte.‘Gokkers & Graaiers’ vertelt het verhaal van Nederland als bakermat van het moderne kapitalisme, vol onderbelichte schandalen en schaamteloze streken. (...)

In de afgelopen dertig jaar is Nederland uitgegroeid tot de een na grootste ontvanger van Russische investeringen in de Europese Unie, na Cyprus. Verspreid over het land bevinden zich honderden vestigingen van Russische bedrijven en banken. In voorname buurten van Amsterdam stuwt Russisch kapitaal de huizenprijzen omhoog. Achter brievenbusfirma’s die belastingontwijking faciliteren, verschuilen zich Russische eigenaren. Nederlandse jachtwerven vervullen orders voor de bouw van superjachten voor Russische miljardairs, waarbij de betalingen via schimmige belastingparadijzen lopen. Vitaminewinkels en een voetbalclub zijn eigendom van Russische oligarchen. (...)

(Tekst loopt door onder de foto)

Foto van schrijver tijdens inteview

Twee eeuwen lang, vanaf het begin van de zeventiende eeuw, was Nederland het rijkste land en Amsterdam de belangrijkste financiële marktplaats van Europa. De Republiek had een chronisch kapitaaloverschot, de gulden was een stabiele munt en de rente was laag. Amsterdam was de kapitaalmarkt van Europa, Amsterdamse bankiershuizen verstrekten leningen aan Europese vorsten en aan plantagehouders in het Caribische gebied en de ‘Wilde Kust’ van Zuid-Amerika. Nederland fungeerde als de rijke oom Dagobert Duck van de wereld. 

Na de klap van de bankencrisis van 2008-2009 zijn Nederlandse banken gekortwiekt. Internationaal spelen ze nog slechts een bescheiden rol. Ondertussen bloeit de financiële dienstverlening op de Zuidas, de Amsterdamse zakenwijk waar professionals zich een slag in de rondte werken in de fiscale, juridische en financiële dienstverlening. (...)

Het Joost-complex van fiscaal-juridische dienstverlening komt voort uit het beleid van de Nederlandse overheid: de bevordering van het vestigingsklimaat voor buitenlandse investeerders. 

Dat gebeurde vooral via gunstige fiscale regelingen. Door de jaren heen is een kerstboom aan faciliteiten opgetuigd om via Nederland belastingen te ontwijken. Dat trekt multinationale ondernemingen aan die de belastingdruk in hun thuisland willen verlagen, en witwassers en criminelen die Nederland als fiscaal vergiet gebruiken.

Een sleutelrol spelen zogenoemde doorstroomvennootschappen, beter bekend als brievenbusfirma’s, waarvan Nederland er meer dan twaalfduizend telt en waar jaarlijks honderden miljarden doorheen stromen. (...)

Nederland is het grootste doorstroomland ter wereld, Amsterdam een van de belangrijkste internationale kapitaaltransfercentra. Op grond van de fiscale regelgeving, brievenbusfirma’s en trustkantoren concludeerde de ngo Tax Justice Network in 2021 dat Nederland het vierde belastingparadijs voor ondernemingen ter wereld is, na de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden en Bermuda. Na drie ex-Britse koloniën, tropische eilanden met palmstranden, is Nederland nummer 1. (...)

Dit boek gaat over financiële schandalen, zwendel, crises en crashes in Nederland vanaf de zeventiende eeuw tot heden, beschreven aan de hand van historische personages. De kroniek bevat bekende verhalen, zoals de tulpenbollengekte, maar ook vergeten episodes uit de nationale financiële geschiedenis.

Deze kroniek bevat geen conclusies, geen moralistische vermaningen, geen beleggingstips en ook geen voorspellingen van toekomstige financiële ontsporingen. Het zijn verhalen over Nederland als de Dagobert Duck van de wereld en als de trouwe bediende Joost van de Zuidas.

Hele artikel

> Zie ook: Schrijver en journalist Roel Janssen: ‘Rol Nederland in internationale belastingontwijking is beschamend’ (FTM)

Tags: #nederlands #nederland #conomie #financiele_wereld #financiele_sector #boeken #kapitalisme #brievenbusfirma #belastingontwijking #belastingontduiking #amstelgrad #zuidas #rusland #banken #bankencrisis #fiscale_regelingen #doorstroomvennotschap #witwassen #belastingdruk #belastingparadijs #trustkantoren #ing #abn_amro #McKinsey #Pels_Rijcken #ahold #havenbedrijf #Rotterdamse_Havenbedrijf #pcm #van_der_hoop #Novacap_Floralis #Palm_Invest #Easy_Life #Koopsompolis #woekerpolis #beleggingsconstructie #Legio_Lease #winstverdriedubbelaar #Bouwfonds #Icesave #fortis #Aegon #SNS_Reaal #staatssteun #DSB #Nederlandsche_Bank #valutacrisis #pensioenfondsen #valutacrisis #huizenmarkt #onroerendgoedprojecten #Vereenigde_Oostindische_Compagnie #VOC #aandelenmarkt #aandelen #Wisselbank #beurs #aandelenbeurs #slavernij #boekhoudfraude #marktmanipulatie #tulpenbollenmanie #beurscrash #rampjaar #mortgage-backed_securities #collateralized_debt_obligations #Amortisatiesyndicaat #willem_I #Nederlandsche_Handel-Maatschappij #nhm #Marx_en_Co #Amsterdamse_Bank-Associatie #Rotterdamsche_Bank

berternste@pod.orkz.net

Graaf Johan Maurits, gouverneur in Brazilië, profiteerde ook als privé-persoon van slavernij

NRC

Erik Odegard over Johan Maurits De West-Indische Compagnie (WIC), namens wie Graaf Johan Maurits de kolonie bestuurde, vond dat zijn hofhouding veel te groot was. Zo bezat hij tachtig slaafgemaakten. (...)

Historici Carolina Monteiro en Erik Odegard deden voor het museum onderzoek naar de relatie van Maurits met de trans-Atlantische slavenhandel. Hun bevindingen zijn verwerkt in de zaalteksten en in een wetenschappelijk artikel dat in 2020 verscheen. Voor Odegard, inmiddels onderzoeker bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in Amsterdam, was dat niet genoeg: hij publiceert vrijdag het boek Graaf en gouverneur. Nederlands-Brazilië onder het bewind van Johan Maurits van Nassau-Siegen (1636-1644). (...)

„We weten dat hij als privé-persoon ook deelnam een de illegale smokkel van mensen uit Afrika. Die zette hij weg bij Portugese plantagehouders in het binnenland van Brazilië. Dat was goed voor zijn netwerk, want deze mensen steunden hem toen de WIC hem wilde terugroepen omdat hij te veel uitgaf.” (...)

„Want er waren in die tijd ook al mensen die bezwaar maakten tegen de slavernij, maar dat vond hij onnodige scrupuleusheyt.” (...)

Hele artikel

Foto van zaal in het Mauritshuis met portret van Johan Maurits

Tags: #nederlands #nederland #boeken #brazilie #wic #geschiedenis #koloniale_geschiedenis #pernambuco #johan_maurits #nederlands_brazilie #portugal #tachtigjarige_oorlog #slaven #slavernij #suiker #kunst #Caspar_Barlaeus #barlaeus #Joan_Blaeu #bleau #Georg_Marcgraf #marcgraf #Franciscus_Plante #plante #Willem_Piso #piso #Historia_Naturalis_Brasiliae #Jacob_van_Campen #Frans_Post #Albert_Eckhout #eckhout #brasiliana #zilvervloot #cartografie

berternste@pod.orkz.net

Voor Papoea’s was Filep Karma vergelijkbaar met Gandhi of Mandela

NRC

Filep Karma 1959-2022 - Filep Karma, die zich jarenlang inzette voor een onafhankelijk West-Papoea, is dinsdag op 63-jarige leeftijd overleden. De familie spreekt van een duikongeluk, anderen hebben twijfels over de doodsoorzaak.

Een „vaderfiguur voor de West-Papoea’s”, noemt Veronica Koman hem, mensenrechtenadvocaat ‘in ballingschap’. Filep Karma: prominent activist, onafhankelijkheidsstrijder en voorvechter voor de mensenrechten. Voor veel inwoners van de Indonesische provincie Papoea was hij een voorbeeld – en een held in de strijd voor een beter bestaan. Zijn lichaam werd dinsdag levenloos aangetroffen op het populaire strand Base G in Jayapura, de hoofdstad van Papoea. (...)

„Mensenrechtenadvocaten die West-Papoea volgen, zeggen stellig dat er te veel vreemde omstandigheden rond zijn dood zijn. Wij accepteren dit niet als een ongeluk.” Amnesty International eist een onafhankelijk onderzoek naar de dood van Karma.

Op sociale media was woensdagavond (lokale tijd) te zien dat duizenden rouwende West-Papoea’s bijeenkwamen voor de rouwstoet in Jayapura, achter de auto waarin het lichaam van Karma werd vervoerd. (...)

Hele artikel

> Meer over West_Papua (voormalig Nederlands Nieuw-Guinea)

Foto van Filep Karma
Filep Karma in 2012 op het terrein van de Abepura-gevangenis in Jayapura, waar hij toen vast zat. Op zijn shirt de Morgenster, de door Indonesië verboden vlag van West-Papoea. Foto Andreas Harsono/Human Rights Watch/AFP.

Tags: #nederlands #indonesie #nieuw-guinea #nederlands_nieuw-guinea #west_papua #west_papoea #papoea #papua #kolonie #zelfbeschikking #recht_op_zelfbeschikking #act_of_free_choice #daad_van_vrije_keuze #dekolonisatie #mensenrechten #transmigratie #racisme #discriminatie #autonomie #Verenigde_Bevrijdingsbeweging_voor_West-Papua #ULMWP #politieke_gevangenen #referendum #volksstemming #National_Commission_on_Human_Rights #Komnas_HAM #Humanitarian_Team_for_Intan_Jaya #boeken #opm #Organisasi_Papua_Merdeka #Organisatie_Vrij_Papoea #biak #melanesie

berternste@pod.orkz.net

Hier woonde Nicolaas Beets

Foto van gevelsteen op huis waar Nicolaas Beets woonde

Foto van detail van grafUtrecht 2021

Hierboven een plaquette op het huis in Utrecht waar Nicolaas Beets heeft gewoond van 1854 tot 1903. Zijn bekendste werk is Camera Obscura, dat voor het eerst verscheen in 1839.

Het schilderij van Beets en de afbeelding van Camera Obscura zijn van Wikipedia.

(Foto van het graf groter door erop te klikken.)<br clear="all"></br>

Schilderij van Nicolas Beets door Thérèse Schwartze (1881)

Omslag boek Camera Obscura<br clear="all"></br>

#beets #boeken #camera-obscura #foto #fotografie #literatuur #netherlands #photo #photography #utrecht

Originally posted at: https://blog.ernste.net/2022/11/02/hier-woonde-nicolaas-beets/

berternste@pod.orkz.net

Media nu zelf aan zet: pak megafoon van FVD’ers af

NRC

Forum voor Democratie Een cordon sanitaire rond Thierry Baudet en de zijnen is nu de enige juiste aanpak, stellen Harm Ede Botje en Mischa Cohen.

Het waren voorspelbare reacties na de zoveelste bedreiging door een politicus van Forum voor Democratie, dit keer van de Haagse verslaggever van SBS. Na veel ‘dit kan niet meer’, ‘schande’ en ‘gevaar voor de democratie’ lijkt het de hoogste tijd dat de media een cordon sanitaire optrekken rond Thierry Baudet en zijn partijgenoten. Pak hun megafoon af. (...)

(Tekst loopt door onder de foto.)

Foto van Thierry Baudet
Thierry Baudet (FVD) voorafgaand aan de stemming over het voorstel om hem tijdelijk te schorsen vanwege het niet melden van zijn nevenfuncties. Foto Bart Maat / ANP.

Politici en collega-journalisten spraken weer eens hun afschuw uit. (...)

En dan? Wat gebeurt er vervolgens? Tot nu toe weinig tot niets. (...)

Chris Aalberts schreef het boek De partij dat ben ik over de partij van Baudet. Wij publiceerden Mijn meningen zijn feiten. De wording van Thierry Baudet. Beide boeken, waarin de denkbeelden en de werkwijze van Baudet uitgebreid uit de doeken werd gedaan, kwamen in het najaar van 2020 uit. Onze conclusie was dat Forum voor Democratie geen normale politieke partij is: Baudet en zijn partijgenoten zijn in wezen antidemocratisch. Het parlement gebruiken ze slechts als podium om de democratie van binnenuit uit te hollen.

Het veroorzaken van ophef dient als middel om dat antidemocratische doel te bereiken, Baudet heeft dat ook letterlijk gezegd. (...)

Op die manier slagen Baudet c.s. erin het publieke debat te kapen en de aandacht af te leiden van belangrijker zaken.

In Luxemburg en Wallonië pakken ze dat anders aan: daar hebben de media besloten extreem-rechts te isoleren. (...)

Pak de publieke megafoon af zodat de FVD’ers worden verbannen naar de echoput van hun eigen sociale mediakanalen.

Geen incidentenjournalistiek dus, ook al levert dat steevast clicks en hoge leescijfers op. Dat wil niet zeggen dat de journalistiek geen onderzoek naar de partij moet doen, of niet moet berichten over hun standpunten in het parlement. Maar dan wel altijd in een bredere context. (...)

De hoofdredacties moeten nu een streep trekken.

Hele artikel

Tags: #nederlands #nederland #boeken #media #nieuws #clickbait #krant #radio #tv #praatprogramma #journalist #journalistiek #democratie #fvd #Forum_voor_Democratie #baudet #thierry_baudet #Gideon_van_Meijeren #van_Meijeren #politiek #tweede_kamer #cordon_sanitaire

berternste@pod.orkz.net

Chaos is de normale toestand van de wereld

Michel Krielaars (NRC)

(...) „We weten niets van de wereld om ons heen”, zei hij vaak. En dan citeerde hij een dichtregel van P.A. de Genestet:

‘In raadselen wandelt de mensch op aard.’

Chaos was volgens [historicus Wim] Roobol dan ook de normale toestand van de wereld. De mens kon er hoogstens met veel moeite enige orde in aanbrengen. ‘Wat wij in de geschiedwetenschap (en de andere wetenschappen) bestuderen zijn de gedaantewisselingen van de chaos’, schreef hij in 1981 in het door hem opgerichte tijdschrift Theoretische geschiedenis. (...)

In zijn colleges spoorde Roobol je aan om behalve geschiedenisboeken ook romans te lezen. In zijn college ‘Internationale betrekkingen in het interbellum’ kwamen bijvoorbeeld Tsjechov, W. Somerset Maugham, Virginia Woolf, Thomas Mann, George Orwell, Evelyn Waugh en Kurt Tucholsky voorbij. (...)

Na de bekendmaking van de zoveelste literaire canon besefte ik dan ook des te meer dat het niet gaat om een verplichte leeslijst, maar om bevlogen docenten als Wim Roobol, die hun leeservaringen met je delen. Alleen zo kun je misschien nog enig vat krijgen op de chaos in de wereld.

Hele artikelen

Foto van Michel Krielaars
Michel Krielaars

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #geschiedenis #roobol #de_genestet #poezie #Tsjechov #Somerset_Maugham #Virginia_Woolf #Thomas_Mann #George_Orwell #orwell #Evelyn_Waugh #waugh #Kurt_Tucholsky #tucholsky #proust #marcel_proust #Jacques_Presser #presser #Bezemer #Karel_van_het_Reve #poetin #rusland #oekraine #oorlog #chaos #geschiedwetenschap

berternste@pod.orkz.net

Free Amalia! Een exit-strategie voor prinses Amalia. Zie hieronder.

Bedreigde prinses Amalia niet verhuisd naar Amsterdam en kan ‘eigenlijk’ niet naar buiten

NRC

Bedreigingen - Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vertelden donderdag dat Amalia thuis woont in Den Haag en alleen naar buiten gaat om naar de universiteit te gaan. (...)

Half september meldde De Telegraaf dat de politie vermoedt dat er plannen worden beraamd door Ridouan Taghi, verdachte in verschillende moordzaken, voor de ontvoering van premier Mark Rutte of Amalia. De beveiliging van beiden zou om die reden zijn aangescherpt. (...)

(Tekst loopt door onder de foto)

Foto van prinses Amalia

Donderdag vertelden koning Willem-Alexander en koningin Máxima dat Amalia thuis woont in Den Haag en alleen naar buiten gaat om naar de universiteit te gaan. (...)

Hele artikel


Interview Ulli Jessurun d’Oliveira: Exit-strategie voor Amalia

De Republikein

(...) Nu de net meerderjarig geworden kroonprinses Amalia. U heeft een exit-strategie voor haar ontwikkeld om zich van het koningschap los te weken. Hoe steekt die in elkaar?

‘Allereerst: tot koning maken is een moderne vorm van slavernij, die je niemand mag aandoen in een beschaafd land. De voorbereiding daartoe is au fond geestelijke kindermishandeling en in strijd met het internationale Kinderrechtenverdrag waar ook Nederland aan gehouden is. Dus eigenlijk zou de rechter de ouders uit de ouderlijke macht hebben moeten ontzetten en Amalia en haar zusjes, de zogeheten Triple A, onder haar hoede moeten nemen. Maar er is nog een andere ontsnappingsroute. Zoals bekend heeft moeder Máxima een dubbele nationaliteit: de Argentijnse door geboorte en de Nederlandse via een speciale procedure die ook voor topsporters wordt gebruikt. Kinderen van Argentijnen die buiten Argentinië geboren worden kunnen door optie de Argentijnse nationaliteit krijgen. Dat staat in de Argentijnse nationaliteitswet. Bij mijn beste weten bezitten de drie koningskinderen nu alleen de Nederlandse nationaliteit. Maar nu ze meerderjarig is, kan Amalia ook zelf deze stap zetten. Als ze daarvoor kiest, is het onvermijdelijke gevolg dat zij haar Nederlanderschap verliest. En het effect daarvan is verstoting uit de troonsopvolging. Dat staat niet in de Grondwet, maar in de Wet op het lidmaatschap van het Koninklijk Huis. Dat zegt dat het lidmaatschap van het Koninklijk Huis niet wordt verkregen bij gemis van het Nederlanderschap en dat het eindigt bij verlies van het Nederlanderschap. Wie uit het Koninklijk Huis valt, verliest zijn of haar aanspraken op de troon. Een sierlijke ontsnapping, lijkt mij zo, die ik de gehele Triple A graag in overweging geef.’ (…)

Hele artikel

> Zie ook: Overwegingen voor een republiek

Omslag van het blad De Republikein met: ‘Free Amalia’

Tags: #nederlands #republiek #republikein #monarchie #koningshuis #koningsdag #republiek #republikein #oranje #democratie #staatsrecht #democratie #pluimstrijken #knipmessen #sociaal_republikanisme #geschiedenis #koloniale_geschiedenis #gouden_koets #amalia #maxima #willem-alexander #biografie #boeken #zorreguieta #argentinie #dictatuur #prinses_amalia

berternste@pod.orkz.net

Twitter en Facebook gaan ons niet redden

NRC

Bingewatch-maatschappij - In Kapitalistisch realisme van Mark Fisher wordt beschreven hoe de ‘consument-toeschouwer’ doelloos ronddoolt in een gedepolitiseerde maatschappelijke orde. Is opstand nog wel mogelijk? (...)

In Kapitalistisch realisme legt Fisher ‘met meedogenloze luciditeit’ (Sebastiaan Olma in zijn nawoord) de culturele effecten bloot van het late kapitalisme en de illusie dat er ‘geen alternatief’ zou zijn. In de decennia na de val van de Muur en de ondergang van het ‘reëel bestaande socialisme’ zijn inmiddels hele generaties opgegroeid die het ontbreken van zo’n alternatief niet eens meer als probleem zien, aldus Fisher. ‘Het kapitalisme neemt naadloos de horizon van het denkbare in beslag’. Ook is de relatie vervlogen met het oudere, kapitalistische modernisme, dat nog werd gekenmerkt door paternalistisch geloof in innovatie en collectieve vooruitgang. Wat rest is de figuur van de ‘consument-toeschouwer, die door de ruïnes en relikwieën sjokt’. Series bingen is de ‘post-geletterde subjectiviteit van de laat-kapitalistische consument’ – een observatie die doet denken aan Herbert Marcuse’s One-Dimensional Man (1964).

Fishers filippica tegen die ogenschijnlijk onwrikbare, gedepolitiseerde maatschappelijke orde sloeg aan onder linkse intellectuelen en activisten. Zijn afkeer van de ‘geen alternatief’-mantra zal ook nu nog tot de verbeelding spreken van cohorten jongeren voor wie sociale mobiliteit en politieke turbulentie hooguit een vaag verhaal uit het verleden zijn (van ‘boomers’) en die zelf alleen het ideologisch stilstaande water kennen van ‘neoliberaal’ Nederland. (...)

Het werk van Fisher spreekt vermoedelijk ook aan omdat hij niet de klassenstrijd bezingt, zoals orthodoxe marxisten, maar zijn schuldbewuste lezers oproept te accepteren ‘dat we op het niveau van het verlangen meedraaien in de meedogenloze vleesmolen van het kapitaal’. Eerst moet de neoliberale meeloper in onszelf worden herkend. Als dan de bezwering ‘geen alternatief’ eenmaal is ontmaskerd als een dooddoener en de orde in zijn voegen begint te kraken, kan een ‘gerevitaliseerd links’ ontdekken dat plotseling weer ‘alles mogelijk’ is. Ook dat is een reprise van een oudere slogan: de verbeelding aan de macht. (...)

Hele artikel

Foto van straat met slogan op muur: ‘Slaaf van het geld’
Nederland, Breda, juni 2022. Foto ANP / Hollandse Hoogte / Peter Hilz.

Tags: #nederlands #boeken #mark_fisher #fisher #maatschappij #kapitalisme #facebook #twitter #sociale_media #consument #politiek #opstand #protest #socialisme #modernisme #maatschappij #hebert_marcuse #marcuse #one-dimensional_man #fordisme #post-fordisme

berternste@pod.orkz.net

Lachen om jezelf | Laughing at yourself

Foto van begraafplaats

Corfu (Griekenland) 2016

.

Laughter comes later, like wisdom teeth, and laughter at yourself comes last of all in a mad race with death, and sometimes it isn’t in time.

John Steinbeck in East of Eden

#begraafplaats #boeken #books #cemetery #corfu #death #dood #foto #fotografie #greece #griekenland #john-steinbeck #kerkyra #photo #photography #steinbeck

Originally posted at: https://blog.ernste.net/2022/09/08/lachen-om-jezelf-laughing-at-yourself/

berternste@pod.orkz.net

Virtuele boekverbranding

NRC

Tot Joyce Roodnats stomme verbazing hebben de uitgevers de Winnetou-boeken uit de schappen gehaald. Nu Salman Rushdie moet herstellen van een aanslag op zijn leven, is slappe knieën hebben het laatste wat boekuitgevers moeten doen. (...)

De romanserie over hem en zijn medeheld Old Shatterhand is uit de handel genomen door de Duitse uitgever, de Nederlandse uitgever Meulenhoff volgde ijlings. En ik ben het spoor bijster. Hoe kunnen uitgevers dat doen in de maand dat het boekenvak zich sterk maakt voor Salman Rushdie, zwaar verwond door een hater van zijn Duivelsverzen?

Het argument is: die boeken zijn niet meer van deze tijd. Dat klopt. Deel 1 is van 1893. (...)

En nu is de hele serie veroordeeld tot virtuele boekverbranding. De reden? Het borrelt in de onderbuik van ondernemers en deze maatregel is de scheet die ze laten vliegen. (...)

Ik denk dat die gevoeligheden niet zijn geraakt door die boeken, maar door sauerkraut westerns en Wild-West-rommel à la John Wayne. In die films loopt het racisme tegen Native Americans de spuigaten uit. De Winnetou-reeks kun je zulke verwijten niet maken. Afgelopen zaterdag analyseerde filosoof Ger Groot in NRC al dat juist deze romans gebaseerd zijn op een strikte gelijkheidsgedachte. De nazi’s hadden dat door. Zij wilden de boeken verbieden omdat auteur Karl May etaleerde dat hij niets ophad met het onderscheid tussen ‘hogere’ en ‘lagere’ rassen. De nazi’s durfden een verbod niet aan, Winnetou was te populair. (...)

Als uitgevers niet voor hun fonds opkomen maar zwichten bij een zuchtje tegenwind, dan zijn schrijvers vogelvrij. Wanted, dead or alive.

Hele artikel

Tekening van Hans Kresse
Illustratie uit Karl Mays ‘Winnetou. Het opperhoofd der Apachen’. Illustratie Hans Kresse.

Tags: #nederlands #boeken #literatuur #karl_may #may #winnetou #ravensburger_verlag #meulenhoff #meulenhoff_boekerij #diversiteit #culturele_toe-eigening #old_shatterhand #cancelcultuur #censuur #boekverbranding #uitgever

berternste@pod.orkz.net

Het probleem van de vermarketing van literatuur

NRC

CPNB - De roman is al vaak doodverklaard. (...)

Ooit werd de Boekenweek bedacht om literatuur breder te verspreiden. Aan de waarde van het goede boek werd niet getwijfeld, en evenmin aan de belangstelling van lezers. Inmiddels neemt ontlezing hand over hand toe, en zo veranderde de rol van de CPNB. Het ging niet meer om de promotie van literatuur, maar om die van het boek in het algemeen. Inmiddels is ‘propaganda’ vervangen voor marketing.

Er wordt gekeken welke activiteiten het meest opleverden en welke ‘merken’ het nog goed doen. (...) [E]r verdwijnt ook iets wanneer er steeds meer reclame wordt gemaakt voor populaire genres, en de promotie van getalsmatig marginale genres wordt teruggeschroefd. Namelijk het besef dat literaire teksten een bijzondere waarde kunnen hebben, dat verbeelding in boekvorm iets teweeg kan brengen en dat romans onderdeel zijn van je cultuur. (...)

Op dit moment mikt het CPNB met de moed der wanhoop vooral op wat al populair is. Ze mikt op het algemene boek, zonder te kijken wat voor boek. En zo is het mogelijk dat leesbevordering nu mede bestaat uit het afraden van bepaalde boeken, omdat die te moeilijk zouden zijn. Lezen moet leuk zijn.

In een tijd waarin het voor Nederlanders zo moeilijk lijkt om met elkaar te leven, kan lezen nog zoveel meer doen. Je laten meeleven met een werkelijkheid die je niet kent, je verplaatsen in een andere identiteit. (...) Dat is de waarde van verbeelding, van lezen. Het CPNB zou er goed aan doen de marketing te laten voor wat het is en zich te bezinnen op de beginselen – om hopelijk tot de conclusie te komen dat het de moeite waard is om te promoten wat kwetsbaar en van waarde is.

Hele artikel

Logo van NRC

Tags: #nederlands #nederland #boeken #literatuur #cpnb #leesvaardigheid #ontlezing #boekenweek #marketing #taal #taalgebied #nederlandse_taalgebied

berternste@pod.orkz.net

In Ter Apel lijkt de staat de chaos haast te verwelkomen

Migratiecrisis - Hoe is ‘Ter Apel’ mogelijk en waarom laat de overheid dergelijke taferelen toe? Nu de toestanden bij het Aanmeldcentrum Asielzoekers zó volledig uit de hand zijn gelopen, is de vraag gepast of dit alleen maar nalatigheid is en onvermogen. Of een politieke keuze – van Verelendung bedoeld om vooral niet de indruk van een gastvrij of beschaafd land te wekken? (...)

Daar bivakkeren al weken asielzoekers, jong, oud, gezinnen, in de open lucht, met alleen geïmproviseerd sanitair. En het Rode Kruis voor medische noodgevallen.

Deze week besloot de internationale hulporganisatie Artsen zonder Grenzen zich te melden. Wat een historisch dieptepunt voor verzorgingsstaat Nederland genoemd kan worden. Ter Apel leek volgens AzG op Lampedusa of Moria, op Lesbos. (...)

Bij eerdere asielcrises bleek de overheid immers wél in staat om paviljoens te bouwen, legertenten neer te zetten en medische zorg te bieden. In Ter Apel toonde de staat een heel ander gezicht – daar werd de chaos gedoogd, misschien verwelkomd. Nee, géén nummertjes voor de volgorde van binnenkomst. Dus ook geen voorlopige registratie. Nauwelijks verzorging. Wel geïmproviseerd transport naar en van noodopvanglocaties elders in het land.

Dat veroorzaakte extra onzekerheid over wie wanneer ‘aan de beurt’ zou zijn. De sheltertentjes die een ondernemer aan de volhouders verstrekte, moesten verdwijnen. En wel omdat er tentharingen bij vechtpartijen werden gebruikt. Oei, veiligheid! Nee, dan is mensen longontsteking laten krijgen of scabiës heel wat minder erg. Dat in een noodlocatie een baby van drie maanden overleed, was meer dan aangrijpend. (...)

De staat dient stante pede z’n humanitaire capaciteit voor rampen en conflicten in te zetten. En zo de verdenking weg te nemen dat wegkijken hier beleid is. Dat zou afschuwelijk, cynisch en onmenselijk zijn.

Hele artikel

> Meer over deze kwestie

Logo van NRC

Tags: #nederlands #nederland #vluchtelingen #europa #eu #europese_unie #middellandse_zee #syrie #afghanistan #turkije #turkijedeal #fort_europa #fortex #Conferentie_van_Evian #koude_oorlog #boeken #unhcr #griekenland #vluchtelingenkampen #lesbos #mensensmokkelaars #vluchtelingenbeleid #asielzoekers #mensenrechten #veilige_gebieden #opvangkampen #opvang_in_de_regio #islamofobie #racisme #discriminatie #linda_polman #pushbacks #Protecting_Rights_at_Borders #PRAB #mensenrechten #asielzoekers #rwanda #verenigd_koninkrijk #ind #ter_apel #coa #Avim #Afdeling_Vreemdelingenpolitie_Identificatie_en_Mensenhandel #ter_apel #coa #ind